Erdoğan 31 Mart seçiminden sonra Meclis kürsüsünden ‘biz bitti demeden bitmez’ diye bağırmıştı ya…Erdoğan’ın Maliye Bakanı dün ringe havluyu attı. Üstü kapalı bittik tükendikdemek istedi…Niye mi böyle düşünüyorum?Mehmet Şimşek’in açıkladığı paket harfiyen uygulansa 100 milyar lira tasarruf sağlanacak. Koskoca Türkiye Cumhuriyeti bu duruma mı düştü? 100 milyar lira bulamayacak kadar kötü durumda mı? Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Hazine ve Maliye Bakanı bundan sonra yeni araç kiralanmayacak, yeni bina tutulmayacak, otellerde toplantı yapılmayacak, kokteyl verilmeyecek diye ciddi ciddi basın toplantısı yaptı…Yıllar önce çerez parası dediği miktarda tasarruf yaparak kurtulacağımızı söyledi… Enflasyonla böyle mücadele edecekmişiz.

Orta Doğu, bölge halkları arasındaki ihtilafların yanısıra,  küresel jeopolitik güç mücadelesi ve bölge dışı aktörlerin müdahaleleriyle yüzyıllardır rahat yüzü görmemiştir.İsrail’in kurulduğu 1948’den bu yana bölgedeki temel meseleyi oluşturan Filistin meselesi, 2010 yılı sonunda Tunus’ta başlayıp yayılan “Arap Baharı” ve sonrasındaki gelişmelerle bir süre arka plana düşmüştü.

Meslek hayatım 1973 ile 2014 arasında nerede ise 41 yıl devam etti. Bu süre zarfında ne yazık ki sorunlarımızın hiçbirini çözemediğimiz gibi sadece yenilerini eklemeye başardık desem korkarım gerçekçi bir yorum olur. Bu nedenle birkaç hafta önce Londra’da katıldığım bir toplantıda daha önce olduğu şekilde tanımadığım birisi bana Türk diplomasisini çok başarılı bulduğunu söylediğinde her defasındaki gibi benden alay edildiği sonucuna vardım.

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in 13 Mayıs’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın konuğu olarak Ankara’da ağırlanmasından beklenen en önemli sonuç bir tatsızlık çıkmaması olacak. Evet, 7 Aralık’ta iki liderin Atina’da imzaladığı “Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi”nin içini doldurmak için bir dizi protokol ve anlaşma masada.

Ekmeleddin İhsanoğlu, uzun zamandır siyasi gündeme değmeden kendi kabuğunda, akademik dünyaya katkı dışında bir motivasyonu olmayan bir yaşam sürüyor. Ancak ismi geçen hafta polemik gündeminin baş karakterlerinden biri olarak ekranlarımıza düştü. Marmara Üniversitesi’nde ‘İlgasının 100. Yılında Hilafet’ başlıklı bir çalıştay düzenlenmiş, Ekmeleddin İhsanoğlu da çalıştayın açılış konuşmasını yapmıştı.

Seçmen, verdiği sözleri tutmayan iktidara yerel seçimlerde iyi bir ders verdi.AK Parti’yi ikinciliğe düşürürken CHP’yi birinci parti yaptı.Sözünü tutmayan iktidarı cezalandırdı.Yerel seçimlerden birinci parti olarak çıkan CHP’nin halkın özellikle ekonomik sorunlarını, örgütlü muhalefet yaparak gündemin ilk sırasına yerleştirmesi gerekiyor.

İktidar Anayasa değişikliği meselesini ortaya attı. Daha doğrusu yeni Anayasa istiyorlar; A’dan Z’ye sil baştan…Neden şimdi?Nedeni belli; ağır seçim yenilgisinin üstünü örtmek için. Gündemi değiştirmek için. Ekonomik krizin faturasını Anayasa’ya kesmek için. Bahane üstüne bahane yaratmak için. Beceriksizliklerini perdelemek için.

Yeni Şafak, bu kez de 6 yaşındaki kız çocuğunun cinsel istismarı davasının avukatını hedef gösterdi. Sırf sanıklar bir tarikat şeyhi, eşi ve damadı olduğu ve onları aklamak için...“Hem avukat hem savcı hem hâkim” manşetinde H.K.G. davasının avukatı ve Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KADEM) Başkan Yardımcısı Canan Sarı’yı hiçbir somut belgeye, bilgiye dayanmadan örgüt üyeliğiyle, nüfuz kullanmakla şöyle suçladılar:“Sarı, dosyadaki karanlık noktaları aydınlatacak, sanıkların lehine sonuçlar doğuracak taleplerin hepsine bu nüfuzunu kullanarak engel oluyor.

