Çok sevindi "muhalefettekiler." Özgür Özel, Sabah’a manşet olmuştu. Gözlerine inanamayanlar mı istersiniz, "İşte değişimin gücü" diyenler mi... İçeriğe dair çok fazla konuşulmadı. Manşet "Makama saygıdan asla taviz yok" idi. CHP Genel Başkanı, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı bayramda arayacağını, bayramını tebrik edeceğini söyleyerek hem bu cümleyi sarf etmiş hem de eklemişti: "Kendisinden randevu isteyeceğim nereye randevu verirse orada görüşeceğim."

Yavuz Donat’a konuşan Özel şunları da anlatmış:  

"Diyalog kanallarının açık tutulması gerektiğini... Kendilerinin millet tarafından iktidar ile görevlendirildiğini... Bizim de 31 Mart seçimlerinde Türkiye nüfusunun yüzde 65'ine, milli gelirin de yüzde 85'ine hâkim bir coğrafyada yerel iktidar olduğumuzu... Birlikte çalışmak zorunda olduğumuzu... Ve dönem dönem istişare etmek zorunda olduğumuzu söyleyeceğim. Ben milletin göreve getirdiği bir insanı yok sayarsam, o zaman kendi belediye başkanlarımın da yok sayılmasını göze alırım... Bu doğru bir şey değil."

İlk bakışta kutuplaşmayı kırmak için yapılmış bir hamle olarak görülebilir bu söyleşi. Elbette ülkenin tüm siyasetçileri konuşmalı, memleket için birbiriyle temas etmeli. Ancak Özel’in ‘verdiği manşetten’ şu soruların yanıtının, en azından bir kesim tarafından düşünüldüğünü tahmin ediyorum.

-Halkın yüzde 52’sinin oyunu almış bir isim Erdoğan. Bu oyu alırken mesela 2023’te devletin tüm gücünü kullanmasının yanında gerçek olmayan videoları da devreye almasıyla sonuca gitmesi unutulacak mı?

-Özgür Özel’in makam dediği yer Cumhurbaşkanlığı makamı… Peki bu makam Anayasa’nın tarif ettiği zeminde mi hareket ediyor, yoksa anayasaya uyulmadığı anlar sık sık yaşanıyor mu? Anayasa’nın kararlarına herkesin uymasının gerektiğini yazdığı Anayasa Mahkemesi ya da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararların uygulanmamasından başlayacak pek çok soru gündeme gelir.

-Yargıdan futbola, siyasetin etkisinin kurumları yok etmesiyle yaşanan savrulmadan, yoksulluğa sürüklenen topluma, tek bir ‘makam’ın kararıyla adeta felce uğramasını nereye koyacağız?

-Makamın devamlılığını mı ,yoksa parlamenter sistemin varlığının yeniden inşa çalışmasını mı önemsemek ve Anayasa değişikliği için hazırlanmak mı yerinde olur?  

-Başka bir deyişle; ülkeye dar gelen cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini-makamını savunmak, meşrulaştırmak mı, yoksa parlamenter sistem için çaba sarf etmek mi gidilmesi gereken yol?

-Cumhurbaşkanı tek başına bir makamı mı, yoksa devlet içindeki değişik güçlerin bir birleşimini mi temsil ediyor? Bu birleşenler ve CHP’nin bunlarla ilgili tutumu nedir?

-Hapiste siyasi görüşleri sebebiyle, içi kof iddianamelerle tutulan binlerce insan için bu cümleler ne anlama geliyor?

-Kasım ayında genel başkanlığının ilk günlerinde, Yargıtay’ın Can Atalay ile ilgili Anayasa Mahkemesi kararına uymaması üzerine Özel şöyle demişti:

"CHP 20 milletvekiliyle ‘Adalet Oturumu’nu, Meclis’teki adalet nöbetini sürdürecektir. Sokaklarda, meydanlarda direneceğiz, bu hukuksuzluğa teslim olmayacağız. Mücadelemiz büyük bir dirençle başlayacak ve sürecektir. Ne tek adama, ne onun ittifak ortaklarına ne de Anayasa’ya darbeye cüret edenlere teslim olmayacağız."

Sabah gazetesi manşeti, 8 Nisan 2024

O günden bugüne ne değişti? Can Atalay ya da hakkında karar alınan başka bir isim özgürlüğüne mi kavuştu?

Soruları uzatabilirim. Özgür Özel’in "makam" çıkışı, Tayyip Erdoğan’ın partisi içinde "daha özgür bir memleket çabası için itirazların yükseldiği" bir döneme denk geldi. Van’da yaşananlar sonrası "sallanan parmaklara" rağmen adıyla-sanıyla mücadele eden parti içinden isimlerin bir uğraşısı vardı. AKP içinden bir kaynak, "Sayın Cumhurbaşkanı'na bazı kritik konularda oluşturulan komisyonlar raporlar hazırlayacak, bayram sonrası partinin, Türkiye’nin geleceğiyle ilgili kararlar alınacak" dedi.

 Özel’in şu cümlelerini de not ederek bitireyim:

"Şu anda takımda iki forvet var... Biri Mansur Yavaş, diğeri Ekrem İmamoğlu... Ama birçok yeni figür de parlıyor. Bu isimlerden en iyi takımı kurmak önemli. Maçın son dakikasında bir penaltı kazanıldığında, teknik direktör, 'Bırakın ben atacağım' demez... En formda oyuncusuna attırır. Belediye başkanlarımız kendi aralarında çok iyi işler yapacaklar... Günü geldiğinde de arkadaşlarımızdan biri Cumhurbaşkanı adayı olacak. Türkiye'de hepimize yetecek, hizmet edebilecek birçok mevki var."

