Eskiden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kullandığı “Onlar vurdu, biz büyüdük” ifadesi, şimdilerde CHP lideri Özel’e uygun düşüyor. Özel, 4 Mayıs’ta İstanbul’daki saldırıdan sonra Ankara’da CHP Genel Merkezi önündeki vatandaşları selamlarken. (Foto CHP)

“Onlar vurdu, biz büyüdük” şair Ece Ayhan’ın bir zamanlar Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından çok kullanılan ifadesiydi. Haklıydı. Yerleşik düzen baskı dozunu arttırdıkça Erdoğan büyümüştü. Birkaç badire sonra Erdoğan, seçmen gücüyle sadece siyasi iktidarın değil yerleşik düzenin, devlet aygıtının da sahibi oldu. Yine seçmen gücüyle yerleşik düzenin elinden çıkmasını istemiyor.

Şimdi yerleşik düzen yine baskı dozunu artırıyor ve büyüyen yine muhalefet oluyor. Bu defa “Onlar vurdu, biz büyüdük” deme sırası, Cumhuriyetle birlikte yerleşik düzenin kurucu sahibi, şimdi baskılarının hedefi olan CHP ve CHP seçmenine meydanları hatırlatan başındaki Özgür Özel’de.

Özel, CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alındığı 19 Mart günü CHP Genel Başkanı olarak girdiği sınavdan on gün sonra 28 Mart’ta Maltepe mitingiyle CHP lideri olarak çıktı. Bunu ilk gün insanları İstanbul Büyükşehir Belediyesinin bulunduğu Saraçhane’ye çağırmak ve bunda ısrar etmekle yaptı.

Saldırı sınavını da geçti

İkinci sınavını 4 Mayıs’ta Sırrı Süreyya Önder’in cenaze töreni öncesinde saldırıya uğradıktan sonra verdi. (*) Belki “onlar” ondan fevri davranıp “hesap soracağız” tonunda çıkışlar yapmasını tercih ederdi. Özel sorumlu davrandı. Saldırıyı -Kürt sorununu adıyla anarak- “Barış konuşulmasını istemeyenlerin yol vermesine” bağladı. Kimseyi doğrudan suçlamadı.

Hatta Erdoğan’dan gelen geçmiş olsun telefonunu hayra yordu; İmamoğlu’nun Silivri’den Erdoğan’ın “telef olacaklar” sözünü hatırlatmasını bu telefonla iptal olmuş saydığını söyledi. MHP lideri Devlet Bahçeli’nin onun ve CHP’nin adını dahi anmadan “bir siyasi kurum yöneticisi” asabiyetiyle ve yarım ağızla geçmiş olsun demesinin üzerinde durmadı. O asabiyet çok şey anlatıyordu zaten.

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, düşman çatlatırcasına, Ankaralıları CHP Genel Merkezinde mitinge çağırırken Özel, İstanbul’da İl Başkanlığı önünde “Biz bir santim eğilirsek” diyordu; “Bu millete diz çöktürürler”. Yeni mitingleri açıkladı. Çarşamba, Beyazıt’ta İstanbul Üniversitesi önünde, hafta sonu Van’da: “Van’ın iradesine ilk başta mazbata oyununa karşı çıkmıştık. Şimdi kayyıma karşı çıkıyoruz”.

“Onlar”, Kürt sorunu ve CHP

Eğer “onlar” içinde birileri sırf girişim MHP’den geldi, AK Parti de ona sahip çıktı diye CHP’nin Kürt sorununa siyasi çözümü PKK’nın silahsızlandırması yoluyla sağlamaya karşı çıkacağı hesabı yapmışsa, o hesabı 4 Mayıs’ta AKM’nin önündeki saldırıyla bozuldu sayabiliriz. “Onlar” her kim olursa şimdiye dek çok baskılarını görmüş DEM Parti’nin gözünden kaçmıyor bu görebildiğimiz kadarıyla; onlar da bu dalganın sadece PKK’yı değil, yasal siyaset yapan kendilerini de tasfiye etmeyi amaçladığının farkında. CHP’nin tepkisel davranmaması, Samsun, Yozgat, Konya’dan sonra Van’a gitmesi sembolik önemde.

