The New York Times gazetesi 22 Temmuz’da “No, Israel Is not Committing Genocide in Gaza– Hayır, İsrail Gazze’de soykırıma kalkışmıyor” başlıklı bir yazı yayınladı. Yazarı Bret Stephens, gazetenin “muhafazakâr” köşe yazarlarından olarak biliniyor.

Yazının yayınlandığı gün Gazze

NY Times’ın Stephens’in makalesini görüşler sayfasına bastığı 22 Temmuz günü, İsrail’in Gazze harekâtında 80 kişi daha öldürülmüştür. Bunlardan 31’i zaten zar zor ve yetersiz ulaştırılabilen gıda yardımı beklerken İsrail askerleri tarafından açılan ateşle katledilmiştir. Filistin Sağlık Bakanlığı bunlardan, 4’ü bebek olmak üzere 15 insanın açlıktan öldüğü bildirilmiştir ki mevcut koşullarda onların da öldürüldüğünü varsaymak vicdani doğrudur.

Hamas’ın 7 Ekim 2023 saldırısını takiben başlayan İsrail saldırılarında 22 Temmuz 2025’e dek Gazze’de öldürülen Filistinli sayısı 60 bine ulaşmıştır. Bunların 8 bin 200 küsuru İsrail’in son ateşkesi bozmasından sonra öldürülmüştür.

Başbakan Binyamin Netanyahu ve bakanları defalarca Gazze’nin Filistinlilerden “temizlenmesi” gerektiğini söylemektedir ve aralarında atom bombası kullanmayı önerenler olmuştur.

Stephens ise “Soykırım niyeti yok” dediği yazısında, gerekçe olarak İsrail’in Filistinli sivilleri öldürmeden önce, sanki kaçacak yer varmış gibi “kaçın” uyarısı yapması gibi vicdansız gerekçeler göstermiş. Siviller her savaşta ölebilirmiş.

Soykırım yerine “Etnik temizlik” dense, ona da bir başka vicdansız kulp bulacaktır belki de?

Parayı izle katili bul

Polisiye öykülerin şaşmaz klişesidir: parayı iyi izlersen katili bulursun.

Biz Stephen’i izleyelim.

NT Times gazetesinin 2017’den bu yana düzenli köşe yazarlarından olan Stephens, aynı zamanda Nisan 2021’de yayın hayatına atılan ve üç ayda bir yayınlanan, Yahudiliğin geleceği ve Siyonizmin sorunlarını tartışan SAPIR isimli fikir dergisinin yazı işleri müdürü.

Parlak ve parlatılmış bir gazeteci. Daha 28 yaşında, 2002 yılında İsrail’e göçüp sağ Siyonist çizgideki Jerusalem Post gazetesinin Genel Yayın Yönetmenliğine getirilmiş. Ancak gazete çalışanlarının İsrail vatandaşı olmayan yöneticiye tepkileri üzerine 2004’te ABD’ye dönmüş. The Wall Street Journal gazetesinde köşe yazmaya ve ulusal TV kanallarında yorum yapmaya başlamış. Bu arada Pulitzer Köşe Yazarı Ödülü verilmiş. Daha sonra Pulitzer jüri üyeliğine alınmış, yani kimlere ödül verileceğini belirleyenlerden olmuş.

SAPIR ve Maimonides Vakfı

NY Times gazetesinin muhafazakâr ve etkili köşe yazarı Stephens’in yönettiği SAPIR dergisine gelelim. Derginin tanıtıcı sloganı, “A quarterly journal of ideas for a thriving Jewish future”, yani “Gelişen Yahudi geleceği için fikirlerin üç aylık dergisi”. Son sayısındaki yazılardan birisi “Yahudilerin Dürzilerden öğrenecekleri” başlığını taşıyor. Doğrusu benim ilgimi çekti, henüz Dürzilerin Suriye’deki Ahmed Şara yönetimine direnişi başlamadan yazılmış.

Derginin en önemli destekçisi Maimonides Vakfı Fonu. Fonun yönetiminde hem Barack Obama hem Joe Biden yönetimlerinde Beyaz Saray’ın Yahudi cemaatiyle resmi bağlantısı olan Chanan Weissman görünüyor. Vakıf 1995’te kurulmuş.

İspanyol, Sefardik Yahudiliğin önde ismi, hatta Yahudi kültüründe “İkinci Musa” olarak da söylenen, 1135-1204 yıllarında Cordoba’da yaşamış din adamı Musa bin Meymun adına kurulan Maimonides Vakfının tanıtıcı sloganı: “Dinlerarası Girşim”. Amacı sanat, kültür ve eğitim faaliyetiyle “Üç İbrahimi Din”, Yahudilik, Hristiyanlık ve Müslümanlık arasında diyalogu güçlendirmek.

Dinlerarası Diyalog ve Khalili Vakfı

Bu “Dinlerarası Diyalog” sloganı Türk kamuoyu için hiç yabancı değil. 15 Temmuz 2016 darbe girişimi ardından Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Kandırılmışız. Rabbim ve milletim affetsin” dediği Fethullah Gülen cemaatinin uluslararası zemindeki sloganıydı.

Konumuza dönelim. NY Times yazarı Stephen’in yönettiği Siyonist derginin destekçisi Maimonides Vakfı ile aynı yıl kurulan ve birbirlerinin kardeş kuruluşu gibi tanıtılan bir vakıf daha var: Khalili Vakfı. Para kaynağı daha çok orası gibi görünüyor.

Kurucusu Nasser D. Khalili, Londra merkezli yaşayan, dünyaca tanınan bir sanat koleksiyoncusu, çok zengin bir İslam sanatları uzmanı. İsfahan doğumlu İran Yahudisi. İngiliz vatandaşlığına geçmiş, 2012’den bu yana UNESCO Kültür Elçisi, Kral Charles ona Birleşik Krallığa hizmetlerinden dolayı “Sir” unvanı vermiş. Şu günlerde İran vurgusu yapmayı gereksişz buluyorum. Saray’daki adı Sir David; adındaki “D.” David zaten. İslam sanat ve kültürü uzmanı Sir David’in yönettiği Khalili Vakfının amacı da sanat, kültür ve eğitim faaliyetleri yoluyla “dinlerarası diyalog”.

Khalili Vakfı’nın ortakları arasında Oxford ve Cambridge üniversiteleriyle Khalili’nin de yetiştiği Londra SOAS üniversitesi de bulunuyor.

NY Times bu yazıyı nasıl bastı?

Acaba Maimonides ve Khalili vakıflarının yöneticileri destekledikleri “Muhafazakâr” NY Times yazarı Stephen Gazze’deki insanlık faciasına hafifletici sebep bulmaya çalışırken Müslümanlık, Hristiyanlık ve Yahudilik arasındaki diyalogu güçlendirdiklerini mi düşünüyorlardır.

NY Times Genel Yayın Yönetmeni Joseph Kahn ve Görüşler Editörü Kathleen Kingsbury acaba ustaca nefret söyleminin eşiğine kadar gelip orada duran Stephen’in İsrail’in çıkarları için Filistinlilerin canını hiçe sayan acımasız makalesini basarken mesleki misyonlarını yerine getirmenin vicdani rahatlığını mı duymuışlardır?