19 Mart krizinin etkileri yumuşadıktan sonra yeniden başlayan hızlı sıcak para girişi, bu hafta durdu. 19 Mart ardından 57 milyar dolara ulaşan rezerv erimesine karşılık, en fazla 20 milyar dolarının yerine konulduğu anlaşılıyor. Eski yüksek döviz rezervi rakamları hayal gibi gözüküyor.

Sıcak para girişinin durmasında, içerideki siyasi çatışma havasının devam etmesi etkili oluyor. Bunun yanında ihracatçının talebi üzerine kurlardaki artışın hızlandırılması ve Merkez Bankası’nın sıcak paraya koyduğu fren de etkili olmuş gözüküyor.

3 hafta boyunca sıcak para girişi yeniden hızlanmış, en son geçen hafta yüklü girişler olmuştu. Bu haftanın verileri kesinleşmedi ama pazartesi günü rezervden yaklaşık 3 milyar doların eridiği görüldü. Geçen salı bunun ancak yarısı geri dönerken, son iki günde de önemli girişlerin olmadığı anlaşılıyor.

Geçen hafta için, girişin 3 haftayı bulması üzerine, söylediğimiz “hızlı girişin yeniden başladığı izlenimi”nin artık kaybolduğunu söyleyebiliriz. Bu durum 19 Mart ardından eriyen rezervin yarısının bile yerine konulamayacağını bize gösteriyor.

KURLAR HIZLANDI  

Yabancı para girişlerinin tahvil ya da hisse senedine yatırım olmadığı, daha çok gecelik faizden yararlanmak için yaşandığı biliniyordu. Hafta içinde 3 günlüğüne giriş çıkış yapıp, aradaki faizi kar yazan fonlar olduğunu bile görüyorduk. Ancak bu nedenle yaşanan girişlerde, Merkez Bankası’nın geçen hafta yaptığı stopaj artışının etkili olduğu anlaşılıyor.

Merkez Bankası yüklü döviz girişinin neden olduğu likidite sorunu nedeniyle bu önlemi aldı. Çünkü Merkez Bankası faizlerin bir süre daha yüksek kalmasını istiyor. Hızlı ve yüklü sıcak para girişinin karşılığı aşırı TL’nin piyasaya çıkması nedeniyle, fonlama faizi yüzde 46’ya kadar inmeye başlayınca, sıcak para girişinin yavaşlamasının daha iyi olacağı kararını verdi.

Çünkü Merkez Bankası iç talebin gerilediği bugünlerde, faiz indirimi için piyasalardan yoğun talep gelmesini engellemeye çalışıyor. O nedenle de politika faizi üzerinde fonlama faizinin bir süre daha devam etmesini istiyor. Bunun yanında kurlardaki artışın, ihracatçı talepleri nedeniyle, eskisine göre daha yüksek seyretmesine izin verilmesi de, sıcak para girişinin hızlı yaşanmasına engel olmaya başladı.

Türkiye’ye sıcak para girişine aracılık eden büyük kuruluşlardan Goldman Sachs yayımladığı raporda; Merkez Bankası’nın sıcak para girişini sınırlamak ve para biriminin aşırı değerli olduğu yönündeki ihracatçı şikayetlerini gidermek amacıyla, TL’nin normalden daha hızlı bir şekilde değer kaybetmesine izin verdiğini belirtti.

TL’nin sıcak para girişini frenlemek için değersiz kılındığı tahminini belirten Goldman, “Merkez Bankası en geç temmuz toplantısında faiz indirim döngüsüne yeniden başladığında, mevcut döviz politikasından vazgeçeceğini düşünüyoruz” yorumunu yaptı.

Goldman TL’nin değer kaybı için önden yükleme yapıldığı, sonrasında yeniden değerli TL’ye dönüleceği, dolayısıyla faiz inerken sıcak para girişinin yeniden başlayacağı öngörüsünde bulunuyor.

TL’nin değer kaybı, talep sınırlı olsa da, zaten tutmayacak enflasyonu daha da yükseltebilir. Ayrıca, burası Türkiye; temmuza kadar hem iç siyasette, hem dış politikada, her an yeni krizler gündeme gelebilir.