Ankara’da Yavaş’ın çağrısıyla binlerce kişi CHP Genel Merkezinin önünde toplanmıştı; Yavaş da otobüsün üzerinde, onun yanındaydı. CHP’yi geçmişinden geleceğine bağlayan isimlerinden Hikmet Çetin de 87 yaşına ve gecenin o saatine rağmen otobüsün üzerindeydi.

CHP seçmeni 2017’de Kemal Kılıçdaroğlu’nun Adalet Yürüyüşünden bu yana ilk kez hareketleniyor. Adalet Yürüyüşü, Deniz Baykal döneminin ağırlıkla TBMM ve TV konuşmalarıyla yürüyen “Küçük olsun, benim olsun” muhalefeti sonrası bir canlanma girişimiydi. Bu defa canlanma Saraçhane’de kalmadı; an azından şimdilik.

“O satıh bütün vatandır”

Özel, adeta “hatta” sınırlı kalmayan, ülke “sathına” yayılmış bir eylem çizgisi izliyor. Gece yarısı mitinginde 100 yıl önceki Mustafa Kemal Atatürk çizgisine gönderme yapıp Kurtuluş Savaşı benzetmesinde bulunması da bu eylem çizgisinin sağlaması sayılabilir.

Gece yarısı mitingindeyse adresi özel olarak AK Parti hükümetini değil, genel olarak “onlar” oldu:

• “Ancak bugün yapılan saldırıyı içinde bulunduğumuz süreçten; Ekrem Başkan’a, arkadaşlarımıza yapılan zulümden, partimiz üzerinden ülkemize kurulan kumpastan da bağımsız görmüyorum. CHP böyle bir provokasyonla geri adım attırılacak (…) iktidar yürüyüşü durdurulacak bir parti asla değildir.

• “Biz bugün yaşananları ne size ne bir başkasına mal edecek kolaycılıkta değiliz. Ama şunu da bilin ki CHP olarak önümüzde durursanız, millete kafa tutarsanız, arkadaşlarımızı haksız yere içeride tutarsanız, bizden çekeceğiniz var, göreceğiniz var.”

Özel’in bu meydan okumasına AK Parti ve MHP tarafından verilecek en meşru yanıt, aynı şekilde şehirleri, meydanları doldurmak olabilir. Yanıt böyle mi olacak, yoksa “Onlar” muhalefeti büyütme riskiyle vurmaya devam edecekler mi? Göreceğiz.

Notlar:

(*) Elbette saldıran suçludur, bunda kuşku yok. Öte yandan CHP liderlerinin kronik bir yakın koruma sorunu olduğu görülüyor. Mustafa Kemal Atatürk’ü bir yana ayıralım, zamanlı istihbarat ve yakın korumaları onu defalarca saldırılardan sakındı. Ama İsmet İnönü, Bülent Ecevit ve Kemal Kılıçdaroğlu’na yapılan saldırılar gibi Özel’e yapılan saldırıda da bir yakın koruma sorunu olduğu izlenimi var. Hem CHP yönetimin hem de İçişleri Bakanlığının bakmasında yarar var.

(**) Bu arada, 4 Mayıs Bahçeli’nin PKK’ya silah bırakma ve fesih kongresini Malazgirt’te yaptırma çağrısının bu defa yanıt bulmadığını da kayda geçelim.

The phrase “They hit, we grew” used by President Erdoğan now fits CHP leader Özel. Özel greeting citizens in front of the CHP Headquarters in Ankara after the attack in Istanbul on May 4. (Photo CHP)

“They hit, we grew” was the expression of poet Ece Ayhan, once used frequently by President Tayyip Erdoğan. He was right. As the established order increased its dose of oppression, Erdoğan grew. After a few troubles, Erdoğan became the owner of not only political power but also the established order and the state apparatus with the power of his voters. Again, he does not want the established order to be taken over by the power of his voters.

Now the established order is once again increasing the dose of oppression and the opposition is once again growing. This time, it is the turn of the CHP, the founding owner of the established order along with the Republic, now the target of their oppression, to say, "They struck, we grew" and its leader Özgür Özel, who reminds the CHP voters of the squares.

