Bir deli bir kuyuya bir taş attı 40 akıllı çıkaramıyor… hali mi?Bir çuval incirin berbat edilme durumu mu?MHP’nin hukukçu yöneticilerinden Feti Yıldız’ın “Yahu bir masumiyet karinesi var, yahu insanlar suçu sabit görülünceye kadar masum sayılmalı. Bir de tutuklama istisnai bir durum” açıklaması MHP’deki “hukuk sancısı”nın işareti miydi?Nihayet Bahçeli, “Şu İmamoğlu ile ilgili ne bilgi – belge varsa ortaya konsun adam suçlu ise cezalansın, suçsuz ise beraat etsin” mealli çağrısı, “Bu işin altı boş, onun için bir an önce bu işten kurtulmalıyız” çığlığı mı?Bir “Kendim ettim, kendim buldum” durumu ile mi karşı karşıyayız?“Ortalık yangın yeri Mehmet Şimşek ne güne duruyor? Mehmet Şimşek’ten başkası bunu Başkan’a anlatamaz” durumu mu?Yoksa Merkez Bankası her şeyi göze alarak faizi 350 baz puan artırmak suretiyle yeniden “rasyonaliteye dönme” uyarısı mı yaptı?Ak Parti’de kimse kalmadı mı, “Yahu Reis işler iyi gitmiyor, iki yılda yapılan fedakârlığı birkaç gün içinde yaktık” diyecek?Ak Parti’de “Yahu Reis, vaktiyle bize yapılanı şimdi biz başkalarına yapıyoruz, Adalet dedik insanlar sokakta adaleti arıyor!” şeklinde “acı söyleyecek” bir “Dost”u kalmadı mı Reis’in?İpin ucunun kaçtığı o kadar açık ki…Dün biri bir şayia çıkarıyor, “CHP’ye kayyım atanacak” diye, parti daha yeni olağanüstü kurultay yapmış, buna rağmen kayyım atanacak, öyle mi?Tam o sırada Ankara Emniyeti polislerin mesai saatlerini yeniden ayarlıyor.

“Süreç” var ya, Bahçeli ile Öcalan’ın en çok sahiplendiği, DEM’in de Öcalan cihetinden heyecan duyduğu süreç… En nihayet, İmralı Heyeti’nden iki ismin Cumhurbaşkanı ile de görüşebilmesiyle bir kademe yükseldi, denebilir.“Barış” ve “silahların susması” en çok tedavülde bulunan üç kelime… Ancak gene de “Kürt sorunu” denen alanda ne olacak pek bilen yok.

Perşembe günkü (10 nisan) “Trump övdü mü ısırdı mı?” başlıklı yazımın ilk paragrafları şöyleydi:“Önümüzdeki süreçte Ortadoğu’nun en sıcak konusunun Türkiye ile İsrail arasında yükselen gerilim olacağı anlaşılıyor.Şu anda gerilimin odaklaştığı alan ise Suriye.Gerilimin başka semptomları da var. Gazze kıyımı, 7 Ekim 2023’ten bu yana Türkiye’nin, hatta dünyanın en hassas konularından birisi.

Türkiye’nin yaşadığı siyasi – ekonomik yüksek tansiyonun altında “Erdoğan’ın daha ne kadar Cumhurbaşkanlığında kalması isteniyor olabilir?” konusu olabilir mi acaba? Kendisi veya Ankara’daki başka çevreler tarafından?Soruyu biraz açalım:Diyelim 2028’e kadar görev süresini tamamladı, diyelim bütün engeller aşıldı ve yeniden aday oldu, yeniden seçildi… Sonra? Meselâ 2033’te de aday olup Cumhurbaşkanı seçilmek istiyor – seçilmesi isteniyor olabilir mi? Sonra 2038’de? 6’ıncı 7’inci kere…Emr-i Hak vaki oluncaya kadar Cumhurbaşkanı olmak - kalmak, olması – kalması, istiyor, isteniyor mu?Dünyada ömrü uzatmak üzere birtakım çalışmalar var.

