Sıradanlaşan çocuk, kadın ve sokaktaki mafya cinayetleri ülkeyi her geçen gün daha güvensiz hale getiriyor ve insanlarımızın sokakta özgürce dolaşabilme hissini bile elinden alıyor. Manivelası mahallenin elinde olup memlekete taşınan kriz artık bu boyutlara ulaşmış durumda. Ne yazık ki ülke, parti devleti görüntüsünü dahi aşarak daha endişe verici bir boyuta doğru savruluyor. Yöneticilerimiz ise ülkenin bir adalet veya refah sorunu olmadığını, sadece finansal denge sorunu olduğunda ısrar ediyor. Bu sorunun da yakında çözüleceğini öngörüyorlar. Ciddi bir toplumsal kesim-mahalle de bu öngörünün peşinden ayrılmıyor. 

Ancak ne dersek diyelim, yüzde 50+1 sisteminin yarattığı bu çıkmazın ve malum ittifakın otoriter rejiminin sürdürülebilir olmasının temel sebebi, halkın yarısının vazgeçilmez desteğinin kararlılıkla sürdürmesi. Bu kesimi, akademik bir terim olarak “mahalle” ile açıklamıştık. Mahallenin ikna edilememesi veya cenin misali kapanmış pozisyonunun gevşetilmemesi durumunda ülkemizin iki yakasının bir araya gelemeyeceğini görmek gerekiyor.

İYİ Parti, Gelecek ve DEVA partileri, zor şartlarda ortaya çıkıp ülkenin önemli bir kesiminde umut ve heyecan yaratmışlardı. İYİ Parti, radikal mahalleden ziyade seküler, devletçi ve milliyetçi kesime hitap ederek rasyonel ve demokratik bir merkezi inşa etme umudunu vermişti. Ancak nedensellik ya da komplo teorileri tartışmaları artık eski İYİ Parti’yi siyasi arenaya geri getiremeyecek. Bu konuda daha önce yazılar yazmıştık.

Mahalleyi ikna etme sorununun özünde, öncelikle AK Parti seçmenini değil, bekâcı, popülist ve kalkınmacı bir Türk sağı zihniyetini ikna etmenin gerekliliği yatıyor. İkna sürecinde, karşınızda iknaya açık bir akıl ve vicdan bulmak zorundasınız. Ancak önyargılar ve öğrenilmiş kabuller bu süreci zorlaştırıyor. Bütün bilişsel çelişkileri aşmanın yolu, güvene dayalı bir ilişki kurmaktan geçiyor. Güven ise siyasette tutarlılık, ehliyet ve gücün üzerine inşa ediliyor. 

Gelecek ve DEVA’nın çıkışına, ülkede kendini çaresiz hisseden toplumsal muhalefeti için “mahalleliyi ikna ederler, yüzde 50 dengesini bozar, bizlerin de selamete ermesine vesile olurlar mı acaba” diye bakıldı. Mahallelinin bezginleri ise bu çıkışlara “ülkenin başarılı başbakanı ve iyi ekonomi yönetimi sorumlusu bunlardı. Hele bir durun bakalım bu kadar iyi kadrolarla ne diyecekler” diye baktılar. Malum füzyona girmiş seçmen de ayrılan bu liderleri dava treninden artık işleri kalmadığı için inen insanlar olarak gördüler.

Davutoğlu öncelikle mahallenin ahlak krizini çözmeyi hedefledi. Siyasette mahalleyi merkeze aldı, kopmadı. Aidiyet bağları, geçmiş akademik alt yapısı ve yetiştirdiği insan kaynağı siciliyle bu sorumluluğu hak ediyordu. Babacan ise mahalleden bağımsız ülkenin ihtiyacı olan şeffaf, ehliyetli, dışa açık ve liberal bir merkez inşasına talipti. Ülkenin nitelikli beyaz yakalıları ve orta sınıfının talepleri, yaşı itibariyle de bu güveni ona veriyordu.  

