Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi 16 Mayıs’ta Kobani Davasında ağır ceza yağdırdı. En çok öne çıkan, doğal olarak Selahattin Demirtaş’a 42 yıl ve onunla aynı dönemde HDP eş başkanı olan Figen Yüksekdağ’a 30 yıl ağır hapis cezası verilmesi oldu.

Bu da tıpkı Gezi Davası gibi, tıpkı siyasi iklim değişince düşen Ergenekon serisi davalar gibi siyasi iklim değişirse düşme ihtimali olan siyasi davalardan biri. Kürt sorunuyla ve ayrıca PKK sorunuyla bağı nedeniyle siyasi neden ve sonuç ilişkileri nedeniyle öne çıkan dava. Ama insanlar yattığıyla kalıyor, hayatlar kararıyor.

Kararların açıklandığı sırada TBMM Başkan Vekillerinden, DEM Parti üyesi Sırrı Süreyya Önder Meclis oturumunu yönetiyordu. Kobani Davasında savcılık, hakkında 38 defa ağırlaştırılmış hapis cezası istemişti. Henüz kendisi hakkındaki beraat kararı -alfabetik sırayla okunduğu için- açıklanmamıştı. Ama mahkûmiyet kararları geldikçe DEM Partili vekiller arkadaşları için sloganlar atıyor, mahkeme kararlarını protesto ediyorlardı.

Önder: diyalog kriminalize edildi

O sırada CHP’nin son derece çarpık olan “Hapse giren bedel ödemiş sayılır milletvekili yapalım” anlayışı çerçevesinde TBMM’ye taşıdığı ama sonra AK Parti’ye geçen eski Ergenekon mahkûmu Mehmet Ali Çelebi kendisine parmağını sallayarak “haddini bil” deyince patladı.

Önder, 2012’de dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dönemin MİT Müsteşarı Hakan Fidan’a verdiği talimatla İmralı Cezaevinde yatan PKK lideri Abdullah Öcalan üzerinden başlatılan “diyalog sürecinin” en önemli aktörlerindendi. Sağlığını hiçe sayarak ve uçak korkusu nedeniyle karayoluyla Ankara-Diyarbakır-Erbil arasında devletin bilgisi ve onayıyla defalarca mekik dokudu. Kanlı 6-8 Ekimolayları, devletin yetkilendirmesiyle Öcalan’ın mesajını onun Diyarbakır’a taşımasıyla durdurulabilmişti. Bugün beyin damarlarında anevrizma ve pankreasında tümörle hala Meclis görevini yürütüyorsa, o günlerin etkisiyledir.

Önder üzüntü ve tepkisi yüzünden okunurken Meclis kürsünden Kobani Davası kararının “diyalog sürecini kriminalize etmesi” nedeniyle, ileride, siyasi iklim değişirse AK Parti’nin yargılanacağı davanın iddianamesi niteliğini taşıdığını söyledi. Tutanaklara böyle geçti. Sonra da “zindandaki arkadaşlara selam” göndererek oturumu kapattı.

Nereden nereye?

Erdoğan 2012’de PKK ile diyalog sürecini başlattığında Suriye iç savaşı ülkeye yayılmaya başlamıştı. O dönem Ankara bu diyalogdan hem iç güvenlik hem de sınır güvenliği açısından fayda umdu. Eğer bir orta nokta bulunursa PKK’nın Suriye kolu PYD ile sınır boyunca bir tampon bölge oluşturulabilir, savaşın Türkiye’ye sıçraması önlenebilirdi.

ABD, Suudi Arabistan ve Katar’ın işbirliğiyle Suriye’de çoğunluğu Müslüman Kardeşler bağlantılı silahlı güçlerle Özgür Suriye Ordusu örgütlendi, eğitim ve silah sağlanmaya başlandı. Beşar Esad’ın buna cevabı hapishanelerdeki El Kadiecileri serbest bırakmak oldu. Böylece “Batı” kendisinin alternatifinin ne olduğunu anlayacaktı. Irak’taki El Kaide zaten bölünmüştü, bu yeni gelişmeyle 2013 başında IŞİD diye yeni bir aktör ortaya çıktı ve sadece El Kaide değil, Müslüman Kardeşler tabanını de kendisine çekti. Ne Türkiye ne diğer ülkeler başta IŞİD’in niteliğini okuyamadı, cihatçı örgütlere birinin daha eklendiğini düşündüler.