Önümüzdeki süreçte Ortadoğu’nun en sıcak konusunun Türkiye ile İsrail arasında yükselen gerilim olacağı anlaşılıyor.Şu anda gerilimin odaklaştığı alan ise Suriye.Gerilimin başka semptomları da var. Gazze kıyımı, 7 Ekim 2023’ten bu yana Türkiye’nin, hatta dünyanın en hassas konularından birisi.Ama Ankara’nın ondan daha öte, çok daha kategorik planda bir “İsrail tehdidi” algısı var.

12 Mart Muhtırasından sonra Demirel “şapkasını alıp ayrıldı” Başbakanlıktan… “Niye ayrıldın” diye eleştirildi. “Ne yapsaydım, dedi, 27 Mayıs’tan beri Başbakanların odasında bir darağacı gölgesi vardır hep.”Sonra meydanlara çıktı, 12 Martçılara da, onlarla işbirliği yapan siyasi kadrolara da ülkeyi dar etti. En son, Muhtıra’nın altında imzası olan ve Cumhurbaşkanı olmak isteyen Faruk Gürler’e Meclis’te dramatik bir yenilgi yaşatacak olan da Demirel idi.

Önce açıklamam gerekiyor, başlıkta yer verdiğim “Yürek” halk dilimizde “Cesaret” anlamına kullandığımız “Yürek” değil. Yani “Türkiye’yi yönetmek cesaret ister” demek istemiyorum “Yürek ister” derken…“Cesaret ister” desem yanlış olur muydu, hayır yanlış olmazdı, hakikaten Türkiye’nin yönetimine talip olmak mangal gibi yürek ister.

"Bayrama siyaseten yarılmış bir Türkiye olarak girdik” diye yazmıştım.İktidar cenahı, CHP’nin Cumhurbaşkanı adayının önce üniversite diplomasını iptal ettirmiş, ardından da o adayı, neredeyse belediyedeki tüm ekibiyle birlikte, yolsuzluk ve terörle iş birliği gerekçesiyle cezaevine koydurmuştu.Müthiş hamleydi. Gözü kara, her türlü hukuksuzluk suçlamasını göze almış, Erdoğan’ın kendi geçmişi ile paralellikler kurulmasını ıskalamış müthiş hamle… Bir siyasi irade, dara düşmese yapmazdı bunu.

Bayrama siyaseten yarılmış bir Türkiye ile giriyoruz. İktidar partilerinin muhalefetle bayramlaşmadığı bir Türkiye tablosu var ortada. Hatta MHP’nin DEM’le bayramlaşıp ana muhalefetle, Ak Parti’nin hakeza DEM ile bayramlaşıp Saadet, Gelecek, DEVA ve İyi Parti ile bayramlaşmadığı bir Türkiye…Türkiye’yi böyle bir yarılma noktasına getirmek kim için başarıdır, oturup konuşmak lâzım.

Böyle zamanlarda içerden bir uyarı beklenir. “İyi gitmiyoruz” uyarısı. Siyasetin olağan cedelleşme ikliminin dışında kalabilen “Âkil adam”lar olması ve onların, “Gidişat”ı görüp, akl-ı selim çağrısı yapması beklenir.Bunu gücünün zirvesindeki bir lidere karşı yapmak kolay değildir. Mustafa Kemal öyle bir liderdi. Menderes bir dönem o niteliğe büründü.

Ekrem İmamoğlu’nun diploması ile ilgili tartışmalardan bahsediyorum.-Acaba o iş Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bilgisi dahilinde mi ilerliyor?Bilmemesinin imkânsız olduğunu herkes bilir. O, memleketin Cumhurbaşkanı ne de olsa. Olan biten her şey, memleket için bir kıymet-i harbiyesi varsa onun bilgisi dahiline girer.İmamoğlu ismi ise epeyce bir zamandır onu ilgilendiriyor.

Bir devletin en kritik kurumlarından birisi Yargı ise diğeri de Emniyet’tir.Bir anlamda “Devletin namusuna emanettir” bu kurumlardaki sorumluluk.Bu kurumlara hakim olan iradenin de “milletin bütün mahremiyetinin (diğer ifadeyle namusunun) kendisine emanet edildiğini” biliyor olması lâzım.Bu, kolay bir insan kalitesinin ifadesi değildir.

