Bizde partiler genellikle uzun ömürlü olmuyor; kimi tarihten bütünüyle siliniyor, kimi de varlığını sürdürüyor ama bitkisel hayatta kalarak…

Arada gerçekleşen askeri müdahaleleri de unutmamak lazım.

Yakından uzağa bakarsak, herbiri dönemlerinde iktidar olmayı başarmış Adalet, Anavatan, Doğru Yol partileri ile DSP, bu gerçeğin sayısız örneğini teşkil ediyor.

Turgut Özal, iktidarının en kuvvetli göründüğü günlerde partisine Balgat’ta çok işlevli bir genel başkanlık binası inşa ettirmişti. Bir ara süpermarkete dönüşecek olan binanın açılış töreninde oradaydım. Töreni gazetedeki sütunuma taşırken, partilerin ömrünün kısalığından hareketle, Özal’ın cesaretini vurguladığımı hatırlıyorum.

Şimdiki partilerin de hiç de küçük sayılmayacak binaları var.

CHP tek istisna gibi duruyor. Onun da 1980 askeri müdahalesi sonrasında askerler tarafından kapatıldığı ve yeniden açılması için 12 yıl beklendiği bir dönem var.

Bu arka-planı bana düşündüren İYİ Parti’de başlayan ve lider değişikliğiyle sonuçlanacağa benzeyen yeni süreç oldu.

İYİ Parti bu ayın sonunda olağanüstü kongresini yapacak. Bu karar alınırken yola devam edecekmiş görüntüsü veren genel başkan Meral Akşener, dün, kongrede aday olmayacağını açıkladı.

Onun bu açıklamasıyla birlikte, yerine aday olarak genel merkezden dört kişi çıkıverdi.

Sayı daha da artabilirmiş.

Partilerimizin bir başka özelliği, partinin başına ne gelirse gelsin, liderin kolayca değişmezliği…

Herhangi bir sebeple boşalan başkanlığa bir kez gelen, partisi başarılı olsun olmasın, oturduğu koltuğu sonrasında terk etmiyor.

Kendiliğinden ayrılma da, parti iflah olmaz hale gelince gerçekleşiyor genellikle.

İYİ Parti’de genel başkanın değişmesi ihtimali, son seçimden en başarısız parti olarak çıkılmasının sonucu. Önceki seçimlerde yüzde 10 civarında oy alabilmiş, bir ara kamuoyu yoklamalarına muhtemel oyu yüzde 17 olarak yansımış bulunan bir partiydi İYİ Parti; geçen hafta Pazar günü yapılan seçimde, oyu, yüzde 4’ün de altında kaldı.

Halbuki Akşener kampanyası sırasında seçimde en büyük sürprizi partisinin gerçekleştireceği iddiasını tekrarlamaktaydı. Seçimden iki gün önce, sokaklarında vatandaşlardan oy talep ederken, Ankara’nın müstakbel sahibi gibi konuşuyordu.

Aynı Akşener, 2018 cumhurbaşkanlığı seçimine aday olarak katılırken de, sandıktan kendisinin seçilerek çıkacağı iddiasındaydı. O seçimde kendisi yalnızca 7.29 oy alabildi; İYİ Parti’nin oyu da 9.96’da kaldı.

[O seçimde alınan sonucu başarısızlık sayan Meral Akşener, aynen şimdilerde olduğu gibi, partisini seçimli olağanüstü kongreye götürmüş ve aday olmayacağını ilan etmişti. O zaman da yerine adaylık düşünenler olmuşsa da, kongre öncesi, Akşener “Görev, töre gereğidir.. Töre konuştu, Han sustu. İradenize boyun eğdim. ‘gel’ dediniz, geldim” sözleriyle yeniden partinin başına dönmüştü.]

Geçen genel seçimde de, aday belirleme sürecinden başlayarak sandık gününe kadar, muhalefetin kaderini belirleyen kişi yine o olmuştu.

Meral Akşener hakikaten aday olmaz, hatta siyaseti bütünüyle terk eder mi?

Partinin kuruluşundan bu yana geçen süre içerisinde başarısızlık üzerine başarısızlık yaşattığı için, sanki bu defa sözünde duracakmış izlenimi veriyor.

Adaylıklarını açıklayanlar da öyle düşünüyor olmalılar.

Ben yine de onlara ihtiyatlı olmalarını tavsiye ederim.

Bilen biliyor: Meral Akşener’i henüz siyasetin kapısı dışında bulunduğu günlerden tanıyorum. Tansu Çiller’in başbakanlığı döneminde bir yılbaşını orada geçirmek üzere gidilen Diyarbakır’da, partili heyetin isimsiz bir üyesi görüntüsündeydi.

Aynı masayı paylaşırken kendisini tanıdım.

Gezi sonrası Çiller’in danışman kadrosuna katılmıştı.

Milletvekilliği, bakanlığı, parti başkanlığı sonradan geldi. Hep izledim.

