İkinci Trump dönemi ve yeni barbarlık çağı
78 yaşındaki yeni Amerikan Başkanı yemin töreninden sonra Beyaz Saray’a geldi ve Oval Ofis’teki masasına oturup mağrur bir eda ile dolma kalemini aldı.
Yanındaki görevli imzalayacağı evrakın içeriğini bir çığırtkan edasıyla duyurdu:
“Efendim ilk olarak 6 Ocak 2021 olaylarına ilişkin 1500 kişiye af çıkaran evrak var.”
Hatırlarsanız Trump dört yıl önce seçimi kaybettiğini anlayınca seçim sonucunu kabul etmeyip taraftarlarını Kongre binasını işgal etmeye yönlendirmiş ve bu baskın esnasında bir polis memuru dahil beş kişi ölmüştü.
Bildiğiniz darbe girişimiydi.
Fakat ne yapıp etti, 78 yaşındaki bu dengesiz beyaz Amerikalı şovmen, yargı sürecinden kendini kurtardığı gibi tekrar Amerikan başkanı seçilmeyi de başardı.
İkinci Trump dönemi bize ne söylüyor?
Trump’ın ikinci kez seçilmesi, içine girmiş olduğumuz yeni barbarlık çağının işaret fişeği gibi.
Bazen tarihi yaşarken büyük dönemsel devinimlerin farkına varamayabiliyor insan. Ama bir süredir içimi kemiren kuşkuların artık tarihsel bir değişime işaret ettiğine eminim.
Bildiğimiz dünya, alışageldiğimiz demokrasi anlayışı ve yaşadığımız göreceli istikrarın sonuna geldik.
Yeni bir barbarlık çağının arifesindeyiz.
Otokratlar hür demokrasinin altını oymanın araçlarını keşfettiler.
Rusya’dan Macaristan’a, ABD’den Türkiye’ye kadar geniş bir yelpazede yerlilik kisvesi altında yeni yönetim modelleri zuhur ediyor.
Fakat, bu yeni çağa geçiş kendi başına olmuyor. Teknoloji de tarif edeceğim yeni barbarlığa teşne olmuş durumda. Trump’ın yemin töreninde Facebook, Amazon, X (eski adıyla Twitter) ve kripto para şirketleri patronlarının en önde boy göstermesi tesadüf değil.
Trump’ın seçim kazanmasındaki en önemli faktör son dört yılda geleneksel ve sosyal medyaya yaptığı ciddi yatırımlardır.
Twitter’ın satın alınması da bu sürecin önemli bir aşamasıydı.
Bir yerlerden tanıdık geliyor mu?
Çağın ortak paydaları: kaybolan kuvvetler ayrılığı, artan cehalet, tek-adamcılık
Yeni barbarlık çağının alamet-i farikası kuvvetler ayrılığının çöpe atılmasıdır.
Otokratların denge ve denetimle uğraşacakları zamanı yok. Ya yargıyı kendi adamlarıyla dolduruyorlar ya da zapt-ı rapt altına alıyorlar.
Yeni barbarlığın işaretlerinden biri de yapay zeka ve kripto para alanındaki gelişmeler. Yapay zeka, milyonları işsiz bırakmaya aday. Eğitimden tıp bilimine birçok alanda büyük değişiklikler kapıda. Kripto paralar hayatımıza girecek ve Trump, ABD’yi bu konuda dünya lideri yapmakta kararlı. Bunların sosyal sonuçlarının nasıl yönetileceği ise büyük bir muamma.
İnsanlar artık okumuyor. Sanmayın ki bu sadece Türklere has bir mesele. Ortalama Amerikalı veya Avrupalı gençlik de okumuyor artık. Akıllı telefonların hayatlarımızı altüst etmesinin somut sonuçlarından sadece birisi bu.
Bu yeni cehalet, barbarlık çağının kapılarını sonuna kadar aralıyor.
Nihilizme öykünen umarsızlık, memleketin karmaşık meselelerini güçlü bir adama havale etmenin rahatlığıyla buluşuyor ve ortaya kocaman bir siyasetsizlik çıkıyor.
Tweet atmayı siyaset yapmak zanneden bir siyaset sınıfı türüyor.
Tek çıkış yolu: çoğulcu ve demokratik yeni modeller
Esasında biz bu konuda ABD’den çok daha fazla mesafe almış durumdayız. Oldukça tekâmül etmiş bir yapı var ülkemizde. Yeni barbarlık çağını tecrübe eden öncüllerdeniz.
Demokrasiye ve çoğulculuğa inanan insanların silkelenmesine ihtiyaç var. Alışageldiğimiz, temel değerlerine inandığımız idare sistemleri gözümüzün önünde eriyip bitiyor.
Eğer bu tespitlerim doğruysa, eski yapı ve modellerle siyaset yapmanın sonuç vermesi de zor gözüküyor.
Bu yeni barbarlığın toplumları nereye götüreceğini kestirmek mümkün değil, ama altüst edici krizlere gebe olduğumuzu görmek için kâhin olmaya gerek yok.
Bize has yoksulluk, yolsuzluk ve yasakların gölgesinde devam eden etnik, kültürel ve jeopolitik savaşlar, yeni barbarlık çağını daha da sert yaşayacağımıza işaret ediyor.
Oval Ofis’teki çığırtkan, sıradaki evrakın içeriğini Trump’a anons ediyor: “Bu evrak, güney sınırımızda devam eden işgale ilişkin efendim. Ülkemizi işgal etmeye çalışan göçmenleri sınırlarımızın dışında tutmak için devletimize yeni yetkiler veriyor.”
Yeni barbarlık çağına hoş geldiniz.