Benim ömrüm, ülkemizde Demokratik Rejim’in hep sağ iktidarlar tarafından tahrip edilmesine, bunun üzerine CHP’nin umut olmasına ve sonra yeniden askerlerin ve/veya sağ iktidarların gelip Demokratik Rejim’i yine tahrip etmelerine tanıklık etmekle geçti.

Şimdi yine böyle bir tahribat sonunda, CHP’nin yine umut olduğu bir dönem yaşıyoruz.

***

Demokratik Rejim’in ilk tahribatı, CHP’nin ilan ettiği Çok Partili Rejim döneminde Demokrasi sayesinde iktidara gelen Demokrat Parti tarafından yapıldı.

CHP, Demokrat Parti’nin tahrip ettiği Demokratik Rejimi yeniden kurmak için, 1959 yılında “İlk Hedefler Beyannamesi” adlı bir programı yayımlamış ve bir umut olmuştu.

Fakat Menderes/DP iktidarı seçime gitmek yerine “Tahkikat Encümeni” ile Sivil Darbe yapınca, askerler de Demokratik Rejim’i yeniden kurmak için, 27 Mayıs 1960 Darbesi’ni gerçekleştirdiler.

Oluşturulan bir Kurucu Meclis’in yaptığı Anayasa’nın kabulünden sonraki seçimler sonunda birinci parti çıkan ama tek başına iktidar olamayan CHP, İsmet İnönü’nün liderliğinde sağ ile koalisyon yaptı ama hem DP’nin devamı olan AP’nin hükümetteki varlığı hem de üç siyasal idam, CHP’nin toplumun yeni Anayasa yapısına intibak ettirilmesinde yeterince hızlı ve etkin davranmasını engelledi.

Böylece 1960 öncesinde filizlenen CHP’nin Demokratik Rejimi yerleştirme umudu, idamlar ve sağ parti ile yaptığı ortaklık sonunda söndü gitti.

***

1965 yılında tek başına yönetime gelen Demirel/Adalet Partisi sağ iktidarı, sonunda ülkeyi yeniden bir kaosa sürükledi ve askerler 12 Mart 1971 yılında bir darbe ile 1961 Anayasası’nı tahrip etti.

Demokratik Rejim’i tahrip eden sağ iktidar ve askeri rejim işbirliğine karşı yine CHP, yeniden, ikinci kez, “Ortanın Solu” sloganı ile Bülent Ecevit liderliğinde umut oldu.

1973 seçimlerinden birinci parti olarak çıkan ama tek başına iktidar olabilecek sayıya erişemeyen Ecevit liderliğindeki CHP, yine bir sağ parti ile, MSP ile koalisyon yaptı.

Kıbrıs Harekâtı’nı başaran hükümet, bir süre sonra, Erbakan/MSP engelinden şikâyet eden Ecevit tarafından bozuldu ve yerine Birinci Milliyetçi Cephe Hükümeti kuruldu.

Böylece CHP’nin Demokratik Rejimi yeniden kurma ve yerleştirme umudu, yine bir sağ parti ile yaptığı koalisyon sonunda ikinci kez sönmüş oldu.

***

Milliyetçi Cephe Hükümetleri toplumu tam bir kaos içine sürükleyince Karaoğlan simgesiyle yükselen Bülent Ecevit ve CHP, 1977 seçimlerinde yeniden umut oldu.

Ne yazık ki 1977 seçimlerinden yüzde 41.38 oy ile birinci sırada çıkan CHP tek başına iktidar olacak sayıya erişemedi ve ancak bir yıl sonra, AP’den transfer ettiği on milletvekili ile birlikte bir nevi koalisyon hükümeti kurabildi.

Sağcı politikacıların bakan oldukları bu hükümet de başarısız oldu ve ara seçimlerde beş sandalyenin tümünü yitiren Ecevit yine iktidarı bıraktı gitti.

Böylece CHP umudu üçüncü kez düş kırıklığı ile son buldu ve bu kez sonuç 1980 darbesi ile çok daha vahim oldu.

***

1980 Askeri Darbesi 1961 Anayasası’nı kaldırdı, yerine iktidarı sağcılara armağan eden 1982 Anayasası’nı getirdi ve bugünleri biçimlendirdi.

Darbe sonrası Demokrasi umudu, Erdal İnönü’nün CHP’nin devamı olarak kurduğu SHP ile yeniden filizlendi.

Ama 1989’da yüzde 28.7 ile birinci parti olan SHP, 1991’de yüzde 20.75 ile üçüncü sıraya düşünce, koalisyon, Demirel’in Başbakanlığında kuruldu.

Ayrıca Ecevit de Demokratik Sol Parti’yi kurmuştu.

Derken CHP yeniden açıldı ve Deniz Baykal yeniden lider olup, 1999 seçimlerinde bu partiyi Meclis dışında bıraktı.

Böylece sağ parti koalisyonlarıyla ve CHP mirası kavgalarıyla, Erdal İnönü döneminde filizlenen dördüncü umut da yine hüsranla sonuçlandı.

***

Erdoğan/AKP iktidarı, Rejimi ve ülkeyi tahrip edince Kılıçdaroğlu liderliğindeki CHP yeniden umut oldu.