Ahmed -el Şara ile Mazlum Abdi bir entegrasyon anlaşmasına imza attı. Biri Esed’i deviren HTŞ’nin lideri olarak geçici Cumhurbaşkanı, diğeri Suriye Demokratik Güçleri (SDG) diye bilinen ve önemli parçası PYD-YPG’den oluşan örgütün lideri.Anlaşmaya Türkiye’nin yaklaşımını Cumhurbaşkanı Erdoğan açıkladı ve “mutabakatın eksiksiz uygulanması” gerektiğini söyledi.

Türkiye’de bir ara devreye giren “Alevi Çalıştayları”nı çok önemsemiştim. “Alevi sorunu”nu, Sünni kadrolardan oluşan bir iktidarın çözmesini CHP’nin çözmesinden (O zaman CHP Genel Başkanı Alevi kimlikli Kılıçdaroğlu idi) daha önemli bulmuştum. Böyle bir çözümün, tarihi süreç içindeki Sünni – Alevi gerilimini gidermekte de etkili olacağı düşüncesindeydim.

31 Mart’tan bu yana Ak Parti ile CHP oyları başa baş gidiyor. Evet, Yerel Seçimlerde CHP birinci parti oldu, sonraki günlerde ise kamuoyu yoklamalarında bazen Ak Parti öne geçti bazen CHP. Şu günlerde de arada başa baş bir durum var.Kamuoyu yoklamaları “En büyük parti”nin “Kararsızlar” olduğunu ortaya koyuyor. Yüzde 25’ten yüzde 35’lere kadar dev bir topluluk Kararsızlar…Ancak kararsızların partisi yok.

Şu sıralar rahatsızlığı sebebiyle grup kürsüsüne çıkamıyor. Ama 1 Ekim’de Meclis’in açılışında başlattığı jest, sonra grup konuşmasında Öcalan’a “Gelsin DEM grubunda konuşsun” çağrısı, ardından Öcalan’ın PKK’ya “silâhları bırak, kendini feshet” talimatı, onu “Nobel Barış Ödülü’ne aday” göstermeye kadar uzandı. Ardından eşi rahatsızlanan Selahattin Demirtaş’a geçmiş olsun telefonu, Ahmet Türk’e sımsıcak telefonlar…Tabii ki Bahçeli’den bahsediyorum.

Öcalan’ın çağrı metni 27 Şubat’ta açıklandı. Çağrı özde PKK’ya “silâhları bırak, kendini feshet” diyordu. Bunun gerekçelerini de açıklıyor, ayrıca “ayrı ulus-devlet, federasyon, idari özerklik ve kültüralist çözümler” gibi beklentileri de dışlıyordu.Çağrı ile ilgili ilk değerlendirmem sıcağı sıcağına 28 Şubat tarihli yazımda yer aldı.

Netice itibariyle Öcalan, Devlet Bahçeli’nin çağrısıyla başlayan süreç sonunda “Devlet ve toplumla bütünleşmek” için gibi bir cümleden sonra “Kongrenizi toplayın, tüm gruplar silâhları bıraksın ve PKK kendini feshetsin” dedi. “Tüm gruplar” ifadesi, silâhları bırakma çağrısının Suriye’deki yapılanmayı kapsadığı şeklinde anlaşılabilir.

Fransız Le Point (Lö Puan okunur) dergisi “2025 - Le nouvel ordre mondial – 2025 Yeni dünya düzeni” başlığı altında dört liderin görüntüleri bulunan bir kapakla çıktı. Cumhurbaşkan Erdoğan da dört lider arasında. Diğerlerini Trump, Putin ve Şi Cinping oluşturuyor.Le Point’ın kapağının Türkiye’de ilgi görmesi tabii. İki yönlü bir ilgi oluştu: Bir kesim, olayı, bir Fransız dergisinin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı dünya liderleri arasında göstermesi, dolayısıyla Erdoğan’ın artık dünya düzenini etkileyen liderler arasına girdiği boyutu ile gördü.

