Bir bakıma hızlı yaşadı, genç öldü Sayın Macron. Siyaseten tabii. Yoksa Allah uzun ömür versin, daha ellisine varırken iki tur Fransa cumhurbaşkanlığını tamamlayıp, işine gücüne bakacak. Tamamlayabilirse eğer. Eğer üç hafta içinde Marine Le Pen’in Ulusal Birlik’inden bir başbakanla (kuvvetle muhtemelen 28 yaşındaki Jordan Bardella) yola devam edecekse, henüz 18-19 yaşlarındayken terk-i diyar eyleyen firavun Tutankamun’un Mumyası gibi Elize’de muhafaza edilecek. 

Zaten Macron’un en büyük korkusunun, üç yıl sonra ikinci beşyıllık dönemi dolduğunda, Elize Sarayı’nın basamaklarında anahtarları Marine Le Pen’e teslim etmek olduğu biliniyor. Avrupa Birliği (AB) parlamentosu seçimlerinde tam da bu filmin fragmanı “gelecek program” gibi yayınlandı. Aşırı sağcılar rekor oyla 30%’a ulaşıp birinci çıktılar.

Cevaben Macron meclisi feshedip, yasaya göre üç hafta içinde genel seçim kararı aldı. Seçmenin AB parlamentosu seçimlerinde tepki veya öfke oyu kullandığı belli. Tepkinin, öfkenin öznesi de Macron’un kendi. Üç haftada seçmenin eğiliminin neden veya nasıl değişeceği belirsiz.

Meloni G-7 zirvesinde Macron’un karşılarken uğurluyor. 

Çizer: Truant

Fransızcadan diğer Batı dillerine de ihraç edilmiş “coup” malum “darbe” demek. Coup d’état: Devlet darbesi yani askeri darbe. Coup de force: Kuvvet darbesi yani müdahale, kol bükme belki vesayet. Coup de théâtre: Tiyatro darbesi yani “ne hakla, otuzbeşe bakla” veya operet darbesi. Bu defa Macron’un erken seçim kararına da “coup de poker” dediler: Poker darbesi yani sonucu belirsiz kumar.

Macron bir bakıma V. cumhuriyeti sürdü masaya. Oynadığı kumar, iddiası beklenmedik erken seçim kararının seçmen üzerinde bir elektroşok etkisi yapmasına dayanıyor. Paramparça sol, III. cumhuriyetten kalma Léon Blum’un Halkçı Cephesi’ni yeniden hayata geçirerek bir uzlaşı imzalamayı becerdi. Macron’a göreyse “maskeler düştü”, bir uçta Halkçı Cephe, diğer uçta le Pen’in Ulusal Birlik’i aynı düzeyde irrasyonel ve aşırılıkçı.

Mesele ikisinin arasında artık pek kimsenin kalmayışı. Bizim yirmi senedir çanağında abdest tazelediğimiz kutuplaşmayla Fransızlar da tanışmış oldu. Seçmenin büyük bölümü Ulusal Birlik gelmesin diye, belki aynı orandaki bölümü de Halkçı Cephe (Altılı Masa’yı mı çağrıştırdı?) gelmesin diye oy kullanacak.

Seçim Macron için bir referanduma da dönüşeceğinden, onun kurduğu ama onu başkan seçtirmek dışında amacının ne olduğu tam anlaşılamayan, aynı anda veya yeri geldiğinde hem sağ, hem sol olabilen Rönesans “denemesi” bir seçenek, ana akıma dönüşmüş bir üçüncü yol olamayacak herhalde. Tarihi lider ve esin kaynağı V. cumhuriyetin kurucusu De Gaulle olan gaullist sağ da (şimdiki en son adıyla Cumhuriyetçiler) darmadağın olmanın ötesinde gülünç durumlara düştü.

Cumhuriyetçi sağ örnek olarak daha önce de egemenlikçilerle Avrupacılar yahut toplumcularla seçkinciler veya aslında belki Chirac ile Giscard’ın egoları arasında ikiye bölünmüştü. Ama hiçbir zaman kökü ırkçılığa, Yahudi düşmanlığına, Vichy’ci Nazi işbirlikçiliğine, Cezayir Savaşı’ndan doğan darbecilik ve gizli örgütçülüğe, nihayet son sürümüyle göç ve Brüksel (AB) karşıtlığına dayanan, Putin’in de beslediği “aşırı” sağ ile ortaklık gündeme gelememişti.

Fransa V. cumhuriyetinin De Gaulle’ün kendiyle başlayan adeta fabrika ayarıydı cumhuriyetçi sağ iktidarı. Bunun kırılması için neredeyse çeyrek asır geçmişti. Nitekim Macron’un Cezayir’in bağımsızlık savaşı bittikten sonra doğan ilk başkan olması manidar bulunmuştu ilk seçildiğinde. Kendi seçildikten sonra adının ilk harfleriyle kurduğu (daha sonra Rönesans’a dönüştürdüğü) “En Marche” genel merkezinin Silikon Vadisi’ndeki teknoloji devlerinin karargâhlarını andırdığına ilişkin güzellemeler çıkmıştı. Yeni sanılan, yıllanamadan yaşlandı, köhnedi.

