MHP lideri Devlet Bahçeli’nin 22 Ekim’de TBMM Grubuna hitabında Abdullah Öcalan’ın tahliye edilip Meclis’e gelerek DEM Parti Grubunda PKK’nın bittiğini açıklamasını istemesi siyaseti sarstı.

MHP lideri Devlet Bahçeli’nin 22 Ekim’de TBMM Grubuna hitabında Abdullah Öcalan’ın tahliye edilip Meclis’e gelerek DEM Parti Grubunda PKK’nın bittiğini açıklamasını istemesi siyaseti sarstı.

Nasıl sarsmasın? Bahçeli, 1999’da Öcalan’a verilen idam cezasının durdurulmasında Başbakan Yardımcısı olarak sorumluluğuna rağmen, daha sonra AK Parti’ye muhalefet ettiği dönemlerde -o zaman Başbakan- Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a mitinglerde “Asacaksan ipi benden” diyerek urgan atıyordu. DEM Parti (daha önce HDP) ile konuşuyor diye CHP’ye CHPKK ismi takmıştı.

HDP’nin kapatılması için MHP’nin yaptığı başvuru Anayasa Mahkemesinde bekliyor.

Bu da mı devlet projesi?

Öcalan’ın idamının önce durdurulup sonra önlenmesi bir devlet projesiydi. MHP’nin ortak olması dışında bu kararın uygulanması siyaseten imkânsız gibiydi. Nitekim idam cezasının Avrupa Birliği Uyum Yasaları çerçevesinde, 3 Kasım 2002’da AK Parti’yi iktidara getirecek seçimden sadece üç ay önce, 3 Ağustos 2002’de kaldırılması sırasında da Devlet Bahçeli, DSP lideri Bülent Ecevit Başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin (ANAP lideri Mesut Yılmaz’la birlikte) ortağıydı.

İdam cezasının kaldırılması bir devlet projesiydi. Avrupa Birliğine aday üye kabul edilmek gerekiyordu. 1999 Helsinki Zirvesi öncesinde donduruldu, devamında kaldırıldı.

Hiçbir şekilde tahliye edilmemesi için İnfaz Yasasına madde eklenmiş olan Öcalan’ın tahliye edilip Meclis çatısı altında konuşma yapmasını istemek, açık konuşalım, DEM Partililerin dahi söylemeye cesaret edecekleri bir şey değildi. AK Partili Mücahit Birinci dün “Şu da bir gerçek” dedi; “Biz bugün Sayın Bahçeli’den işittiklerimizi, Özgür Özel’den falan işitseydik, ince kıyıma başlamıştık.” Bunu hatta Cumhurbaşkanı Erdoğan da değil, anca Meclis’te MHP lideri Bahçeli söyleyebilirdi, nitekim o söyledi.

“Umut Hakkı”, DEM Parti, AİHM

AK Parti kulislerinden haber alan Hürriyet yazarı Abdülkadir Selvi “En önemli avantajımız bunun sadece Devlet Bahçelinin değil, devlet projesi olması” diye yazdı. Selvi, Bahçeli’nin Öcalan’ın çıkıp PKK’ya kendisini dağıtması çağrısı yapacak “dirayet ve kararlılığı göstermesi halinde “Umut Hakkını” kullanabileceğini söylemesini ise AYM’deki HDP’nin kapatılması davasının müellifi MHP’li Feti Yıldız’a atıfla açıklamış.

Aynı ifade DEM Parti Grup Başkanvekilinin 30 Eylül’de TBMM Başkanlığına sunduğu kanun teklifinde de bulunuyordu. Teklifte “Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının infazında 25. yılda koşullu salıverilme şartlarının değerlendirilmesi için bazı kanunlarda değişiklik yapılması” isteniyordu. Sırrı Sakık’ın da 25 Eylül’de benzer girişimi vardı. Girişimler AİHM’nin 2014’te Öcalan’ın avukatlarının 2013’teki “Vinter ve diğerleri/Birleşik Krallık” içtihadı uyarınca yaptıkları “umut hakkı” başvurusu üzerine aldığı karara dayanıyordu.

