Siyasett – Siyaset Yazıları

İki buçuk müttefik

Hasan Göğüş
T24
6 Temmuz 2024 Cumartesi

"İki buçukluk" deyince aklıma ilk gelen futbol sahalarındaki top toplayıcılar olur. Tevellütleri 1950'li yıllara uzananlar daha iyi hatırlarlar. Futbol maçlarında saha dışına kaçan topları getirenlere eskiden iki buçukluk denilirdi. Nedenini hep merak etmişimdir. Bir söylentiye göre, o zamanlar top toplayıcılar maç başına 2.5 TL ücret aldıklarından böyle çağrılırlarmış. Profesyonel takımların alt yapılarında futbola başlayanların çoğu iki buçukluktan yetişmedir. Futboldaki parlayan yıldızımız Arda Güler de, Gençlerbirliği Spor Kulupü U13 takımında oynarken, bir Gençlerbirliği-Trabzonspor maçında iki buçukluk yapmış.

Orhan Kemal'in İki Buçuk Lira hikâyesi

Orhan Kemal'in ünlü İki Buçuk Lira hikayesini duymuşsunuzdur. Hikâyede Orhan Kemal Cağaloğlu'na gitmek üzere dolmuşa bindiğinde şoföre verdiği iki buçuk liranın üstünü inene kadar alamaz. Aslında Ödemesi gereken ücret 50 kuruştur. Ama üstünü istemeye bir türlü cesaret edemez. Dolmuştan inerken parasını alana kadar kafasından geçirdiği duygu, düşünce ve davranış kalıplarını usta kalemiyle sembollerle öyküleştirir. Türk Edebiyatının önemli isimlerinden Orhan Kemal'in iki buçuk hikâyesinde kullandığı sembol dili daha sonra bir çok yazara ilham kaynağı olmuştur.

İki buçuk savaş teorisi

1990'lı yılların ortalarında iki buçuk tabiri bu kez bir savaş stratejisi olarak karşımıza çıktı. Emekli Büyükelçi Şükrü Elekdağ, 1994 yılının başlarında kaleme aldığı bir yazıda, Yunanistan ve Suriye'nin ülkemize karşı çıkar birliği içerisinde olduğunu, bu iki ülkenin Türkiye'yi çökertmek için PKK'ya yardım ettiğini, Türkiye'nin savunma planlamasını aynı anda iki cephede çatışmaya zorlanacağı varsayımı üzerine kurgulaması, ayrıca PKK'ya karşı körüklenecek bir yarım savaşa da hazır olması gerektiğini vurguladı. Buna da iki buçuk savaş stratejisi diyordu. Bir başka ifadeyle bir savaş Yunanistan'la, bir savaş Suriye'yle yarım savaş da güney sınırımızdaki terör örgütleriyle.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın televizyon mülakatı

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, koltuğunda bir yılını tamamladıktan sonra geçen hafta bir televizyon kanalına uzun bir mülakat verdi. Canlı yayında son dönemdeki dış politika gündemini değerlendirirken Hakan Fidan, Türkiye'nin BRİCS'e olası üyeliği, Rusya-Ukrayna Savaşı, yaklaşan NATO Zirvesinden Türkiye'nin beklentileri, devam eden Gazze Savaşı ve Dışişleri Bakanlığında bir yıl içerisinde gerçekleştirdiği reformlar hakkında ayrıntılı açıklamalarda bulundu. Bir yıl bakanlık yaptıktan sonra ekranlarda Hakan Fidanı daha bir rahatlamış ve özgüvenli gördüm. Medyamız genellikle Fidan'ın "Üçüncü dünya savaşı olasılığını ciddiye alıyoruz" ifadelerini manşetlerine taşıdı. Sunucunun "NATO müttefiklerimizle YPG, PKK terör örgütünün artık devreden çıkarıldığı veya etkisizleştirildiği bir süreç gelişecek mi? Sorusuna verdiği aşağıdaki cevap dikkatlerden kaçtı.

"Bu konuda iki buçuk aktif NATO üyesi ülke var. Açık konuşmak gerekirse YPG konusunda problemli olduğumuz Amerika, İngiltere ve biraz da Fransa. İngiltere görüntü vermeden oradaki varlığını devam ettirmek adına Amerikanın bulunduğu bütün operasyonlarda, o da bulunuyor. O da bu işin içerisinde."

YPG konusunda sorunlu olduğumuz iki buçuk NATO müttefikimiz

Meşhur "iki buçuk" tabiri bu kere Bakan Fidan'ın mülakatında terörle mücadele bağlamında gündeme geldi. İngiltere'nin tarih boyunca Kürt sorununu nasıl kaşıdığını hepimiz çok iyi biliriz. Halen Güney sınırımızda faaliyet gösteren terör örgütlerine öteden beri verdiği destek de bir sır değil. 2008 yılında benim de hazır bulunduğum, o tarihteki Dışişleri Bakanı Ali Babacan'ın İngiliz karşıtı David Milliband ile yaptığı görüşmede, PKK'den ele geçirilen İngiliz menşeli silahların seri numaralarını içeren bir listeyi muhatabına verdiğini hatırlıyorum. Ancak bu kere kamuoyu önünde bir dışişleri bakanının YPG/PKK terör örgütüne verilen dış destekte İngiltere'yi ismen zikrederek ABD ile aynı kefeye koyduğuna ilk kez şahit olduk. Hakan Fidan, çok deneyimli bir istihbaratçı ve konuşmalarında temkinli olmaya özen gösteren bir politikacı. Elinde güvenilir bilgiler bulunmadan böyle bir suçlamada bulunmuş olacağını sanmıyorum. Demek ki hafta içerisinde internete düşen bir gazete haberindeki, İngiliz özel kuvvetlerine mensup subayların ABD askeri üniforması giyerek üslerde YPG'li teröristlere eğitim verdiği, ayrıca Kıbrıs adasındaki İngiliz üssü Ağroturdan PKK'ya silah ve mühimmat sevkiyatında bulunduğu iddiaları doğruymuş. Öyle görünüyor ki bir şekilde ABD'yi Suriye'de YPG'ye verdiği desteği kesmeğe ikna etsek bile iki buçuk sorun alanından sadece birini halletmiş olacağız.