Tüm bu beklentiler sonunda Gelecek ve DEVA’nın başlangıçta mahalleyi ve memleketi ikna edip yüzde 50 dengesini bozarak muhalefetin önünü açabilecekleri umuluyordu. Zaman geçtikçe, bu beklentilerin boşa çıktığı anlaşıldı.

Gelecek ve DEVA’nın ilk sorunu, umutların partisi olmalarına rağmen, seçmen nezdinde “umutların partisi ancak saha gerçekliği olmayan partiler” olarak görülmeleriydi. Bu durum, iki partinin taban oluşturma sorununu da beraberinde getirdi. Altılı Masa kararı, kolaycılığı ve bağımlılığı, seçmen nezdinde bu partileri küçük partiler olarak algılamasına vesile oldu. Zamanla Ahmet Davutoğlu ve Ali Babacan, doğaları gereği siyasette hep “tavan”da kaldılar. Tabanda siyaset üretemediler. Uluslararası deneyim ve saygınlıklarının taban siyasetini etkileyeceğini varsaydılar.

2002’den itibaren iddia edilen AK Parti’nin yönetim yaklaşımının özünde “biz ve ötekiler” anlayışının olduğunu, ayrıca siyasetin çarpık finansmanı yaklaşımını görememeleri ve bu konuda özeleştiri yapmamaları, sürekli eleştiri konusu oldu. Yeni bir siyasi vizyon geliştirmek yerine, geçmiş başarı hikayeleri üzerinden apolojetik-savunmacı söylev üretmek kendilerine başlangıçta olan ilginin azalmasına neden oldu. 

AK Parti’nin olumlu yönlerine inanan bu partilerdeki yeni muhalif eski Ak partili siyasetçilerin bu mirastan bitmeyen umutları, yeni yollarının önünü tıkadı. Üzücü olan ise, AK Parti’nin 2002-2011 arasındaki olumlu yönlerinin artık toplumun önemli bir kesimi tarafından da otoriterlik ve adaletsizlik algısına birlikte gömülmüş olmasıydı. Bundan sonra yeni kuşaklar için gelecekte AK Parti ile özdeşleşmiş aktörlerin muhalefet bloğunda bir şansı yok gibi görünüyor. Erdoğan sonrası kimlik girdabındaki mahalle ise, farklı ve daha radikal, din ile barışık gözüken bekacı milliyetçi arayışlara savrulmaya aday gözükmekte.

Ahmet Davutoğlu ve Ali Babacan’ın ayrı çıkışları, siyasi arenada büyük soru işaretleri yarattı. Başlarken kendilerini güçlü görmek isteyen seçmende hayal kırıklığı oluşturdu. Ahmet Davutoğlu’nun, Ali Babacan’a “Birlikte kuralım, genel başkanlık önceliği sizde olsun” dediği biliniyor. DEVA kurulurken, kendilerinin bu ayrı yol kararı, Davutoğlu’nun çalışma tarzına ve Ortadoğu-İslam dünyasına yaklaşımına karşı olan eski arkadaşlarının ısrarlı tercihi gibi görüldü. Zamanla, bu tercihin duygusal olduğu ve siyaset sahnesinde karşılık bulmadığı artık anlaşıldı. DEVA’nın liberal demokrasiye bağlılığı, iş dünyasında destek bulsa da mahalle seçmeninde bir karşılık yaratamadı. Son kertede seküler seçmen için iki liderde mahalleliydi. 

Kim ne derse desin kapalı sağ muhafazakar mahalle için Ahmet Hoca ve Ali Bey özenle yetişmiş altın çocuklardı. Bu bakımdan siyasete mücadele ederek girmediler. Hep tercih ve ikna edildiler. Siyaset koridorunun sırtlanları onları kendi rakipleri görme cesaretini hiç duyamadılar. Mahalleli de bu yeni dönemde altın çocukların görevi bitti köşelerine çekilsinler bize kullanacağımız adam yetiştirsinler modundaydı. Ak Parti’den “karşılıklı ayrışamama” üzerinden, kollektif ve bireysel bilinç üstü durumda bir bakıma ilgili aktörler karşılıklı buluşulmuş durumdaydılar.

