Biz “PKK kongresini yaptı ve kendisini feshetti” diyoruz, ama PKK’nın kendisi, duyurduğu metinde, * “PKK adıyla yürütülen çalışmaları sonlandırdığını” * açıklıyor…O kadar…Dün açıklanan ‘kongre kararı’, Ekim ayından bu yana süreci devlet adına yönetenler tarafından, acaba nasıl karşılanmıştır?Kararı kaleme alanlar, yazdıklarının karşı tarafın hoşuna gidip gitmeyeceğini fazla dert etmemiş gibiler…PKK, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi’ni yeniden yazma çabasında.

MHP lideri Devlet Bahçeli’nin “Abdullah Öcalan Meclis’e gelsin, PKK’ya silah bırakma çağrısında bulunsun” çıkışıyla başlayan sürecin birinci aşaması hayırlısıyla tamamlandı.Bahçeli’nin “Kurucu Önder” sıfatını yakıştırdığı Öcalan Meclis’e gelmedi ama, sesinin yine de muhataplarına ulaştığı, PKK’nın kendini feshettiği haberinden anlaşılıyor…PKK militanları silahlarını bir yerlere bırakacaklardır.

Sırrı Süreyya Önder’i anma töreni sonrasında saldırıya uğrayan CHP lideri Özgür Özel’e girişilen eylem bir gerçeği herkese hatırlatmış olmalı: Türkiye’de ortam siyasiler için giderek ölümcül tehlikeler taşımaya başladı…Her an her şey olabilir havası hakim siyaset ortamına…Bu gözle baktığımızda CHP liderini ucuz atlatmış sayabiliriz.

İstanbul’un halen cezaevinde tutuklu bulunan büyükşehir belediye başkanı Ekrem İmamoğlu’nun, 35 yıl önce mezun olduğu İstanbul Üniversitesi’nden aldığı diploma iptal edilmişti, biliyorsunuz…Üniversitenin yönetim kurulu tarafından, 25 Mart 2025 tarihinde; aynı durumdaki 27 kişinin diplomasıyla birlikte…Geçen Cuma günü de, İstanbul Üniversitesi rektörlüğü, diplomaları e-devlet veri tabanından sildirmiş…İmamoğlu’nun avukatları, bir türlü kendisine bildirilmediği için, karara itiraz edemiyorlardı; 50 gün sonra gelen bu işlemle iptalin iptali süreci herhalde başlayabilecek…Süreç tamamlanıp kararın yanlış olduğu mahkeme tarafından tescil edilene kadar, Ekrem İmamoğlu ‘lise mezunu’ muamelesi görecek…Tabii süreç öyle sonuçlanırsa…Önemli mi?Cumhurbaşkanı adayı olmasa, partisi CHP onu aday ilan etmese, 15,5 milyon insan aday adaylığına onay vermese önemli olmazdı; ancak mevcut anayasaya göre, cumhurbaşkanı seçilebilmek için lise mezuniyeti yeterli değil, yüksek öğrenim de görmüş olmak gerekiyor…Dolayısıyla, diplomasının iptali işlemi mahkemece iptal edilmezse, yapılacak ilk seçimde İmamoğlu aday olamayacak…35 yıl önceki mezuniyetin geçersiz sayılmasını getiren diploma iptalinin siyasi hayatta böyle bir sonucu bulunuyor…Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kullandığı sözcük ‘telef’ idi, hatırlayalım…Türkiye 18 Mart 2025 tarihinden bu yana diploma iptalini bu yönüyle tartışıyor.

Siyasi tarihimiz pek çok saldırıya sahne olmuştur.İsmet İnönü’ye, bir saldırgan, tabancasından bir biri ardına üç kurşun yağdırmıştı (21 Şubat 1964).Süleyman Demirel, biri 13 Mayıs 1975, diğeri 18 Mayıs 1996 tarihlerinde olmak üzere, birden fazla saldırıya muhatap olmuştu.Turgut Özal, ölümle yüz yüze geldiği bir suikast girişimine uğramıştı (19 Haziran 1998).