Kobani sorunu patlıyor

Ama bu arada PKK ile HDP ve MİT üzerinden dolaylı diyalog devam ediyordu. 2013 Nevruzunda bir anlaşma zemini oluşmuş gibiydi. IŞİD o sırada daha yeni gelişiyor, ciddiye alınmıyordu.

IŞİD’in Irak’ta Musul Başkonsolosluğunu basarak 49 kişiyi rehin almasıyla Ankara’da şafak attı. 2014 MİT rehin kurtarma operasyonuna yoğunlaştığı günlerde Türkiye’de önemli bir siyasi gelişme yaşandı. Abdullah Gül’ün yerine Cumhurbaşkanı seçilen Erdoğan 28 Ağustos’ta görevi devraldı.

Eş zamanlı olarak IŞİD, Türkiye’nin Suruç kasabasının sınır ötesindeki komşusu Kobani (Ayn El Arab) kasabasına doğru hareketlendi. Kasaba iç savaş sırasında tamamen PYD’nin eline geçmişti. O günlerde Ankara’da neredeyse kırmızı halıyla karşılanan PYD lideri Salih Müslim, Türkiye’den IŞİD’e karşı Kobani’ye silah yardımı istedi. Demirtaş da Türkiye’nin Kobani’de PYD’ye destek olmasını talep etti.

ABD ile dönüm noktası da Kobani

Eylül ayında Kobani-Suruç yoluyla Türkiye’ye yeni bir sığınmacı akını başladı. MİT’in gayretleriyle 20 Eylül’de IŞİD rehineleri kurtarıldı. Ancak o zamana dek Türkiye IŞİD’e karşı ABD öncülüğündeki koalisyona katılmaktan bu nedenle uzak durdu. 64 kişinin öldürülüp 682 kişinin yaralandığı 6-8 Ekim olayları da Kobani’deki gerilim üzerine Diyarbakır’ın Sur ilçesinde patladı. Selahattin Demirtaş’ın ağır mahkumiyetine gerekçe sayılan “Sur’a destek” sözleri 6-8 Ekim olayları nedeniyle sarf edildi. Olaylar, az önce yazdığım gibi, Sırrı Süreyya Önder’in Diyarbakır’a yetiştirdiği Öcalan mesajıyla son buldu.

ABD Başkanı Barack Obama, 20 Ekim’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı aradı. Kobani’ye silah yardımı göndereceklerini bildirdi. Türkiye bunun üzerine KDP peşmergelerinin de Kobani’ye destek için sınırlarımızdan geçmesine izin verdi.

ABD’nin IŞİD’e karşı NATO müttefiki Türkiye yerine PKK’nın Suriye kolu PYD ve onun silahlı gücü YPG’yi belirlemesinde asli etken Kobani oldu.

Ankara 22nd High Criminal Court handed down heavy penalties in the Kobani Case on May 16. The most prominent ones, naturally, were the 42-year prison sentence for Selahattin Demirtaş and the 30-year prison sentence for Figen Yüksekdağ, who was co-chair of HDP at the same time.

This is one of the political cases that is likely to be dropped if the political climate changes, just like the Gezi Trial and the Ergenekon series of cases that were dropped when the political climate changed. The case stands out due to its political cause and effect relations due to its connection with the Kurdish issue and also with the PKK issue. But people remain in bed and lives become darker.

When the decisions were announced , Sırrı Süreyya Önder, one of the Deputy Speakers of the Turkish Grand National Assembly and a member of the DEM Party, was presiding over the Parliament session. In the Kobani Case, the prosecutor's office requested aggravated prison sentence 38 times. The acquittal against him had not yet been announced - as it was read in alphabetical order. But as the convictions came, DEM Party deputies were chanting slogans for their friends and protesting the court decisions.