İlginç bir başka durumda iki parti lideri ve önemli kadrolarının ortalama Türk siyaseti için bireysel erdem ve ehliyet açısından oldukça üstte olmalarına karşın bahsettiğimiz taban karşılıklarının oluşamamasıydı. Matematik rasyonel evren denkleminde bu durum trajikomik bir toplumsal durum olsa da bu durumun politik psikolojide çok rasyonel bir karşılığının olduğu da gerçekti. Bu psikolojik duvarın aşılmasının sorumluluğu toplumdan ziyade daha çok Sayın Davutoğlu ve Sayın Babacan’da gözüküyor.

Ahmet Hoca’ya toplumun özellikle belirli kesiminde biriken öfke oldukça büyük. Bu öfkeyi ardından eşelesiniz muhtemelen geçmişe yönelik saygı ve ehliyet esaslı beklentilerin hayal kırıklıklarını fark edersiniz. Bu öfkeyi diğerlerinden farklı olarak iknaya ve desteğe dönüştürme şansı hala hocanın elinde. Ali Bey’e ise pek öfke yok. Ancak öfkenin de bir duygusal iletişim enstrümanı olduğunu varsayarsak Ahmet Hoca sokak iletişimi dokunuşlarında bu bakımdan çok daha önde gözükmekte.

Ahmet Hoca ve Ali Bey’in birisi dindar muhafazakar idealist, entelektüel diğeri de dindar rasyonel liberal. İkisinin de zihin ve ahlak kotları bu memleketin mahallelinin öz evlatlarının kodları. Ahmet Bey’in bir inşa edici “devlet felsefesi ve adamlığına”, “Tanzimatın devamı kabul edilebilecek modelleme yeteneği olan yenilemeci bir muhafazakar felsefe üretebilen birikime”; Ali Bey’in ise “radikal liberal değişime açık zihin yapısı” ve “dünya finans çevrelerindeki itibarı ve ehliyetine” haiz oldukları çok açıktır. Bu birikimler bugün yaşadığımız izmihlal hali veya üçlü kriz dediğimiz devlet, değerler ve vasatlığa hapsolma krizlerinin çözümü için ülkemizin asetleri veya değerlerdir.

Toplumda bugün küçük yüzdelerle de olsa hala yeni popülist ve vasat altı aktörlerin yeni çıkışları ve siyasi oluşumları oldukça ilgi uyandırmakta. Gelecek ve DEVA’nın birleşmesi bir popülist birleşme değil çözüm birleşmesi olacak. Bu birleşme belki mahalle de teenni ve tebessüm ile karşılanacak. Seküler kesim ise muhalif kanallarıyla belki AKP’den bir şeyler koparırlar umuduyla kapılarını bu yeni partiye açacaklar.

Bu birleşmenin hemen bir taban oluşturması hususunda umutlu değilim. Ancak bir umut ve çözüm adresinin hep var olacak olmasından dolayı umutluyum. Birleşme onurlu ve adil olmalı. Herkesin birikimine ve fedakârlığına saygı gösterilmeli. Bu sağlanmazsa bu işin bereketi olmayacak ve anlamsızlaşacak. Birleşmeyi savsaklayanları veya gerçekleşmemesine neden olanları küçük bir dip notta olsa tarih iyi yazmayacaktır. Birleşme konusunda olumlu taviz verenler ise hep iyilerden anılacaktır.

DEVA-Gelecek tek parti, lideri ve Cumhurbaşkanı adayı iktidara gelir mi, bunu zorlar mı emin değilim. Belki bakarsınız merkez sağduyulu seküler kesim ülke için somut çözüm önerileri ve deneyimleri olan bu insanlara kapıyı aralayıverir. Tabi ki net görüntü ve mesajları vermeleri şartıyla.

