Ankara, yabancı büyükelçiler için pek rağbet edilen bir görev yeri değildir. Genellikle meslekte pek iddialı olmayanlar ya da emeklilik yaşına yaklaşanlar tarafından tercih edilir. Bunun iki istisnası İngiltere ve Amerikan büyükelçileri olmuştur. Ankara’da büyükelçilik yapan Amerikalı Marc Grossman, John Bass, James Jeffrey, Eric Edelman, İngiliz Mark Russel, Peter Westmacott, Richard Moore ülkelerine döndüklerinde bakan yardımcılığı, müsteşarlık, istihbarat teşkilatı başkanlığı gibi önemli görevlere getirildiler. Peter Westmacott Türkiye’den ayrıldıktan sonra kariyerine Paris ve Vaşington’da büyükelçilik yaparak devam etti. Ne hikmetse Hintliler de Türkiye’ye parlak büyükelçiler gönderirler. Ankara’da görev yapan Hint büyükelçileri arasından bir cumhurbaşkanı (K. Narayanan) üç dışişleri müsteşarı çıkmıştır. (S.Bajpai, R.Abyankar, K.Sibal)

Tüm bu isimlerin ortak özelliği, köken itibarıyla meslek memurluğundan gelmeleridir.

ABD bu geleneği bir önceki Ankara büyükelçisi Robert Flake ile bozdu. Biden, daha önce cumhuriyetçilerin saflarında siyaset yapan senatör Flake’i 2022 yılında Ankara’ya büyükelçi olarak atayarak bir ilke imza attı. Aynı dönemde Türkiye de ilk kez Vaşington Büyükelçiliğine kariyerden gelmeyen Murat Mercan’ı tayin etti.

Yeni Amerikan Büyükelçisi Thomas Joseph Barrack

ABD şimdi de meslekten gelmeyen siyasi büyükelçi atama uygulamasını iş insanı Thomas Joseph Barrack ile devam ettiriyor. 77 yaşındaki Barrack, Lübnan kökenli Hristiyan bir aileden geliyor. Gayrimenkul yatırımcısı ve halka açık bir gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketi olan “Colony Capital”in kurucusu ve eski Yönetim Kurulu Başkanı. 19 ülkede yatırımları bulunan Milyarder Barrack’ın mal varlığının 80 milyar doları bulduğu tahmin ediliyor. Babası bakkal olan Barrack, servetini yoktan var etmiş.

Thomas Barrack, Trump’ın yakın dostu

Diplomasi alanında herhangi bir tecrübesi bulunmayan Yeni Amerikan Büyükelçisi, Başkan Trump’ın emlak sektöründen meslektaşı. Trump’a Sekreter aracılığına ihtiyaç duymadan cebinden telefonunu çıkarıp doğrudan ulaşabilecek kadar yakın olduğu söyleniyor. İngilizcede, “hiçbir öğle yemeği bedelsiz değildir” şeklinde bir deyiş vardır. Bu yakınlığın bedeli olarak Barrack da Trump’ın siyasetteki en önemli finansörlerinden biri olmuş. 2016 yılındaki seçim kampanyasına, bir çırpıda 107 milyon dolarcık bağış toplamış.

Büyükelçi Barrack’ın Başkan Trump ile bir ortak noktaları daha var. Her ikisinin yolu da adliye koridorlarında kesişmiş. Birleşik Arap Emirlikleri lehine kurallara aykırı olarak lobicilik yapmak suçlamasıyla 2021 yılında gözaltına alınan Barrack, 250 milyon dolar kefaletle serbest bırakılmış, sonra da yargıda beraat etmiş.

Bir rivayete göre Barrack, Trump başkan seçilince kendisinden ya Orta-Doğu özel temsilciliğini, ya da Ankara büyükelçiliğini talep etmiş. Orta-Doğu Özel Temsilciliği görevine Witcoff atanınca Barrack’a da Türkiye’nin yolunu tutmak kalmış.

Barrack sıra dışı bir büyükelçi olacak

Diplomasi de büyükelçilerin göreve başlamaları belirli bir prosedüre tabiidir. Bu prosedür içerisindeki süreler mütekabiliyet ilkesi dikkate alınarak ev sahibi ülke tarafından belirlenir. Ancak Amerika işin içine girince, karşılıklılık ilkesi bir kenara bırakılabiliyor. Esasen eşyanın tabiatı icabı Amerikan büyükelçilerinin daima ayrıcalıklı bir yerleri olmuştur. Dışişleri Bakanlığı’nda, bakanın veya yardımcılarının odasından aşağı bir yere adım atmazlar. İstedikleri zaman cumhurbaşkanıyla bile görüşebilirler.

Büyükelçiliği Amerikan Senatosu tarafından 29 Nisan’da onaylanan Thomas Barrack, 5 Mayıs’ta Ankara’ya gelerek, jet hızıyla da 14 Mayıs’ta güven mektubunu Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sundu.

Barrack’ın diplomatik teamüllere riayet etmeyen sıra dışı bir büyükelçi olacağı ilk günden belli oluyor. Büyükelçiler atandıkları ülkeye geldiklerinde güven mektuplarını sunmadan göreve başlamış sayılmazlar. Önce bir iki gün içerisinde güven mektuplarının bir örneğini protokol şefine takdim ederler. Bu görüşme sırasında kendilerine güven mektubunu sunana kadar Dışişleri haricinde resmi makamlarla temas etmemeleri ve medyada görünmemeleri gerektiği hatırlatılır. Maşallah Barrack Esenboğa havaalanına vardığında, neredeyse basın toplantısındaymış gibi, bir gazeteci ordusuna hitap etti. Hemencecik de sosyal medya üzerinden mesajlarını vermeye başladı. X platformunda, Türk-Amerikan ilişkileri haricindeki konularda oldukça iddialı paylaşımlarda bulunuyor. Adeta tarih dersleri veriyor.

