Amerikalı siyaset yazarı Ian Bremmer “Münih Güvenlik Konferansı etkisini yitiriyor” diye yakınıyor kurup yönettiği GZERO sitesinde; “Konferansın 60’ıncı yılı, ama özel bir etkinlik de yok, heyecanı sönmüş.” Bremmer, Konferansa dünya liderlerinin de eskisi kadar rağbet etmediğini saptamış. Aslında 2024 Konferans raporunun “Kaybet-kaybet” başlığını taşıması dahi pek çok şey anlatıyor.

“Batısızlık” saptamasıyla başlamıştı

Münih Güvenlik Konferansı (MSC) birkaç yıl öncesine dek dış politika ve güvenlik alanlarında dünyanın en etkili tartışma zemini sayılıyordu. Soğuk Savaşın sona ermesiyle doğu ve batı liderlerinin çatışmasız ortamda buluşma zeminiydi. Katılma, izleme fırsatı bulduğum toplantılarda sadece Amerikalı ve Batı Avrupalı değil, Rusya ve Çin’den İran ve Suudi Arabistan’a dek pek çok ülkenin siyasi liderleri, dışişleri, savunma bakanları, istihbarat yetkilileriyle Münih’in Bayericher Hof otelinin toplantı salonlarında, lobi ve koridorlarında karşılaşabilirdiniz.

Bu özellik Rusya’nın Şubat 2022’de başlattığı Ukrayna savaşıyla ortadan kalktı. MSC 2023 Raporunda Rusya’yı bir numaralı tehdit ilan etti. Soğuk Savaş saflaşmasının hâkim olmasıyla Münih Konferansının çok-taraflı, çok-katmanlı özelliğini yitirmesi kaçınılmazdı.

Batı kavramındaki içten çürüme aslında “Batısızlık” başlıklı 2020 konferans raporunda öngörülmeyebaşlamıştı. Batı; 1-Liberal demokrasiye ve insan haklarına bağlılık, 2-Piyasa ekonomisi, 3-Uluslararası kuruluşlar bünyesinde uluslararası iş birliği demekti ama bu kavramlar aslında Batı’da da geçerliliğini yitirmeye başlamıştı rapora göre.

“Batısızlık” endişesi birkaç yıl içinde “kaybet-kaybet” karamsarlığına dönüşmüştü.

Rusya’dan Gazze’ye dek

Düşünsenize, bir yandan Ukrayna krizi, Avrupa Birliğinin (AB) ABD’nin fiziki askeri koruması olmadan siyasi bir güç olmaktan çıktığını gösteriyor. Diğer yandan ABD’de kasım seçimlerinde Joe Biden’ı yenip yeniden iktidara gelmeyi hedefleyen Donald Trump, Avrupalı müttefiklerini milli gelirlerinin yüzde 2’sini NATO’ya ödemezlerse Rusya’ya karşı korumayacağını ilan ediyor. Ve buna rağmen –“Batı” tanımının çekirdeğinde yer alan- G7 ülkesi vatandaşları arasında yapılan anketlerde 2022’de ilk sırada yer alan Rusya, 2023’te savaşın olanca hızıyla sürmesine rağmen 4’üncü sıraya düşmüş durumda. Gazze Krizinde de Batılı hükümetlerin İsrail destekçisiyken halklarının Filistin sempatisi geliştirmesi gibi bu konuda da hükümetlerin siyasetiyle halkların algısı arasında fark var.

Bu arada Konferansa Türkiye’den katılacak resmî heyette Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve MİT Başkanı İbrahim Kalın bulunuyor. Dışişleri Sözcüsü Öncü Keçeli, haftalık basın toplantısında Fidan’ın Münih’te 20’den fazla ikili temas yapacağını ve “Gazze’deki insani trajediyi” öne çıkaracağını söyledi. 2023’’te kaybet-kaybet denkleminde Ukrayna halkına Filistin halkı da eklendi.

“Kaybet-kaybet” senaryoları

Batı’nın kaybet-kaybet senaryolarına dönersek, MSC raporuna göre G7 ülkelerinde (ABD, Japonya, Almanya, İngiltere, Fransa, Kanada, İtalya) 2023 itibarıyla risk değerlendirmelerinde ilk sırayı “Aşırı hava koşulları” almış ve ona bağlı orman yangınları almış.

Aşırı hava koşulları bu yıl Davos’taki Dünya Ekonomik Forumunca da önümüzdeki on yılda en büyük tehlike olarak gösterilmişti.