De Gaulle’ün üniforması içinde kaybolmuş bir Ciotti.

Çizer: Truant “Mr.T”

Cumhuriyetçiler partisinin lideri Ciotti ansızın Ulusal Birlik’le seçim işbirliği yapılabileceğini açıklayınca kızılca kıyamet koptu. Partinin önde gelenlerince ağır eleştirildi ve görevden alındı. Anlaşılan Ciotti kendi seçim bölgesinden çıkmayı ve kurulacak hükümette içişleri bakanlığı koltuğuna oturmayı güvenceye alarak, partisini altın tepside LePen’cilere sunmuştu. Ve muhtemelen partisinde meclis saltanatlarının erken bitmesini istemeyecek ve zaten aşırı sağın önerdikleri dışında akla yatkın sağ alternatif politikalar ortaya koyamayan pek çok arkadaşı olduğuna güvenmişti.    

Şeker pembesinden kan kırmızıya dek sol partilerin Ukrayna’nın Putin Rusya’sınca saldırıya uğrayıp, kısmen işgali; Gazze’nin İsrail tarafından yerle bir edilişi; nükleer enerji ve yeşil dönüşüm; düzensiz göç; en yoksun ve yoksullara zaten zor durumdaki maliyeyi hepten iflasa sürüklemeden nasıl destek olunacağı gibi pek çok konuda ortak bir program yazması olanaksız görülüyordu. Ve birleştiklerinde kurulacak ortak cepheye kimin liderlik edebileceği de belirsizdi. Şimdilik ve bazı soruların yanıtlarını erteleyerek faşizmi surların dışında tutmak için idareten birleşmiş gözüküyorlar.  

Ancak bu tür kahvehane dedikodularının da ötesinde “çürümüş bir şeyler” olabilir Fransa’nın V. cumhuriyetinde. Aşırı sağın artık ana akım oluşu hayra alamet değil. Kuruluş tasarımında, tıpkı Almanya’daki hristiyan demokrat CDU/CSU’nun sağına herhangi bir partinin girememesi düşünüldüğü gibi, gaullist sağın da sağına girecek eski Vichy’cilerin ana akım olması aslında gaullizmle birlikte DeGaulle’ün kurduğu V. cumhuriyetin sonu demek olabilir.

Macron’un cumhuriyeti dönüştürüp yeni bir düzleme taşıması beklenirken, onun başarabildiğinin ancak katafalktaki naaşa makyaj yapmak veya kaçınılmaz sonu palyatif önlemlerle bir süre geciktirebilmek olduğu ortaya çıktı. Onun partisi Rönesans, adının çağrıştırdığı gibi bir yeniden doğum değil ancak yalancı gebelik oldu bir başka bakımdan. 

Sonuç olarak, örnek gösterip, model alıp aynını tekrarlayamadan miyadı doldu Macron’un. Bakmayı bilen gözler, okumayı bilen uyanık zihinler için Fransa V. cumhuriyetinin gözlerimizin önünde batışı kuşkusuz kendi devleti de Fransa III. cumhuriyetinden esinle kurulmuş bizler için sayısız dersler barındırmaktadır. Nitekim CHP görkemli 31 Mart seçim zaferinin ardından merkeze, ana akıma, siyasal yelpazenin ortasına, makul çoğunluğun gönüllerine ve zihinlerine kalıcı biçimde yerleşmeye çalışıyor.

Böylece geliyoruz yine şuur ve tasavvur, eski Türkiye’yi ihya değil yeni cumhuriyetin tasarımı meselesine. Egemenlik, demokrasi, temsil, cumhuriyet, rejimin dekompozisyonu gibi başat ve gerçek siyaset konularına. İktidar mücadelesinde kanatlarındaki jet motorları kalkıştan önce fazla ısınacak uçağın havalanamadan henüz pistteyken alev alması olasılığına. 

Tüm okurlarımın bayramını en içten dileklerimle kutlarım.

In a way, Mr. Macron lived fast and died young. Politically, of course. Otherwise, may God grant him a long life, he will complete two tours of the presidency of France and go about his business before he reaches fifty. If he can complete it. If he is to continue in three weeks with a prime minister from Marine Le Pen's National League (most likely 28-year-old Jordan Bardella), he will be preserved in Elize like the Mummy of Tutankhamen, the pharaoh who left the land when he was only 18-19 years old. 

It is already known that Macron's biggest fear is to hand over the keys to Marine Le Pen on the steps of the Elize Palace when his second five-year term expires in three years. The trailer of this very movie was released as a "future program" during the European Union (EU) parliamentary elections. Far-rightists came first with a record 30% of the votes.

In response, Macron dissolved parliament and called for general elections within three weeks, according to the law. It is obvious that voters voted in reaction or anger in the EU parliament elections. The subject of the reaction and anger is Macron himself. It is unclear why or how the voters' disposition will change in three weeks.