Irak Kürdistan siyaseti çetrefilli bir dönemden geçiyor. Zorluğun olmadığı dönem de yok ya! Jeopolitiğin dayatmasıyla Türkiye’ye yaslanan Erbil yüzünü Tahran’a; İran’a yaslanan Süleymaniye ise Washington’a döndü. Konjonktürel kayışlar mı, stratejik tercihler mi? Jeopolitik gerçeklikten söz ettiğimize göre bunlar çapraz ilişkilerden medet uman dönemsel arayışlar olarak görülebilir.

Yeni dönemde yeni bir siyaset inşa ediliyor. Bunun üç mimarı var.Cumhurbaşkanı Erdoğan, CHP Genel Başkanı Özgür Özel ve MHP Lideri Devlet Bahçeli.Bir de tüm siyasi denklemde dikkate alınması gereken iki siyasetçi var.Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş.ÜÇ LİDERKılıçdaroğlu gerilim siyasetinin lideriydi.

Bakıyorum en çok tartışılan konuların oturdu. Herkes kendi bakışına göre bir değerlendirme yapıyor. Bir okurum da sordu, ne düşünüyorsunuz Özür Özel beyin Cumhurbaşkanına ziyareti ve yeni politikası hakkında.Yanıtım şu oldu: Merakla ve ilgiyle izliyorum. Karşı olmak veya desteklemek gibi bir durumda hissetmiyorum kendimi.

Bugün yayınlanan 159 imzalı bir metin var. Akademisyenler, yazarlar, milletvekilleri, hukukçular. Orhan Pamuk ve Rıza Türmen’den Rakel Dink’e, Fikri Sağlar’dan Ertuğrul Günay’a, Berrin Sönmez’den Zülfü Livaneli’ye, Fatma Bostan Ünsal’dan Eşber Yağmurdereli’ye Nesrin Nas’tan Oya Baydar’a… Diyorlar ki, “Ülkenin geleceğini etkileyecek bir davanın arifesindeyiz…” Hangi dava bu? 16 Mayıs’taki Kobani davası.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Danıştay’ın kuruluş yıldönümünde “sivil Anayasa ihtiyacının gündemden düşürülmesini” doğru bulmadığını söyledi.“Yeni anayasa, sivil siyasetin alanını genişleterek, ekonomiden sosyal hayata, ülkemizin meselelerinin çözümünü daha da hızlandıracaktır” dedi.Bunu söyleyen kişi, Türkiye’de yürütmenin başı.

Ak Parti 31 Mart seçiminin verdiği mesajı almış mıdır?Böyle durumlarda önce seçimin verdiği mesajın ne olduğunun doğru tespit edilmesi lazım, siyasetçinin ‘mesajı aldık’ demesine itimat edilmez.Eğer alırsa, sonradan edindiği kötü itiyatları bırakmayı başarırsa… Nedir o kötü itiyatlar?Yazıldı, söylendi bir miktar. Kibir, halka tepeden bakma diyenler oldu, ruh kaybı, samimiyet kaybı diyenler oldu.

Her seçimden sonra olduğu gibi 31 Mart’tan sonra da bir kez daha umut ve iyimserlikle Türkiye’de işlerin değişeceğine dair rüzgar esmeye başlamıştı. Hala esiyor. İyimserlik lafı abartılı görünmesin zira tahminler rasyonel zeminde değil, umut düzeyinde seyrediyor. Geride kalan 22 yılın bilhassa son 8-10 yılı hiç yaşanmamış ve bu dönem artık sistemin karakteri olmamış gibi.

Yunanistan kuruluşundan itibaren Ege Denizi’nde ve Doğu Akdeniz’de Anadolu’ya doğru genişleme emel ve niyetinde olagelmiştir.Yunanistan’da hükûmetler önce Osmanlı Devleti’ne sonra da Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı “sinsice genişleme” [creeping jurisdiction] politikası uygulamışlardır. İki ülke ilişkilerinin tarihçesinde bir istisna teşkil eden “dostluk” dönemleri Yunanistan’ın Türkiye aleyhine attığı adımlar için müsait bir iklim oluşturmuştur.

