CHP’nin yerel yönetim adaylarını ve seçim bildirgesi toplantısını canlı yayında izliyorum. Partinin Genel Başkanı Özgür Özel konuşmasının bir yerinde şöyle söylüyor:

“Cumhuriyet Halk Partisi'nin seçime ittifaksız girdiğini kimse kabul etmesin. Biz bir ittifakın parçasıyız, bileşeniyiz, içindeyiz. Bu ittifakın adı: Türkiye İttifakı’dır. Partimizin bayrağı var mı? Var. Ama Türkiye İttifakı’nın bayrağı ay yıldızlı al bayraktır. Türkiye İttifakı’nın renkleri kırmızıyla beyazdır. Türkiye İttifakı’na inanıyor musunuz? O zaman şunu görelim, her mitingde, her toplantıda, her çağrıda bir araya geldiğimizde, elbette Cumhuriyet Halk Partisi’nin bayrağı ama hemen yanında şanlı Türk bayrağını birlikte göreceğiz. Renklerimiz kırmızı beyaz. Her mitingimizde şunu duymak istiyorum: Kırmızı, beyaz! En büyük Türkiye! Bu seçimi Türkiye kazanacak, bu seçimi Türkiye İttifakı kazanacak. Buna inanıyoruz. Buna güveniyoruz.”

CHP 2023 seçimlerine giderken iktidar tarafından ‘yerli ve milli olmayan’ muhalefet olarak tarif edilmişti. Altılı Masa’nın cumhurbaşkanı adayı ve dönemin CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu o günlerde, “Gerçek milliyetçilik damarı arıyorsanız o biziz” diye konuşmalar yapıyordu. Masanın milliyetçi kanadını temsil eden İYİ Parti’nin Mart 2023’te ayrılıp geri dönmesi, seçimlerin kaybedilmesinin ardından muhalefetteki partilerin tamamının dağılması, her birinin seçime tek başlarına gidecek olmaları yeni arayışları da gündeme getirdi. CHP’nin cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu için daha milliyetçi bir dil ve söylem geliştirdiği hatta yeni bir ortağı masaya dahil ettiği (Zafer Partisi) akıllarda. Ancak sonuçta elbette başka faktörlerde etki etse de ‘yerli-milli-milliyetçi’ tanımını ‘dilinde’ daha iyi kullanan Cumhur İttifakı’nın sonuca gittiği görüldü.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel

Milliyetçiliğin Türkiye’de de dünyada da (son dönemde yükselen) siyaseten karşılığı olduğunu biliyoruz. Prof. Dr. Ali Yaycıoğlu, “Milliyetçiliğin içindeki dışlayıcı, hiyerarşik ve baskıcı unsurlarından mümkünse temizlenip kapsayıcı, demokratik ve özgürlükçü bir ulus devlet modeli olarak düşünülmesini değerli bir çaba” diye bahsetmişti bir yazısında. Dünyada da Türkiye’de de ‘müspet milliyetçilik’ (Murat Somer), hümanist milliyetçilik tartışmaları yapılıyor. CHP bir süredir kendine yeni bir milliyetçi dil arayışındaydı. Özgür Özel’in dün salonda yaptığı, seçim sürecinde meydanlara taşıyacağını söylediği “kırmızı-beyaz en büyük Türkiye” şablonu tribünlerden hatırladığımız fazla karikatürize bir milliyetçi tavır hissi uyandırdı bende. Önümüzdeki seçimler yerel de olsa daha önce de olduğu gibi, şu an sinyallerini verdiğince iktidarın mesajlarında ana noktayı yerlilik ve millilik oluşturacak. Şu an AKP’nin geldiği dile ve MHP’nin son seçimlerde aldığı oya bakarsak bu konuda ‘üstünlük’ hala iktidar partilerinde gözüküyor.

CHP’nin yerel seçimler bildirgesine gelince.  2019 yılında olduğu gibi bu kez de ‘halkçı belediyecilik’ noktasının altı çizilmiş. Şöyle deniyor:  

“Halkçı belediyecilik bir yandan kentlerin altyapı ve ulaşım sorunlarına çözüm üretirken diğer yandan yerinde, planlı, her türlü imkanı sunan ve değer yaratan kentsel dönüşümü mümkün kılıyor; bir yandan zorda olanların yardımına koşarken diğer yandan belediyeleri eşitlik ve demokrasinin merkezine dönüştürüyor.”

