MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 1 Ekim’de DEM Partililerle tokalaşması ile başlayan süreç beklenenin ötesine geçti. Eğer salı günü grup toplantısındaki açıklamalar olmasa idi o tokalaşma Bahçeli’nin tüm sert ve keskin açıklamalarına karşın kişisel ilişkilerdeki insani tonuna yorulacak ve orada kalacaktı.

Şimdilik kalmamış görünüyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Çarşamba günü yaptığı açıklama da daha önce görülen Bahçeli’nin dediklerine mecburi desteğin ötesine geçen bir içerik taşıyordu.

DEM Parti’den yapılan açıklamalar en azından bu adımı elinin tersi ile itmiyor. Daha önce örgüt üyeliği suçlaması ile hapse girdiğinde Bahçeli’nin hakkında “tutuksuz yargılanmalı” açıklaması yaptığı Ahmet Türk’ten gelen destek sözlerini de sadece tahliye sürecine indirgemek haksızlık olur.

Türk bu tür süreçlerdeki sağduyulu yaklaşımını bu sefer de ortaya koydu.

"Siyasetçilerin birbirleriyle sohbet edeceği bir ortamın olması değerli. Kürtler de bu işin silahla çözülemeyeceğini görmeye başladı. Atılacak doğru adımlar sonucunda sıkıntı da olmaz"

Ancak Türk’ün açıklamaları ciddi mesafe alınmasının neden kolay olmadığını da açıklıyor.

"Kürtlerin bir halk olduğunu, hakları olduğunu içselleştiremezseniz hiçbir şey çözemezsiniz. İkincisi; Ortadoğu'nun ateş çemberi içinde olduğu bir dönemde kucaklayıcı bir politika şart. Biz de buna katılıyoruz. Demokratik bir anayasa gerekli! Bu sadece sözde olmaz. Bir tarafta siyasilerin toplumu da hazırlaması lazım. Toplumu, medyasıyla hazırlayamazsınız çözemezsiniz. Samimiyet testinden geçilmesi gerekiyor"

Burada kritik ifade samimiyet testi. İktidarın çözüm sürecinden başarısız sonundan bu yana kayyım politikasından HDP/DEM Partili siyasilerin hapse atılmasına kadar izlediği çizgi bölge insanının içinde bulunduğu güven sorununa zemin hazırladı.

PKK’nın kendisine Suriye’de açılan alan üzerinden çözüm sürecini torpillemesi, sonrasında da HDP/DEM Partinin muhtemel rolünü sürekli sınırlaması da bu samimiyet testinin sadece iktidar için geçerli olmadığını gösteriyor.

Bugün Türkiye’de terör tehdidinin minimum düzeye inmesi PKK’nın tercihi değil iktidarın hukuk devleti çerçevesini de zorlayan güvenlik politikasının sonucu.

Son on günlük sürecin 2023 seçimleri öncesine biraz da basının fazla indirgemeci bakışının ve heyecanının sonucu yükselen ‘yeni bir çözüm süreci mi başlıyor?’ havasından daha sahici bir karşılığı var.

Leyla Zana’nın çok uzun bir mülakattaki ‘çözüm süreci buzdolabından çıkarılmalı’ ve Ahmet Türk’ün yine bağlamından koparılan ‘yaparsa Erdoğan yapar’ açıklamaları ile altı boş fakat seçim öncesi iktidar için kullanışlı bir algı oluşmuştu.

Şimdi ise aktörlerin üzerinde yakın bir seçim baskısı yokken gündeme gelen bir tartışma ortamı doğdu.

İktidarın DEM Parti ile çerçevesi henüz net olmasa da bir yakınlaşmaya ihtiyacı var, eğer kullanabilirse.

Bölgedeki İsrail kaynaklı gerilim, iç siyasetteki ‘hedef Türkiye’ tartışmasını haklı çıkaracak boyutta olmasa da endişe verici. İsrail’in tüm coğrafyayı ateşe atan akıl dışı politikası karşısında sınır dışında diğer bölge ülkeleri ile içerde ise mesafeli aktörlerle diyalog bir tercihten öte mecburiyete evriliyor.

Böylesi jeopolitik gerilimlerin ortasında ekonomik krizin ekonomistlerin dijital ekranlarındaki yan yana/alt alta akan rakamlarının ötesinde şiddetlenen sosyal boyutu ile kadın ve çocuk cinayetlerinin sokaktaki her bireyin yaşam enerjisi tüketen karamsarlıkla birleşmesi kümülatif bir kitlesel travmaya doğru ilerliyor.

Buna iktidarın muhtemel anayasa değişikliği için ittifak ihtiyacını da ekleyince DEM Parti ile yakınlaşma mantıklı bir yere oturuyor.

DEM Parti tarafında ise muhalefet kampına verilen tüm desteğe karşın hakkaniyetli bir iletişim kurmaya bile cesaret edemeyen muhatapların yorgunluğu duruyor.

