Bugün açıklanacak nisan enflasyon rakamı tabii ki önemli ama rakam ne çıkarsa çıksın, ileriye dönük belirleyici olamayacak. Türkiye’de enflasyonla mücadele için kurlardaki artışın önemi, her geçen gün daha fazla anlaşılıyor. 

19 Mart’tan sonra döviz talebindeki artışa, yükseltilen faize rağmen, bir türlü hakim olunamıyor. Hafta sonu talebi frenlemeye dönük yeni caydırıcı tedbirler açıklandı ancak bunların da dövizi yeterince frenleyemeyeceği ortada. 

19 Mart krizi, en karamsar iktisatçıların beklediklerinden bile daha ağır tahribat yarattı. Çıkan son veriler bunu ispatlıyor. Rezervlerdeki 60 milyar dolar erime, faizlerde 7 puan civarında artış yaşandı ama yine de döviz talebi durmadı. 

Ekonomi yönetimi bu yıl gevşek bıraktığı kurları, 19 Mart’tan sonra, yeterince tutamaz oldu. Nisandaki kur artışı sepet bazında yüzde 6’ya yaklaştı. Mevcut kurlar ay sonuna kadar aynen korunsa bile, mayısta ortalama kur artışı yüzde 2’nin üzerinde olacak. Kaldı ki kurlardaki artış devam ediyor. 

Kurlara yeterince hakim olunamayıştaki temel neden; döviz rezervlerindeki büyük erime. Net rezervler sıfıra doğru gerilerken, hem yabancı çıkışı, hem içerideki döviz talebinin durmadığı gözleniyor. Rezervi daha fazla eritmemek için Merkez Bankası da kurlarda istediğinin üstünde artışlara izin vermek zorunda kalıyor. 

Merkez Bankası’nın bunu istemediğini ama mecbur kaldığını biliyoruz. Çünkü 19 Mart’ın ardından Merkez Bankası Başkanı, enflasyonla mücadele için kurların reel olarak değerlendirileceğini söylemişti ama bunu yapamıyor. 

MERKEZ’İN TEDBİRLERİ NAFİLE ÇABA 

Merkez Bankası rezervdeki erimeyi durdurmak, döviz talebini frenlemek için yeni önlemler aldı. Özetle; bankaların TL mevduatlarını artırmaları için zorlayıcı limit ve özendirici karşılık kararları yayımlandı. Bununla birlikte yeni döviz hesabı açılması ve döviz alımını caydırıcı kararları devreye soktu. 

Merkez Bankası’nın son kararlarının sorunu çözmeye yetmeyeceği açık. Sorunun geçici ve zorlayıcı kararlarla çözüldüğüne hiç rastlamadık zaten. Özetle, son alınan kararları “Merkez Bankası’nın nafile çabası “ olarak görebiliriz. Dövize talebi, kur artışını ve buna bağlı enflasyon yükselişini önleyemez.  

Döviz talebini önlemek için, yüksek faizin yetmediğini, güven verici önlemlere ihtiyaç olduğunu bir kez daha görmüş olduk. Hem siyasette yumuşamanın sağlanması, hem yapısal tedbirler alınması gerekiyor. Ancak bu konuda siyasi otoritenin niyeti olmadığı ortada. 

Böyle bir iklimde, bugün açıklanacak TÜİK’in nisan ayı enflasyon rakamının, İTO’nun belirlediği yüzde 3.2 civarında olacağı tahmin ediliyor. Yüzde 3.2’nin üzerinde olursa yıllık enflasyonda yeniden yükseliş göreceğiz. 3.18’in altındaki rakam, inandırıcılığı olmasa da, baz etkisi nedeniyle yükselişi önleyecek. Ancak sonuç olarak gidişata etkisi olmayacak çünkü kurlar artmaya devam ediyor. 

Dövize talep önlenemezse, aylık enflasyon rakamlarına hep geçici bakacağız. Yabancı rating şirketleri bile yıl sonu enflasyon tahminlerini yüzde 33’e çıkardılar. Yıl sonu faizin yüzde 45’in altına inme ihtimali de giderek azalıyor. Halbuki 2 ay önce yıl sonu enflasyon için yüzde 30 altı, faiz oranı için yüzde 40’ın altı rakamlar konuşuluyordu. 

Özetle; siyasi otorite ekonomiyi bozmaya, halkın faturasını ağırlaştırmaya devam ediyor.

The April inflation figure to be announced today is of course important, but no matter what the figure is, it will not be decisive going forward. The importance of the increase in exchange rates in the fight against inflation in Türkiye is understood more and more each day.

Despite the interest rate hikes, the increase in demand for foreign exchange after March 19 has not been controlled. New deterrent measures were announced over the weekend to curb demand, but it is clear that these will not be able to curb foreign exchange sufficiently.

The March 19 crisis caused more damage than even the most pessimistic economists expected. The latest data proves this. There was a 60 billion dollar meltdown in reserves, an increase of around 7 points in interest rates, but the demand for foreign exchange did not stop.

The economic management could not keep the exchange rates, which they had left loose this year, sufficiently after March 19. The exchange rate increase in April approached 6 percent on a basket basis. Even if the current exchange rates are maintained until the end of the month, the average exchange rate increase in May will be over 2 percent. Moreover, the increase in exchange rates continues.

The main reason for not being able to control the exchange rates sufficiently is the huge meltdown in foreign exchange reserves. While net reserves are falling towards zero, it is observed that both foreign outflow and domestic demand for foreign exchange have not stopped. In order not to melt the reserves even more, the Central Bank is also forced to allow higher increases in exchange rates than it wants.

We know that the Central Bank did not want this but was forced to do so. Because after March 19, the Central Bank Governor said that exchange rates would be evaluated in real terms to combat inflation, but he cannot do this.

CENTRAL'S MEASURES ARE FUNDAMENTAL EFFORTS

The Central Bank has taken new measures to stop the meltdown in reserves and curb the demand for foreign exchange. In short; compelling limit and incentive reserve decisions were published for banks to increase their TL deposits. In addition, decisions were put into effect to discourage opening new foreign exchange accounts and purchasing foreign exchange.

It is clear that the recent decisions of the Central Bank will not be enough to solve the problem. We have never seen the problem solved with temporary and coercive decisions. In short, we can see the recent decisions as “the futile efforts of the Central Bank”. It cannot prevent the demand for foreign exchange, the increase in exchange rates and the related increase in inflation.

We have seen once again that high interest rates are not enough to prevent foreign exchange demand, and that reassuring measures are needed. Both a softening in politics and structural measures need to be taken. However, it is obvious that the political authority has no intention of doing so.

In such a climate, it is estimated that the April inflation figure announced by TÜİK today will be around 3.2 percent determined by İTO. If it is above 3.2 percent, we will see a new increase in annual inflation. A figure below 3.18, although not convincing, will prevent an increase due to the base effect. However, it will not affect the course of events as the exchange rates continue to increase.

If demand for foreign exchange cannot be prevented, we will always look at monthly inflation figures as temporary. Even foreign rating companies have raised their year-end inflation estimates to 33 percent. The possibility of year-end interest rates falling below 45 percent is also decreasing. Yet, 2 months ago, figures below 30 percent for year-end inflation and below 40 percent for interest rates were being discussed.

In summary; the political authority continues to disrupt the economy and increase the burden on the people.