Sedat Ergin, 2014’te Hürriyet’te bu karara dikkat çekerek, “Öcalan’ın cezası 2024’te gözden geçirilmek zorunda” diye yazmıştı. Ergin, AİHM’nin bu kararının “gelecekte koşulların olgunlaşması halinde”, Türk hükümetine Öcalan’ın durumu konusunda “şimdiden esneklik” tanıdığı yorumunu da yapmıştı.

Diğer AİHM kararları? Kavala, Demirtaş?

Koşullar MHP’nin artık TBMM’de Kürt sorunu öncelikli bir partinin kapatmakla bitmeyeceği gerçeğini kabullenmesiyle mi olgunlaşmıştı?

Devlet aklı bu çerçevede DEM Parti ile PKK’yı, biri konuşulacak, diğeri savaşılacak iki ayrı siyasi varlık olmaya zorlama üzerine mi kurgulanmıştı?

PKK’nın eylemliliğini ABD ile işbirliği yaptığı Suriye sınırı boyunca örülen duvarın, Irak’ta TSK’nın oluşturmakta olduğu güvenli bölgenin güneyine hapsetmesi ve sık sık MİT ve TSK operasyonlarına hedef olması bunda etkili miydi? Ya da Suriye’de çözümün, Kürt siyasi terminolojisiyle “Rojava’da Kürt yönetimi özerkliğini” de içeren bir federal yapıda bulunması ihtimali?

Bu başlıklar önümüzdeki günler ve haftalarda somutlaşabileceği gibi yine sabun köpüğü gibi sönüp gidebilir de.

Peki, AİHM kararları Öcalan dışında kalanlara, örneğin siyasi mahkûmlara uygulanmayacak mı? Osman Kavala’ya, Selahattin Demirtaş’a, örneğin Figen Yüksekdağ’a uygulanmayacak mı?

Devlet Bahçeli ile AİHM kararları anca “devlet aklı” ile bir araya gelebilirdi belki de.

Bu iş Genel Affa gider mi?

Peki, ya Anayasa Mahkemesi kararları? Gezi Mahkûmlarından Can Atalay’ın, seçildiği halde gelip milletvekili yemini edemediği TBMM’de Öcalan tahliye edilip konuşmaya gelirse buna kamu vidanı ne diyecek, devlet aklı ne diyecek? Aynısı diğer gezi mahkûmları Tayfun Kahraman, Mine Özerden ve Çiğdem Mater Utku için geçerli olmayacak mı?

Peki, “devlet aklı” ki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayı olmadan hayata geçirilemeyeceğini biliyoruz, artık Öcalan için “umut hakkı” yasası çıkarma kapısını, Bahçeli’nin deyişiyle “ardına kadar açmışken” bir siyasi genel affı da gündemine almayı düşünmüş müdür?

Elbette canavarca cinayetler, cinsel suçlar, uyuşturucu ticareti ve fiilen silahlı eylemlere sınırlı terör suçlarından söz etmiyoruz.

Ve hazır devletin eli değmişken AB ile en ciddi sorunlar arasında bulunan Terörle Mücadele Yasasına da bir el atar mı?

Ama dediğim gibi, bakarsanız üç gün sonra unutulur gider, daha önce olmadı mı? Devlet aklı bu.

Addressing the TBMM Group on October 22, MHP leader Devlet Bahçeli's request that Abdullah Öcalan be released, come to the Parliament and declare in the DEM Party Group that the PKK is over shook politics.

Addressing the TBMM Group on October 22, MHP leader Devlet Bahçeli's request that Abdullah Öcalan be released, come to the Parliament and declare in the DEM Party Group that the PKK is over shook politics.

How could it not shake? Despite his responsibility as Deputy Prime Minister in stopping the death penalty given to Öcalan in 1999, Bahçeli, during the periods when he later opposed the AK Party, would throw a noose at President Tayyip Erdoğan -then Prime Minister- at rallies, saying, "If you are going to hang, the rope will be from me." He called the CHP the CHPKK because it was talking to the DEM Party (previously the HDP).

The MHP's application to close the HDP is pending at the Constitutional Court.

Is this also a state project?