Özel took the exam as CHP Chairman on March 19, the day CHP presidential candidate Ekrem İmamoğlu was detained, and ten days later, he emerged as CHP leader at the Maltepe rally on March 28. He did this by calling people to Saraçhane, where the Istanbul Metropolitan Municipality is located, on the first day and insisting on this.

It also passed the attack test

He passed his second test after he was attacked on May 4th, before the funeral of Sırrı Süreyya Önder. (*) Perhaps “they” would have preferred him to act impulsively and make statements in the tone of “we will call him to account”. Özel acted responsibly. He attributed the attack to “those who do not want to talk about peace giving way” – mentioning the Kurdish issue by name. He did not directly accuse anyone.

He even interpreted the get well soon phone call from Erdoğan positively; he said that İmamoğlu’s reminder from Silivri that Erdoğan said “they will perish” was cancelled with this phone call. He did not dwell on MHP leader Devlet Bahçeli’s half-hearted get well wishes without even mentioning his name or the CHP’s, with the irritability of a “political institution manager”. That irritability spoke volumes anyway.

While Ankara Metropolitan Municipality Mayor Mansur Yavaş, as if to stir up enemies, called the people of Ankara to a rally at the CHP Headquarters, Özel was saying in front of the Provincial Directorate in Istanbul, “If we bow down one centimeter”; “They will make this nation kneel”. He announced new rallies. Wednesday, in front of Istanbul University in Beyazıt, in Van on the weekend: “We first opposed the will of Van, the certificate game. Now we oppose the trustee”.

“They”, the Kurdish issue and the CHP

If someone among “them” had calculated that the CHP would oppose the PKK’s disarmament to provide a political solution to the Kurdish issue just because the initiative came from the MHP and the AKP supported it, we can say that this calculation was disrupted with the attack in front of the AKM on May 4. Whoever “them” are, as far as we can see, the DEM Party, which has been subjected to much oppression, does not miss this; they are also aware that this wave aims to eliminate not only the PKK but also themselves, who are engaged in legal politics. The CHP’s failure to react and its move to Van after Samsun, Yozgat and Konya is of symbolic importance.

Thousands of people had gathered in front of the CHP Headquarters in Ankara upon Yavaş’s call; Yavaş was also on the bus next to him. Hikmet Çetin, one of the names that connects the CHP from its past to its future, was also on the bus despite his age of 87 and that time of night.

CHP voters are mobilizing for the first time since Kemal Kılıçdaroğlu’s Justice March in 2017. The Justice March was an attempt to revive after the “Let it be small, let it be mine” opposition of the Deniz Baykal era, which mostly carried out through TBMM and TV speeches. This time, the revival did not stop in Saraçhane; at least not yet.

“That surface is the whole country”

Özel is following a line of action that is not limited to a single “line” but spreads throughout the country. His reference to the line of Mustafa Kemal Atatürk from 100 years ago and his comparison to the War of Independence at the midnight rally can also be considered as proof of this line of action.

At the midnight rally, his address was not to the AK Party government specifically, but to “them” in general:

• “However, I do not see the attack carried out today as independent of the process we are in; the oppression against President Ekrem, our friends, and the conspiracy set up against our country through our party. CHP is not a party whose march to power will be stopped (…) by such a provocation.

• “We are not the ones who will easily attribute what happened today to you or anyone else. But know that if you stand in front of us as the CHP, if you stand up to the people, if you keep our friends in prison unjustly, you will suffer and see from us.”

The most legitimate response to Özel's challenge by the AKP and MHP could be to fill the cities and squares in the same way. Will the response be like this, or will "they" continue to hit the opposition with the risk of growing it? We will see.

Notes:

(*) Of course the attacker is guilty, there is no doubt about that. On the other hand, it seems that CHP leaders have a chronic close protection problem. Let's leave aside Mustafa Kemal Atatürk, timely intelligence and close protection saved him from attacks many times. But there is an impression that there is a close protection problem in the attack on Özel, like the attacks on İsmet İnönü, Bülent Ecevit and Kemal Kılıçdaroğlu. It would be beneficial for both the CHP administration and the Ministry of Interior to look into it.

(**) Meanwhile, let us also note that Bahçeli's call on the PKK to lay down its arms and hold its dissolution congress in Malazgirt on May 4 did not find a response this time.