Ak Parti’nin 8’inci Genel Kongresinin en çok milletvekili transferleri ile gündeme geldiği görülüyor.“Yenilenme – Değişim” çok sınırlı. Çok sınırlı yani, bundan sonrasında kitleler nezdinde Ak Parti’yi yeniden hareketlendirecek bir nitelikte görünmüyor. Yani “Şu değişim şu ihtiyaca tekabül ediyor” denecek flaş bir isim yok ortada.

Devlet Bahçeli grup kürsüsünden “Öcalan gelsin DEM grubunda konuşsun” dediğinde acaba süreç içinde Öcalan’a “Kürt liderliği” gibi bir pâye verileceğini hesap etmiş miydi?Bir süreç ilerliyor, insanlar oraya – buraya gelip gidiyor ama garip biçimde işin merkezinde Öcalan yer alıyor.Öcalan bir açıklama yapacak, Suriye’de bir şeyler olacak, Türkiye’de bir şeyler olacak.

Başlıktaki soruyu CHP’nin eski genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, KRT’deki mülakatta yeni CHP yönetimine yöneltti.Aslında bu soru, herkesin sorusu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da başından beri ana sancısı yüzde 50 artı 1’i bulmak. Onun için MHP’ye muhtaç oldu, onun için Cumhur İttifakı’nı koruyabilmek için özel itina gösteriyor.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin “Cumhurbaşkanı merkezli” bir yapı oluşturduğu biliniyor.Bazen sistemler, yürütücüsünün karakterine göre biçim alabilirler. Cumhurbaşkanı merkezli bir yapı da, yetki dağılımı sırasında çok merkezli hale getirilebilirdi.Ancak bu sistemin ilk uygulayıcısı Tayyip Erdoğan olunca, o, o göreve, “çift başlı” bir yapıdan şikâyet ederek gelince ve zaten kendisi de “başat bir liderlik” karakterinde olunca, sistem “merkezî otorite”nin alabildiğine güçlendiği bir yapıya dönüştü.

“Koşma” fiili Erdoğan yaşındaki bir siyasetçi için zor kullanılacak bir tanımlama… O yaşta yürümesi zorlaşıyor insanın, değil koşması…Ama siyasetçi o yaşlarda da koşar. Demirel ileri yaşlarına kadar koştu, nerede ise son nefesine kadar… Özal koşu bandından indikten hemen sonra hayata veda etti. Eşi Semra Hanım’ın İstanbul il başkanlığı için kürsüye çıkıp en yakın yol arkadaşlarını “cahiliye adeti içinde olmak”la suçladığında da yaşı bir hayli ileri idi…“Erdoğan koşuyor” dediysem, fiziki bir koşudan söz etmiyorum.

Ve gelecek seçimlerin ana sloganlarından birisi ilân edildi: “Silivri’yi kapatacağız.”Mansur Yavaş seslendirdi bunu Çağlayan meydanında. Ekrem İmamoğlu’nu desteklemek için gelmişti İstanbul’a, İmamoğlu ifadesini verdi ve otobüsün üzerine birlikte çıktılar.Mansur Yavaş’ın İmamoğlu’nu desteklemek için İstanbul’a gelmesi sembolik anlamda çok önemliydi.

Sorum gelmiş geçmiş tüm Ak Partililere diyebilirim ama, herkes de biliyor ki orada tek belirleyici Cumhurbaşkanı Erdoğan’dır.Öyleyse ona soralım:Bugün gücünüzün zirvesindesiniz. Gelmiş geçmiş bütün devlet yöneticilerinden daha fazla yetkiye sahip olduğunuz konusunda herkes hemfikir. Yani yapmak isteyip de yapamayacağınız şey olmadığını hemen herkes kabul ediyor.

En temel kural “Yargının bağımsızlığı.”Cumhurbaşkanı bile olsanız, yargının kararlarını etkileyemezsiniz. Bizdeki gibi Cumhurbaşkanlığının yetkilerinin her şeyi belirleyecek ölçüde keskin olduğu sistemde bile “Yargı bağımsızlığı” o yetki halkasının dışındadır.Cumhurbaşkanının Yargı alanıyla ilişkisi “Yargının tarafsız, bağımsız işlemesini” temin noktasındadır.