Öcalan’s execution was first stopped and then prevented as a state project. It seemed politically impossible to implement this decision except for the MHP’s partnership. Indeed, when the death penalty was abolished within the framework of the European Union Harmonization Laws on August 3, 2002, just three months before the elections that would bring the AKP to power on November 3, 2002, Devlet Bahçeli was a partner (together with ANAP leader Mesut Yılmaz) in the coalition government led by DSP leader Bülent Ecevit.

The abolition of the death penalty was a state project. It was necessary to be accepted as a candidate member of the European Union. It was frozen before the 1999 Helsinki Summit and then abolished.

Asking for Öcalan, who had an article added to the Execution Law so that he would never be released, to be released and to make a speech under the roof of the Parliament, let's be frank, was not something even DEM Party members would dare to say. AK Party member Mücahit Birinci said yesterday, "This is also a fact; if we had heard what we heard from Mr. Bahçeli today, from Özgür Özel, we would have started the fine slaughter." Even President Erdoğan could not say this, only MHP leader Bahçeli could say it in the Parliament, and indeed he did.

“Right to Hope”, DEM Party, ECHR

Hürriyet writer Abdülkadir Selvi, who received news from the AKP lobbies, wrote, “Our most important advantage is that this is not just Devlet Bahçeli’s project, but a state project.” Selvi explained Bahçeli’s statement that Öcalan could use his “Right to Hope” if he showed “the determination and determination to come out and call on the PKK to disband him” by referring to MHP member Feti Yıldız, the author of the HDP closure case at the Constitutional Court.

The same statement was also included in the bill submitted to the Presidency of the Turkish Grand National Assembly by the DEM Party Group Deputy Chairman on September 30. The bill requested “Certain laws to be amended for the evaluation of the conditions of conditional release in the 25th year of the execution of an aggravated life sentence.” Sırrı Sakık also made a similar attempt on September 25. The initiatives were based on the ECHR’s decision in 2014 regarding the “right to hope” application made by Öcalan’s lawyers in accordance with the “Vinter and others v. United Kingdom” case law of 2013.

Drawing attention to this decision in Hürriyet in 2014, Sedat Ergin wrote, “Öcalan’s sentence must be reviewed in 2024.” Ergin also commented that this decision by the ECHR gave the Turkish government “flexibility now” regarding Öcalan’s situation “in case the conditions mature in the future.”

Other ECHR decisions? Kavala, Demirtaş?

Had the conditions matured when the MHP accepted the fact that the Kurdish issue would no longer be resolved by closing down a party that prioritized the issue in the Turkish Grand National Assembly?

Was the state's mind designed to force the DEM Party and the PKK to be two separate political entities, one to be discussed and the other to be fought against?

Was the fact that the wall built along the Syrian border, where the PKK cooperates with the US, confined its activities to the south of the safe zone established by the Turkish Armed Forces in Iraq and that it was frequently targeted by MİT and Turkish Armed Forces operations effective in this? Or is it possible that the solution in Syria is found in a federal structure that includes, in Kurdish political terminology, “Kurdish administrative autonomy in Rojava”?

These headlines may materialize in the coming days and weeks, or they may disappear like soap bubbles.

Well, won't the ECHR decisions be applied to people other than Öcalan, for example, political prisoners? Will they not be applied to Osman Kavala, Selahattin Demirtaş, for example, Figen Yüksekdağ?

Perhaps Devlet Bahçeli and the ECHR decisions could only come together with the "state's mind".

Will this case go to General Amnesty?

What about the Constitutional Court decisions? If Öcalan is released and comes to speak at the TBMM, where Can Atalay, one of the Gezi Prisoners, was not able to take the oath of office despite being elected, what will the public screw say, what will the state's mind say? Will the same not apply to other Gezi prisoners Tayfun Kahraman, Mine Özerden and Çiğdem Mater Utku?

Well, now that the “state mind”, which we know cannot be implemented without President Erdoğan’s approval, has “wide opened” the door to enacting a “right to hope” law for Öcalan, as Bahçeli put it, has it considered putting a political general amnesty on its agenda?

Of course, we are not talking about terrorist crimes, which are limited to brutal murders, sexual crimes, drug dealing and actual armed actions.

And while the state is at it, will it also intervene in the Anti-Terrorism Law, which is among the most serious problems with the EU?

But as I said, if you look at it, it will be forgotten after three days. Hasn't it happened before? This is the state's mind.