Ancak yarın adaletin ve refahın Türkiye’sini kurmak isteyenler bunlar herkimse, seçimle iş başına geleceklerse; devleti, ekonomiyi ve dış itibarı yeniden yapılandırırken bu insanların deneyimlerine saygı gösterip kapılarını çalabileceklerini de hisseder gibiyim… 

The regular murders of children, women and mafia on the streets are making the country more and more unsafe every passing day and are even taking away the feeling of being able to walk freely on the streets from our people. The crisis, which is being carried to the country with the lever in the hands of the neighborhood, has now reached these dimensions. Unfortunately, the country is drifting towards a more alarming dimension, even surpassing the image of a party state. Our leaders insist that the country does not have a justice or welfare problem, but only a financial balance problem. They predict that this problem will be solved soon. A serious segment of society and neighborhoods are also following this prediction.

But no matter what we say, the main reason for the impasse created by the 50+1 percent system and the sustainability of the authoritarian regime of the known alliance is the resolute continuation of the indispensable support of half of the people. We explained this segment with the academic term “neighborhood”. It is necessary to see that if the neighborhood cannot be convinced or its fetal-like closed position is not relaxed, the two sides of our country cannot come together.

The İYİ Party, Gelecek and DEVA parties emerged under difficult conditions and created hope and excitement in a significant part of the country. The İYİ Party appealed to the secular, statist and nationalist segment rather than the radical neighborhood, giving hope for building a rational and democratic center. However, discussions of causality or conspiracy theories will no longer be able to bring the old İYİ Party back to the political arena. We have written articles on this subject before.

At the core of the problem of convincing the neighborhood lies the necessity of convincing not the AKP voters but the survivalist, populist and developmentalist Turkish right-wing mentality. In the process of persuasion, you have to find a mind and conscience open to persuasion. However, prejudices and learned assumptions make this process difficult. The way to overcome all cognitive contradictions is to establish a relationship based on trust. Trust, on the other hand, is built on consistency, competence and power in politics.

Future and DEVA’s exit was viewed as “will they convince the neighborhood, disrupt the 50 percent balance, and help us find salvation?” for the social opposition that feels helpless in the country. The weary neighborhood residents, on the other hand, viewed these exits as “they were the successful prime ministers of the country and responsible for good economic management. Let’s wait and see what they will say with such good staff.” The voters who have entered a state of fusion saw these leaders who left as people who got off the train of the cause because they no longer had anything to do.

Davutoğlu primarily aimed to solve the moral crisis of the neighborhood. He centered the neighborhood in politics and did not break away. He deserved this responsibility with his ties of belonging, his past academic infrastructure and his record of human resources. Babacan, on the other hand, was willing to build a transparent, competent, outward-looking and liberal center that the country needed, independent of the neighborhood. The demands of the country's qualified white-collar and middle class gave him this trust due to his age.

After all these expectations, it was hoped that Gelecek and DEVA would be able to convince the neighborhood and the country at first and disrupt the 50 percent balance and pave the way for the opposition. As time went by, it became clear that these expectations were in vain.

The first problem of Gelecek and DEVA was that, despite being the party of hopes, they were seen by the voters as “parties of hopes but without ground reality”. This situation brought about the problem of the two parties forming a base. The decision of the Six-Table, its ease and dependence caused the voters to perceive these parties as small parties. Over time, Ahmet Davutoğlu and Ali Babacan, by their nature, always remained at the “ceiling” in politics. They could not produce politics at the base. They assumed that their international experience and prestige would affect the base politics.

Since 2002, it has been claimed that the essence of the AKP's management approach is an understanding of "us and the others", and that they have also failed to see the distorted financing approach of politics and have not made any self-criticism on this issue, which has been a constant subject of criticism. Instead of developing a new political vision, producing an apologetic-defensive discourse based on past success stories has caused the initial interest in them to wane.

The never-ending hopes of the new opposition former AK Party politicians in these parties who believe in the positive aspects of the AK Party from this legacy blocked their new path. The sad thing is that the positive aspects of the AK Party between 2002-2011 have now been buried by a significant segment of society together with the perception of authoritarianism and injustice. From now on, it seems that the actors who are identified with the AK Party do not have a chance in the opposition bloc for the new generations. The neighborhood in the identity vortex after Erdoğan seems to be a candidate to be swept away by different and more radical, survivalist nationalist searches that seem to be at peace with religion.