ABD’nin ikinci kez seçilen başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’daki 100. günü vesilesiyle, Amerikan gazeteleri, yeni dönemde yaşananları ayrıntılarıyla okurlarına aktardılar.Övünülebileceği tek bir konu yok Trump’ın; halkını kutuplaştırdı, demokratik kurumların her birini işbaşına getirdiği kifayetsiz kadrolar eliyle işlevsiz hale getirdi.

Nereye gitsem, kiminle karşılaşsam hep aynı soruya muhatap oluyorum. Herkes ülkenin içinde bulunduğu durumu merak eder görünerek aslında gelecekle ilgili beklentileri öğrenmeye çalışıyor.Soruların biçiminden, insanların bugünleri kayıp olarak gördükleri, işlerin yakın gelecekte düzelip düzelmeyeceğini merak ettikleri anlaşılıyor.

Donald Trump’ın başkan seçilmesi sonrasında ABD’de yaşananlar, en aklı başında Amerikalıların bile akıllarını karıştırdı.Vaktiyle dünyanın en itibarlı iki üniversitesinin kampüslerinde, IQ’su yüksek insanlarla birlikte iki yıl geçirdiğim, ayrıldıktan sonra da işim gereği sıkça ziyaretlerde bulunduğum ABD’den şu sıralarda gelen haberler hep olumsuz.

Yerel seçimde -31 Mart 2024 günü- sandıktan birinci parti olarak CHP çıkınca, genel seçimin tarihinin erkene alınacağı öngörüsünde bulunmuş, bunu sonradan birkaç kez daha tekrarlamıştım.‘Erken seçim’ beklentisi son zamanlarda daha da arttı.Son günlerde dile getirdiği tahlilleri dikkatle takip edilmeyi hak eden Prof. Mümtaz’er Türköne de kervana katıldı.

Önceki hafta sonu, hükümetin düzenlediği Antalya Diplomasi Forumu (ADF) bir çok yönden ilgi çekti.Değişik ülkelerden devlet ve siyaset adamları, uluslararası kurumların üst düzey yetkilileri ve akademisyenler, ADF zemininde, ülkemizi de yakından ilgilendiren konular üzerinde deneyimlerini paylaştılar, yorumlarda bulundular.

Yıl 1979 olmalı. Bir yılımı geçirdiğim yabancı ülkede her hafta uğrama itiyadında olduğum bir kitapçının vitrininde gözüme ilişen İngilizce kitabı büyük bir heyecanla açtığımı hatırlıyorum.O sıralar İskoç yazar ve tarihçi Thomas Carlyle’ın dilimize birkaç kez ‘Kahramanlar’’ adıyla çevrilen kitabını yeni okumuş, kitapta Dante ve Shakespeare gibi şairler, Luther gibi dinadamları, Jean-Jacques Rousseau gibi filozof-yazarlar ve Napoleon gibi komutanlar yanında İslam Peygamberi’ne de yer verilmesinden etkilenmiştim.

Donald Trump’ın başkan seçilip göreve başlaması sonrasında tanık olunan ABD ile Türkiye’de yaşananlar arasındaki benzerlikler, insanı, ister istemez hayrete düşürüyor.Örnek çok ve her geçen gün yeni benzer tavırlarla karşılaşılıyor…ABD’de başkanların iki dönemden fazla yönetimde kalmasının önünde anayasal engel bulunuyor.

Gazze’de, sıra, bombaların yol açtığı yıkım sonrasında neler olacağına geldi.Hayır, Gazze’nin değil.Gazze’nin ne olacağını, ABD Başkanı Donald Trump’ın sosyal medya üzerinden yayınladığı videodan biliyoruz: Gazze dünya zenginlerinin tatil beldesi haline dönüşecek… Bunun için de üzerlerine düşen bombaların yıktığı binalar tamamen temizlecek.

Dünya edebiyatının en göz alıcı eserlerinden biri, Rusların ‘şairlerin şairi’ sıfatıyla andıkları Boris Pasternak’ın Doktor Jivago adlı romanıdır. Sonraları başrollerinde Mısırlı Ömer Şerif ile Julie Christie’nin yer aldıkları filmi de beş Oscar ödülüne layık görülmüştü.Pasternak’ı ve romanını anmamın sebebini biraz sonra anlayacaksınız.

