MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 1 Ekim’de DEM Partililer ile tokalaşması, Meclis açılış resepsiyonunda herkese sıcak yaklaşımı ve grup toplantılarındaki açıklamaları ile başlayan süreç meseleyle ilgili herkesi farklı yerlere savurdu.Tüm kesimlerin mutabık olduğu nokta Bahçeli’nin açıklamalarının sertliği, oyun değiştirici doğası ve toplumsal psikolojide deprem etkisi yarattığı elbette.

Cumhuriyetin kurucu partisi olması, devlet yöneticilerinin aynı zamanda parti mensubiyeti, uzun süre kendisinden başka hiçbir siyasi aktörün var ol(a)maması, arkasından kurulan partilerin de mecburen kendi içinden çıkması gibi sebeplerle CHP, parti olarak ülkenin genlerinde, hala yaşadığı sorunlarda ve o dönem yapılan atılımlarda çok etkili oldu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı koltuğuna oturmasından bu yana siyasi hayatı sürekli belli çevrelerle mücadele içinde geçti. Bunları başarıyla geçtiğinin ispatı bugünkü konumu.Şimdi ise Erdoğan, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Öcalan çağrısının ardından başka bir mücadeleye girdi ama sanki durum öncekilerden ayrışıyor.

Çözüm süreci benzeri dönüm noktalarının taraflar için en ideal ortamlarda yaşanmasını beklemek çok gerçekçi değil.Herkes böylesi riskli anlarda en avantajlı konumda bulunmak ister ancak tarihsel akış da toplumsal dinamikler de jeopolitik çerçeve de aynı anda ideal konumda bulunmaz.Öyle olunca da yapılması gereken bu çok faktörlü denklemde optimum dengeyi sağlayacak şekilde riskleri analiz etmek ve süreci yönetmeye çalışmak.

Siyasi klasikler arasına giren “hiçbir şey olmadıysa bile, bir şeyler oldu.” cümlesini kullanmanın yeridir.MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli grup toplantısında “Şayet terörist başının tecriti kaldırılırsa, gelsin DEM Parti grup toplantısında konuşsun, terörün bittiğini, örgütün lağvedildiğini ilan etsin.” sözleri ile Kürt meselesindeki tartışma çıtasını çok yüksek bir noktaya taşıdı.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 1 Ekim’de DEM Parti sıralarına gitmesiyle başlayan süreç bu haftaki grup toplantılarında da gündemi belirledi. Şu ana kadar siyasilerden gelen açıklamalarda genel psikolojiyi olumsuz etkileyecek karşı bir tutum yok.Bugün Türkiye’de yeni bir çözüm süreci ne kadar mümkün, ülke içindeki ve dışındaki aktörlerin tutumları ne durumda, daha önce başarısız olan sürecin aynısının değilse de benzerinin başarılı olma ihtimali nedir, bunların hepsi meşru ve cari sorunlar.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 1 Ekim’de DEM Partililerle tokalaşması ile başlayan süreç beklenenin ötesine geçti. Eğer salı günü grup toplantısındaki açıklamalar olmasa idi o tokalaşma Bahçeli’nin tüm sert ve keskin açıklamalarına karşın kişisel ilişkilerdeki insani tonuna yorulacak ve orada kalacaktı.Şimdilik kalmamış görünüyor.

Ekonomi yönetimi son seçimden bu yana Türkiye’nin kasa defterini tutturmak için harıl harıl çalışıyor. Bu konuda fena mesafe de alınmadı. Ama enflasyon oranlarındaki direnç iktidarın istediği sonucu almasının o kadar kolay olmadığını gösteriyor.Ancak özellikle 2023 seçimlerine kadar elde avuçta ne varsa, olmayanlar ve gelecekte gelmesi gerekenler de dahil harcanmış durumda ki açık kolayla kapanacak gibi durmuyor.

Anayasa bir ülkenin kurucu metni. Sadece kelimenin etimolojik kökeni bile düzenlemenin ne kadar hayati ve vazgeçilmez olduğunu anlatmaya yetiyor.Batı ülkelerinde daha çok tercih edilen constitution, costituzione, constitución kelimelerinin kökeninde kurmak, kuruluş anlamı yatıyor.Kanun-u Esasî Osmanlı’nın temel yasası idi ve diğer düzenlemelerin ondan neşet etmesi gerekiyordu.

