Cumartesi günü CHP’nin İstanbul’da Saraçhane’de 13’te düzenleyeceği "Büyük Eğitim Mitingi"ni izlemek üzere evden çıkıyorum. Önce vapurla Eminönü sonra tramvayla Beyazıt. 12.30 gibi yürüyerek alana yaklaşıyorum. CHP’nin Genel Başkanı Özgür Özel’in de katılacağı 31 Mart seçimleri sonrası bu ilk mitingde kalabalığın yoğun olacağını düşünüyorum. Ancak alan daha önce burada izlediğim mitinglerle karşılaştırdığımda hayli boş. Kimi atanamayan öğretmenlerin alanda fişlenme korkusu yaşadığından gelemediğini kimi seçim süreci içinde olunmadığından bahisle kitlenin azlığını açıklamaya çalışıyor. Elbet bunların da payı vardır ancak İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin önünde kurulan platformda İstanbul Buluşması yazıyor. Ve bu buluşmada katılım az kalıyor.

Mitingin yapıldığı yerin yakın Türkiye siyaseti açısından önemi var. CHP’nin öne çıkan isimlerinden Ekrem İmamoğlu’nun "iyi gününde" ve "kötü gününde" halkla buluştuğu yer. Kendisi burayı "milletin evi" olarak tarif ediyor. Bir "ruh da var" Saraçhane’de. Kökeni 1961’deki işçi yürüyüşüne dayanan ama İmamoğlu’nun son dönemde yeniden halkla beraber haksızlıklara karşı buluşma ve direnme alanı. Ancak Özel, önce 1 Mayıs’ta Taksim’e yürümek üzere Saraçhane’ye çağırdığı kitleyi orada kısa bir açıklama yaptıktan sonra geride bırakıp alandan ayrılıyor. Ardından cumartesi günü düşük katılımlı bir miting düzenleniyor. 

CHP’nin öne çıkan iki isminin Özel’in ve İmamoğlu’nun bir süredir performans düşüklüğü içinde olduğunu düşünüyorum. 31 Mart’ta gelen başarının ardından; şekli ve yol haritasını tam olarak çalışmadıkları anlaşılan "iktidarla yumuşuma-müzakere" sürecinde yaşananlar bana bunu düşündüren. Elbette liderler ve partiler görüşecek ama şekli, kapsamı nasıl olacak? Kamuoyuna yansıyan ve yalanlanmayan bir örnek. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın özel kalemi Hasan Doğan generallerle ilgili sağlık sebepleri gerekçesiyle tahliye talebini Whatsapp’tan, Erdoğan-Özel görüşmesine katılan Namık Tan’a şöyle iletmiş:  

"Sayın Özgür Özel’in Cumhurbaşkanımıza söylediği Paşalar konusu çözüldü. Sayın Genel Başkan’a iletebilirsiniz.” (Kaynak: Şaban Sevinç)

1000 günü aşan süredir yaşlılık ve hastalık sebebiyle serbest kalmaları gereken generaller bir görüşmenin ardından bırakılıyor. İçinde bulunulan sistemin itirafı bu tabii ama aynı zamanda muhalefet açısından da "tek güç sahibinin meşrulaştırılması." Cumhurbaşkanına ismi iletilenler ve iletilemeyenler diye bir durumun ortaya çıkması. Muhalefetin sistemin tamamının değişmesi için mücadele edip herkes için adalet isteğini ve talebini yükseltmesi, konuşması gerekmez mi? Emekli generallerin tahliyesiyle Kobani davasında alınan kararların aynı güne rastlaması ya da Yargıtay’a atanan cumhuriyet başsavcısının Anayasa Mahkemesi kararına uymayan bir isim olmasını ayrı ayrı değerlendirmek mümkün mü? Sinan Ateş cinayeti iddianamesinde yaşananlardan Ankara Emniyeti’nde meydana gelen karşılıklı hamlelerin getirdiği risklere kendi zeminini-durduğu yeri belirginleştirmenin, artık iflas etmiş cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi yerine önerilenin (mesela parlamenter sisteme dönüş) daha çok vurgulanmasının değerli olduğu ortada değil mi?  

