Ekrem İmamoğlu mevcut durumu böyle anlatmış T24’te Murat Sabuncu’nun yazılı sorularını yanıtlarken: “Bugün CHP’yi düşman eden, yarın DEM Parti’yi düşman edebilir.”

Zaten bir önceki döngü oydu. 2024’te 31 Mart seçim sonuçları CHP’nin ülke genelinde birinci parti durumuna yükselmesinin hemen ardından başlayan ve kısa süren “normalleşme sürecinde” DEM Parti düşmandı. Hatta MHP’den yükselen sesler, HDP gibi ona da kapatma davası açılmasını öngörüyordu. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın CHP lideri Özgür Özel’e yeni Anayasayı beraber yapma önerisinde bulunana dek, normalleşmenin devam edebileceği düşünülürken MHP lideri Devlet Bahçeli devreye girmişti. Birkaç yıl önce hem Erdoğan hem Bahçeli tarafından ilk sivil anayasa olarak övülen, 2017 halkoylaması ile kabul edilmiş mevcut Anayasa henüz “darbe anayasası” ilan edilmemişti ama Bahçeli MHP’nin iktidar sorumluluğu almadan iktidara ortak olduğu bu düzenin CHP’nin dahliyle bozulmasına izin veremezdi. Vermedi de.

CHP’yi düşman eden…

Bahçeli TBMM tatilinden sonra siyasete tam ters köşeden girdi. PKK’nın Abdullah Öcalan üzerinden silahsızlandırılarak siyasete katılması, resmi adıyla “Terörsüz Türkiye” sürecinde bu defa CHP’yi ulusal güvenliğe tehlike ilan etti. Üstelik CHP sürece desteğini ilan ettiği halde. Erdoğan, bazen sürece destek verdiği için, o çerçevede CHP’ye teşekkür ediyor, bazen de Bahçeli’ye katılıp ana muhalefet partisini düşmanlaştırıyor.

İmamoğlu’nun “Erdoğan kendisine bir düşman yaratmadan siyaset yapamıyor” dediği budur; “DEM Parti’yi düşmanlaştırarak siyaset yaptı, şimdi ise ihtiyacı olduğundan artık DEM Parti’yi düşmanlaştıramadığı için CHP’yi düşmanlaştırarak siyaset yapıyor.”

İmamoğlu’nun siyasi taktiği Erdoğan’ı “CHP’yi düşmanlaştırmak, CHP’den yolsuzluk partisi, terör partisi çıkarmak, CHP’yi bunlarla felç etmeye çalışmakla” suçlarken MHP’yi ve Bahçeli’yi bunun dışında tutuyor, Terörsüz Türkiye girişimini övmektir. Oysa ne Terörsüz Türkiye süreci Erdoğan’dan ne de CHP’yi düşmanlaştırmak siyaseti Bahçeli’den bağımsız.

DEM yeniden “düşman” olabilir

Ancak bir yandan iktidar diğer yandan PKK arasında kalan DEM de yoğurdu üfleyerek yiyor. Her an yeniden düşman ilan edilebileceği temkinliliğiyle ve o da taktik gözeterek adım atıyor. İlk günlerde

Örneğin 28 Mayıs’ta AK Parti’yi ziyaret edip iki küsur saat görüşen DEM heyeti, infaz yasası taslağında istediğini alamadı. AK Parti, örgüt üyesi olmaksızın örgüte yardımcı olma suçlamasından hapiste olanların çok sayıda FETÖ mahkumunu da serbest bırakacağı gerekçesini öne sürmüştü.

Sorduğunuzda tesadüf denecektir ama kısa süre sonra bir DEM heyetinin Silivri Cezaevinde Ekrem İmamoğlu ve Gezi mahkumlarını ziyaret edeceği haberi çıktı. DEM yönetiminin Türkiye’de tek demokratikleşme sorununu olarak Kürt sorununu görmeye başladıkları eleştirilerine kulan verdiği anlaşılıyor.

Bununla birlikte, belki de kendiliğinden bir görev bölüşümü ortaya çıkıyor. Eş genel başkanlar Tuncer Bakırhan ve Tülay Hatimoğlulları daha pazarlıkçı, örneğin Meral Danış Beştaş’ın daha uzlaşmacı söylem kullandığı gözleniyor.

CHP’nin tutumu ve İmamoğlu

Özel’in gelinen aşamada “Erdoğan ile menemen bile yapmam” demesi anımsatılınca Beştaş’ın “Böyle bir lüksümüz yok” demesi anlamlıdır. Beştaş, Nefes’te Aytunç Erkin’le söyleşisinde “Küstüm, oynamıyorum” diyemeyeceklerini söylemiş.

Bu parlamenter demokrasiye uygun bir tutum, seçmen milletvekillerinin kendi haklarını olabildiğince savunmasını ister.

Öte yandan gelinen noktada Özel’in, İmamoğlu ve CHP’li belediye başkanları, çalışanları tutuklu yargılanırken, bir şey olmamış gibi Anayasa görüşmelerine başlamasını seçmenine de genel olarak muhalif kitleye de anlatması zor. Bu süreç CHP’yi her bakımdan harekete geçirdi; beklentiler doğal olarak yükseldi.

