Eskiden gazeteciler Ankara kulisleri yazarlardı.

Ciddi kulisler.

Güneri Cıvaoğlu’nun hafiften süsleyerek aktardığı kulislerin tadına doyum olmazdı mesela. (Şu günlerde bazı sağlık sorunları yaşayan Güneri abimize acil şifalar diliyorum)

Keza Yavuz Donat’ın.

Sağa yakın gazeteciler sağın içindeki kulisleri, sola yakın gazeteciler solun içindeki kulisleri aktarırlardı.

Hükümet içinde neler olup bittiğini, koalisyon ortaklarının karşılıklı ayak oyunlarını hep öyle öğrenirdik.

AKP iktidarı güçlenip, medyaya korku salmaya başlayınca bu kulis haberciliği de sona erdi.

İktidara yakınlar ancak kendilerine yaz denileni yazar oldular. Ya da aslında hiç bilmedikleri muhalefeti karıştırmak için sahte kulisler üretmeye başladılar.

Muhalefete yakın yazarlar ise muhalefet içi kulisleri aktardılar ama iktidar kulislerine sızdıklarında ya hemen yalanlandılar ya da daha beteri hainlikle, ihanetle suçlandılar.

Eski zaman olsa idi, “Mehmet Şimşek istifa edecekti. Son anda durduruldu” şeklindeki rivayet haberin perde arkasını da biri mutlaka yazardı.

Kabine toplantısında Cumhurbaşkanı’nın Mehmet Şimşek’e “Mehmet Bey, ekonomiyi tam olarak kitaba göre yönetiyorsunuz maşallah. Ama kitapla siyaset her zaman uyuşmuyor. Siz kitabı çok iyi biliyorsunuz ama biz de siyaseti biliyoruz. Bu iş nasıl olacak” dediğini ve Saray’da Şimşek’e karşı olan birileri tarafından sızdırılan bu diyaloğun istifa dedikodularının kaynağı olduğunu birileri yazardı.

Ya da Erdoğan’ın Tarım ve Orman Bakanı’ndan hiç ama hiç memnun olmadığını, kendi kafasında başka bir isim olmasına rağmen, çevresinden gelen telkinlerle atadığı bakana “Siz bu işi hiç bilmiyormuşsunuz” diyerek tepki gösterdiği de gizli kalmazdı.

Ama ne yazık ki, Ankara gazeteciliği can çekişiyor.

Bazıları iktidarın hoşlanmadıklarına sövmeyi gazetecilik zannediyorlar.

Tabii bunu politikacılık zanneden de az değil!

İhracatta kötü sinyaller

Türkiye’nin önemli ihracatçıları ile konuşuyorum.

Keyifsizler.

Hepsi OSD’nin açıkladığı verileri konuşuyor.

OSD dediğim Otomotiv Sanayii Derneği.

Derneğin açıkladığı verilere göre Türkiye’nin önemli ihracatçı sektörlerinden otomotivde üretimde de, ihracatta da ciddi gerileme var.

Otomotiv üretimindeki üretimdeki düşüş yüzde 7, otomobildeki düşüş ise yüzde 5.

Ticari araçtaki düşüş ise daha yüksek oranda. Buradaki düşüş yüzde 11. Ağır ticari araçta yüzde 21, hafif ticari araçta ise yüzde 10.

Kapasite kullanımı yüzde 68’de kalmış.

Toplam otomotiv ihracatındaki düşüş ise yüzde 3.

Bunlar önemli işaretler.

Türkiye’nin ihracattaki ivmesinde önemli bir gerileme görülüyor.

2022 yılında Türkiye’nin toplam ihracatı 254 milyar dolar ile rekor kırmıştı.

2023 yılında ise ite kaka 255 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Artış yüzde yarımın bile altındaydı.

Bu yıl da çok parlak görünmüyor.

Otomotivden gelen ilk 8 aylık veriler moralleri bozuyor.

Türkiye’nin ihracattaki en önemli ürünleri demir çelik, otomotiv ve tekstil.

Bunların tamamı ya enerji yoğun ya emek yoğun sektörler.

Enerjideki sübvansiyonlar olmasa demir çelik ihracatı zora girecek.

İşçilik maliyetlerindeki artışla tekstil zaten zorda.

Konuştuğum ihracat devlerinin yöneticileri ya da patronları “Yılbaşından sonra tamamen durma noktasına yaklaşırız. Asgari ücrete gelecek zam ile zaten dayanılmaz olan maliyetlerimiz içinden çıkılmaz hale gelecek. Yanlış anlama, işçiler haksız demiyoruz. Ekonomik koşullar ortada. Ama ekonomi çarpılınca herkes haklı oluyor. İşçilik artışı ile önce tekstil durur. Sonra enerji fiyatları artar. Demir çelik ve otomotiv zora girer.” diyorlar.