Cumhurbaşkanı Erdoğan Danıştay’daki konuşmasında yine “sivil anayasa”dan bahsetti. Siyasetin alanını genişleten bir anayasa istedi. Sözleri şöyle:“Yeni anayasa, sivil siyasetin alanını genişleterek ekonomiden sosyal hayata ülkemizin meselelerinin çözümünü daha da hızlandıracaktır.”Türkiye’de siyasetin alanı dar mıdır? Erdoğan siyasetin daha hangi alanlara girmesini istiyor da anayasanın hangi maddeleri bunu engelliyor? Bir açıklaması olmadı.

Bir dönem Türkiye’de “askeri vesayet” konuşulurdu. “Hükümet oldu ama iktidar olmadı, olamadı” denilen bir zamanların başbakanı Recep Tayyip Erdoğan “askeri vesayet”e karşı epey geniş bir koalisyon oluşturdu. Özellikle Fethullahçıların, ardından sağ ve sol “liberal” aydınların desteğiyle “askeri vesayet” kademe kademe konlandırıldı.

Epey oluyor; iktidarın iki ortağına da yakın bir TV kanalının ana haber bültenine tesadüfen takılınca, işittiklerim beni şaşırtmıştı. Haberleri yetkin biçimde sunan gazeteci alttan alta eleştirilerde bulunmaktaydı.Kendime kendime “Hayrola, ne oluyor?” diye mırıldandığımı ve yanımdakilere dönüp haberin suncusuna ömür biçtiğimi hatırlıyorum.

31 Mart seçimlerinde alınan sonucun nedenleri üzerine kafa yoran AK Parti'de troller konusu da masadaymış.Sputnik'in haberine göre konuyla ilgili bir çalışma yapan AK Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin, raporu Cumhurbaşkanı Erdoğan'a sundu. Raporda sosyal medya üzerinden itibar suikastını kimlerin, hangi metotla yaptıkları, hangi trolleri kullandıkları gibi konularda bilgiler yer alıyor.

Yerel seçimlerdeki başarı, CHP Genel Başkanı Özgür Özel'i öyle farklı bir yere taşıdı ki onun gereğini yapması da yapmaması da sorun olacak. Çünkü hiç hesapta olmayacak kadar güçlü bir rüzgârla genel başkanlık koltuğuna oturdu. Bu da bütün hesapları altüst etti.Oysa 31 Mart öncesi CHP'de bambaşka bir hava vardı. Seçim sonuçları öngörülemese de değişim sürecini başlatan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun 2028 adaylığına kesin gözüyle bakılıyordu.

Türkiye siyaseti uzun süredir, kapsamlı (tutarlı) siyasi programlardan, açık çözüm önerilerinden ziyade, siyasi temsil gruplarının stratejik tercihlerini geçici olarak etkilemeye (yönetmeye) odaklanmış durumda. Bunun elbette haklı nedenleri olduğu söylenebilir.

Yeni anayasa zokası tekrar piyasaya sürüldü. 2010 yılında da aynı yönetmen tarafından sahnelenmişti. AKP milletvekillerinin verdiği 26 maddelik anayasa değişikliği teklifi önce Anayasa Komisyonu’nda görüşülmüş ve kabul edilmişti. TBMM’de yapılan oylamada da 72 ret, 336 kabul oyu alan anayasa değişikliği teklifi, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün onayına sunuldu.

1) Bianet’in yerel ve ulusal gazetelerden, haber sitelerinden ve ajanslardan derlediği haberlere göre:Erkekler, Nisan 2024’te en az 30 kadını ve iki çocuğu öldürmüş...En az 33 kadına şiddet uygulamış...En az 20 kız ve oğlan çocuğunu istismar etmiş...En az 10 kadını taciz etmiş...En az 20 kadın seks işçiliğine zorlanmış.

Bir araştırma şirketinin temsilcisi olarak 2010’lu yıllarda AK Parti Genel Merkezi ile çalışmaya başlayınca fazla zaman geçmeden bir şey fark ettim. O dönemlerde araştırma firmaları sistemin içindeydi. Kritik bütün süreçlerle ilgili toplantıların parçası idiler. Bir gün siyasetçi bir dostuma, partide uzun yıllar Ar-Ge işlerini yönetmiş bir Genel Başkan Yardımcısının, Genel Merkez kadroları üzerinden doz aşımı bir etkisinin olduğundan bahsettim.

Türkiye’de ve aslına bakarsanız pek çok ülkede muhalefetin kendine biçtiği görev genellikle iktidarın yaptığını eleştirmektir. Eleştiri yapılanın niteliğinden ve içeriğinden bağımsızdır. İktidar ne yapıyorsa eleştirilmeli mantığına dayanır. Önerdikleri çözümler de kendileri iktidarda olsa uygulamaya koymayacakları mahiyettedir.