Kaldı ki Özel de hatta  İmamoğlu da Anayasa görüşmelerine kapıyı kapatmıyor. Özel, Erdoğan’a önce Anayasa Mahkemesi ve AİHM kararlarının uygulayın görüşebiliriz diyor. İmamoğlu da aynısını söylemiş Sabuncu’ya yanıtlarında. “Biz de isteriz sivil özgürlükçü Anayasa” demiş; “Ağzını açanı hapse atarak, seçimde sizi yendi diye CHP’nin cumhurbaşkanı adayını hapse tıkarak” nasıl olacağını soruyor.

AK Parti bu koşullarda 4 Haziran’da, Bayram ertesinde kendi komisyonuyla ilk toplantısını yapacakmış. Bakalım Cumhurbaşkanı seçim yöntemi dışında yeni bir şey çıkacak mı?

Ekrem İmamoğlu explained the current situation this way while answering Murat Sabuncu’s written questions on T24: “Those who are enemies of the CHP today may turn the DEM Party into enemies tomorrow.”

That was the previous cycle anyway. In the “normalization process” that started immediately after the CHP became the first party in the country with the March 31 election results in 2024 and lasted for a short time, the DEM Party was the enemy. In fact, voices rising from the MHP predicted that a closure case would be filed against it like the HDP. While it was thought that normalization could continue until President Tayyip Erdoğan proposed to CHP leader Özgür Özel that they draft the new constitution together, MHP leader Devlet Bahçeli stepped in. The current Constitution, which was praised by both Erdoğan and Bahçeli a few years ago as the first civilian constitution and accepted in the 2017 referendum, had not yet been declared a “coup constitution”, but Bahçeli could not allow this order, in which the MHP was a partner in power without taking responsibility for power, to be disrupted with the CHP’s involvement. And he did not.

Those who make enemies of CHP…

Bahçeli entered politics from the opposite corner after the TBMM recess. The PKK’s disarmament and entry into politics through Abdullah Öcalan, officially known as the “Turkey Without Terror” process, this time declared the CHP a threat to national security. Moreover, despite the CHP declaring its support for the process. Sometimes Erdoğan thanks the CHP for supporting the process, and sometimes he joins Bahçeli and makes the main opposition party an enemy.

This is what İmamoğlu said: “Erdoğan cannot do politics without creating an enemy for himself”; “He did politics by making an enemy of the DEM Party, and now, because he can no longer make an enemy of the DEM Party because he needs to, he does politics by making an enemy of the CHP.”

İmamoğlu's political tactic is to accuse Erdoğan of "making the CHP an enemy, creating a corruption party and terror party out of the CHP, trying to paralyze the CHP with these" while excluding the MHP and Bahçeli from this and praising the Terror-Free Turkey initiative. However, neither the Terror-Free Türkiye process is independent of Erdoğan nor the politics of making the CHP an enemy is independent of Bahçeli.

DEM could become “enemy” again

However, DEM, which is stuck between the government on one side and the PKK on the other, is also eating its fill. It is taking steps with caution and tactical consideration, as it may be declared an enemy again at any moment. In the early days

For example, the DEM delegation that visited the AKP on May 28 and met with it for two or so hours could not get what it wanted from the draft law on execution. The AKP had put forward the justification that it would also release many FETÖ prisoners who were in prison on charges of aiding the organization without being a member of the organization.

If you ask, it will be called a coincidence, but shortly after, news broke that a DEM delegation would visit Ekrem İmamoğlu and Gezi prisoners in Silivri Prison. It is understood that the DEM administration has given ear to criticisms that they have begun to see the Kurdish issue as the only democratization problem in Türkiye.

However, perhaps a division of tasks is emerging spontaneously. Co-chairs Tuncer Bakırhan and Tülay Hatimoğlu are more bargaining, while Meral Danış Beştaş, for example, is observed to use more conciliatory discourse.

CHP's stance and İmamoğlu

When it is reminded of Özel’s statement that “I won’t even make menemen with Erdoğan” at this stage, it is meaningful that Beştaş said “We don’t have such a luxury”. In his interview with Aytunç Erkin in Nefes, Beştaş said that they cannot say “I am upset, I am not playing”.

This is an attitude that is in line with parliamentary democracy; voters want MPs to defend their rights as much as possible.

On the other hand, at this point, it is difficult for Özel to explain to his voters and the opposition in general that he started the constitutional negotiations as if nothing had happened while İmamoğlu and CHP mayors and employees were being arrested and tried. This process mobilized the CHP in every way; expectations naturally rose.

Moreover, neither Özel nor İmamoğlu are closing the door to the Constitutional discussions. Özel tells Erdoğan that first the Constitutional Court and ECHR decisions are implemented and then we can discuss. İmamoğlu said the same thing to Sabuncu in his responses. He said, “We also want a civil libertarian Constitution”; he asks how this will be done by “jailing anyone who opens their mouth, imprisoning the CHP’s presidential candidate because he defeated you in the election”.

Under these circumstances, the AK Party will hold its first meeting with its own commission on June 4, after the holiday. Let's see if anything new will come out other than the presidential election method.