Siyasetin, Yargı’nın, Ekonominin depremlerle sarsıldığı günlerin içine bir de feci otel yangını giriyor. 79 can. Dile kolay, yüreğe zor. Sömestr tatilinin böylesine bir facia ile sonuçlanacağı kimin aklına gelir? Anne, baba ve çocuklar… Kaybedilenler listesi öyle gidiyor… Yangın tertibatı sağlıklı alınmayan bir otelin onlarca insan için mezara dönüşü… Sonrası suçu atacak adam ya da makam arayışı… Böyle olur bizde facialarda sorumluluk paylaşımı… Yangın kavurur, acı kavurur… Başsağlığı, rahmet dilekleri… Allah kimseye bunu unutturacak acı yaşatmasın.

CHP yapay zekaya şöyle bir soru sorsa:-Bugünün Türkiye’sinde Tayyip Erdoğan ana muhalefet lideri olarak mesela emekliler ya da asgari ücretlilerin sıkıntısını dile getiren bir konuşma yapsa nasıl yapardı?Sizce nasıl yapardı?Ya da şöyle bir şey:-Hani Tayyip Erdoğan’ın çoook eskilerde yaptığı bir çay – simit hesabı konuşması var.

Terör örgütünün içerdeki uzantısı”ıydı DEM. Belediye başkanlarına sapır sapır kayyım atanmaktaydı. Sonra birdenbire “İç cephenin tahkimi” diye bir gündem oluştu. Birdenbire Öcalan’ın bu gündem içinde rol alması gereği oluştu. Sonra DEM’den bir İmralı heyeti oluşturmak gerektiği düşünüldü “Devlet” tarafından… İmralı’ya gidildi gelindi, bir de baktık, daha dün yerine kayyım atanan bir kişinin de “Kürt ağası saygınlığı” ile İmralı heyetine dahil olması gerektiğine inanıldı.

Türkiye’de siyaset üzerinde bir “askeri vesayet” vardı. Asker bunu, zaman zaman yaptığı müdahalelerle pekiştiriyordu. Gerekçe “Cumhuriyet’i koruma ve kollama” idi. Siviller “tencereyi pisler” Asker temizlerdi.Askeri vesayetin 15 Temmuz sonrasında tasfiye edildiği, askeri alanın sivil iradenin etkisine girdiği söylenebilir.

MHP lideri Devlet Bahçeli’nin günün kahramanı olduğunda kuşku yok. Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan bile ileri seciyede gündemi belirliyor. Üstelik kendi çizgisine en ters yönden hamle yaparak. Kimin aklına gelirdi bir gün Bahçeli’nin “Öcalan gelsin DEM kürsüsünde konuşsun, nihayetinde de umut hakkından istifade etsin” diyeceği… Dedi ve tavrı 11.

Erdoğan “partili” bir Cumhurbaşkanı. Böyle olmasını kendisi istedi ve çok istedi. Anayasa öyle şekillendi ve o çerçevede de iki dönemdir (üç de sayanlar var) görevi sürdürüyor. Bir kere daha seçilebilmek için şartlar oluşturmaya çalıştığı görüşü de siyaset zemininin genel kanaati.“Partili” olmasaydı, bu ikinci – üçüncü seçilişler mümkün olur muydu? Muhtemelen siyasetin “ben merkezci” karakterinin bu imkânı vermeyeceğini (Özal örneğinden yola çıkarak) düşündü ve partinin dizginlerini (kimseye) bırakmak istemedi.

Bir “Umutlular” var. Epeyce var.“Süreç yok” dense de Bahçeli’nin bir süreç başlattığı açık. Bahçeli umutlu olmalı.DEM cenahı da umutlu görünüyor. Bahçeli’nin topu attığı Öcalan’dan gelen “Hazırım” yollu mesaj da umut yansıtıyor.Bahçeli – Öcalan ikilisi, İmralı’dan ya da Bahçeli’nin ilk çıkışında söylediği gibi DEM grup kürsüsünden gelecek Öcalan imzalı “Silâhları bırakın” çağrısı şıpınişi sonuç vereceği inancında.

