Batı merkezli bakış açısına göre çok kutupluluk, Güney’in (ya da Doğu’nun) Batı’nın karşısına bir kutup çıkarmasıdır. Haliyle “liberal kapitalist dünya” bu yaklaşımıyla çok kutupluluğu “bloklaşma” olarakyorumlamaktadır.

Oysa çok kutupluluk bloklaşma değildir, uluslararası sistemi demokratikleştirme çabasıdır; uluslararası sorunlarda “küçük devletler”in de etkili olabilmesinin yoludur. BRICS üyesi Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Uluslararası Adalet Divanı’nda İsrail’e karşı soykırım davasına liderlik edebilmesi örneğinde olduğu gibi... 

KÜRESEL EKONOMİYİ DEMOKRATİKLEŞTİRMEK

Nasıl ki çok kutupluluk uluslararası sistemi demokratikleştirme yolu ve çabası ise BRICS de küresel ekonomiyi demokratikleştirmenin kurumlaşmasıdır. Ama bununla sınırlı değil...

Çin’in BRICS’i “yeni tip çok taraflı işbirliği mekanizması” diye tarif etmesi bundandır. 

Çünkü kurallarını emperyalist ABD’nin yazdığı “kurallı düzen” artık işlememektedir: ABD kendi yazdığı kuralların bazılarını, bugünkü çıkarları gereği uygulamamaktadır. Bu da düzensizliğe ya da tek yönlü düzene yol açmaktadır: ABD’nin ticaret savaşı açması, pek çok ülkeye yaptırım uygulaması, uluslararası hukuka aykırı olarak devletlerin merkez bankası rezervlerine el koyması, savaş hukukuna bile aykırı olarak işgal  ettiği ülkelerin petrolünü, buğdayını çalması vb.

EMPERYALİST EŞKIYALIĞA KARŞI BRICS

İşte BRICS bu “emperyalist eşkıyalığın” karşısında demokratik ve eşit ekonomik ilişkiler kurulabilmesinin mekanizmasıdır.

BRICS’in büyük ilgi görüyor olması bu nedenledir. ABD’nin antidemokratik uygulamaları arttıkça BRICS bir çekim merkezine dönüşmektedir. Beş üyeli BRICS bu nedenle geçen yıl dokuz üyeli bir yapıya dönüştü. Şu anda 30’dan fazla ülke çok kutupluluğun en önemli aracı görülen bu platforma ilgi göstermektedir. Bu nedenle bir süredir BRICS+ formatlı toplantılar da yapılmaktadır. (Kremlin Sözcüsü Peskov, yeni formatlar üzerinde de çalışıldığını söyledi.)

BRICS’e ilgi gösteren ülkelerden biri de Türkiye’dir. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BRICS toplantısı için Rusya’da bulunan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ı kabulünde söylediği şu sözlerle Türkiye’nin üyelik isteğini bir nevi resmileşleştirmiştir: “Türkiye’nin BRICS çalışmalarına gösterdiği ilgiyi memnuniyetle karşılıyoruz ve bu birliğe üye ülkelerle birlikte olma arzusunu kesinlikle mümkün olan her şekilde destekleyeceğiz.”

Nitekim Fidan da “kurallara dayalı sistem olarak adlandırılan düzenin dengeli ve hızlı çözüm sunmada yetersiz kaldığını” savunarak “BRICS ile işbirliğimize değer veriyoruz. BRICS içindeki çeşitliliğin kalkınma ve istikrarı artırmak için önemli bir araç olduğuna inanıyoruz” dedi.

ZİHİN BULANIKLIĞI

Ancak AKP’de genel olarak BRICS hâlâ stratejik bir kurum olarak görülmemektedir. AKP, Batı’yla ilişkilerinde BRICS’ten taktik “jeopolitik dengeleyici” olarak yararlanmak istemektedir.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan BRICS’i, “çok taraflılık” uygulamasında değerlendirilecek bir araç olarak görürken Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek için BRICS, “yeni Kalkınma Bankası’nın fonlarından yararlanmak” için ilgi gösterilecek adrestir. Cumhurbaşkanı Erdoğan için ise BRICS, ABD ile pazarlıkta kullanılacak bir karttır.

Türkiye’yi yükselen Asya’da parlak bir yıldıza dönüştürmek, kuşkusuz “neo-Abdülhamitçi”liğin ve neoliberalizmin neden olduğu bu zihniyet bulanıklığını aşabilmeye bağlıdır. Bu da öncelikle temel bir iç politika sorunudur.

According to the Western-centered perspective, multipolarity is the South (or East) creating a pole opposite the West. Naturally, with this approach, the "liberal capitalist world" interprets multipolarity as "blockism" .

However, multipolarity is not blocism, it is an effort to democratize the international system; It is the way for "small states" to be effective in international problems . As in the case of the BRICS member Republic of South Africa being able to lead the genocide case against Israel at the International Court of Justice... 

DEMOCRATICIZING THE GLOBAL ECONOMY

Just as multipolarity is the way and effort to democratize the international system, BRICS is the institutionalization of democratizing the global economy. But it's not limited to that...

This is why China describes BRICS as  a "new type of multilateral cooperation mechanism" .

Because the "ruled order" , the rules of which were written by the imperialist USA , no longer works: The USA does not implement some of the rules it wrote itself, due to its current interests. This leads to disorder or one-way order: The USA starts a trade war, imposes sanctions on many countries, seizes the central bank reserves of states in violation of international law,  steals the oil and wheat of the countries it invades, even contrary to the law of war, etc.

BRICS AGAINST IMPERIALIST BANDITARIY

BRICS is the mechanism for establishing democratic and equal economic relations against this "imperialist banditry" .

This is why BRICS attracts great attention. As the anti-democratic practices of the USA increase, BRICS is turning into a center of attraction. For this reason, the five-member BRICS turned into a nine-member structure last year. Currently, more than 30 countries are interested in this platform, which is considered the most important tool of multipolarity. For this reason, BRICS+ format meetings have been held for a while. (Kremlin Spokesperson Peskov said that new formats are also being worked on.)

One of the countries showing interest in BRICS is Turkey. Russian President Vladimir Putin formalized Turkey's membership request with the following words when he received Foreign Minister Hakan Fidan , who was in Russia for the BRICS meeting: “We welcome Turkey's interest in BRICS studies and its desire to be with the member countries of this union. “We will definitely support it in every way possible.”

As a matter of fact, Fidan argued that “the so-called rule-based system is insufficient to provide a balanced and rapid solution” and said , “We value our cooperation with BRICS. "We believe that diversity within BRICS is an important tool to increase development and stability," he said.

MIND FUZZY

However, BRICS is generally still not seen as a strategic institution in the AKP. AKP wants to benefit from BRICS as a tactical "geopolitical balancer" in its relations with the West.

While Minister of Foreign Affairs Hakan Fidan sees BRICS as a tool to be evaluated in the implementation of "multilateralism", for Minister of Treasury and Finance Mehmet Şimşek , BRICS is the address to be shown interest in "benefiting from the funds of the new Development Bank" . For President Erdoğan , BRICS is a card to be used in negotiations with the USA.

Transforming Turkey into a bright star in rising Asia undoubtedly depends on being able to overcome this mental confusion caused by "neo-Abdülhamitism" and neoliberalism. This is primarily a fundamental domestic policy problem.