CHP lideri Özgür Özel’in sokak röportajı yüzünden Dilruba Kayserilioğlu’nun tutuklanmasını eleştirmesi normal bir davranıştır. Zira Özel muhalefet lideridir, tutuklamayı ben de hukuken ‘ölçüsüz’ buluyorum. Ayrıca bu olay ‘Partili cumhurbaşkanı’ sisteminin yanlışlığını da gösteriyor.

Özgür Özel’in, başörtüsü yüzünden, dışlanan Diş Hekimliği öğrencisi Çiçek’e sahip çıkması ve savunması ise üzerinde durulması gereken bir davranıştır. Zira, geçmişte CHP, 28 Şubat yasakçılığını desteklediği gibi “çağdaş yaşam” denilen hayat tarzını geçmişte ideoloji, hatta devlet tatbikatı haline getirmiş bir partidir.

KADININ SOSYAL STATÜSÜ

Diş hekimliği öğrencisi Dilara Çiçek, İstanbul’da yapılacak Dünya Diş Hekimliği Kongresi’nde görev almak için başvurmuş fakat başörtüsü nedeniyle reddedilmişti.

Bir öğrencinin, olayımızda başörtülü bir öğrencinin, böyle bir akademik etkinlikte görev almak istemesini alkışlamak gerekirdi ama dışlandı!

İşte sorun burada. Yasakçı ideoloji, kendisinin tarif ettiği bir yaşam tarzını; bilgiden, öğrenme iştiyakından, sosyal girişimcilikten üstün tutuyor!

Türban yasakları döneminde ben “türban irtica değil, modernleşme sembolüdür” diye yazılar yazmıştım.

Muhafazakar ailelerin kızları başını örterek üniversiteye gitmek, sosyal çevre edinmek, meslek sahibi olmak istiyor fakat bağnaz ideoloji bu kızların “öğrenim hakkı”nı çiğniyor, onları “mahalle”de kalmaya mecbur ediyordu!

Yasak kalktı, ne irticası! Kadın daha fazla sosyalleşti, üniversitede kadın-erkek öğrenci oranları eşitlendi, tesettürlü kadınlar meslek sahibi oluyor…

DEVRİM TARTİŞMASI

Evvela şu bir gerçektir, bütün devrimlerde, dozları farklı olsa da şiddet vardır. Muhalefet ortadan kaldırılır. Farklı fikirler bile yasaklanır, devrimci iktidar, düşünce tekelini de elinde tutar.

Ancak bu sürdürülemez...

Mustafa Kemal Paşa, savaş yıllarında, Türkiye’de Batı’daki gibi bir hükümet şekli kurulması için önerge veren muhalefeti “taklitçilik”le suçlarken, II. Mahmut’un kıyafet reformunu da “taklitçilik” olarak nitelemişti:

“Sultan II. Mahmud memleketin idaresini ıslah etmek, ilerlemesini sağlamak için teşebbüste bulunmak istedi. Fakat teşebbüsleri Avrupa’yı taklit etmek oldu, Avrupa kanunlarını, Avrupa nizamlarını almak, Avrupa’nın elbisesini giymek gibi birtakım ıslahat teşebbüslerinde bulundu. Fakat bu; hakiki, müspet bir netice vermedi, veremezdi. Çünkü; ıslahat için mukallitliğe tevessül edilmişti…” (Zabıt Ceridesi, 1 Aralık 1921, s 432-433)

II. Mahmut’u Atatürk’ün öncüsü sayan tarih yorumu bana da doğru geliyor. Şapka devrimi yapan Gazi’nin yukarıdaki sözleri, rejim meselesi niteliğinde olmayan görüşlerin ve davranışların siyasi şartlara göre nasıl değiştiğini gösterir.

DEVRİM VE DEĞİŞİM

Atatürk İstiklal Savaşı’nın lideri ve modern Türkiye’nin kurucusu olarak saygıya layık bir “milli kahraman”dır. Ama her yaptığı, her söylediği her devirde doğru ve bağlayıcı sayılamaz.

Nitekim çağımızda “kuvvetler ayrılığı” olmazsa olmazdır. Halbuki Atatürk kuvvetler birliğini anayasa yazdırmış ve çok sıkı şekilde uygulamıştı.6 Ok’u anayasa maddesi haline getirmiş, Kemalizm’i tek ideoloji olarak tanımlamıştı. Parti Devleti modelini benimsemişti. Ömrü vefa etseydi böyle mi davam ederdi, değişir miydi bilemeyiz. Fakat İnönü, çok uzun yılların ve değişen dünyanın tecrübesiyle bunların hemen hepsini değiştirmiştir.

Ecevit, Atatürk devrimlerini “üst yapı devrimleri” olarak nitelemiş, “şapkanın köylüye ne faydası olmuştu?” diye sorgulamıştı. Kemalizm’in yerini “Ortanın Solu”nun alması bu değişimlerin bir ifadesiydi.