Ekonomist Kerim Rota enflasyonu tarif ederken sürekli ve yüksek fiyat artışının finansal hafızayı ortadan kaldırdığını söylüyor.Bugün yaşadığımız fiyatlandırma bozukluğunu ve hepimizin günlük hayatında neyi kaça aldığında ucuz ya da pahalı aldığını bilememesini açıklamak için çok isabetli bir tarif. Rota’ya göre bundan 4-5 sene önce ne kadar maaş aldığımızı bile hatırlamıyor olmamız bugünkü maaşımız ve ihtiyaçlarımız arasındaki dengeyi bulmamızı zorlaştırıyor.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın göreve gelmesinden sonra suç örgütlerine karşı üst üste operasyonlar başladı. Kamuoyunda bir yanda güvenlik güçlerinin operasyonları sonucu kanunun uygulanması konusunda olumlu bir algı oluşurken beraberinde başka bir soru daha ortaya çıktı.Bu örgütler madem vardı, nerede oldukları, ne yaptıkları biliniyordu, o zaman neden düne kadar bir operasyon yapılmadı? Daha net soru ise; bu örgütlerin varlıkları, işledikleri suçlar önceki İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun ya da ilgili kurumların bilgisi dahilinde mi gelişiyordu?Bu sorulara Türkiye’nin küresel kara para aklama ve terörün finansmanını izleyen FATF’ın (Financial Action Task Force/Mali Eylem Görev Gücü) gri listesine girişini de eklemek gerek.

Yerel seçimlerin siyasi haritayı yeniden tanımladığı, partilerin konumlarını gözden geçirmesine neden olduğu ve Ankara’daki güç merkezini Beştepe’deki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi ile Kızılay’daki Türkiye Büyük Millet Meclisi arasında bir noktaya yerleştirdiği vakıa.Bu sert değişim son dört aydır şiddetli bir dalgalanmayı da beraberinde getirdi.

İktidarın uyguladığı ekonomik programın temel önceliği, bütün detaylı açıklamaları sadeleştirip günlük dille özetlemek istesek en basit tabirle kasa defterini tutturmak.Oy için har vurup harman savuran iktidar seçimden önce sadece kasasında olanı değil olmayanı yani gelecekte tahsil edeceği gelirleri de ipotek vererek harcadığı için Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bu açığı kapatma derdinde.

Devletlerin, ilkesel olarak, toplumla aralarındaki gönüllü mutabakat üzerinden güç kullanma, vergi toplama, ceza kesme meşruiyetleri var.Gönüllü mutabakatın olmaması ya da tek kriterin bu tür bir toplum sözleşmesi üzerine bina edilmemesi diğer devletlerin aynı güç kullanma pratiğine sahip olmadıkları anlamına gelmiyor.Avrupa’da ulus ve devlet inşa süreçleri birbirine içine geçmiş, karşılıklı birbirini besleyen ve şekillendiren bir zaman diliminde gerçekleşti.

Normalleşme 31 Mart sonrasında siyasi literatüre farklı bir konumda yerleşti. CHP ile başlayan normalleşme süreci an itibariyle bir daha gündeme gelmemek üzere rafa kaldırılmış değil ama bu tür süreçlerin sürdürülebilirliğinin en az başlatılması kadar önemli olduğunu bu örnek bize göstermiş oldu.Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile normalleşme çabaları daha eskiye dayanıyor elbette ama şu ana kadar başlamamış olması bile bu işin o kadar kolay olmadığını gösteriyor.

Toplumda Suriyelilere karşı yükselen tepkiyi tek başına bir yabancı sorunu, hükümetin öngörülebilir ve şeffaf bir politikadan yoksunluğu ya da Kayseri’de olduğu gibi tek bir olayın yanlış iletişim ya da bilinçli provokasyon ile çığırından çıkması ile okumak eksik olur. Bugün Türkiye’de toplumun geneline yayılmış bir umutsuzluk, karamsarlık ve geleceğe dair endişe var.

Bundan dört yıl önce bugün, yani 29 Haziran 2020’de imzalanan bir karar, 30 Haziran’da Resmî Gazete’de yayınlandı. İki satırlık yazı ile kırk yıllık hayaller karartıldı.“Kurucu vakfına kayyım atanan ve garantör üniversitesi tarafından yapılan denetimler sonucunda mevcut mal varlığıyla eğitim ve öğretim faaliyetlerini sürdüremeyeceği tespit edilen ve bu durumu Yükseköğretim Kurulunca onaylanan İstanbul Şehir Üniversitesinin faaliyet izni kaldırılmasına…”İmza, Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı.