Bir diğer konuşulan konu ise Türkiye’nin makas değişimi konusundaki girişimleri.

Yani BRICS’e yapılan başvuru.

İhracatçıları bu da korkutuyor.

Türkiye’nin ihracat kalemleri arasında en tepede otomotiv, demir çelik, kuyum, örme ve diğer tekstil ürünleri geliyor.

Bunların en önemli pazarı ise “Batı”.

İhracattaki en önemli pazarımız Almanya’nın toplam ihracatımızdaki payı yüzde 9’a yakın.

Onu ABD yüzde 6 ila 7 arasında değişen oranlarla takip ediyor. İngiltere yüzde 6, İtalya yüzde 5 ile takip ediyor. İspanya’yı da ekledik mi ihracattaki ilk 5 müşterimiz oluyorlar. Onlar Irak, Fransa ve Hollanda izliyor.

Toplam ihracatımızın yüzde 56’ya yakınını Avrupa ülkelerine yapıyoruz.

Afrika’nın, Güney Amerika ülkelerinin bir yükselişi var ama devede kulak.

İhracatçı, ekonomi politikalarının yanı sıra, dış politikadaki dönüşlerin de zaten zorlanan ihracatı daha da zorlaştırmasından ürküyor.

“2024 çok parlak geçmiyor. 2025 daha da kötü görünüyor” diyorlar.

İktidarımız ise hâlâ bu işlerin sadece para ve maliye politikaları ile çözüleceğini zannediyor. 

Soğan deposu basanlar GSM operatörü basmaz mı!

İktidarımız fiyatlarında fahiş artışlar olduğuna inandığı ürünleri satanlara çatıyor, depolarına baskınlar düzenliyor, soruşturmalar açıyor, neredeyse her baş edemediği olayda yaptığı gibi ihanetle suçluyor.

Peki bu GSM operatörlerine karşı niye bu kadar sessiz.

Sonuçta GSM sektörü büyük oranda kamunun kontrolünde.

Mehmet Emin Karamehmet’in Turkcell’ine çöktüler ve artık orası bir kamu daha doğrusu bir AKP şirketi.

Yönetim Kurulu, AKP’li eski bakanlardan oluşuyor. Başındaki genel müdürü iktidar atıyor.

Sektörün bir diğer oyuncusu Türk Telekom zaten başından beri kamuya ait.

Tek özel sektör şirketi olarak Vodafone da zaten regülatör kurumlarla kontrol altında ve pazar payı olarak da belirleyici konumda değil.

Yani tamamen kamu ya da iktidar kontrolündeki bir sektör ve bu sektördeki fiyat artışları akıl dışı boyutlarda.

Açıklanan tarifelerdeki artışlar yüzde 100, yüzde 150 hatta yer yer yüzde 200.

Kamu kontrolündeki Turkcell, yakın zamana kadar elinde olan Ukrayna’daki Lifecell’de 1’e sattığı internet paketini Türkiye’de iki mislinden fazla fiyata satıyordu.

Hem sosyal hem iş hayatımızın vazgeçilmezi haline gelen GSM’i elinde tutan iktidar kontrolündeki “oligopol” yapı, bu bağımlılığı kötü niyetli bir kazıkçılığa dönüştürmüş durumda ve bunu yapan bizatihi iktidarın ta kendisi.

Pahalılıkla mücadelede soğan deposu basmayı, market mühürlemeyi marifet olarak lanse eden iktidarın ve Ticaret Bakanlığı’nın GSM şirketlerine ne zaman baskın yapacağını merak ediyorum.

Çünkü artık GSM bir lüks tüketim değil, bir temel ihtiyaç ürünü.

Soğansız yaşarız, cep telefonsuz asla.

NE ZAMAN İNSAN OLURUZ?

Başkalarının dolduruşuyla kendimize yakışmayan sözler sarf etmediğimiz zaman

In the past, journalists used to write about Ankara's backstage.

Serious behind the scenes.

For example, the slightly embellished backstage narration by Güneri Cıvaoğlu would be delicious. (I wish a speedy recovery to our brother Güneri, who is experiencing some health problems these days.)

Likewise Yavuz Donat.

Journalists close to the right would report on the backstage within the right, and journalists close to the left would report on the backstage within the left.

That's how we learned what was going on within the government and the mutual tricks of the coalition partners.

When the AKP government grew stronger and began to instill fear in the media, this backstage reporting also came to an end.

Those close to the government have started to write what they are told to write. Or they have started to produce fake lobbies to confuse the opposition, which they actually do not know at all.

Writers close to the opposition reported backstage information within the opposition, but when they infiltrated the government's backstage, they were either immediately denied or, worse, accused of treason and betrayal.