ABD başkanı Donald Trump dünyanın en güçlü adamı. Ondan önceki başkanlar da en az onun kadar güçlüydü, ama Trump’ın onlardan farkı var: Gücünü şahsının, yakınlarının ve taraftarlarının çıkarları için de kullanıyor o.Dün bütün dünya bu gerçeğin son örneğini gözleri açık izledi: Ağzını açtığında yere çakılmakta olan şirketi Trump Media’nın hisselerinin değeri, Trump ağzını kapattığında tam 415 milyon dolar artmıştı.

Herkesin ağzında aynı cümle var: Dünya değişiyor…Doğru, değişiyor dünyamız ve bunu artık herkes fark ediyor. Ancak, bu değişimin temel değerlerden uzaklaşarak sağlandığının farkında olan pek az.“Yalan söylememek” ve “Adaletten şaşmamak” gibi iyi insan olmanın asgari şartlarına bile uyulmuyor.Günümüzü daha iyi anlayabilmek ve dün ile bugünü karşılaştırabilmek için, ‘en önemli temel değerlere’ dair kendi dini metinlerimizden bir derleme yaptım.

Bayramın en hüzünlü görüntüsü, cezaevleri önünde bekleşen anne-babalardı.Saraçhane ve Maltepe’de yapılan yüzbinlerin katıldığı gösteriler ile öğrencisi oldukları üniversitelerde düzenlenmiş toplu protestolar sırasında gözaltına alınan öğrencilerin anne-babalarının görüntüsü…Yavrularıyla ancak üçüncü gün hasret giderebildiler…Gençlerin cezaevine düşene kadar orantısız şiddete maruz kaldıkları yolundaki haberleri Emniyet yalanlıyor; oysa, ekranlara yansıyanlar bile yeterince açıklayıcıydı.

Dünyada sarsıntılar büyüyerek devam ediyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkesini daha büyük yapma iddialı politikalarının yeni biçimi, bütün ülkelere gümrük vergisi olarak kendini belli etti.Verginin silah olarak kullanılmasına her ülkeden kendi vergi oranına göre tepkiler yükseldi.Farklı tepki veren herhalde tek ülke bizimki.

ABD başkanı Donald Trump, 2 Nisan 2025 gününü ülkesi için ‘Kurtuluş Günü’ olarak ilan etti. Bundan böyle dünyanın dört bir tarafından ithal edilmekte olan ürünlere yüksek gümrük vergisi uygulanarak ABD’nin istismar edilmesinin önüne geçilecekmiş…Dişe diş, göze göz…Komşusu Kanada ABD’den alınan süt ve süt ürünlerine yüksek vergi uyguluyormuş; ABD de bundan böyle Kanada’dan ithal edilen her ürüne yüksek vergiler uygulayacak.

Bayram vesilesiyle Ankara’dan İzmir’e karayoluyla giderken Afyon’daki tesislerde durakladığımızda, CHP genel başkanı Özgür Özel’in ilan ettiği boykotun sarsıcı gerçeğiyle yüz yüze geldim.Tesisteki onlarca işletme tıklım tıklım doluyken, boykot listesinin ilk sırasında yer alan mekan müşterisizlikten ağlama durumundaydı‘Boykot’ sevimli bir sözcük değil; başka bütün yollar denendikten sonra akla gelebilecek bir yöntem… Son boykot ilanına itiraz edenler konunun bu yönünü düşünmüyorlar; oysa o yön önemli.

İstanbul’un büyükşehir belediye başkanı Ekrem İmamoğlu’nun cezaevine düşmesiyle (19 Mart 2025) başlayan sürecin en çarpıcı etkisi, kendi siyasi sınırlarını çok aşan bir mücadeleyi başlatan CHP’de görülüyor.CHP adeta küllerinden yeniden doğuyor…1980 darbesi sonrasında askerler tarafından kapatılmasının ardından siyasi hayatta yeniden varlık gösterdiği 1995 yılından bu yana girdiği bütün seçimlerde yüzde 26’ın üzerinde oy alamamış bir partiydi CHP.