Bugünkü CHP kendisine “sosyal demokrat” diyor. İsabetli bir tanım ama tam hayata geçtiği söylenemez. Kılıçdaroğlu’nun “helallleşme” açılımı CHP’deki değişimin yeni bir aşamasıydı. Özgür Özel’in “devletle halk karşı karşıya geldiğinde CHP bazan yanlış yerde durdu, artık hep halkın yanında olacağız” sözü ve başörtülü Dilara’ya sahip çıkması bu uzun değişim ve açılım çizgisinin devam edeceği umudunu veren çok olumlu davranışlardır.

Değerler; siyasi kavga değil, özgürlük ve hoşgörü alanı olmalıdır. Hukukun üstünlüğünü ve iktisadi kalkınmayı esas alan bir siyasi rasyonelleşmeye ihtiyacımız var.

Kısaca hukukun “devrim”den de “dava”dan üstün olduğunu içimize sindirebilmek… Ancak o zaman “gelişmiş ülke” olabileceğiz.

It is normal behavior for CHP leader Özgür Özel to criticize the arrest of Dilruba Kayserilioğlu because of her street interview. Because Özel is the opposition leader, I also find the arrest to be legally 'disproportionate'. In addition, this incident shows the fallacy of the 'partisan president' system.

Özgür Özel's support and defense of Çiçek, a Dentistry student who was excluded because of her headscarf, is an act that should be emphasized. Because, CHP is a party that has supported the February 28 prohibition in the past and has turned the so-called " contemporary life " into an ideology and even a state practice in the past.

SOCIAL STATUS OF WOMEN

Dentistry student Dilara Çiçek applied to take part in the World Dentistry Congress to be held in Istanbul, but was rejected because of her headscarf.

It would have been appropriate to applaud a student, in our case a headscarf-wearing student, who wanted to take part in such an academic event, but she was excluded!

Here is the problem. The prohibitionist ideology prioritizes a lifestyle it describes over knowledge, desire to learn, and social entrepreneurship!

During the headscarf ban period, I wrote articles saying, " The headscarf is not a symbol of reactionism, but of modernization ."

The girls of conservative families wanted to go to university, have a social circle and get a job while wearing the headscarf, but the bigoted ideology was trampling on these girls' " right to education " and forcing them to stay in their " neighborhood "!

The ban has been lifted, what reaction! Women have socialized more, the ratio of male and female students in universities has become equal, veiled women are getting jobs…

REVOLUTION DEBATE

First of all, it is a fact that in all revolutions, there is violence, even in different doses. The opposition is eliminated. Even different ideas are banned, the revolutionary power also retains the monopoly of thought.

But this is unsustainable...

While Mustafa Kemal Pasha accused the opposition, who proposed to establish a government style similar to that in the West during the war years, of “ imitation ”, he also described Mahmud II’s dress reform as “ imitation ”:

“ Sultan Mahmud II wanted to reform the administration of the country and make an attempt to ensure its progress. However, his attempts were to imitate Europe, he made some reform attempts such as adopting European laws, European regulations, and wearing European clothes. However, this did not and could not yield a real, positive result. Because; imitating was resorted to for reform …” (Zabıt Ceridesi, 1 December 1921, p. 432-433)

The interpretation of history that considers Mahmud II as the forerunner of Atatürk also seems correct to me. The above words of the Gazi who made the hat revolution show how views and behaviors that are not regime issues change according to political conditions.

REVOLUTION AND CHANGE

Ataturk is a respectable “ national hero ” as the leader of the War of Independence and the founder of modern Turkey. However, not everything he did or said can be considered correct and binding in every era.

Indeed, in our age, “ separation of powers ” ​​is indispensable. However, Atatürk had the unity of powers written into the constitution and implemented it very strictly. He had made the 6 arrows an article of the constitution and defined Kemalism as the only ideology. He had adopted the Party State model. We do not know if he would have continued like this or changed if he had lived long. However, İnönü changed almost all of these with the experience of many years and the changing world.

Ecevit described Atatürk's revolutions as " superstructure revolutions " and questioned " what benefit did the hat bring to the peasant? " The replacement of Kemalism by the " Left of Center " was an expression of these changes.

Today's CHP calls itself " social democrat ". It is an accurate definition but it cannot be said to have been fully implemented. Kılıçdaroğlu's " reconciliation " initiative was a new stage of change in the CHP. Özgür Özel's words " when the state and the people came face to face, the CHP sometimes stood in the wrong place, from now on we will always be on the side of the people " and his support for the headscarved Dilara are very positive behaviors that give hope that this long line of change and initiative will continue.

Values ​​should be an area of ​​freedom and tolerance, not political conflict. We need a political rationalization based on the rule of law and economic development.

In short, we need to internalize that law is superior to “ revolution ” and “ lawsuit ”. Only then will we be able to become a “ developed country ”.