Barrack Ankara’daki görevine başladıktan bir hafta sonra Başkan Trump’ın Suriye Özel Temsilcisi olarak tayin edildi. Trump’ın, Türkiye’yi bir şekilde ABD-Suriye-Türkiye üçgeninde görmek istediği anlaşılıyor.

Siyasetten gelen bir önceki büyükelçi Robert Flake, Kongreyle bağlantılarını kullanarak Türkiye’nin Amerikan yasama organıyla ilişkilerine epeyce katkıda bulunmuştu. F-16 savaş uçaklarının satışı gibi netameli dosyaların Kongre’den geçmesi süreçlerindeki payı yadsınamaz. Büyükelçi Barrack’ın Başkan Trump ile dostluğu bu kere Türkiye’nin Amerikan yürütme organı ile ilişkilerinde yararlı olabilir.

Türkiye ilk dış ziyaretini Türkiye’ye gerçekleştirmesi haricinde Barrack Obama’nın pek hayrını görmemişti. Bakalım bu kere bir başka Barrack’tan umduğunu bulabilecek mi?

Ankara is not a popular place for foreign ambassadors. It is generally preferred by those who are not very ambitious in their profession or are approaching retirement age. The two exceptions to this were the British and American ambassadors. The American ambassadors Marc Grossman, John Bass, James Jeffrey, Eric Edelman, and the British Mark Russel, Peter Westmacott, and Richard Moore, who served as ambassadors in Ankara, were appointed to important positions such as deputy ministers, undersecretaries, and heads of the intelligence agency when they returned to their countries. After leaving Türkiye, Peter Westmacott continued his career as ambassadors in Paris and Washington. For some reason, the Indians also send brilliant ambassadors to Türkiye. Among the Indian ambassadors who served in Ankara, one president (K. Narayanan) and three foreign undersecretaries emerged. (S. Bajpai, R. Abyankar, K. Sibal)

The common feature of all these names is that they originate from the profession of civil servant.

The US broke this tradition with its previous ambassador to Ankara, Robert Flake. Biden broke new ground by appointing Senator Flake, who had previously been involved in politics with the Republicans, as ambassador to Ankara in 2022. During the same period, Turkey also appointed Murat Mercan, who did not come from a career, as its first ambassador to Washington.

New US Ambassador Thomas Joseph Barrack

The US is now continuing its practice of appointing political ambassadors who are not professionals, with businessman Thomas Joseph Barrack. Barrack, 77, comes from a Christian family of Lebanese origin. He is a real estate investor and the founder and former Chairman of the Board of Directors of Colony Capital, a public real estate investment trust company. Billionaire Barrack, who has investments in 19 countries, is estimated to have assets of $80 billion. Barrack, whose father was a grocer, built his fortune from nothing.

Thomas Barrack, Trump's close friend

The new American ambassador, who has no experience in diplomacy, is President Trump’s real estate colleague. He is said to be so close to Trump that he can reach him directly by taking his phone out of his pocket without needing to go through the Secretary. There is a saying in English that “no lunch is free”. As a reward for this closeness, Barrack has also become one of Trump’s most important financiers in politics. He collected a small donation of $107 million for his 2016 election campaign.

Ambassador Barrack has something else in common with President Trump. Their paths crossed in the corridors of the courthouse. Detained in 2021 on charges of lobbying in favor of the United Arab Emirates against the rules, Barrack was released on $250 million bail and later acquitted by the court.

According to one story, when Trump was elected president, Barrack asked him to be either the special representative for the Middle East or the ambassador to Ankara. When Witcoff was appointed as the special representative for the Middle East, Barrack was left to go to Türkiye.

Barrack will be an extraordinary ambassador

In diplomacy, ambassadors are subject to a certain procedure for assuming their duties. The periods within this procedure are determined by the host country, taking into account the principle of reciprocity. However, when America is involved, the principle of reciprocity can be set aside. In fact, American ambassadors have always had a privileged position due to the nature of things. They do not step into a place below the minister's or assistant's office in the Ministry of Foreign Affairs. They can even meet with the president whenever they want.

Thomas Barrack, whose ambassadorship was approved by the American Senate on April 29, arrived in Ankara on May 5 and presented his credentials to President Erdoğan at lightning speed on May 14.

It is clear from the very first day that Barrack will be an extraordinary ambassador who does not abide by diplomatic customs. Ambassadors are not considered to have started their duties without presenting their letters of credence when they arrive in the country they are assigned to. First, they present a copy of their letters of credence to the chief of protocol within a day or two. During this meeting, they are reminded that they should not contact any official authorities other than the Ministry of Foreign Affairs and should not appear in the media until they present their letters of credence. Maşallah, when Barrack arrived at Esenboğa airport, he addressed an army of journalists almost as if he were at a press conference. He immediately started to give his messages on social media. He makes quite ambitious posts on the X platform, other than Turkish-American relations. He is practically giving history lessons.

A week after taking up his post in Ankara, Barrack was appointed as President Trump’s Special Representative for Syria. It seems that Trump wants to see Türkiye somehow in the triangle of the US-Syria-Türkiye.

The previous ambassador, Robert Flake, who came from a political background, made considerable contributions to Türkiye’s relations with the American legislature by using his connections with Congress. His role in the processes of passing thorny files such as the sale of F-16 fighter jets through Congress is undeniable. Ambassador Barrack’s friendship with President Trump may be useful this time in Türkiye’s relations with the American executive body.

Türkiye had not seen much good from Barack Obama, except for his first foreign visit to Türkiye. Let's see if he can get what he expected from another Barack this time.