Bildirgede halk ekmekten barınma sorununa, ulaşımdan metroya CHP tarihinde başlatılan projelere atıfla halkçılık anlatılıyor. Tabii bu arada 2019’dan bugüne Ekrem İmamoğlu’nun İstanbul’da üniversite öğrencilerine burstan çocuklara süt desteğine kreşlerden kent lokantalarına halka dokunuşu, Mansur Yavaş’ın kente odaklı şeffaf tavrı ‘geçmişe unutan seçmen için’ günlük hatırlatmalar olması açısından önemli.

Bitirirken…

CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in sakin ve pozitif dili olumluydu. Salondaki boşluklar ve heyecan azlığı olumsuz.

Halkçılık vurgusu etkileyici ve ikna edici, milliyetçilik göndermesi zayıf…

Ama belki de en kötüsü… Aday belirleme sürecinin son gününe gelinmişken en kritik yerlerden Hatay’da adayın durumunun hala belirlenememiş olması büyük bir sıkıntı. Lütfü Savaş konusu sadece Hatay’da değil, Türkiye’de de CHP için olumsuz bir hava yarattı.

I am watching CHP's local government candidates and election declaration meeting live. Party Chairman Özgür Özel says the following at one point in his speech:

“No one should accept that the Republican People's Party entered the election without an alliance. We are part of an alliance, we are a component, we are in it. The name of this alliance is: Türkiye Alliance. Does our party have a flag? There is. But the flag of the Turkish Alliance is a red flag with crescent and stars. The colors of the Turkish Alliance are red and white. Do you believe in the Türkiye Alliance? Then let's see that, when we come together at every rally, every meeting, every call, we will of course see the flag of the Republican People's Party, but right next to it we will see the glorious Turkish flag. Our colors are red and white. I want to hear this at every rally: Red, white! The biggest Türkiye! Türkiye will win this election, the Türkiye Alliance will win this election. We believe this. “We trust this.”

CHP was described by the government as a 'non-local and non-national' opposition while heading to the 2023 elections. In those days, Kemal Kılıçdaroğlu, the presidential candidate of the Table of Six and the then CHP Chairman, was making speeches saying, "If you are looking for a true vein of nationalism, it is us." The departure and return of the İYİ Party, which represents the nationalist wing of the table, in March 2023, the dissolution of all opposition parties after the election loss, and the fact that each of them will go to the elections alone have brought new searches to the agenda. It should be remembered that CHP developed a more nationalist language and discourse for the second round of the presidential elections and even included a new partner at the table (Victory Party). However, in the end, it was seen that the People's Alliance, which used the definition of 'local-national-nationalist' better in its 'language', came to a conclusion, although other factors also affected it.

CHP Chairman Özgür Özel

We know that nationalism has a political equivalent in Turkey and in the world (which has been rising recently). Prof. Dr. Ali Yaycıoğlu mentioned in one of his articles, "It is a valuable effort to cleanse nationalism of its exclusionary, hierarchical and oppressive elements, if possible, and consider it as an inclusive, democratic and libertarian nation-state model." There are discussions about 'positive nationalism' (Murat Somer) and humanist nationalism both in the world and in Turkey. CHP has been searching for a new nationalist language for a while. The "red-white, greatest Turkey" template that Özgür Özel made in the hall yesterday, which he said he would carry to the squares during the election process, gave me the feeling of a very cartoonish nationalist attitude that we remember from the stands. Even if the upcoming elections are local, as before, locality and nationalism will be the main points in the government's messages, as it is currently signaling. If we look at the current language of the AKP and the votes MHP received in the last elections, the 'superiority' on this issue still appears to be in the ruling parties.

As for CHP's local elections declaration. This time, as in 2019, the point of 'populist municipalism' was underlined. It is said:

“On the one hand, populist municipalism produces solutions to the infrastructure and transportation problems of cities, and on the other hand, it makes possible urban transformation that is on-site, planned, offers all kinds of opportunities and creates value; "On the one hand, it comes to the aid of those in difficulty, and on the other hand, it transforms municipalities into the centers of equality and democracy."

In the declaration, populism is explained with reference to the projects initiated in the history of CHP, from bread to housing problems, from transportation to the metro. Of course, since 2019, Ekrem İmamoğlu's public touch in Istanbul, from scholarships to university students, milk support for children, from nurseries to city restaurants, and Mansur Yavaş's transparent attitude focused on the city are important as daily reminders for 'voters who forget the past'.

In closing…

CHP Chairman Özgür Özel's calm and positive language was positive. Emptiness and lack of excitement in the hall are negative.

The emphasis on populism is impressive and convincing, the reference to nationalism is weak...

But perhaps the worst part is... It is a big problem that the candidate's situation has still not been determined in Hatay, one of the most critical places, as the last day of the candidate selection process has come. The Lütfü Savaş issue created a negative atmosphere for CHP not only in Hatay but also in Turkey.