If it were old times, someone would definitely write about the behind the scenes of the rumored news that "Mehmet Şimşek was going to resign. It was stopped at the last minute."

Some people would write that the President said to Mehmet Şimşek during the cabinet meeting, “Mr. Mehmet, you are managing the economy exactly according to the book, maşallah. But the book and politics do not always match. You know the book very well, but we also know politics. How will this work?” and that this dialogue, leaked by those against Şimşek in the Palace, was the source of the resignation rumors.

Or it would not be a secret that Erdoğan was not at all happy with the Minister of Agriculture and Forestry, and that he reacted to the minister he appointed with the suggestions of those around him, even though he had a different name in mind, by saying, "You don't know anything about this job."

But unfortunately, Ankara journalism is dying.

Some people think that cursing those the government does not like is journalism.

Of course, there are many who think this is politics!

Bad signals in exports

I am talking to Turkey's major exporters.

They are upset.

They all speak of the data released by the OSD.

What I mean by OSD is the Automotive Manufacturers Association.

According to the data announced by the association, there is a serious decline in both production and exports in the automotive sector, one of Turkey's major export sectors.

The decline in automotive production is 7 percent, while the decline in automobile production is 5 percent.

The decline in commercial vehicles is higher. The decline here is 11 percent, 21 percent in heavy commercial vehicles, and 10 percent in light commercial vehicles.

Capacity utilization remained at 68 percent.

The decline in total automotive exports is 3 percent.

These are important signs.

There is a significant decline in Turkey's export momentum.

In 2022, Turkey's total exports broke a record with 254 billion dollars.

In 2023, the amount will be 255 billion dollars.

The increase was less than half a percent.

This year doesn't look too bright either.

The first 8 months of data from the automotive sector are demoralizing.

Turkey's most important exports are iron and steel, automotive and textile.

All of these are either energy-intensive or labor-intensive sectors.

Without energy subsidies, iron and steel exports would be in trouble.

Textiles are already in trouble with the increase in labor costs.

The managers or bosses of the export giants I spoke to say, "We will come to a complete standstill after the New Year. With the increase in the minimum wage, our already unbearable costs will become unmanageable. Don't get me wrong, we are not saying that workers are wrong. The economic conditions are clear. But when the economy is hit, everyone is right. With the increase in labor, first textiles will stop. Then energy prices will increase. Iron, steel and automotive will be in trouble."

Another topic of discussion is Turkey's initiatives regarding the switch.

That is, the application made to BRICS.

This also scares exporters.

Among Turkey's export items, the top items are automotive, iron and steel, jewelry, knitwear and other textile products.

Their most important market is the “West”.

Our most important export market, Germany, has a share of nearly 9 percent in our total exports.

The US follows with rates ranging from 6 to 7 percent. The UK follows with 6 percent and Italy with 5 percent. If we add Spain, they become our top 5 customers in exports. They are followed by Iraq, France and the Netherlands.

We make nearly 56 percent of our total exports to European countries.

There is a rise in African and South American countries, but it is just a drop in the ocean.

Exporters are afraid that, in addition to economic policies, changes in foreign policy will make exports, which are already struggling, even more difficult.

“2024 is not going to be very bright. 2025 looks even worse,” they say.

Our government still thinks that these issues can be solved only through monetary and fiscal policies.

Wouldn't those who raided the onion warehouse raid the GSM operator?

Our government is cracking down on those who sell products that it believes have exorbitantly increased prices, raiding their warehouses, launching investigations, and accusing them of treason, as it does in almost every case it cannot handle.

So why is it so silent towards these GSM operators?

After all, the GSM sector is largely under public control.

They raided Mehmet Emin Karamehmet's Turkcell and now it is a public company, or rather an AKP company.

The Board of Directors consists of former AKP ministers. The general manager is appointed by the government.

Another player in the sector, Türk Telekom, has been publicly owned from the very beginning.

As the only private sector company, Vodafone is already under the control of regulatory bodies and is not in a determining position in terms of market share.

In other words, it is a sector completely under public or government control and the price increases in this sector are at irrational levels.

The increases in the announced tariffs are 100 percent, 150 percent and even 200 percent in some cases.

Until recently, state-controlled Turkcell was selling internet packages for more than twice the price in Turkey that it sold for 1 to Ukraine's Lifecell.

The “oligopoly” structure under the control of the government, which controls the GSM, which has become indispensable for both our social and business life, has turned this dependency into a malicious rip-off, and the government itself is the one doing this.

I wonder when the government and the Ministry of Trade, who present raiding onion warehouses and sealing markets as a skill in the fight against high prices, will raid the GSM companies.

Because GSM is no longer a luxury consumption, but a basic necessity product.

We can live without onions, never without mobile phones.

WHEN DO WE BECOME HUMAN?

When we do not use words that do not suit us, as they are filled by others.