Muhalefetten kiminle görüşsem iktidar için ağız dolusu eleştiride bulunuyor. Hangi muhalefet partisine mensup olursa olsunlar, muhalif siyasilerin işi gücü iktidarı eleştirmek. [İYİ Parti lideri, bu seçimde, iktidar kadar CHP’yi ve adaylarını da hedef alıyor.] 

Görüştüklerim bir konuya daha mutlaka değiniyorlar: Bir ay sonra yapılacak seçimin hayati önem taşıdığına… Hepsi de, “İstanbul, Ankara önemli” diye söze başlayıp “Hele bir ciddi yenilgi yaşasın, iktidarın sonunu getirecek süreç de başlar” diye bitiriyorlar…

Ben de her konuştuğumun bu yoldaki sözlerini başımı sallayarak kös kös dinliyorum.

Ne yapsaydım, hepsi de dostum olan bu insanların yüzüne karşı “Yalancısınız” mı deseydim?

Yıllar içerisinde, sayısız seçimi yakından izleyerek geçirdiğim için, sandığa düşen oyların tesadüfi iktidarlar çıkarmadığını biliyorum. 

Seçimden kazanarak çıkmanın bir aritmetik işi olduğunu da…

Bu gerçeği ben bildiğim gibi muhatabım siyasetçiler de biliyor.

Neticede, sandığa yansıyacak oylar siyasi eğilimleri çok önceden oluşmuş insanlar tarafından kullanılacak. AK Partili AK Parti adayına, CHP’li CHP adayına oyunu verecek… Ayrıca bu seçimde, hemen her dikkate alınabilecek parti kendi adayını çıkardığı için, kendilerine sempati besleyen seçmenler de onların adaylarına verecekler oylarını…

Reklam

Peki nasıl olacak da seçimde iktidar yenilgiye uğrayacak?

Örnek olarak İstanbul’u ele alalım.

Son yerel seçim 31 Mart 2019 tarihinde yapılmıştı ve o seçimde oylar iki partinin adayları arasında paylaşılmıştı: CHP adayı Ekrem İmamoğlu oyların %48.77’sini, AK Parti adayı Binali Yıldırım da %48.61’ini almıştı.

AK Parti’nin itirazı üzerine, Yüksek Seçim Kurulu, aldığı tuhaf kararla, yalnızca büyükşehir belediye başkanlığı seçiminin yenilenmesini sağlamış, 23 Haziran 2019 tarihinde tekrarlanan seçimde, CHP adayı İmamoğlu oyların %48.7’sini, AK Parti adayı Yıldırım da %48.6’sını almıştı.

Başka partiler aday göstermemiş miydi? Altı parti daha aday göstermişti, ancak yukarıdaki oranlardan fark edileceği üzere, tamamının toplamı %2.5 bile etmiyordu.

Aday gösterseler sonucu etkileyebilecek oy oranına ulaşabilecek bazı partiler aday çıkarmamışlardı.

Şimdi hepsi yarışa adaylarıyla katılıyorlar.

“Hepsi” diyorum ama MHP geçen seçimde olduğu gibi AK Parti adayını destekliyor; yani iktidarın geçen seçimdeki oyunu koruyabilmesi pek ala mümkün.

Reklam

Buna karşılık, DEM, İYİ Parti, DEVA, Gelecek, Saadet, Zafer, Memleket ve TİP, bu seçimde varlıklarını ispat edebilmek için ciddi kampanyalar yürütüyorlar.

İyi de, geçen seçime çoğu kendi adaylarıyla katılmayan bu partilere gidecek oylar, geçen seçimde sandıktan önde çıkan iki partinin hangisinden gelecek?

Efendim, ne dediniz? Hangi adayın aleyhine çalışacak şimdiki durum?

Aritmetik bilgisi dört işlemden ibaret olanlarımız bile bu tabloya bakarak muhtemel sonucu tahmin edebilirler.

İstanbul’da -ve pek çok başka ilde de- aritmetik hesaba göre, iktidar adayları muhaliflerden daha şanslı.

[Daha önce de yazdım; ben bu seçimde ekonomik durumun -özellikle de nüfus içerisindeki sayıları 15 milyon gibi yüksek bir rakama ulaşan emeklilerin kitlesel sıkıntılarının- seçmenlerin parti kimliğinin önüne geçeceği ve ‘dip dalga’ dediğim bir gelişmenin tabloyu değiştireceği beklentisindeyim. Gerçekleşirse, muhalefet partileri yöneticilerine rağmen gerçekleşecek bu beklenti. Ancak bu yazımın konusu farklı] 

‘Dip dalga’ muhalefet partilerinin gafletine rağmen gerçekleştiğinde, tabii gerçekleşirse, esas sorun o zaman ortaya çıkacak.