İktidar 2023’teki genel seçimlerin ardından Mehmet Şimşek’i ekonominin başına getirerek başta kamu maliyesi ve hazine olmak üzere ekonomiyi toparlamaya karar verdi.Şimşek’in göreve getirilmesi bir yanda bir iyi niyet gösterse de ilk günden beri sorulan iki soru vardı. Birincisi, Erdoğan Şimşek’e ne kadar tahammül edecek? Özellikle yabancı yatırımcılar açısından Şimşek’in kalıcı olacağına inanmak kolay olmadı.

Küresel olarak yükselen ırkçılık bir çok ülkede etnik temelli gerilimleri tırmandırıyor. En son Almanya’da, hele de üstün ırk iddiasının sadece kendisine değil koca bir kıtaya ve dünyaya on milyonlarca cana mal olduğu bir ülkede, “Yabancılar dışarı, Almanya Almanlarındır” sloganıyla eğlenen zengin bir grubun görüntüleri yansıdı.

AK Parti ile CHP arasındaki normalleşme/yumuşama süreci başladığında meselenin böylesi kısa sürede bu noktaya geleceğini tahmin etmek zordu. Etseniz de söyleseniz muhtemelen kaşlar kalkardı.İki parti arasındaki diyalog öylesi sahici ve ciddi bir fotoğraf vermeye başladı ki Cumhur İttifakı bile çatlamaya başladı. Elbette MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli mutlu değilim ama bir yere de gitmiyorum derken ittifakın nihayetlendiğini söylemek içi çok erken.

31 Mart seçimlerinin yerel yönetimlerdeki yeni fotoğraf ve CHP’nin birinci parti konumuna yerleşmesinden sonra en önemli çıktısı CHP ile AK Parti arasında başlayan normalleşme süreci oldu.Bir yanda Türkiye’nin en büyük iki partisinin liderinin planlı bir formatta 8 yıl sonra ilk kez görüşmesi diğer yanda 2002’den beri ilk kez siyasi dengelerin değişme ihtimalinin göstergesi olma vasıfları ile 2 Mayıs önemli bir eşik olarak kayda geçti.

31 Mart’tın çizdiği siyasal haritada açıkta kalan tek sorunun cevabı Hakkari Belediye Başkanı Mehmet Sıddık Akış’a kayyım atanmasıyla verilmiş oldu.Aslında Kobani davasında başta Selahattin Demirtaş olmak üzere eski HDPli siyasetçilere verilen cezalar kayyım kararının da habercisi idi.Ama başta AK Partide olmak üzere toplumun genelinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hukuk çerçevesinde davranacağına dair her seferinde kendisini ikna eden bir kesim bu sefer de kayyım atanmayabileceği kanaatinde idi.

Türkiye’de siyasilerin, hatta biraz daha genişletelim üst düzey asker – sivil bürokratların normalleşememek gibi bir sorunları var.Bir zamanlar Dışişleri Bakanlığı’nda bir büyükelçi ile sohbet ederken insanı aynı anda duvardaki beş ayrı elektrik kaynağından beslenen cihazlara benzetmişti. Aile, iş, meslek, okumak ya da seyahat gibi onlarca kaynak var kişinin beslenebileceği.

Uluslararası Adalet Divanı İsrail’in Gazze’nin Refah kentindeki operasyonlarını derhal durdurmasını istedi. Mahkeme İsrail’in siviller için aldığını iddia ettiği önlemlerin Filistinliler açısından bir anlam ifade etmediğini açıkladı.Bu karar İsrail için bir anlam ifade eder mi tartışılır. Uluslararası Adalet Divanı (UAD) salonunda Güney Afrika’nın İsrail aleyhine açtığı ilk davada İsrail’in sıraları onlarca avukat ile doluydu.

Cumhur İttifakı; 15 Temmuz’daki darbe girişimi sonrasında Erdoğan’ın iktidarını sürdürme stratejisi, darbe girişiminden çıkmış bir liderin tehlikeleri bertaraf etme girişimi, devletin darbe sonrası travmayı atlatma çabası ve toplumsal güven ihtiyacı içerisinde şekillendi. Başta her iki tarafın da çıkarına ve hayrına olan ittifak bir süre sonra, yola çıkış kodları gereği Kürtlerden, muhafazakarlardan, bir zamanlar liberallerden, makul milliyetçilerden oy alan bir kitle partisi olarak AK Parti’yi ve lideri Erdoğan’ı sıkmaya başladı.