Özgür Özel cumhurbaşkanlığı yarışında süreci "erken başlatmış." Başlatma şekli ve adayları tarifi de (Yavaş ve İmamoğlu) özellikle iki isim açısından fazla "sıradanlaştırıcı" olmuş. Önümüzdeki günler CHP’nin içi ilginç olacak.

Son bir not. Tayyip Erdoğan, son 25 yılda siyasete damgasını vurmuş bir aktör. Yaşananları hesaplayacak ilk adımda Anayasa değişikliği ile yüzde 50 artı 1’i aşağı revize edecektir. Sonra da "muhafazakâr sağda birlik için" adımlar atacaktır. Yorulmuş, demokratik olarak boğulmuş toplum yeniden Erdoğan’a oy verir mi peki? Geçmişe bakıp "olmaz" demek mümkün değil. CHP’de üç güç merkezi nasıl bir yol izler ne sonuç verir bu da önemli.

Bitirirken…

Bayramların;  ideolojilerimiz, hayata bakışlarımız ne olursa olsun hepimizin bayramı olacağı günler olmasını diliyorum. Kalbim, aklım, Mavi Marmara saldırısı sonrası gazeteci olarak gittiğim, dostlar edindiğim Gazze’de…

The "opposition people" were very happy. Özgür Özel made the headlines in Sabah. Would you like those who couldn't believe their eyes, or those who said "Here is the power of change"... Not much was talked about the content. The headline was "No compromise on respect for authority". CHP Chairman said that he would call President Tayyip Erdoğan on the Eid and congratulate him on the Eid and added this sentence: "I will ask for an appointment from him and I will meet him wherever he makes an appointment."

Speaking to Yavuz Donat, Özel also explained the following:  

"Dialogue channels should be kept open... That they have been appointed to power by the nation... That we are the local government in a geography that dominates 65 percent of Turkey's population and 85 percent of the national income in the March 31 elections... We have to work together." ... And I will say that we have to consult from time to time. If I ignore a person appointed by the nation, then I risk my own mayors being ignored as well... This is not right."

At first glance, this interview can be seen as a move to break polarization. Of course, all politicians of the country should talk and contact each other for the sake of the country. However, from the headline 'given' by Özel, I guess that the answers to these questions have been thought by at least some segments of society.

-Erdoğan is a name that received the votes of 52 percent of the people. Will it be forgotten that while taking this vote, for example, in 2023, the state used all its power, as well as commissioned unreal videos, to achieve results?

-The place that Özgür Özel calls the office is the Presidential office... So, does this office act on the basis defined by the Constitution, or are there frequent moments when the constitution is not complied with? Many questions arise, starting from the non-implementation of the decisions of the Constitutional Court or the European Court of Human Rights, where the Constitution states that everyone must comply with their decisions.

-What do we think about the fact that everything from the judiciary to football, from the drift caused by the destruction of institutions by the influence of politics, to the society being dragged into poverty, is paralyzed by the decision of a single 'authority'?

-Would it be appropriate to care about the continuity of the office or the reconstruction of the existence of the parliamentary system and prepare for the amendment of the Constitution?  

-In other words; Is it better to defend and legitimize the presidential system of government, which is too small for the country, or to strive for a parliamentary system?

-Does the president represent a standalone office or a combination of different powers within the state? What are these components and CHP's attitude towards them?

-What do these sentences mean for thousands of people who are held in prison on hollow indictments because of their political views?

-In the first days of his presidency in November, Özel said the following after the Supreme Court did not comply with the Constitutional Court decision regarding Can Atalay :

"CHP will continue the 'Justice Session', the justice watch in the Parliament, with 20 deputies. We will resist in the streets and squares, we will not surrender to this lawlessness. Our struggle will begin and continue with great resistance. We dare not attack a single man, nor his alliance partners, nor the Constitution." "We will not surrender to those who do."

Sabah newspaper headline, April 8, 2024

What has changed since then? Did Can Atalay or another person against whom a decision was taken gain freedom?

I can extend the questions. Özgür Özel's rise to office coincided with a period when "objections for a freer country were rising" within Tayyip Erdoğan's party. Despite the "wagging fingers" after what happened in Van, there was an effort by members of the party who fought with its name and reputation. A source within the AKP said, "Commissions established on some critical issues will prepare reports for Mr. President, and decisions will be taken regarding the future of the party and Turkey after the holiday."

 Let me finish by noting the following sentences of Özel:

"There are currently two strikers in the team  ... One is Mansur Yavaş and the other is Ekrem İmamoğlu ... But many new figures are also shining. It is important to build the best team with these names. When a penalty was won in the last minute of the match, the coach said, 'Let me score.' "He doesn't say... He gets the fittest player to play . Our mayors will do very good things among themselves... And when the day comes, one of our friends will be a presidential candidate. There are many positions in Turkey that are sufficient and can serve all of us ."         

Özgür Özel "started the process early" in the presidential race. The way it started and the description of the candidates (Yavaş and İmamoğlu) were too "ordinary", especially for two names. The coming days will be interesting for CHP.

One last note. Tayyip Erdoğan is an actor who has left his mark on politics in the last 25 years. In the first step that will calculate what happened, it will revise 50 percent plus 1 down with the Constitutional amendment. Then he will take steps "for unity on the conservative right." Will the tired, democratically overwhelmed society vote for Erdoğan again? It is not possible to look back and say "no way". What path the three power centers follow in the CHP and what results it yields is also important.

In closing…

Your holidays; I wish that there will be days when we all celebrate holidays, regardless of our ideologies and views on life. My heart and mind are in Gaza, where I went as a journalist after the Mavi Marmara attack and made friends...