İkinci sırada rakip devletlerden kaynaklı siber saldırılar var. Onu doğal habitatın tahribi ve Rusya izliyor. Beşinci sırada “radikal İslamcı terörizm” yer almış.

Davos raporunda yer alan dezenformasyon, iklim değişikliği, toplu göçler ve artan eşitsizlik Münih’teki tehdit değerlendirmelerinde de ön sıralarda.

Yani ekonomide olduğu gibi uluslararası siyaset ve güvenlikte de çevre felaketleri siyasi ve ekonomik krizlerden daha büyük endişe kaynağı haline gelmiş.

Bir yandan kaybet-kaybet senaryolarında çevre felaketlerini ön sıralarda gören batı-Doğu fark etmeden güçlü ülkelerin diğer yandan sistemin devamını askeri sanayi ve kirlilik ve tahribat kaynağı enerji yatırımlarında görmesiyse insanlığın büyük ve giderek derinleşen çelişkisine dönüşüyor.

American political writer Ian Bremmer complains, "The Munich Security Conference is losing its effect" on the GZERO website he founded and manages; “It is the 60th anniversary of the conference, but there is no special event, the excitement has faded.” Bremmer found that world leaders were not as interested in the Conference as they used to be. In fact, the fact that the 2024 Conference report bears the title “Lose-lose” says a lot.

It started with the determination of "Westernlessness"

Until a few years ago, the Munich Security Conference (MSC) was considered the world's most effective discussion platform in the fields of foreign policy and security. With the end of the Cold War, it was the meeting ground for eastern and western leaders in a conflict-free environment. In the meetings I had the opportunity to attend and watch, I met with political leaders, foreign affairs, defense ministers and intelligence officials of not only Americans and Western Europeans, but also many countries from Russia and China to Iran and Saudi Arabia, in the meeting rooms, lobbies and corridors of Munich's Bayericher Hof hotel. you might encounter.

This feature disappeared with the Ukraine war that Russia started in February 2022. MSC declared Russia the number one threat in its 2023 Report. With the dominance of Cold War alignment, it was inevitable that the Munich Conference would lose its multi-lateral, multi-layered character.

The internal decay in the concept of the West had actually begun to be predicted in the 2020 conference report titled "Westernlessness". West; It meant 1-Commitment to liberal democracy and human rights, 2-Market economy, 3-International cooperation within international organizations, but these concepts had actually begun to lose their validity in the West, too, according to the report.

Concern about “Westlessness” turned into “lose-lose” pessimism within a few years.

From Russia to Gaza

Just think, on the one hand, the Ukraine crisis shows that the European Union (EU) has ceased to be a political power without the physical military protection of the USA. On the other hand, Donald Trump, who aims to defeat Joe Biden in the November elections in the USA and come to power again, declares that he will not protect his European allies against Russia if they do not pay 2 percent of their national income to NATO. And despite this, Russia, which ranked first in 2022 in the surveys conducted among the citizens of the G7 countries - which is at the core of the definition of "West" - has fallen to the 4th place in 2023, despite the war continuing at full speed. Just as in the Gaza Crisis, while Western governments were supportive of Israel, their people developed sympathy for Palestine, there is a difference between the policies of the governments and the perception of the people on this issue.

Meanwhile, the official delegation that will attend the conference from Turkey includes Minister of Foreign Affairs Hakan Fidan and MİT President İbrahim Kalın. Foreign Affairs Spokesperson Öncü Keçeli said at his weekly press conference that Fidan will hold more than 20 bilateral contacts in Munich and highlight the "humanitarian tragedy in Gaza". In 2023, the Palestinian people were added to the Ukrainian people in the lose-lose equation.

“Lose-lose” scenarios

Going back to the West's lose-lose scenarios, according to the MSC report, "Extreme weather conditions" and related forest fires took the first place in risk assessments in G7 countries (USA, Japan, Germany, England, France, Canada, Italy) as of 2023.

Extreme weather conditions were shown as the biggest danger in the next decade by the World Economic Forum in Davos this year.

In second place are cyber attacks from rival states. It is followed by destruction of natural habitat and Russia. "Radical Islamic terrorism" ranked fifth.

Disinformation, climate change, mass migration and increasing inequality included in the Davos report are also at the forefront of the threat assessments in Munich.

In other words, environmental disasters have become a greater source of concern than political and economic crises in international politics and security, as in the economy.

The fact that the powerful countries, regardless of the West or the East, which prioritize environmental disasters in lose-lose scenarios, on the one hand, see the continuation of the system in military industry and energy investments that are sources of pollution and destruction, on the other hand, turns into a great and deepening contradiction of humanity.