Kim nasıl adlandırırsa adlandırsın, sonuçta “Bir süreç” başlamış bulunuyor. Yaşananı - olabilecekleri toplu görmeye ihtiyaç olduğunu düşünüyorum.Üçleme: Bir kere Bahçeli’nin başlattığı süreç Öcalan’ı ana aktörlerden birisi haline getirmiş durumda. Öcalan atılan topu aldı ve DEM heyetine “Sayın Bahçeli’nin ve Sayın Erdoğan’ın güç verdiği yeni paradigmaya, ben de pozitif anlamda gerekli katkıyı sunacak ehil ve kararlılığa sahibim.

Bahçeli’nin 1 Ekim’de DEM’lilerin elini sıkarak başlattığı, sonra Öcalan’ın Meclis’e gelip DEM kürsüsünden terörün sona erdiğine dair çağrıda bulunması isteğiyle devam ettirdiği, ancak tepkiler üzerine “DEM’liler İmralı’ya gitsin çağrı oradan yapılsın” diye revize ettiği, bu arada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Silâhlar gömülsün önleri açılsın” diye sorumlu ağız olarak farklı boyut kazandırdığı süreç, iki tanınmış DEM milletvekilinin Öcalan ziyaretiyle başlama vuruşu noktasına geldi.

22 bin 104 liralık asgari ücret, çok geniş bir toplum kesimini kasıp kavuruyor.Aynı akılla belirlenecek olan Emekli maaşı da 17 milyonluk kesim için endişe ve öfke alanı.Bunun bir siyasi karşılığı olmalı. Milyon milyon seçmenden söz ediyoruz, nereye aksalar orasını iktidara getirirler, nereye öfkelenseler orayı yerin dibine batırırlar.

“Çalışanlarımızı enflasyona ezdirmeme sözümüze bir kez daha sadık kaldık.”Bu cümlenin Türk siyasi hayatında bir iletişim harikası olduğu açık.Hesap ortada, çok ortada:2024 yıl başında asgari ücret 17 bin 2 lira olarak belirlendi. Daha önceki seneler asgari ücrette yıl ortasında, Temmuz’da yani, yaşanan enflasyon oranında artış sağlanıyordu.

Bu yazıyı “Partili olarak Erdoğan…” şeklinde düşünmüştüm. Erdoğan’ın il kongrelerindeki üslûbu sert polemikler içeriyordu. Muhalefet de mukabele-i bil misil niteliğinde cevaplar yetiştiriyordu. Ne seçimler sonrasındaki iktidar adına “yumuşama”dan ne de muhalefet adına “Normalleşme”den eser kalmıştı. Cumhurbaşkanı olarak Erdoğan da siyaseti “partili” olarak yürütmekten memnundu.

Epeyce bir zamandan beri siyasetle ve Türkiye’nin geleceği ile ilgilenen pek çok mahfilde Hakan Fidan’a ilişkin gelecek tahminleri yapıldığında kuşku yok.Erdoğan’ın “Sır küpüm” diyerek Davutoğlu tarafından siyasete çekilmesine mani olduğu bir isim o.TİKA başkanlığı ile başlayıp MİT Başkanlığı ile devam eden ve Dışişleri Bakanlığı ile hızlanan bir yükselişin insanı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Suriye bağlamında kullandığı o cümleyi ben de bir çok defa kurmuşumdur. “Ümmet nasıl ayağa kalkar?” başlıklı konferanslarımda, yazılarımda…Ahmet Davutoğlu’nun “Türkiye’nin Stratejik Derinliği” isimli kitabı tam da bunu anlatır.Tabii bu yaklaşım, Türkiye’de çok tartışılmıştır. “Ümmet” yaklaşımı çok tartışılmıştır.

"Polonez işçileri” diye bir yan gündem var Türkiye’de… Onu iktidara yakın medya pek görmüyor.Bir sucuk fabrikası Polonez.. Polonez Et adıyla bilinen firma, Siniora Gıda ve İmalat PLC; et ve şarküteri ürünleri üreten çok uluslu bir gıda endüstrisi şirketi. Şirketin Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri ve Filistin’de üretim fabrikaları bulunduğu belirtiliyor.