Meloni greets Macron and sends him off at the G-7 summit. 

Illustrator: Truant

“Coup”, which has been exported from French to other Western languages, means “coup”. Coup d'état: State coup, that is, a military coup. Coup de force: A coup de force, that is, intervention, arm twisting, perhaps tutelage. Coup de théâtre: Theater coup, that is, "by what right, look at thirty-five" or operetta coup. This time, they called Macron's early election decision a "coup de poker": a poker coup, that is, gambling with uncertain results.

In a way, Macron brought the Vth Republic to the table. His gamble is based on his claim that the unexpected early election decision will have an electroshock effect on the voters. Shattered left, III. He managed to sign a compromise by reviving Léon Blum's Populist Front, a legacy from the republic. According to Macron, “the masks have fallen”, the Popular Front at one end and Le Pen's National Unity at the other are equally irrational and extremist.

The problem is that there is not much left between the two anymore. The French have also become acquainted with the polarization in which we have been renewing our ablutions for twenty years. The majority of the voters will vote to prevent the National Union from coming, and perhaps the same proportion will vote to prevent the Popular Front (reminds the Table of Six?) from coming.

Since the election will also turn into a referendum for Macron, the Renaissance "experiment" option established by him, whose purpose is not fully understood other than to get him elected president, and which can be both right and left at the same time or when necessary, will probably not be a third way that has become mainstream. The Gaullist right (now known as the Republicans), whose historical leader and inspiration is De Gaulle, the founder of the Vth Republic, has fallen into a ridiculous situation beyond being in disarray.

The Republican right, for example, has been divided before, between sovereigntists and Europeanists, or communitarians and elitists, or indeed perhaps between the egos of Chirac and Giscard. But partnership with the "extreme" right, which is rooted in racism, anti-Semitism, Vichy Nazi collaboration, coupism and secret organizations arising from the Algerian War, and finally, in its latest version, anti-immigration and anti-Brussels (EU) sentiment, and which Putin also nurtures, has never been on the agenda. .

The republican right-wing government of the French Fifth Republic was almost a factory setting, starting with De Gaulle himself. It took almost a quarter of a century for this to be broken. As a matter of fact, when he was first elected, it was found significant that Macron was the first president born after the end of Algeria's war of independence. After his election, there were rumors that the "En Marche" headquarters, which he founded with the first letters of his name (later transformed into Renaissance), resembled the headquarters of technology giants in Silicon Valley. What was thought to be new became old and obsolete before it could survive.

A Ciotti lost in De Gaulle's uniform. 

Illustrator: Truant “Mr.T”

When Ciotti, the leader of the Republican party, suddenly announced that election cooperation could be made with the National Union, all hell broke loose. He was heavily criticized by the party's leaders and dismissed. Apparently, Ciotti presented his party to the LePen supporters on a silver platter, securing the exit from his own constituency and the seat of the interior minister in the government to be formed. And he probably trusted that he had many friends in his party who would not want their parliamentary reign to end early and who were already unable to put forward plausible right-wing alternative policies other than those proposed by the far right.    

The attack and partial occupation of Ukraine by Putin's Russia, of leftist parties from candy pink to blood red; The destruction of Gaza by Israel; nuclear energy and green transformation; irregular migration; It seemed impossible to write a common program on many issues, such as how to support the most deprived and poor without completely bankrupting the already difficult finances. And it was unclear who could lead the common front that would be established when they united. For now, and by postponing the answers to some questions, the administration seems united to keep fascism outside the walls.  

However, beyond such coffeehouse gossip, there may be "something rotten" in France's Vth republic. It is not a good sign that the far right is now mainstream. In the establishment design, just as it was thought that no party would be able to enter the right of the Christian democratic CDU/CSU in Germany, the fact that the former Vichyists who would enter the right of the Gaullist right could actually mean the end of the Fifth Republic founded by DeGaulle, along with Gaullism.

While Macron was expected to transform the republic and take it to a new level, it turned out that all he could achieve was to put make-up on the corpses on the catafalque or to delay the inevitable end for a while with palliative measures. His party, the Renaissance, was not a rebirth as its name suggests, but a false pregnancy in another respect. 

As a result, Macron has become obsolete before he can set an example, take a model and repeat the same. For the eyes that know how to look and the alert minds that know how to read, the collapse of the French Fifth Republic before our eyes is undoubtedly the collapse of its own state, France III. Founded with inspiration from the Republic, it contains countless lessons for us. As a matter of fact, after the glorious March 31 election victory, CHP is trying to permanently settle in the center, the mainstream, the middle of the political spectrum, and the hearts and minds of the reasonable majority.

Thus, we come to the issue of consciousness and imagination again, not the issue of reviving the old Turkey but the design of the new republic. To the dominant and real political issues such as sovereignty, democracy, representation, republic, and regime decomposition. In the struggle for power, the jet engines on its wings will overheat before take-off and the plane may catch fire while it is still on the runway before taking off. 

I sincerely congratulate all my readers on their holiday.