Son on gündür, Ekrem İmamoğlu’nun merkezinde yer aldığı gelişme, iktidar ve muhalefet için bir öğrenme süreci de oldu.Hatta kendim için de…Önce kendimden başlayayım.Bizim insanımızın belli konularda hassasiyetinin yüksekliğini, hamaset duygusunun ağır bastığını elbette biliyordum; ancak demokrasi, hak ve özgürlükler gibi soyut kavramlar için aynı hassasiyetin gösterileceğinden fazla emin değildim.

ABD başkanı Donald Trump, Ankara’ya büyükelçi olarak göndereceği Tom Barrack’ı uğurlarken, “Türkiye iyi bir ülke, lideri de iyi” demiş…Önceki gün sarf edilen bu tek cümle, Anadolu Ajansı tarafından, abonelerine, “ABD Başkanı Trump’tan Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a övgü” başlığıyla duyuruldu.Trump’ın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı beğendiğini zaten biliyorduk.

İstanbul’un son seçimde oyların %51.21’ini alarak seçilmiş Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanarak cezaevine gönderilmesine yol açan siyasi bunalımı geride bırakmış sayılır mıyız?Herhalde bu soruya “Bu da geçer yahu” anlayışıyla yaklaşanlar az değildir.Ben ise farklı düşünüyorum. Başlangıcı bir akademik kurum -İstanbul Üniversitesi- olsa ve ardından yargı devreye girse de, olayı ‘bunalım’ boyutuna eriştiren siyasi yönüdür ve bu tür olaylar siyasi sonuç/lar doğurmadan bunalım özelliğini yitirmezler.

Ülkemiz üç gün üst üste dünya medyasının ilgisindeydi; TV kanalları, gazeteler, radyolar, internet siteleri, Türkiye’de olanları, izleyici, okuyucu ve dinleyicilerine duyurdular.Malta medyası bile…Bir adalar devleti olan 500 bin nüfuslu küçük Malta’da 90 yıldır çıkmakta olan İngilizce ‘Times of Malta’ gazetesinin manşetinde, kırmızı/beyaz Türk bayrağı önünde meydan okuyan tavırlı bir genç kadının avazı çıktığı kadar bağırırken çekilmiş fotoğrafını gören Maltalılar ne düşünmüşlerdir acaba?Dünyanın öndegelen medya organlarının ülkemize ilgisi devam edecektir.

AK Parti kurucu kadrosundan Hüseyin Çelik, son günlerde meydana gelen gelişmeleri değerlendirirken, “Unutulmamalıdır ki, AK Parti benzer yollardan geçerek iktidar oldu” demiş…Son zamanlarda yaşananlara bakıp da, Tayyip Erdoğan’ın İstanbul büyükşehir belediye başkanı iken yaşadıkları arasında benzerlikler bulmamak hayli zor.

Bunlara ne lüzum vardı?Türkiye seçimlerle 1876’da Osmanlı’nın ilk parlamento deneyimiyle tanışmış bir ülke. Arada tek partili dönem, onar yıl arayla üç askeri müdahale, bir post-modern-darbe yaşansa da, millet iradesinin her şeyin üstünde tutulduğu bir anlayış bugüne kadar hüküm sürdü.Milletin iradesini gölgeleyecek girişimlerden genellikle kaçınıldı, böyle bir iz bırakacak zorlamalar, karşısında yine milleti buldu.

Üniversitelerde başörtüsü yasağı YÖK eliyle sürdürülürken, dönemin önemli bir yetkilisi bir yazımı dava konusu haline getirmişti.Bütün meslek hayatım boyunca hakkımda açılmış toplamı bir elin parmaklarını geçmeyen davalardan kaybettiğim iki taneden biriydi o.Kaybetmemin sebebi, ABD’de bulunduğunu iddia ettiği üniversitenin “Gerçekten bulundu mu?” soruma cevap vermeye yanaşmamasıydı.