Önder: dialogue has been criminalized

At that time, former Ergenekon prisoner Mehmet Ali Çelebi, who was brought to the Turkish Grand National Assembly within the framework of the CHP's extremely distorted understanding of "He who is imprisoned is considered to have paid the price, let's make him a member of parliament", but later transferred to the AK Party, exploded when he shook his finger at him and told him to "know his place".

Önder was one of the most important actors of the "dialogue process" initiated in 2012, upon the instructions given by the then Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan to the then MİT Undersecretary Hakan Fidan, over the PKK leader Abdullah Öcalan, who was in İmralı Prison. Disregarding his health and due to his fear of flying, he repeatedly traveled back and forth between Ankara-Diyarbakır-Erbil by road, with the knowledge and approval of the state. The bloody events of October 6-8 could be stopped by him carrying Öcalan's message to Diyarbakır, with the authorization of the state. If he is still carrying out his duty in Parliament today with an aneurysm in his brain vessels and a tumor in his pancreas, it is due to the influence of those days.

While Önder was being read out of sadness and reaction, he said from the Parliament podium that the Kobani Case decision was an indictment of the case in which the AK Party would be tried in the future, if the political climate changes, as it "criminalizes the dialogue process". This is how it was recorded in the minutes. Then he closed the session by sending "greetings to my friends in the dungeon."

From where to where?

When Erdogan started the dialogue process with the PKK in 2012, the Syrian civil war had begun to spread across the country. At that time, Ankara hoped to benefit from this dialogue in terms of both internal security and border security. If a middle point was found, a buffer zone could be created along the border with PKK's Syrian branch, PYD, and the war could be prevented from spreading to Turkey.

With the cooperation of the USA, Saudi Arabia and Qatar, the Free Syrian Army was organized in Syria with armed forces mostly affiliated with the Muslim Brotherhood, and training and weapons began to be provided. Bashar Assad's response to this was to release Al-Qadie supporters in prisons. Thus, the "West" would understand what its alternative was. Al Qaeda in Iraq was already divided, and with this new development, a new actor called ISIS emerged at the beginning of 2013 and attracted not only Al Qaeda but also the Muslim Brotherhood base. Neither Türkiye nor other countries could initially understand the nature of ISIS, and they thought that another jihadist organization had been added.

Kobani issue is exploding

But in the meantime, indirect dialogue with PKK continued through HDP and MİT. It seemed that the basis for an agreement had been formed during Newroz 2013. At that time, ISIS was just developing and was not taken seriously.

Dawn broke in Ankara when ISIS raided the Mosul Consulate General in Iraq and took 49 people hostage. An important political development took place in Turkey during the days when MİT focused on the hostage rescue operation in 2014. Erdoğan, who was elected President instead of Abdullah Gül, took over on August 28.

Simultaneously, ISIS moved towards the town of Kobani (Ayn Al Arab), the neighbor of Turkey's Suruç town across the border. The town was completely taken over by PYD during the civil war. PYD leader Salih Muslim, who was welcomed with almost a red carpet in Ankara in those days, asked Turkey for arms aid to Kobani against ISIS. Demirtaş also demanded that Turkey support PYD in Kobani.

Kobani is the turning point with the USA

In September, a new influx of refugees began to Turkey via Kobani-Suruç. With the efforts of MİT, ISIS hostages were rescued on September 20. However, until then, Türkiye stayed away from joining the US-led coalition against ISIS for this reason. The events of 6-8 October, in which 64 people were killed and 682 people were injured, broke out in the Sur district of Diyarbakır due to the tension in Kobani. The words "support for Sur", which were considered as the reason for the harsh conviction of Selahattin Demirtaş, were made due to the events of 6-8 October. The events, as I just wrote, ended with Sırrı Süreyya Önder's message to Diyarbakır about Öcalan.

US President Barack Obama called President Erdoğan on October 20. He stated that they would send arms aid to Kobani. Türkiye then allowed KDP peshmerga forces to pass through our borders to support Kobani.

Kobani was the main factor in why the US chose PKK's Syrian branch, PYD, and its armed force, YPG, instead of NATO ally Turkey, against ISIS.