Türkiye bir saldırıya uğrarsa NATO Türkiye’yi ne kadar korur? Soruyu daha da açık, daha dar açıdan soralım: İsrail’de Binyamin Netanyahu hükümeti bir çılgınlık yapar da Hamas ile arasını bulmayı çalışan Katar’a saldırdığı gibi Türkiye’ye de saldırmaya kalkarsa, Türkiye, NATO’yu yanında bulacak mı? Birleşmiş Milletlerde Filistinlilere insani yardım önerisini  İsrail’i kınıyor diye tek başına veto eden ABD, “Hepimiz birimiz için” diyen 5’inci maddenin, örneğin bir İsrail saldırısına karşı yürürlüğe girmesine izin verecek mi?

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 25 Eylül’de ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi öncesinde Gazza/İsrail, Suriye/PKK-SDG ve F-35/S-400 gibi konuların Oval Ofis’te nasıl bir ortamda konuşulacağı tartışılırken, NATO’nun değişen etkisi de gündemde.

DEVA Partisi lideri Ali Babacan yıllarca Erdoğan hükümetlerinde ekonomi, AB, dışişleri bakanlıklarında bulundu. Geçtiğimiz günlerde Ankara’da bir grup gazeteci ile yemekli sohbetinde Türkiye’nin güvenlik, dış politika ve ekonomi görünümü üzerine ayrıntılı tahliller yaptı.

Bu, Erdoğan’a “Trump’a hiç değilse dostum deme” yakınmasından hemen önceydi; ana hatlarıyla paylaşıyorum.

NATO eski etkisinde değil

• İkinci Dünya Savaşında 50 milyon insan öldü, yeni bir sistem kuruldu. Hem bu kurumların hem de kuralların gittikçe aşındığını, önemini kaybettiğini görüyoruz.

• 80 yıl geçtikten sonra bu kurumlar ve kurallar artık aşınıyor ve bunun yerine  ikame edecek hiçbir program yok. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi etkisiz. Konu Çin’i ilgileniyorsa Çin veto ediyor, Amerika’yı ilgilendiriyorsa Amerika veto ediyor, Rusya’yı ilgilendiriyorsa Rusya veto ediyor ve sistem işlemiyor.

• NATO eski koruma şemsiyesi değil artık, bunu artık görmemiz gerekiyor. Amerika, Avrupa’nın arkasındaki desteğini çekti; kendi savunma işlerine kendisi baksın diyor. Avrupa para harcamaya başladı fakat harcayacağı parayı besleyecek bir savunma sanayisi yok.

Türkiye’yi ne kadar korur?

• Burada Türkiye için aslında çok büyük bir fırsat oluşuyor. Türkiye bu Avrupa’nın kendi oluşturacağı savunma sistemine ne kadar entegre olabilir ne kadar siyasi şartlar buna müsait? Siyasi gerekçelerle Türkiye’ye bir miktar oyalayalım, pazarlık edelim diye düşünürlerse bu kayıp olur Türkiye için de Avrupa için de…

• İsrail şimdi Kıbrıs’a yeni sistemler kuruyor. Kıbrıs’a İsrail tarafından sağlanan sistemler yüzlerce kilometre menzile sahipken bizim hükümetten ses çıkmaması, çıkamaması içimi acıtıyor açıkçası.

• İsrail gerçekten tehlikeli. Gerçekten çok dikkat edilmesi gereken bir ülke. Şu anda aklını, terazisini tamamen yitirmiş, sadece kendi koltuğuna odaklanmış bir İsrail Başbakanı var. Türkiye’de de bugünden koltuk korumanın derdine düşmüş, hukuk dışı yollarla, yargıyı kullanarak muhalefetle uğraşan bir Cumhurbaşkanı var.

• NATO Türkiye’yi ne kadar korur? Türkiye’nin böyle güveneceği sırtını dayayacak hiçbir şeyi yok bu konuda yani. Kendi ayaklarının üzerinde durmak zorunda ve kendi gücünü Türkiye oluşturmak zorunda. Başka güvenebileceği hiç kimse yoktur.

Güvenlik için ekonomi

• Türkiye’nin hem ekonomide hem güvenlikte çok çok güçlü olması gerekiyor. Sözünün gücü olması gerekiyor, itibarlı olması gerekiyor. Bizim neslinin yaşadığı refah ve güvenliği bizden sonraki nesil yaşayamayacak diye çok endişeliyim.

• Türkiye bir krizde mi diye soruyorlar bana. Türkiye bir hukuk krizinde, bir adalet krizinde. Türkiye bir demokrasi krizinde. Ekonomik açıdan baktığımızda zaten hukuk ve adalet olmayınca ekonomi olmaz. Ülkede bir kriz var mı? Bir yoksulluk krizi var. Bir gelir ve servet dağılımı krizi var.

• Cevdet (Yılmaz) Bey ile Mehmet (Şimşek) Bey ile beraber çalıştık. Arkadaşlar 2023 seçimlerinden sonra göreve gelince biraz ümit oluştu. Fakat güçleri yok arkadaşların. Bir de son zamanlarda gittikçe yanlışı savunma gibi bir hatanın içine düşüyorlar. Sayın Erdoğan’ın rahatlıkla suçu yükleyebilecekleri, günah keçisi ilan edip görevden uzaklaşabilecekleri kişiler aynı zamanda. Yani doğruyu söylemek ayrı bir şey. Konuşmamak bir tercih. Arkadaşlara tavsiyem, kötü giden işleri doğru gidiyor gibi göstermesinler.

• Cüneyt Arkın gibi başlayıp Erol Taş gibi bitirmesinler.

Yargıyı kullanarak muhalefeti dizayn

• İç siyasi kavgalarla enerji tüketme zamanı değil. Seçime iki buçuk yıl var diyor, değil mi? Ya sen işini yap o zaman, niye muhalefetle uğraşıyorsun? Ülkenin ekonomik sorunlarını çöz.

• CHP ile ilgili yaşanan sürece baktığımızda, aslında büyük resim iktidarın yargıyı kullanarak muhalefeti etkisizleştirmek… Muhalefeti hatta dizayn etmeye çalışıyor.

• Tutukluluk çok yaygın bir ceza aracı; peşin hüküm, peşin infaz aracı olarak kullanıldı. Bu çok yanlış. Sayın Erdoğan sık sık milli irade diyor, milli iradeyi temsil ediyor. Ama muhalefet de milli iradeyi temsil ediyor. Muhalefet milli piyangodan çıkmıyor ki.

• Demokraside ciddi bir kriz var dünyada. Popülist, otokrat liderler çoğalıyor. Güvenlik riskleri de popülist otokrat liderleri besleyen bir zemin de oluşturuyor pek çok ülkede. ‘Kardeşim tehlike altındayız. Ne demokrasisi ne hukuku? Aklıma geleni yaparım siz bana destek verin ben de ülkeyi kurtarayım’ önerisi geniş kitlelerde kolay kabul görebiliyor. Bu tabii son derece tehlikeli son derece riski bir durum.