"Yaptığım yanlıştı, o gün bugündür yaptığıma pişmanım. Ailemin, arkadaşlarımın mutsuzluklarına sebep oldum. Benim için kötü bir tecrübeydi, yine de bu olaydan ders çıkardığımı sanıyorum.”Aktardığım pişmanlık ifadeleri bayağı eski bir döneme ait. Ailesinden biri başkan, diğeri başkan adayı olmuş biri; kendisi de politikaya soyunduğu bir dönemde, hakkında çıkan “Sınavda kopya çekti” iddiası sonrası bu özrü yayımlamıştı.

"Suriye artık bizim nüfuz bölgemiz” genel kabulü var ve meydana gelen her gelişmeyi nüfuzumuzun biraz daha belirgin hale gelmesi olarak değerlendiriyoruz.En son, Suriye’nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şara ile SDG komutanı Mazlum Abdi arasında Şam’da imzalanan ve PKK’nin silahları bırakması ve kendini feshetmesi süreciyle irtibatlı görülen anlaşmaya da o gözle bakılıyor.

Suriye’nin Lazkiye ve Tartus illerini içine alan bölgesinde meydana gelen çatışmalar kimseyi şaşırtmış olmamalı. Kendi hesabıma bu tür gelişemleri bekliyordum. Süregiden çatışmalara ülkenin başka bölgelerinde yenileri de eklenebilir.Ülke bu tür gelişmelere açık bir süreçten geçiyor çünkü.Geçen Aralık ayının başlarında Suriye’de bir çırpıda gerçekleşmiş yönetim değişikliği ve o değişiklik sonucu ülkeyi yönetmeyi üstlenmiş olanların durumu yüzünden sebep çok açık: Uluslararası örgütler ve Türkiye’nin de aralarında yer aldığı pek çok ülke tarafından ‘terörist örgüt’ statüsüne alınmış, el-Kaide ve IŞİD kökenli Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) örgütü ve el-Colani olarak bilinen lideri Ahmed el-Şara, hiç beklenmedik bir şekilde Suriye’nin yeni yönetimine geldiler.

Geçen akşam, bir aile sohbetinde, konu güncel siyasetten her gün kullanılan araçlara yol alıp giderken, ben de geçmişte yaşananlar ile şu sıralarda tanık olunanlar arasındaki benzerlikleri zihnimde tartıyordum.Bir yakınım, ilk çıktığından günümüze 50 bin adet üretildiğini reklam etmekte olan TOGG otomobilini övünce, rahmetli Necmettin Erbakan’ı partilerinin kapatılacağı, darbelerde mahpusluklar yaşayacağı siyasete zorlayan şartlar gözümün önüne geldi.

Olay Niğde’de yaşandı.Adamın biri, kendisini ameliyat ederek iyileştiren beyin cerrahını bıçakladı. Bereket genç doktor ölmedi.Derdi neymiş adamın?Ameliyat sırasında beynine çip takıldığı safsatası…Gazetelerde olay “Komplo teorisi az kalsın can alıyordu” boyutuyla yansıtılıyor…Belli ki, birileri, adamı, doktoru öldürmeye yönlendirecek kadar işlemiş…Komplo teorisi mi?Beynine çip taktırmak için dünyada sıraya girmiş sayısız insan var.

Paylaşacağım tespitim hemen herkese hayli iddialı gelecek.Tespitim gelişmelerle doğrulanırsa, memnuniyetimi ifade için fırsat aradığım özelliği ilk keşfeden olurum ve gelişmeler beklediğim gibi gitmediğinde yüzümün kızarmasına da hazırım.Devlet Bahçeli’nin Selahattin Demirtaş’la görüştüğünü öğrendiğimde tespitimi paylaşmam şart oldu.

PKK’nın varlık sahnesine çıktığı ve onbinlerce cana mal olan eylemlerine başladığı ilk günden bugüne terörü geride bırakma amaçlı çabalara kısaca göz atmakta yarar var.İlk girişim, Turgut Özal’ın o sıralarda Bekaa Vadisi’ndeki kampta yaşayan Abdullah Öcalan’a aracı göndermesiydi. Öcalan kabul edilmesi imkansız taleplerle çözümden uzak durdu.