Kuruluşuna öncülük ettiği İYİ Parti’yi merkezde konuşlandırma niyetinde olduğu sanılıyordu, ama onun tercihleri aynı yönü işaret etmiyordu. Her kritik dönemeçte aldığı kararlar, kendi partisine değil AK Parti’ye ve genel başkanı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a yaradı.

İYİ Parti onunla hedeflenen yere gelemedi, o ayrılırsa yerini alacak yeni liderle bir geleceği olabilir mi İYİ Parti’nin?

Bu soruya cevap vermek gerçekten zor. MHP ve Zafer Partisi rekabetinde kendisine yer açması en zor parti İYİ Parti. Kadın lider gittiğinde rekabetin şartları İYİ Parti aleyhine daha da gelişebilir. Akşener genel başkanlığa devam ederse, gelecek seçime kalmadan, iktidar ortakları arasında niza çıkar ve ihtiyaç duyulursa, AK Parti’nin yeni ortağı İYİ Parti olabilir.

Evet, ben hala ve tıpkı 2018 seçimi sonrasında olduğu gibi, Meral Akşener’in aday olmama kararından bir kez daha vazgeçebileceğini düşünüyorum.

Henüz siyasette misyonu bitmemiş olabileceği düşüncesiyle…

In our country, parties generally do not last long; Some are completely erased from history, some continue to exist but remain in a vegetative state...

We should not forget the military interventions that took place in between.

If we look closely, the Justice, Motherland, True Path parties and DSP, each of which managed to come to power during their periods, constitute countless examples of this fact.

Turgut Özal had a multifunctional headquarters building built for his party in Balgat during the days when his rule seemed to be at its strongest. I was there at the opening ceremony of the building that would once become a supermarket. I remember that while covering the ceremony in my column in the newspaper, I emphasized Özal 's courage, considering the short lifespan of parties.

Current parties also have buildings that are not small at all.

CHP seems to be the only exception. There was a period when it was closed by the soldiers after the military intervention in 1980 and it took 12 years to reopen.

What made me think about this background was the new process that started in the İYİ Party and seems to result in a change of leader.

İYİ Party will hold its extraordinary congress at the end of this month. Chairman Meral Akşener , who seemed to continue on her way while this decision was being taken, announced yesterday that she would not be a candidate at the congress.

With this statement, four people emerged from the headquarters as candidates to replace him.

The number could increase even more.

Another feature of our parties is that the leader cannot easily change, no matter what happens to the party...

A person who once holds a vacant position for any reason does not leave the seat he/she has occupied, regardless of whether his/her party is successful or not.

Spontaneous departure usually occurs when the party becomes incorrigible.

The possibility of a change in the leader of the İYİ Party is a result of being the least successful party in the last election. İYİ Party was a party that was able to get around 10 percent of the votes in the previous elections, and at one point, it was reflected in the public opinion polls as 17 percent of the possible votes; In the election held on Sunday last week, its vote was below 4 percent.

However, during her campaign, Akşener repeated her claim that her party would deliver the biggest surprise in the election. Two days before the election, he was speaking like the future owner of Ankara while demanding votes from citizens on the streets.

The same Akşener , while participating in the 2018 presidential election as a candidate, claimed that she would be elected in the ballot box. In that election, he received only 7.29 votes; İYİ Party's vote remained at 9.96.

[ Meral Akşener, who considered the result of that election a failure, took her party to an extraordinary elective congress, just like today, and declared that she would not be a candidate. Although there were those who were considering candidacy for his place at that time, before the congress, Akşener said, "Duty is a requirement of custom. Custom spoke, Khan remained silent." I submit to your will. He returned to the head of the party with the words "You said 'come', I came". ]

In the last general election, he was again the person who determined the fate of the opposition, starting from the candidate selection process until the polling day.

Would Meral Akşener really not be a candidate or even leave politics altogether?

Since he has failed after failure since the establishment of the party, he gives the impression that he will keep his word this time.

Those who announced their candidacy must also think so.

I still advise them to be cautious.

Those who know know: I know Meral Akşener from the days when she was still outside the door of politics. He appeared as an anonymous member of the party delegation in Diyarbakır, where they went to spend a New Year's Eve there during Tansu Çiller 's term as prime minister.

I met him while sharing the same table.

After the trip, he joined Çiller 's advisory staff.

Membership of parliament, ministry and party chairmanship came later. I always watched.

It was thought that he intended to deploy the İYİ Party, which he founded, in the center, but his preferences did not point in the same direction. The decisions he took at every critical juncture benefited the AK Party and its leader, President Tayyip Erdoğan , not his own party.

İYİ Party could not reach the target with him. If he leaves, can İYİ Party have a future with the new leader who will replace him?

It's really difficult to answer this question. The party that is most difficult to find a place for itself in the competition between MHP and Zafer Party is İYİ Party. When the female leader is gone, the conditions of competition may develop further against the İYİ Party. If Akşenercontinues as the chairman, if there is a conflict between the ruling partners before the next election and the need arises, the new partner of the AK Party may be the İYİ Party.

Yes, I still think that Meral Akşener may once again give up her decision not to be a candidate, just like after the 2018 elections .

With the thought that his mission in politics may not be over yet...