Siyaset kurumunun ve siyasetçilerin seçilmek, seçmenleri ikna etmek için ülkenin gündemindeki her konuyu araçsallaştırabilmesi sadece Türkiye’ye özgü bir olgu değil. Göçmenler, ekonomik sorunlar, Avrupa Birliği ya da NATO gibi uluslararası kuruluşlar, dini hassasiyetler gerçekteki içerikleri, toplumsal, ulusal ya da uluslararası karşılıklarının dışında araçsal bir şekilde kullanılabiliyor ya da istismar edilebiliyor.

Memleket; yine bir gündemi tüketmeden, tüketmeyi bir kenara bırakın meselenin hakkıyla farkına bile varamadan başka bir tartışmaya attı herkesi.Ankara Emniyetindeki karşılıklı operasyonlar, Sinan Ateş cinayetinin evrileceği nokta ya da iktidar koalisyonunun istiap haddinin nereye kadar bunu kaldıracağı, Yargıtay seçimlerinde kim kazandı kim kaybetti derken 9.

Türkiye 31 Mart itibariyle yeni bir siyasi harita ile karşı karşıya. Bunun sebebi de siyasetçiler değil seçmenin kendisi. Yoksa siyasilerin durup dururken yumuşamaya ya da normalleşmeye niyeti var mıydı, vardıysa bile yapabilirler miydi tartışılır.Dolayısıyla girilen yeni süreci değerlendirirken kime ne kadar kredi vermek gerektiğini doğru tartmak gerek.

İstanbul’daki görüşmelere yetişmek için Ankara’dan erkenden yola koyulurken, 1 Mayıs’ta, gösteri günlerinde meydanların, sokakların nasıl kapatıldığını onlarca kez tecrübe etmiş bir gazeteciye yakışmayan, saflığıma mı yanmalıyım bilmiyorum.Üstelik bundan 3-5 yıl önce, pandemi daha başlamamışken yine 1 Mayıs’ta yine Taksim civarında bir görüşme yerine ulaşabilmek için bir buçuk saat yol yürümüş olmamın hatırası da dururken.

KULLANICI ADLARI VE ŞİFRELERInstagram: siyasett.06 -> Michigan401X: siyasett06Youtube: https://www.youtube.com/@siyasettGmail: siyasett06@gmail.com -> Boston81! (Youtube buna kayıtlı)Server=5.230.195.19Port=6552Database=siyasettUser Id=siyasetPassword=syst22/*Enlist=falseDeğerli Müşterimiz,Sanal Pos başvurunuz tamamlanmış olup kullanıcı bilgileriniz aşağıdaki gibidir.

Elbette Türkiye gibi farklı etnik, mezhebi, coğrafi, toplumsal, sınıfsal kimlik katmanlarının karşılıklı kesişimleri, örtüşmeleri ve karşıtlıkları ile oluşan 90 milyonluk bir ülkede sadece iki parti üzerinden siyasetin ilerlemesi mümkün değil.Ama 31 Mart sonrasında iktidar ve muhalefette nispeten daha konsolide olmuş ve göz hizasına gelmiş iki siyasi aktörün belirginleşmiş olması bazı sorunların daha ciddi ele alınmasını sağlayabilir.

31 Mart sonuçlarını en dikkatli değerlendirmesi gereken parti şüphesiz AK Parti. Cumhurbaşkanı Erdoğan hem seçim gecesi hem de sonrasında yaptığı açıklamalarda yaşanan irtifa kaybını tarif ederek cesur bir özeleştiri sürecinden geçeceklerini söyledi.Bu özeleştiri süreci için öncelikle kaybın hangi zaman diliminde gerçekleştiğini tespit etmek gerek.

31 Mart seçimleri sonuçları itibariyle uzun zaman referans verilecek bir seçim. Bunun en önemli sebebi de AK Parti’nin kaybetmesi kadar CHP’nin kazanmış olmasında yatıyor.Öncelikle sandığın sarsıcı, kimileri için ise şok edici sonuçlarının ürettiği bir savrulmaya küçük bir düzeltme yaparak başlamak gerek.Evet, AK Parti kaybetti.