İmralı’dan beklenen mesaj geldi. Abdullah Öcalan PKK örgütü ile irtibatlı bütün kesimlere, günün şartları artık demokratik çözümler dışındaki yolları geçersiz kıldığı için, silah bırakma ve örgütü feshetme çağrısında bulundu.Kuşkusuz önemli bir çağrı.Öcalan’ın örgüt üzerindeki etkisi devam ediyorsa muhatapların bu çağrıya olumlu cevap vermesi beklenir.

AK Parti’nin 8. Büyük Kongresi hiç kuşkusuz görkemliydi.İçerisi lebalep partililerle dolu bir salon, dışarısında binlerce meraklı taraftarın bulunduğu bir toplantıya ancak ‘görkemli’ denebilir.Heyecan ne durumdaydı?Orada bulunmadığım için bu soruya ilk elden cevap veremeyeceğim. Herhalde kışın en soğuk gününde koşup gidenler heyecan da duymuşlardır.

AK Parti’nin bugün 8. Büyük Kongresi var. Partinin genel başkanı da olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan son birkaç ayı, il kongrelerine katılarak, AK Partili kalabalıklar karşısında geçirdi. Bugünkü kongre o yoğun çabanın ürünü.Kuruluşu üzerinden 24, iktidara gelişi üzerinden 23 yıl geçmiş bir partinin ağır yorgunluğunu belli ediyor AK Parti.

ABD’nin yeni başkanı Donald Trump ülkesini ‘yeniden büyük’ hale getirmek için kolları sıvamış bulunuyor; bu herkesin malumu. Ancak pek çok gözlemcinin dikkatinden kaçan bir gerçek var: Trump bu iddiasını hayata geçirirken, İkinci Dünya Savaşı sonrasında, büyük çapta ABD tarafından oluşturulmuş dengeleri darma dağın ediyor…İlk gözden çıkardığı genel geçer kural, farklı ideolojilere sahip siyasiler yönetime gelseler bile ülkenin temel politikalarının değişmeyeceğine dair olan “Devlette devamlılık esastır” kuralı…Ülkesinin topraklarını işgale kalkmış olan Rusya’ya ABD’ye güvenerek savaş açan, Ukrayna’nın seçilmiş devlet başkanı Volodymyr Zelenskyy’i hedef tahtasına koyabildi Trump.

Niyet okumayı sevmem, onun yerine iktidara yakın gazetelerin köşe yazılarına bakarım. Her konuda ve her seferinde tutturamasalar bile, belli konularda beklentilerinin doğrulandığı olabiliyor çünkü.CHP’nin genel başkan değiştirdiği son kurultayı ile ilgili söylentiler aylar öncesinden başlamıştı; vurucu hamle için, kurultayda kaybeden eski genel başkan Kemal Kılıçdaroğlu’nun ekranlara çıkması bekleniyormuş…KRT kanalında, ‘şaibeli’ sözcüğünü de kullanarak kurultayla ilgili söylentilerin yeni yönetim tarafından sessizlikle geçiştirildiğini Kılıçdaroğlu’nun ileri sürmesi ile birlikte, konu ülke tartışma gündemine oturdu.

Avrupalı siyasi elitler, ilk şoku, Münih’te her yıl yapılan güvenlik konferansında 2007’de yaşamışlardı. Konferansa davetli olarak katılan Rusya devlet başkanı Vladimir Putin, Avrupalı ve ABD’den gelen konuklara, “Bu iş böyle gelmiş, ama böyle gitmeyecek; bizi hesaba katmadan size rahat yok” mesajını orada vermişti.Global güvenlik mimarisini sorguluyordu Putin.

Ülkemizin son birkaç yılda ne kadar değiştiğini görmek için TÜSİAD’ın son genel kurulu sonrasında yaşananlara bakabiliriz.TÜSİAD, isminin açılımının da ortaya koyduğu gibi, sanayici ve iş insanlarını bir araya getiren bir dernek. Bu sebeple ‘zenginler kulübü’ olarak da anılabiliyor.Bir çıkar örgütü TÜSİAD; üyeleri sanayiciler ile büyük çaplı ticaret erbabından oluşuyor.