The separate exits of Ahmet Davutoğlu and Ali Babacan created major question marks in the political arena. They caused disappointment in voters who wanted to see themselves as strong at the beginning. It is known that Ahmet Davutoğlu told Ali Babacan, “Let’s establish it together, and you will have the priority of the chairmanship.” When DEVA was being established, this decision to go their separate ways was seen as the insistent preference of their old friends who were against Davutoğlu’s working style and approach to the Middle East-Islamic world. Over time, it became clear that this preference was emotional and did not find a response in the political arena. DEVA’s commitment to liberal democracy, although supported in the business world, did not create a response in the neighborhood voters. In the final analysis, both leaders were neighborhood members for the secular voters.

No matter what anyone says, Ahmet Hoca and Ali Bey were carefully raised golden children for the closed right-wing conservative neighborhood. In this respect, they did not enter politics by struggling. They were always preferred and persuaded. The hyenas of the political corridor never had the courage to see them as their rivals. The neighborhood was also in the mood that the golden children's duty was over in this new period, let them go to their corners and raise people for us to use. Through "mutual inseparability" from the AKP, in a sense, the relevant actors were mutually meeting in a collective and individual supra-conscious state.

Another interesting situation was that although the two party leaders and their important cadres were quite high in terms of individual virtue and competence for the average Turkish politics, the base counterparts we mentioned could not be formed. Although this situation was a tragicomic social situation in the mathematical rational universe equation, it was also true that this situation had a very rational counterpart in political psychology. The responsibility for overcoming this psychological wall seems to lie more with Mr. Davutoğlu and Mr. Babacan than with society.

The anger that has accumulated against Ahmet Hoca, especially in a certain segment of society, is quite large. If you dig into this anger afterwards, you will probably notice the disappointments of expectations based on respect and competence in the past. The chance to transform this anger into persuasion and support, unlike others, is still in the hands of the Hoca. There is not much anger towards Ali Bey. However, if we assume that anger is also an emotional communication instrument, Ahmet Hoca seems to be much ahead in this respect in terms of street communication touches.

Ahmet Hoca and Ali Bey, one of whom is a religious conservative idealist, the other an intellectual, the other a religious rational liberal. The mental and moral codes of both of them are the codes of the real children of this country's neighborhood. It is very clear that Ahmet Bey has a constructive "state philosophy and manhood", "the accumulation that can produce a renewing conservative philosophy with the modeling ability that can be accepted as the continuation of the Tanzimat"; and Ali Bey has a "mentality structure that is open to radical liberal change" and "the reputation and competence in world financial circles". These accumulations are the assets or values of our country for the solution of the crisis of being trapped in the state of collapse or the state, values and mediocrity that we call the triple crisis we are experiencing today.

In society today, even if it is in small percentages, the new populist and sub-par actors’ new emergences and political formations are still quite interesting. The merger of Future and DEVA will not be a populist merger but a solution merger. This merger will perhaps be welcomed with complacency and smiles in the neighborhood. The secular segment will open their doors to this new party with the hope that they will get something from the AKP through their opposition channels.

I am not hopeful that this unification will immediately create a base. However, I am hopeful that there will always be an address of hope and solution. Unification should be honorable and fair. Everyone's accumulation and sacrifice should be respected. If this is not achieved, this work will not be fruitful and will become meaningless. History will not write well even with a small footnote about those who delayed the unification or caused it not to happen. Those who made positive concessions regarding the unification will always be remembered as good.

DEVA-I am not sure if the next single party, its leader and presidential candidate will come to power or force this. Maybe you will see that the center-sense secular segment will open the door to these people who have concrete solution suggestions and experiences for the country. Of course, on condition that they give clear images and messages.

However, if those who want to establish a Turkey of justice and prosperity tomorrow, whoever they are, come to power through elections, I feel like they will be able to respect the experiences of these people and knock on their doors while restructuring the state, economy and external reputation…