Okur tepkilerini, Türkiye’nin düşünceler coğrafyasını görmek için veri kabul ederim. Her bir okur mesajının gerisinde, aynı şekilde düşünen büyük kitleler vardır.

Dünkü yazımda 2001 reformlarının Türkiye’nin önünü açtığını, Ak Parti’nin ilk on yılında kişi başı gelirimizin yılda 1000 dolar arttığını, ama reformları tersine çevirince yoksullaştığımızı yazmıştım.

Bir okurum X’ hesabından şöyle tepki gösterdi:

“FETÖ ağızıyla konuşuyorsun Taha.”

Sorunlara, o sorunların verileriyle ve sebep-sonuç ilişkilerini araştırarak bakmak yerine, dış güçlere, emperyalistlere, gizli güçlere bağlamak… Bizde yaygındır bu düşünce biçimi.

SOYLU’NUN SÖZLERİ

Mali Eylem Görev Gücü (FATF) adlı OECD kuruluşunun işi “kara paranın aklanmasını ve terörizmin finansmanını” araştırmaktır. Uluslararası ticarette güven olması için zorunludur bu.

FAFT, 21 Ekim 2021 günlü açıklamasında Türkiye’yi “Gri Liste”ye aldığını duyurdu. Hükümet, FAFT’ın uyarılarına rağmen bazı tedbirleri almamıştı çünkü.

FATF Başkanı Marcus Pleyer, basın toplantısında Türkiye’de üç sektörde daha sıkı denetim yapılması gerektiğini söylemişti: Mali sektör, emlakçılık ve değerli maden ticareti.

Rasyonel düşünce neyi gerektirir? Gereken tedbirleri almayı…

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ise, Hak İş’teki konuşmasında şu açıklamayı yaptı:

“Osman Kavala’yı serbest bırakmadık, Demirtaş’ı serbest bırakmadık, PKK ve FETÖ ile mücadelede kimseden talimat almadık diye Türkiye’yi gri listeye aldılar.” (22 Ekim 2021)

Aynı… Sorunları verilerle, bulgularla düşünmek yerine öcülere bağlamak, ya da damgalamak…

‘RASYONEL ZEMİN’

Mehmet Şimşek göreve geldiğinde “rasyonel zemine dönmekten başka çaremiz yok” demişti. “Rasyonel” vurgusuna dikkat…

“Gri liste” konusunda da Şimşek’in sözleri şöyle:

“Gri listeden çıkmak için 7 eksikten beşini giderdik. Türkiye’yi gri listeden çıkarmaya kararlıyız…” (15 Temmuz 2023)

MASAK, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları koordinasyon yapmışlar çalışıyorlardı. Yakında bu utanç verici listeden çıkacağız, öyle görünüyor.

Muhalefetin de haklı takdirini kazanan İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın kara para ile, organize suç örgütleriyle nasıl mücadele ettiği gözler önünde…

Gri liste utancından çıkmak için bile “rasyonel zemin”e geçmek gerekiyormuş! Çünkü bugünkü dünyayı anlamak, kuralları, kurumları, risk ve imkanları doğru kavramak için de rasyonel düşünce şarttır.

ALMANYA’NIN REFAHI

Düşünelim… Merkez Bankası’nın bağımsızlığı gibi reformların ekonomiyi nasıl geliştirdiğini, ama reformları bozunca ekonominin de bozulduğunu anlatıyorsunuz, “hayır öyle değil şöyle” diye eleştirmiyor, “FETÖ ağzıyla”diyerek sorundan, bilgiden, veriden, analizden kaçıyor.

Siyaset maalesef bu düşünme tarzını körüklüyor. Soylu’nun alkışlanan sözleri bunun örneğidir ama ülkenin böyle iyi yönetilmediği de açık.

Siyasetin “rasyonel zemin”e geçmesi şart ama bu hamaset ve komplo kültürü frenliyor.

Almanya’nın refahını istiyoruz! Orada ücretler şöyle, burada böyle… Onların ilim ve endüstri seviyesine çıkmadan bu mümkün mü? Hiç olmazsa bu konuda bari biraz kafa yoralım.

Hemen belirtmeliyim, Ortodoks ekonomist olarak güvenilen Şimşek’in seçim meydanlarında siyasi nutuk atmasını yadırgadım. Şimşek politize olduğu ölçüde güven kaybeder, işi zaten gittikçe zorlaşıyor.

RASYONEL’DE GECİKMEK

Modern rasyonalizmin kurucusu Descartes, “Metot Üzerine Konuşma” adlı eserini 1636 yılında yayınlanmıştı. Dilimize, İbrahim Edhem Mesut Bey tarafından, 259 yıl sonra “Usul Hakkında Nutuk” adıyla çevrilip yayınlanmıştı. “Metot Üzerine Konuşma” adıyla Cumhuriyet devrinde yayım tarihi 1949’dur, Hasan Âli Yücel klasiklerinden.

