İşim gereği, yayımlanan hemen tüm raporları, bültenleri vs. okuyorum. Çarşamba günü IMF’nin Türkiye raporuna ilişkin basın açıklamasını görünce onu da okudum. Bu kısa açıklamayı okurken sanki Merkez Bankasının son yayımladığı enflasyon raporunun özetini okuyormuşum hissine kapıldım. Bir iki farklılık dışında neredeyse aynı şeylerden bahsediyorlar. Benzerlik bu kadar çok olunca insan haliyle merak ediyor: IMF’mi MB’nin dediklerini yazmış yoksa MB mi IMF’nin dediklerini? Bunu tam çözemedim. Ama kim, kimden etkilemiş olursa olsun sonuç fark etmiyor: Vurun Abalıya!

Hatırlayalım, MB ücret artışlarına ilişkin ne diyor: yılda bir kez yapılsın. Peki, IMF ne diyor? Ücretler yıllık olarak belirlensin. Tabi ücret konusu bununla da sınırlı değil. MB, ücret artışlarının gerçekleşen değil, beklenen enflasyona göre yapılmasını söyler de IMF bundan geri kalır mı? Ücretler gelecek dönem enflasyonuna(forward-looking) göre belirlenmelidir diyor. İki kuruma da haksızlık etmeyeyim. 2025 yılı sonu için bekledikleri enflasyon konusunda bir farklılaşma var. MB yüzde 14 enflasyon beklerken, IMF 2025 yılı sonu enflasyonunu yüzde 24 olarak tahmin ediyor. Bu 10 puanlık farka bakınca aslında ücret artışları konusunda IMF’nin bile iktidardan daha insaflı(!) davrandığını söyleyebiliriz.

Peki, madem ücret artışları beklenen enflasyona göre yapılacak, hangi enflasyon oranı esas alınacak? MB’nin mi yoksa IMF’nin mi? Diyebilirsiniz ki enflasyon beklentisini niye bu iki kurumla sınırlı tutuyorsun, vatandaşın(hanehalkı deyince daha afili oluyor) beklentisi ne olacak? Hafta başında MB’nin yayımladığı anketlere göre, vatandaşlar 12 ay sonra enflasyonun yüzde 73 seviyesinde olacağını öngörüyor. Alın size bir beklenen enflasyon verisi daha. Hatta Koç Üniversitesi’nin KONDA ile birlikte yaptıkları ankete göre, vatandaşlar 12 sonra enflasyonun yüzde 101 olacağını tahmin ediyor. Bu da bir veri. Şimdi bu kadar farklı “beklentilerin” ortalıkta uçuştuğu bir dönemde, ücret artışları kimin beklentisine paralel yapılır? Efendim? Evet, bildiniz: iktidarın! Demem o ki “beklenen enflasyona göre” dedikleri şey aslında “ben ne dersem, o kadar” demek. Belki de IMF ile MB beklentisinin ortalamasını alırlar, kim bilir.

IMF, işçilerin güvencesiz çalıştırılmasının “önemini” vurgulamayı da ihmal etmemiş. İş gücü piyasasında esnekliğin artırılmasını(increase labor market flexibility) öncelikli “reformlar” arasında sıralamış.

Buraya kadar okuduklarınızdan gördüğünüz gibi herhangi bir iş güvencesi olmadan ucuza çalışan emekçilerin varlığı uygulanan programın temelini oluşturuyor. Bunların yapılması durumunda ülkenin “rekabetçiliğinin” artıracağı da ifade ediliyor. Bize biçtikleri rolü görüyorsunuz: sefalet koşullarında yaşamaya razı olmak. Ülke ancak böyle düze çıkabilirmiş.

Tabi IMF, maliye politikasında yapılan uygulamalara paralel şeyler de söylemiş: deprem bölgesi hariç yatırım harcaması yapmayın, vergiyi tabana yayın, enerjideki sübvansiyonları azaltın(onlar reforme edin demiş ama ben bunun ne anlama geldiğini açık yazıyorum). Üstelik bunu “önden yüklemeli(front-loaded) yapın demiş. E, zaten iktidar da elektrik ve doğalgaz zamlarını sırtımıza yükledi.

Ekonomi yönetimin “bedeli ne olursa olsun” diyerek uyguladığı politikanın ortaya çıkardığı bedeli kimin ödeyeceğini düşünmüştünüz? Sen ödemezsen, ben ödemezsem, bu enflasyon düşer mi?

Efendim? Peki, onlar da bedel ödeyecek mi diye mi soruyorsunuz?

Bu sorunun yanıtını siz benden iyi biliyorsunuz.

30 Ağustos Zafer Bayramı kutlu olsun.

As part of my job, I read almost all published reports, bulletins, etc. When I saw the press release regarding the IMF's Turkey report on Wednesday, I read that as well. While reading this short statement, I felt like I was reading a summary of the Central Bank's latest inflation report. Except for a few differences, they are talking about almost the same things. When there are so many similarities, one naturally wonders: Did the IMF write what the Central Bank said, or did the Central Bank write what the IMF said? I couldn't figure this out exactly. But no matter who influenced it, the result doesn't matter: Hit Abali!

Let's remember, what does the Central Bank say about wage increases: they should be made once a year. So, what does the IMF say? Wages should be determined annually. Of course, the wage issue is not limited to this. The Central Bank says that wage increases should be made according to expected inflation, not actual inflation, and how can the IMF fall behind? It says wages should be determined according to future inflation (forward-looking). Let me not be unfair to both institutions. There is a difference in the inflation they expect for the end of 2025. While the Central Bank expects 14 percent inflation, the IMF estimates the end of 2025 inflation as 24 percent. When we look at this 10 point difference, we can say that even the IMF is more lenient(!) than the government on wage increases.

Well, since wage increases will be made according to expected inflation, which inflation rate will be taken into account? The Central Bank's or the IMF's? You may ask, why are you limiting inflation expectations to these two institutions? What will be the citizens' (households') expectations? According to the surveys published by the Central Bank at the beginning of the week, citizens predict that inflation will be 73 percent in 12 months. Here is another expected inflation data for you. In fact, according to the survey conducted by Koç University together with KONDA, citizens predict that inflation will be 101 percent in 12 months. This is also data. Now, in a period when there are so many different "expectations" flying around, whose expectations will wage increases be made in parallel? Sir? Yes, you guessed it: the government's! What I mean is, what they say "according to expected inflation" actually means "whatever I say goes." Maybe they will take the average of the IMF and Central Bank expectations, who knows.

The IMF did not neglect to emphasize the “importance” of precarious employment of workers. It listed increasing labor market flexibility among the priority “reforms.”

As you can see from what you have read so far, the existence of cheap workers without any job security forms the basis of the implemented program. It is also stated that if these are implemented, the country's "competitiveness" will increase. You see the role they have assigned to us: to accept living in conditions of misery. The country can only get back on track this way.

Of course, the IMF also said things parallel to the practices in fiscal policy: do not make investment expenditures except in earthquake zones, spread the tax to the base, reduce subsidies in energy (they said reform, but I am writing clearly what this means). Moreover, they said to do this “front-loaded”. Well, the government has already loaded the electricity and natural gas price hikes onto our backs.

Who did you think would pay the price of the policy implemented by the economic management saying "no matter what the cost"? If you don't pay, if I don't pay, will this inflation go down?

Sir? So, are you asking if they will pay the price too?

You know the answer to this question better than I do.

Happy August 30 Victory Day.