Siyasi partilerin sayısına göre değerlendirme yapacak olsak Türkiye hem en demokratik hem en çoğulcu ülkelerden biri. Ama kazığın ayağı öyle değil tabii ki.Demokrasilerde seçim her şey demek değil. Çoğulculuğun sağlanabilmesi için partilerin aldıkları oy oranlarının ötesinde de bir denetleme güçlerinin olması gerekiyor.

Kim seçimden önce haritanın böyle değişeceğini, CHP’nin ezici bir başarı kazanacağını, AK Parti’nin tarihi bir mağlubiyete uğrayacağını, “sandığa giderken Erdoğan’a vefanızı da yanınıza alın” çağrılarının böylesi boş duvarlarda yankılanacağı tahmin ederdi?Edemezdi belki ama çıkan sonucun sarsıcı etkisi, zaten gelmekte olanın görülmediği anlamına da gelmiyor.

Daha 10 ay önce bir kez daha cumhuriyet tarihinin ne önemli seçimi için sandıklara gittik. Katılım oranı o kadar yüksekti ki hani neredeyse oy kullanmayanı dövüyorlardı desek yeridir. Bu sefer, her nasılsa, cumhuriyet tarihinin en önemli seçimi gibi durmuyor. Bunun temel sebebi belki de Cumhurbaşkanlığı seçimlerine göre gri alanların daha geniş olması.

Şunun şurasında üç gün sonra 60 milyondan fazla seçmen sandık başına gideceğiz ve yaşadığımız yerleri gelecek 5 yıl boyunca yönetecek kişileri seçeceğiz. Öncelikle seçimler ülkemize hayırlı olsun. Neredeyse son 3 aydır muhtemel adayları, ittifak matematiklerini, adayların mal varlıklarını, geçmişlerini, kazanıp-kaybetme ihtimallerini konuştuk.

Türkiye’nin kuruluşuyla ortaya çıkan iki temel toplumsal gerilimden biri muhafazakârların Kemalist din doktrini ile yüzleşmesi ve hesaplaşması diğeri ise Kürtlerin yine Kemalist Türklük tanımı ile yüzleşmesi ve hesaplaşması idi.Hesaplaşma hem bir mahsuplaşma hem karşılıklı helalleşme hem normalleşme hem de ortak bir gelecek tasavvuru içerirse anlam ifade ediyor.

Yerel seçim kampanyası başladığında Ankara’da işten eve eden işe giderken dikkatimi ilk çekenlerden biri AK Parti’nin reklam panolarında parti logosunun neredeyse teknik bir hata olarak görülecek kadar küçük olması idi. Aslında AK Parti’nin logosunun küçülmesi son seçimlerden önce başlayan bir süreç. İlk kurulduğu yıllarda partinin kurumsal kimliğinin en önemli simgesi olan ampul zaman içerisinde farklı formlara girdi.

Araplar arasında mesele Filistin olduğunda kimin daha sahip çıktığına dair bir yarış eskiden beri vardır. Ama Türkiye’deki Filistin hassasiyetinin neredeyse Arapları bile geride bıraktığına dair genel bir mutabakattan bahsedilebilirdi.7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’e başlattığı saldırılar sonrasında küresel planda yükselen isyan çığlığı ve Türkiye’nin bu konuda gerilerde kalması bu kabulü büyük oranda zedeledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “bu benim son seçimim” demesinin yansımalarına bakmak bile Erdoğan’ın bırakma ihtimalinin ne kadar ciddiye alındığını gösteriyor aslında. Sonuçta eğer gerçekten Erdoğan bırakıyor olsa, en geç 31 Mayıs 2028 itibariyle 26 yıl sürmüş bir iktidarın sona ereceğine göre hesap yapılsa şimdiden toplumda muhtemel senaryoların, lider adaylarının, geçiş süreçlerinin konuşulmaya başlanmış olması gerekirdi.

CHP Afyonkarahisar Belediye Başkan adayı aynı zamanda grup başkanvekili Burcu Köksal’ın “Belediye Başkanı olarak seçildiğimde Afyonkarahisar Belediyesi’nin kapıları DEM Parti hariç bütün siyasi partilere açık olacak.” sözleri Türk siyasetinin aşamadığı Kürt fobisini ve DEM Parti sorununu tekrar görünür kıldı.CHP’nin, özellikle de İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tepkisi ise aslında beklenen ötesine geçti ve bundan sonrası için önemli bir eşik oluşturdu.