Cumartesi günü iktidar ortağı, devlet içinde belli bir gücün merkezi MHP’nin ve Lideri Devlet Bahçeli’nin "yumuşamadan" ne anladığını açıkça ortaya koyduğu konuşma da önemliydi:

"Yumuşama beklentimiz usulde değil üslupta olmalıdır." 

Bahçeli’nin "usül" dediği başta hukuk özellikle son sekiz yılda inşa edilen yapı. Anayasa Mahkemesi’nden AİHM’e alınan kararlara göre, yeri geldiğinde eleştiri yeri geldiğinde kapatma talebi yeri geldiğinde uymama keyfiyeti. Tüm bu oluşturulan düzen içinde; bir şekilde birbirine dokunan, kapsayan, kararlarla topluma mesaj veren "hukuk." Ve tüm bu sistemde yumuşama, normalleşmeyi mümkün kılma yolunun iktidarla görüşmeye kadar hatta daha çok halkın önüne yeni bir öneri getirmek, beraber oluşturmak olduğunun ne kadar farkında olduğunu anlamadığım ana muhalefet.

Tüm bunlar yaşanırken bir de uçak ve içindeki gazeteciler konusu gündemde. İmamoğlu’nun İstanbul’da düzenlenecek 2027 Avrupa Olimpiyat Oyunları için kiraladığı uçakta gidenler. Erdoğan’ın Airbus 330’u mu, İmamoğlu’nun Boeing 737’si yazıları-karşılaştırmaları… Ne yazık benzerlikler üzerinden anılmak-tartışılmak. Ama esas fark yaratacak bu düzenin dışında bir profil değil mi? Mesela tarifeli bir uçakla;  belki daha az sayıda, olması gerektiği gibi gelen tüm gazetecilerin yoldan konaklamaya kendi masraflarını ödediği…

İmamoğlu benim alanda da izlediğim önemli bir siyasi figür. Halkla kurduğu ilişkiyle, kimseyi ötekileştirmeden başta sosyal yardımlar yaptığı belediye hizmetleriyle çabasının takdir edildiği de son seçimlerde aldığı oyla ortaya çıktı. CHP içinde değişim sözünü ilk dile getiren İmamoğlu ve partinin Genel Başkanı Özel. İkisi de sadece kendi partileri için değil Türkiye’nin geleceği için de önemli isimler. Eleştiriye tahammülsüz iktidar liderlerine benzemeliler. İster müzakere ister harcama şekli ve şeffaflığa önem vermeliler. 

Son bir not; bu "ikilinin" dışındaki üçüncü isim üstüne. Sessizce ve iyi çalışan, az ama öz konuşan anket sonuçlarına göre; halkın önemli beğenisini kazanan Mansur Yavaş… CHP’nin içindeki üç güçlü ismin, birbirleriyle iyi bir ilişki kurmaları, en önemlisi eskiyi değil yeniyi önermeleri gerekiyor. Bir soruyla bitireyim. Kullandığın-kiraladığın-ağırlama yaptığın uçakta mı yoksa çarşıda-pazarda halkın arasında sokakta mı sevilen-güvenilen lider olunur? İkisi de önemlidir, ayrı yeri-ağırlığı vardır diyenlere memleketin yakın siyasi geçmişine bakmalarını, liderlerin "irtifa yükseldikçe" sokaktakileri gözden kaçırdıkları, eskisi kadar anlayamadıkları örneklere bakmalarını öneririm.   

On Saturday, I am leaving home to watch the "Great Education Rally" that CHP will organize in Saraçhane, Istanbul, at 13.00. First Eminönü by ferry, then Beyazıt by tram. I approach the area on foot around 12.30. I think the crowd will be dense at this first rally after the March 31 elections, where CHP Chairman Özgür Özel will also attend. However, the area is quite empty compared to the rallies I have watched here before. Some of them are trying to explain the small number of the teachers by saying that they cannot come because they are afraid of being identified in the field, and some are saying that they are not in the selection process. Of course, these also have their share, but the platform established in front of the Istanbul Metropolitan Municipality says "Istanbul Meeting". And the attendance at this meeting remains low.