Varsayalım ki, muhalefetin bu çarpık yapısına rağmen, İstanbul’da, iktidarın adayı seçilememiş olsun; hem de açık arayla… 

O başarıya kim sahip çıkacak?

Herhalde adayı kazanacak muhalefet partisi…

İyi de, o parti, ortaya çıkacak tabloyu doğru okuyabilecek mi?

Bir an için, doğru okuduğunu düşünelim, bugünkü haliyle herhangi bir muhalefet partisi, sözgelimi CHP, tek başına toplumsal muhalefeti taşıyabilecek mi?

Önceki 2019 yerel seçimi, başarının ardından Millet İttifakı’nı doğurmuş ve pek çok taktik hataya rağmen, o ittifakın cumhurbaşkanlığı seçimini ikinci tura taşıyabilmesini ve ikinci turda da adayının yüzde 48 oy alabilmesini sağlamıştı.

Şimdi ise…

Muhalefet bu seçimde ‘dip dalga’ yaratacak bir varlık göstermek zorunda.

Everyone I talk to from the opposition criticizes the government a lot. Regardless of which opposition party they belong to, the job of opposition politicians is to criticize the government. [The IYI Party leader is targeting the CHP and its candidates as much as the government in this election.]

Those I interviewed definitely mention one more issue: that the elections to be held in a month's time are of vital importance. They all start by saying "Istanbul and Ankara are important" and end by saying "If they suffer a serious defeat, the process that will bring about the end of the government will begin"...

I listen to the words of every person I speak to in this way, shaking my head.

What should I do, say "You are liars" to the faces of these people, all of whom are my friends?

Having spent years watching countless elections closely, I know that votes on the ballot box do not create governments by chance.

And that winning the election is a matter of arithmetic...

Just as I know this fact, the politicians I am interlocutor also know.

As a result, the votes that will appear on the ballot box will be cast by people whose political tendencies have been formed long ago. AK Party supporters will vote for the AK Party candidate, CHP supporters will vote for the CHP candidate... Moreover, in this election, since almost every party that can be considered has put forward its own candidate, voters who are sympathetic to them will also vote for their candidates...

Advert

So how will the government be defeated in the election?

Let's take Istanbul as an example.

The last local election was held on March 31, 2019, and in that election the votes were shared between the candidates of the two parties: CHP candidate Ekrem İmamoğlu received 48.77% of the votes, and AK Party candidate Binali Yıldırım received 48.61%.

Upon the objection of the AK Party, the Supreme Election Board, with its strange decision, only ensured the renewal of the metropolitan mayoral election. In the election repeated on June 23, 2019, CHP candidate İmamoğlu received 48.7% of the votes and AK Party candidate Yıldırım received 48.6%.

Didn't other parties nominate candidates? Six other parties had nominated candidates, but as can be seen from the rates above, their total did not even amount to 2.5%.

Some parties did not nominate candidates who could have reached the vote share that would have affected the outcome if they had nominated candidates.

Now they are all participating in the race with their candidates.

I say "all", but MHP supports the AK Party candidate, as in the last election; In other words, it is quite possible for the government to maintain its vote in the last election.

Advert

On the other hand, DEM, İYİ Party, DEVA, Future, Saadet, Zafer, Memleket and TİP are running serious campaigns to prove their existence in this election.

Well, the votes that will go to these parties, most of which did not participate in the last election with their own candidates, will come from which of the two parties that came out ahead in the last election?

Sir, what did you say? Which candidate will the current situation work against?

Even those of us whose arithmetic knowledge consists of four operations can predict the possible outcome by looking at this table.

In Istanbul - and in many other cities too - according to arithmetic calculations, the candidates for power are luckier than the opponents.

[I wrote before; I expect that in this election, the economic situation - especially the mass problems of retirees, whose number in the population has reached a high figure of 15 million - will prevail over the party identity of the voters and a development that I call the 'bottom wave' will change the picture. If this expectation comes true, it will come true despite the opposition party leaders. However, the subject of this article is different]

When the 'bottom wave' occurs despite the negligence of the opposition parties, of course if it does, then the real problem will emerge.

Let's assume that, despite this distorted structure of the opposition, the government's candidate could not be elected in Istanbul; and by far…

Who will claim that success?

The opposition party will probably win the candidate...

But will that party be able to read the emerging picture correctly?

Let's assume for a moment that you read it correctly, can any opposition party in its current form, such as the CHP, be able to carry the social opposition on its own?

The previous 2019 local election gave birth to the Nation Alliance after its success, and despite many tactical mistakes, it enabled that alliance to carry the presidential election to the second round and its candidate to receive 48 percent of the votes in the second round.

Now is…

The opposition has to show a presence that will create a 'bottom wave' in this election.