Ne yazık ki Kılıçdaroğlu’nun sağ ile yaptığı 6’lı masa ittifakı, 2023 seçimlerini, sağın siyasal ihaneti ile kaybetti, CHP’ye bağlanan umut beşinci kez yine söndü.

Üstelik sol seçmende CHP’ye karşı önce bir kırgınlık, sonra da bir kızgınlık ortaya çıktı.

***

Şimdi CHP, başta İstanbul olmak üzere, belediyelerde gösterdiği başarıyla, İmamoğlu-Özel ikilisinin genç ve dinamik liderlikleriyle, AKP’nin talan ettiği ülkeye ve yok ettiği Demokratik Rejime karşı altıncı kez yeniden bir umut rüzgârı estiriyor:

Tek başına iktidar olabilir mi?

İktidar olabilirse ülkeyi ve rejimi kurtarabilir mi?

Ben, her ne olursa olsun, iktidardan bağımsız olarak, Özgürlük, Adalet, Eşitlik ve Kardeşlik adına mücadelemi sürdürmeye kararlıyım.

Size de aynısını tavsiye ederim!

I have spent my life witnessing the destruction of the Democratic Regime in our country by right-wing governments, the CHP becoming a source of hope, and then the military and/or right-wing governments coming back and destroying the Democratic Regime again.

Now, after such devastation, we are living in a period where CHP is once again a source of hope.

***

The first destruction of the Democratic Regime was done by the Democratic Party, which came to power thanks to Democracy during the Multi-Party Regime declared by the CHP.

In order to re-establish the Democratic Regime that the Democrat Party had destroyed, the CHP published a program called the "First Goals Declaration" in 1959 and it became a hope.

However, when the Menderes /DP government carried out a Civil Coup with the "Investigation Board" instead of going to elections , the military carried out the 27 May 1960 Coup to re-establish the Democratic Regime.

After the Constitution was approved by a Constituent Assembly, the CHP came first in the elections but could not come to power alone. The CHP formed a coalition with the right wing under the leadership of İsmet İnönü . However, both the presence of the AP, the continuation of the DP, in the government and three political executions prevented the CHP from acting quickly and effectively enough in adapting society to the new constitutional structure.

Thus, the CHP's hope of establishing a Democratic Regime, which had blossomed before 1960, faded away as a result of the executions and its partnership with the right-wing party.

***

The right-wing Demirel /Justice Party government, which came to power alone in 1965 , eventually plunged the country into chaos again, and soldiers destroyed the 1961 Constitution in a coup on March 12, 1971.

Against the collaboration between the right-wing government and the military regime that was destroying the Democratic Regime, the CHP once again became a source of hope for the second time under the leadership of Bülent Ecevit with the slogan "Left of the Center".

The CHP, led by Ecevit , which emerged as the first party in the 1973 elections but could not reach the numbers to govern alone, formed a coalition with another right-wing party, the MSP.

The government that succeeded in the Cyprus Operation was overthrown after a while by Ecevit , who complained about the Erbakan /MSP obstacle , and the First Nationalist Front Government was established instead.

Thus, the CHP's hope of re-establishing and establishing the Democratic Regime was extinguished for the second time, again as a result of its coalition with a right-wing party.

***

When the Nationalist Front Governments dragged society into complete chaos, Bülent Ecevit and the CHP, rising with the Karaoğlan symbol, became hope again in the 1977 elections.

Unfortunately, the CHP, which came first in the 1977 elections with 41.38 percent of the votes, could not reach the numbers to govern alone and was only able to form a coalition government a year later with ten deputies transferred from the AP.

This government, with right-wing politicians as ministers, also failed, and Ecevit, who lost all five seats in the by-elections, left power again.

Thus, CHP hope ended in disappointment for the third time, and this time the outcome was much more dire with the 1980 coup.

***

The 1980 Military Coup abolished the 1961 Constitution and replaced it with the 1982 Constitution, which gave power to the right-wing and shaped our present day.

After the coup, hope for democracy blossomed again with the SHP, which Erdal İnönü founded as a continuation of the CHP.

But when the SHP, which was the first party with 28.7 percent in 1989, dropped to third place with 20.75 percent in 1991, the coalition was established under Demirel 's Prime Ministry.

Ecevit also founded the Democratic Left Party.

Then the CHP was reopened and Deniz Baykal became the leader again, leaving this party out of Parliament in the 1999 elections.

Thus, the fourth hope that sprouted during the Erdal İnönü era, with right-wing party coalitions and fights over the CHP legacy, ended in disappointment again.

***

When the Erdogan /AKP government destroyed the regime and the country, the CHP under the leadership of Kilicdaroglu became hope again.

Unfortunately, Kılıçdaroğlu's six-party table alliance with the right lost the 2023 elections due to the right's political betrayal, and the hope pinned on the CHP faded away for the fifth time.

Moreover, first a resentment and then anger towards the CHP emerged among the left-wing voters.

***

Now, with the success it has shown in municipalities, especially in Istanbul, and with the young and dynamic leadership of the İmamoğlu-Özel duo, the CHP is blowing a wind of hope for the sixth time against the country that the AKP has plundered and the Democratic Regime that it has destroyed:

Can there be a single-party government?

If he can come to power, can he save the country and the regime?

I am determined to continue my struggle for Freedom, Justice, Equality and Fraternity, no matter what, regardless of the government.

I recommend you do the same!