Özgür Özel, CHP Genel Başkanı oldu ve sınav başladı. Türkiye’nin ana muhalefeti ve oy oranı yüzde 25’lerden yukarı gitmiyordu. İktidarın en yakın adayı idi ve Türkiye’nin sadece kıyılarından oy alıyordu. “Türkiye partisi olmak” en önemli sınavdı. İfade edelim, bu kaygı Kılıçdaroğlu’nda da vardı, İstanbul’u yönetme yetkisi alan Ekrem İmamoğlu da, bu hassasiyetle giderek siyasette kendisine alan açıyordu.

Diyarbakır merkezli Rawest Araştırma'nın son anketi dün İstanbul'da açıklandı. Ve benim de katıldığım bir toplantıda, Roj Girasun'un sunumuyla tartışmaya açıldı.Kürtlerin, seçim sonrası siyasal ve kültürel eğilimlerindeki değişimi ölçmüşler. "Kendinizi ne kadar Kürt görüyorsunuz" diye bir soru vardı. Çoğunluk, kendini çok Kürt görüyor.

Türkiye’de son dönemde gözlemlediğimiz tuhaf bir olgu var. Herhangi bir konuda, örneğin tarihsel veya uluslararası siyaset boyutu olan bir meselede, hemen herkes kendi mahallesine ve ideolojik meşrebine göre bir tutum takınmak zorunda hissediyor. Bunu bir ölçüde aşabilmeyi başarabilenler ise başka bir kapana kısılmış hissediyor; kendi kişisel insani duruşunu ve vicdani hassasiyetini yine içinden çıkmış olduğu mahallesinden devşirdiği ideolojik argümanlarla temellendirip meşrulaştırma gayreti ve arayışı içerisinde.

İşlenmesi üzerinden 1,5 yıl geçen Sinan Ateş suikastı -30 Aralık 2022- gündemden düşeceğe benzemiyor…“Adalet yerini bulsun, isterse kıyamet kopsun” görüşünde acılı eş Ayşe Ateş… Acılı kardeş Selma Ateş de T24’ten Candan Yıldız’a şu tepkisini aktarmakta:“Devletin imkanlarını kullanarak o kadar rahat bir cinayet işlenmiş ki, arkada onlarca delil bırakmışlar.

2014 yılından bu yana NATO’nun en üst sivil makamında oturan ve görev süresi dört kez uzatılan Genel Sekreter Jens Stoltenberg, bu yıl eylül ayında koltuğunu bırakmaya hazırlanıyor. Halen bu göreve resmen adaylığını açıklamış olan iki kişi var. Hollanda’nın müstafi başbakanı Mark Rutte ve Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis.

Önceki gün Rusya en büyük bayramını kutladı. Zafer Günü ve aynı zamanda acı bir yıl dönümüydü bu. On milyonlarca hayata mal olan İkinci Dünya Savaşı’nı akla getiriyordu.9 Mayıs 1945, Sovyetler Birliği’nin Alman faşizmini yendiği gün olarak kabul ediliyor.Yani bayram sadece Rusya’nın değil tüm eski Sovyet halklarının aslında.

Özgür Özel'in genel başkan olması ile başlayan, CHP'nin klasik kalıplarını aşan bir süreç var. Özel, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ı ve cumhurbaşkanlığı makamını doğrudan hedef almayacağını söyleyen ama AK Parti'ye ve Hükümet politikalarına sert muhalefet edeceğini ilân eden aktör konumunda.Halihazırda... CHP'nin siyasal kredi ile kazandığı seçmeni elde tutma ve daha geniş tabana açılma arayışının, iyi ambalajlanmış bir özeti ile karşı karşıyayız.

Yumuşama" veya "normalleşme" diye adlandırılan mevcut siyasi süreç aslında bir geçiş dönemi. Mayıs 2023 ve 31 Mart 2024 seçimlerinde seçmen siyasi partilere bir mesaj verdi. Seçmen, kaosu ve riskleri artan yeni uluslararası ortamda hem mevcut sorunları çözmesi hem de Cumhuriyetimizi yeni yüzyıla taşımaları için partilerin yeni siyasalar geliştirmesini bekliyor.