Bu nasıl bir gecik me? Kaç kişi böyle eserleri okur? Kaldı ki modern bilim zihniyeti Descartes’ın çok ötesine geçmiştir.

İslamcı düşüncenin büyük beyinlerinden Said Halim Paşa, temel zihniyet zaafımızın “zihnimizin eşyaya intikal etmesi” yani olaylara ve tabiata zihnimizin içindeki şablonlar açısından bakmamız, fakat “eşyanın ise zihnimize yansımaması” yani zihnimizin dışındaki olguları, verileri, karmaşık realiteleri kavrayamamak olduğunu yazmıştı. Milliyetçi hocamız merhum Mümtaz Turhan, eserlerinde “ilim zihniyeti”ni temel konu olarak almıştı…

Ne kadar okuyoruz? Hamaset ve husumet yetiyor!

I accept reader reactions as data to see Turkey's geography of ideas. Behind every reader message, there are large masses of people who think the same way.

In my article yesterday, I wrote that the 2001 reforms paved the way for Turkey, that our per capita income increased by 1000 dollars a year in the first ten years of the AK Party, but when we reversed the reforms, we became poor.

One of my readers reacted as follows from the 'X' account:

“You are speaking in FETO language, Taha.”

Instead of looking at the problems with the data of those problems and by investigating the cause-effect relationships, attributing them to external powers, imperialists, secret powers... This way of thinking is common in our country.

SOYLU'S WORDS

The job of the OECD organization called the Financial Action Task Force (FATF) is to investigate “money laundering and terrorism financing . ” This is essential for trust in international trade.

In its statement dated October 21, 2021, FAFT announced that it included Turkey on the "Grey List" . Because the government did not take some measures despite FAFT's warnings.

FATF President Marcus Pleyer said at the press conference that stricter control should be carried out in three sectors in Turkey: The financial sector, real estate and precious metal trade.

What does rational thought require? Take the necessary precautions...

Minister of Internal Affairs Süleyman Soylu made the following statement in his speech at Hak İş:

“They put Turkey on the gray list because we did not release Osman Kavala, we did not release Demirtaş, we did not receive instructions from anyone in the fight against PKK and FETO.” (October 22, 2021)

Same... Attributing problems to bogeymen or stigmatizing them instead of thinking with data and findings...

'RATIONAL GROUND'

When Mehmet Şimşek took office, he said , "We have no choice but to return to rational ground . " Note the emphasis on “rational” …

Şimşek's words regarding the "grey list" are as follows:

“We fixed five of the seven deficiencies to get off the gray list. We are determined to remove Turkey from the gray list…” (July 15, 2023)

MASAK, the Ministries of Internal Affairs and Justice were working in coordination. We'll be off this embarrassing list soon, it seems.

It is obvious how the Minister of Internal Affairs, Ali Yerlikaya, who has deservedly appreciated by the opposition, fights against black money and organized crime organizations...

Even to get out of the gray list shame, it was necessary to move to the "rational ground" ! Because rational thought is essential to understand today's world and to correctly grasp the rules, institutions, risks and opportunities.

GERMANY'S PROSPERITY

Let's think... You explain how reforms such as the independence of the Central Bank improved the economy, but when the reforms are broken, the economy also deteriorates . He does not criticize by saying "no, not like that" , but avoids the problem, information, data and analysis by saying "through the mouth of FETO" .

Unfortunately, politics fuels this way of thinking. Soylu's applauded words are an example of this, but it is also clear that the country is not governed so well.

It is necessary for politics to move to a "rational basis" , but this arrogance and conspiracy curbs the culture.

We want the prosperity of Germany! There the wages are like this, here they are like this... Is this possible without reaching their level of science and industry? Let's at least think a little about this.

I must say right away that I found it strange that Şimşek, who is trusted as an Orthodox economist, was making political speeches in election squares. As Şimşek becomes more politicized, he loses trust, and his job becomes increasingly difficult.

DELAY IN RATIONAL

Descartes, the founder of modern rationalism, published his work "Discourse on Method" in 1636. It was translated and published into our language by İbrahim Edhem Mesut Bey, 259 years later, under the name "Speech on Usul" . It was published in 1949 during the Republic period under the name "Discourse on Method" , it is one of Hasan Âli Yücel's classics.

What kind of delay is this? How many people read such works? Moreover, the modern scientific mentality has gone far beyond Descartes.

Said Halim Pasha, one of the great minds of Islamic thought, wrote that our basic mental weakness is that "our mind is transferred to things", that is, we look at events and nature in terms of the patterns in our mind, but "things are not reflected in our mind" , that is, we cannot comprehend the facts, data and complex realities outside our mind. Our nationalist teacher, the late Mümtaz Turhan, took the "scientific mentality" as the main subject in his works...

How much do we read? Arrogance and hostility are enough!