Bu yorgunluk, Kürt kanadındaki “kendi içinde parçalanmış ama temkinli sempatik muhalefet değil güvenlikçi de olsa güçlü iktidarla” ittifak sonuç verebilir kabulü ile birleşiyor.

Tüm bunlara rağmen Türkiye’nin önünde uzun ve zor bir yol var. Tereddüt etmek için de elimizde sayısız gerekçe. Tam da bu sebeple Ahmet Türk’ün “Zaman gösterecek. Bu açıklamaları ne değersiz görelim ne de abartalım.” sözü son derece yerinde.

2016’dan beri sadece siyaset mühendisliği ile ayakta durmaya çalışan iktidarın ilk kez siyasal bir çerçeve üreterek başarılı olması kolay değil. Ancak çok erken bir yorum olsa da on günlük psikoloji bile siyasetin kendi ürettiği buzdan kalıpları yine kendisinin eritebilmesinin mümkün olduğunu gösterdi.

The process that started with MHP Chairman Devlet Bahçeli shaking hands with DEM Party members on October 1 went beyond expectations. If it had not been for the statements made at the group meeting on Tuesday, that handshake would have been interpreted as Bahçeli's humane tone in personal relations despite all his harsh and sharp statements, and it would have remained there.

Looks like there aren't any left for now.

President Erdoğan's statement on Wednesday also carried a content that went beyond the obligatory support for what Bahçeli said that was seen before.

The statements made by the DEM Party at least do not reject this step out of hand. It would be unfair to reduce the words of support from Ahmet Türk, about whom Bahçeli had previously stated that he should be tried without arrest, when he was imprisoned on charges of being a member of a terrorist organization, to just the release process.

This time, Turk demonstrated his common sense approach in such processes.

"It is valuable to have an environment where politicians can talk to each other. The Kurds have also started to see that this issue cannot be solved with weapons. If the right steps are taken, there will be no problems."

However, Turk's statements also explain why it is not easy to make serious progress.

"If you cannot internalize that the Kurds are a people and have rights, you cannot solve anything. Secondly; an inclusive policy is necessary at a time when the Middle East is in a ring of fire. We agree with this. A democratic constitution is necessary! This cannot be done only in words. On the one hand, politicians must also prepare society. You cannot prepare society with its media and solve it. A sincerity test must be passed."

The critical expression here is a test of sincerity. The line that the government has followed since the unsuccessful end of the resolution process, from the trustee policy to the imprisonment of HDP/DEM Party politicians, has paved the way for the trust problem that the people of the region are experiencing.

The fact that the PKK has been negotiating the resolution process through the space opened up for it in Syria and has subsequently been constantly limiting the potential role of the HDP/DEM Party also shows that this test of sincerity is not only valid for the government.

The fact that the terrorist threat in Turkey has been reduced to a minimum level today is not the PKK's choice, but the result of the government's security policy that challenges the framework of the rule of law.

The last ten-day process has a more genuine counterpart than the atmosphere of "Is a new resolution process starting?" that arose as a result of the press's overly reductionist view and excitement before the 2023 elections.

With Leyla Zana's statements in a very long interview that "the resolution process should be taken out of the refrigerator" and Ahmet Türk's statements that "if he does it, Erdoğan will do it", which were again taken out of context, a hollow but useful perception was created for the government before the election.

Now, while there is no imminent election pressure on the actors, a discussion environment has emerged.

The government needs rapprochement with the DEM Party, even if the framework is not yet clear, if it can use it.

The tension in the region originating from Israel is worrying, even if it is not at a level that would justify the "target Turkey" debate in domestic politics. In the face of Israel's irrational policy that is setting the entire region on fire, dialogue with other regional countries outside the border and with distant actors inside is evolving from a choice to a necessity.

In the midst of such geopolitical tensions, the social dimension of the economic crisis, which is exacerbated beyond the numbers flowing side by side/under each other on economists' digital screens, and the combination of the murders of women and children with the pessimism that consumes the life energy of every individual on the street, is moving towards a cumulative mass trauma.

When you add to this the government's need for an alliance for a possible constitutional amendment, rapprochement with the DEM Party seems logical.

On the DEM Party side, there is still the fatigue of the interlocutors who do not even dare to establish fair communication despite all the support given to the opposition camp.

This fatigue is combined with the acceptance in the Kurdish wing that an alliance with “a strong, albeit security-oriented, government, rather than a sympathetic opposition that is divided within itself, is likely to yield results.”

Despite all this, Turkey has a long and difficult road ahead of it. We have countless reasons to hesitate. For this very reason, Ahmet Türk's words, "Time will tell. Let's neither underestimate these statements nor exaggerate them" are extremely appropriate.

It is not easy for the government, which has been trying to stay on its feet only with political engineering since 2016, to succeed by producing a political framework for the first time. However, even though it is a very early interpretation, even ten days of psychology showed that it is possible for politics to melt the ice molds it has produced.