7 Ekim 2023’ten bu yana önemle vurguluyorum: Asırlık İsrail-Filistin sorununun 7 Ekim 2023’te ortaya çıkan yeni aşamasını ve savaşı, atılan bomba sayısı ya da ölü sayısı ile ölçmek yanıltıcıdır. Çünkü Filistinliler, devletlerine kavuşabilmek için zaten “son Filistinli kalana kadar direnişi”seçmiştir.Öyle olduğu için de Gazze’nin dümdüz edilmesine ve Gazze’de ölen Filistinlilerin sayısına bakarak “İsrail kazandı, Filistin kaybediyor” sonucu çıkarmak yanıltıcıdır; “İsrail kaybediyor, Filistin kazanıyor” sonucu ise şu nedenlerle doğrusudur:ADIM ADIM FİLİSTİN DEVLETI7 Ekim’den önce “Filistin devleti” konusu unutturulmuştu, “iki devletli çözüm” Aksa Tufanı ile küllerinden doğdu.

Dünyanın gündeminde ABD üniversitelerinde başlayan ve Avrupa’ya yayılan “Filistin’e destek” eylemleri var. Geçen ay ABD’de Kolombiya Üniversitesi’nde başlayan İsrail karşıtı protestolar, bu ay Kaliforniya Üniversitesi UCLA’de devam etti, polisin kampüse girmesiyle de tansiyon yükseldi. Protestolar, polis müdahaleleriyle şimdilik bastırılmış gibi görünse de eylemlerin yeniden başlama ihtimali bitmiş değil.

AKParti’deki kan ve ruh kaybının nasıl telafi edilebileceğini sorduğumuz yazımız aslında eninde sonunda sormamız gereken, gerçekten samimiyetle telafisi için peşine düşmemiz gereken bir soru. Bu soruyu parti yetkilileri, istişare heyetleri kendi aralarında zaten ve mutlaka yapıyorlardır. Yapmamaları mümkün değil. Yoksa Sayın Cumhurbaşkanımızın dediği gibi bu sorgulamayı sağlıklı bir biçimde yapıp doğru teşhisleri koyup, yine doğru tedavileri cesaretle ortaya koymadığı takdirde AK Parti’nin güneşin karşısındaki buz gibi erimesi mukadder olur.

DÜNKÜ yazımızda AK Parti’nin 31 Mart yerel seçiminde büyükşehir statüsünün dışında kalan toplam 51 ildeki performansına baktıktan sonra bugün projektörlerimizi bu partinin bu kez büyükşehirlerde aldığı sonuçlara çevirebiliriz.Ancak bunu yaparken genel bir tespitle yazıya girmek yerine, önce örnek olarak seçtiğimiz bir ilin sonuçlarına odaklanarak, buradan hareketle meseleyi ortaya koymaya çalışacağız.

Ekonomi Bakanı Mehmet Şimşek’in kamuyu da tasarrufa çağırıp durmasının sonucunda, kamu harcamalarında 100 milyar TL’lik tasarrufa gidileceği açıklandı.Duy da inanma.Alışmış kudurmuştan beterdir.Mercedes’e, Audi A8’e, özel uçağın en büyüğüne, Boeing 747’ye, Airbus A 340’a, A 330’a, saraylarda yaşamaya alışmış bir kamuya kolay kolay tasarruf ettiremezsin.

ÖNCE şu üç şeyin altını kalın kalın çizeyim:- BİR: İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı adayı olması ya da olmaması, zerre kadar umurumda değil.*- İKİ: Özel / İmamoğlu / Yavaş üçlüsü arasındaki olası gerilimle zerre kadarilgilenmiyorum.*- ÜÇ: CHP’nin geleceğinde kim söz sahibi olacak meselesine zerre kadar kafa yormuyorum.

Ekonomide bir yandan olumlu sayılacak sonuçlar alınıyor, bir yandan da bunun halka; yani dar gelirli geniş geniş kesimlere yansıması için hala iki yıldan önceye takvim verilemiyor. Neden? Çünkü, geride kalan beş-altı yılda bozulmayan hatta yerle bir edilmeyen hiçbir kalem olmadığından tabiatıyla işlerin düzelmesi zaman alacak.

Ankara, Nisan ayını Mayıs’a bağlayan saatlerde şiddetli bir yağmura teslim oldu. Başkent için ya da herhangi bir büyükşehir için “teslim oldu” ifadesini kullanmak âdettendir gibi görünse de şehirlerimiz, yetersizliklerini her defasında gözler önüne seren yağışlar karşısında teslimiyetin ötesinde bir kapasiteye sahip değil ne yazık ki.