Che Guevara vaktiyle ne demişti hatırlayalım:

"Tanrı beni dostlarımdan korusun, düşmanlarımla ben baş edebilirim."

Biz de ne diyelim,

"Tanrı bizi müttefiklerimizden korusun, biz teröristlerle baş etmeyi biliriz."

When I say "two and a half", the first thing that comes to my mind is the ball collectors on football fields. Those whose birth dates back to the 1950s remember it better. In the past, those who brought the balls that went out of the field in football matches were called two and a half men. I've always wondered why. According to a rumor, ball collectors were called that way because they were paid 2.5 TL per match. Most of those who start playing football in the youth teams of professional teams are two-and-a-half-year-olds. Our shining star in football , Arda Güler , played as a halfback in a Gençlerbirliği-Trabzonspor match while playing for Gençlerbirliği Sports Club U13 team.

Orhan Kemal's story Two and a Half Lira

You may have heard the famous story of Orhan Kemal 's Two and a Half Lira. In the story, when Orhan Kemal gets on the minibus to go to Cağaloğlu, he cannot get the change from the two and a half liras he gave to the driver until he gets off. In fact, the fee to be paid is 50 kuruş. But he never dares to ask for the change. With his master pen, he narrates the feelings, thoughts and behavioral patterns he goes through in his mind with symbols while getting off the minibus until he gets his money. The symbolic language used by Orhan Kemal, one of the important names of Turkish Literature, in his two and a half stories later became a source of inspiration for many writers.

Two and a half war theory

In the mid-1990s, the phrase two and a half appeared as a war strategy. Retired Ambassador Şükrü Elekdağ , in an article he wrote in early 1994, stated that Greece and Syria had a common interest against our country, that these two countries were helping the PKK to collapse Turkey, and that Turkey would be forced to fight on two fronts at the same time in its defense planning. He emphasized that he should build on the assumption that he should also be ready for a half-war that would be fueled against the PKK. He called this a two and a half war strategy. In other words, one war with Greece, one war with Syria, and half a war with terrorist organizations on our southern border.

Television interview of Minister of Foreign Affairs Hakan Fidan

Minister of Foreign Affairs Hakan Fidan gave a long interview to a television channel last week, after completing one year in his position. While evaluating the recent foreign policy agenda in the live broadcast, Hakan Fidan made detailed statements about Turkey's possible membership in BRICS, the Russia-Ukraine War, Turkey's expectations from the upcoming NATO Summit, the ongoing Gaza War and the reforms carried out in the Ministry of Foreign Affairs within a year. After serving as a minister for a year, I saw Hakan Fidan on the screens more relaxed and self-confident. Our media often carried Fidan's statements "We take the possibility of a third world war seriously" in their headlines. The following answer given by the presenter to the question "Will a process develop with our NATO allies in which the YPG and PKK terrorist organizations are disabled or neutralized?" went unnoticed.

"There are two and a half active NATO member countries on this issue. To be frank, we have a problem with the YPG: America, England and a little France. England is present in all operations where America is involved in order to maintain its presence there without making any appearance. It is also involved in this."

We have two and a half NATO allies with whom we have problems regarding YPG.

The famous phrase "two and a half" came up this time in Minister Fidan's interview in the context of the fight against terrorism. We all know very well how England has been pushing the Kurdish problem throughout history. It is no secret that it has long supported the terrorist organizations currently operating on our southern border. I remember that in 2008, during the meeting with the anti-British David Milliband , in which I was present, then Foreign Minister Ali Babacan gave his interlocutor a list containing the serial numbers of British-origin weapons seized from the PKK. However, this is the first time we have witnessed a foreign minister publicly mentioning Britain by name and putting it on the same level as the USA in terms of foreign support given to the YPG/PKK terrorist organization. Hakan Fidan is a very experienced intelligence officer and a politician who takes care to be cautious in his speeches. I don't think he would have made such an accusation without having reliable information. So, the allegations in a newspaper article that appeared on the internet during the week, that British special forces officers wore US military uniforms and trained YPG terrorists at the bases, and also shipped weapons and ammunition to the PKK from the British base Akrotur on the island of Cyprus, were true. It seems that even if we somehow convince the United States to end its support for the YPG in Syria, we will only solve one of the two and a half problem areas.

Let's remember what Che Guevara once said:

"God save me from my friends, I can deal with my enemies."

What can we say?

"God protect us from our allies, we know how to deal with terrorists."

Yazının tamamı/orijinal bağlantısı için tıklayınız.