The place where the rally was held has importance in terms of recent Turkish politics. It is the place where Ekrem İmamoğlu, one of the prominent figures of CHP, meets with the public on his "good days" and "bad days". He describes this place as "the nation's house". There is also a "spirit" in Saraçhane. Its origins date back to the workers' march in 1961, but it is a place where İmamoğlu recently met with the public again and resisted injustice. However, Özel leaves the area, leaving behind the crowd he first invited to Saraçhane to march to Taksim on May 1, after making a short statement there. Then, a low-attended rally is held on Saturday.

I think that CHP's two prominent names, Özel and İmamoğlu, have been under-performing for a while. After the success on March 31; What made me think of this is what happened during the "détente-negotiation with the government" process, where it seems that they did not fully study the shape and road map. Of course, leaders and parties will meet, but what will be the form and scope? An example that was reflected in the public and not denied. President Tayyip Erdoğan's private secretary, Hasan Doğan, conveyed the request for the release of the generals due to health reasons via WhatsApp to Namık Tan, who participated in the Erdoğan-Private meeting, as follows:  

"The issue of Pashas, ​​which Mr. Özgür Özel told our President, has been resolved. You can convey it to Mr. Chairman." (Source: Şaban Sevinç)

The generals, who were supposed to be released for more than 1000 days due to old age and illness, are released after a meeting. This is, of course, an admission of the current system, but at the same time, from the opposition's point of view, it is "legitimizing the sole power holder." The emergence of a situation between those whose names were forwarded to the President and those whose names were not. Shouldn't the opposition fight for the change of the entire system and raise its desire and demand for justice for everyone? Is it possible to evaluate separately the fact that the decisions taken in the Kobani case coincided with the release of retired generals and the fact that the chief public prosecutor appointed to the Supreme Court was a person who did not comply with the decision of the Constitutional Court? Isn't it obvious that it is important to clarify one's own ground and where one stands, from what happened in the Sinan Ateş murder indictment to the risks posed by the mutual moves that took place in the Ankara Police Department, and to emphasize more the proposal (for example, a return to the parliamentary system) instead of the bankrupt presidential government system?  

The speech on Saturday in which MHP, the partner in power and the center of a certain power within the state, and its leader Devlet Bahçeli clearly stated what they understand by "softening" was also important:

"Our expectation of softening should be in style, not in procedure." 

What Bahçeli calls "procedure" is primarily the law and the structure that has been built in the last eight years. According to the decisions taken from the Constitutional Court to the ECHR, the situation of not complying when it is necessary to demand closure when it is necessary to criticize. Within all this created order; "law" that somehow touches and covers each other and gives a message to society through decisions. And the main opposition, which I don't understand how aware they are, is that the way to make softening and normalization possible in this entire system is to bring a new proposal to the public and create it together, as well as meeting with the government.

While all this is happening, the issue of the plane and the journalists on board is also on the agenda. Those traveling on the plane rented by İmamoğlu for the 2027 European Olympic Games to be held in Istanbul. Articles and comparisons about Erdoğan's Airbus 330 or İmamoğlu's Boeing 737... What a pity that they are mentioned and discussed based on similarities. But isn't it a profile outside of this order that will make the main difference? For example, with a scheduled flight; Maybe in smaller numbers, as it should be, all the journalists who came paid their own expenses for travel and accommodation…

İmamoğlu is an important political figure that I follow in my field. The votes he received in the last elections revealed that his efforts were appreciated with the relationship he established with the public and the municipal services he provided, especially social aid, without alienating anyone. İmamoğlu and the party's Chairman Özel were the first to voice the promise of change within the CHP. Both of them are important names not only for their own parties but also for the future of Turkey. They should not be like leaders in power who are intolerant of criticism. They should attach importance to both negotiation and the manner and transparency of spending.

One last note; on the third name outside this "duo". According to the survey results, he works quietly and well, speaks little but concisely; Mansur Yavaş, who gained great public admiration... The three strong names within the CHP need to establish a good relationship with each other, and most importantly, they need to propose the new, not the old. Let me finish with a question. How do you become a loved and trusted leader on the plane you use, rent and host, or on the streets among people in the market? For those who say that both are important and have their own place and weight, I recommend that they look at the recent political history of the country and look at examples where leaders lost sight of the people on the streets "as the altitude increased" and could not understand them as much as before.