Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in her açıklaması, son on yılda, hadi diyelim son beş yılda izlenen ekonomi politikalarının yanlış olduğunu tescil ediyor. Bunu ilk defa “rasyonel zemine dönmekten başka çaremiz yok” diyerek açıklamıştı. (4 Haziran 2023)

Rasyonel zeminden ne kadar uzaklaşıldığının tescilidir bu ifade.

2014 yılında başlayan “faiz sebeptir” politikasına o yıllarda direnen bağımsız Merkez Bankası başkanları, Erdem Başçı ve hatta Murat Çetinkaya ağır baskılara maruz kalmış, “ihanet”le bile suçlanmışlardı. O zaman Ali Babacan ve Mehmet Şimşek, Merkez Bankası’nın bağımsızlığını savunuyorlardı.

CB sistemine geçilince ne Babacan ne Şimşek gibi bakanlar kaldı ne de Merkez Bankası’nın bağımsızlığı…

OHAL döneminde KHK ile, CB sisteminde Cumhurbaşkanı Kararnameleriyle Merkez Bankası’nın bağımsızlığı kaldırıldı.

TÜKETİLEN KAYNAKLAR

Mehmet Şimşek dünkü açıklamasında “swap hariç net rezervlerin 2020 Mart ayından bu yana ilk kez pozitife geçtiğini” söyledi.

Üstelik meşhur “128 milyar dolar” harcanarak, Merkez Bankası’nın ihtiyaç akçesi bütçeye aktarılarak, cari açık patlatılarak ve hazineye 900 milyar liraya yakın külfet getiren KKM’lerle sağlanan desteklere rağmen Merkez Bankası’nın net rezervleri eksi 70 milyar dolara kadar düşmüş, Körfez’den “sağ olsunlar”la sağlanan swaplarla vaziyet idare edilebilmişti. Bunların faturası Düyun-u Umumiye faizinin iki üç katı faizle dışarıya borçlanmak ve enflasyonu patlatmak oldu.

Bunu daha 2014’lerden itibaren Daron Acemoğlu, Selva Demiralp, Durmuş Yılmaz, Hakan Kara, Fatih Özatay, Refet Gürkaynak, Uğur Gürses, Yalçın Karatepe gibi iktisatçılar eleştirmiş, emirle faiz indirtmenin enflasyonu patlatacağını söylemişlerdi.

Fakat “mandacı iktisatçılar” denilince, muhafazakâr kulaklar bu eleştirilere kapanmıştı.

Dahası “nass var, sana bana ne oluyor.” (17 Kasım 2021)

Bu söz üzerine bir müminin çıkıp da “yanlış yapıyorsunuz” demesi kolay mıydı?!

PARA POLİTİKASI SORUNU

İşte bu noktada fıkıh profesörü Sayın Hayrettin Karaman’a bir çağrıda bulunmak istiyorum. Amacım asla polemik değil, Hoca’yı eleştirmek değil.

Allah’ın, “emirle faiz indirtip enflasyonu patlatın, Müslümanları perişan edin” diye bir muradı olamayacağına göre bir yanlış anlamanın olduğu açık değil mi?

İşte, Şimşek’in politikalarıyla Müslümanlar bir laboratuvar deneyi gibi yaşayarak gördüler ki, Merkez Bankası’nın “para politikası” olarak uyguladığı “faiz” kişiler arası bir muamele değildir; aksine fiyat istikrarı, enflasyon, yatırım, istihdam gibi hayati konularda fevkalade etkilidir.

Bu konuda Sayın Karaman’ın ve AK Parti camiasındaki ve zirvelerindeki etkili diğer fıkıhçıların bir şeyle demesi gerekmiyor mu?

NEDEN KARAMAN?

Evvela iktidar üzerinde en etkili birkaç isimden biridir. Ayrıca…

Karaman Hoca, “Ana Hatlarıyla İslam Hukuku” (Ensar Neşriyat 1987) adlı eserinin 1. cildinde taassubu eleştirir, “rey ve içtihat” metodunu savunur, içtihatla çözümler üretmek gerekirken “hile-i şer’iye” yoluna gidilmesine karşı çok haklı ağır tenkitlerde bulunmuştu.

Hatta, müstebit hükümdarların baskıları yüzünden fıkıhta kamu hukukunun gelişmediğini de yazmıştı. (sf. 165-166)

Kamu hukukunun gelişmemesi Talibanlara yol açıyor, özel hukuk alanındaki fetvaları devlet uygulamaya kalkıyor, tam bir teokratik istibdat!

İslam düşüncesi büyük bir tıkanma içindedir. Yeni fikirler üretilemediği için yerinde sayıp duruyor.

Bunun tarih çapında önemli göstergesi, ülkemizde “nas var” diyerek uygulanan politikanın vardığı hazin sonuçlardır: Enflasyon, borç, gelir dağılımın feci surette bozulması ve kayıp on yıl!..

Mecburen Şimşek tekrar çağrılarak “acı ilaç faiz” uygulandı. Çünkü başka çare bulunamadı.

İŞTE BİRKAÇ SORU

Şimdi Sayın Karaman’ın eski fetvaları tekrarlayıp durmak yerine, geçmiş hiçbir fakihin karşılaşmadığı “para politikası” konusunu incelemesi gerekmiyor mu? Ben hiçbir fıkıh kitabında bu konunun ele alındığını görmedim.

Enflasyona karşı fıkıhçıların bildiği başka bir politika var da Erdoğan’a söylemediler mi?

Dinimizde yasaklanan faiz ile “Merkez Bankası’nın para politikası” aynı mıdır? İkisinin de etiketinde “faiz” yazıyor ama aynı şeyler midir? Aynı işlevlere mi sahipler?

Enflasyonu önlemek için “dindar iktidar”ın yüksek faizden başka çare bulamamış olması fıkıhçılar için bir anlam taşımıyor mu?

Every statement of the Minister of Treasury and Finance, Mehmet Şimşek, proves that the economic policies followed in the last ten years, let's say the last five years, are wrong. He explained this for the first time by saying, " We have no choice but to return to rational ground ." (June 4, 2023)

This statement is a record of how far one has strayed from the rational ground.

Independent Central Bank presidents, Erdem Başçı and even Murat Çetinkaya, who resisted the " interest is the reason " policy that started in 2014, were subjected to heavy pressure and were even accused of " treason ". At that time, Ali Babacan and Mehmet Şimşek were defending the independence of the Central Bank.

With the transition to the CB system, there were no ministers like Babacan or Şimşek left, nor the independence of the Central Bank...

The independence of the Central Bank was abolished by Decree Law during the State of Emergency and by Presidential Decrees in the CB system.

RESOURCES CONSUMED

Mehmet Şimşek said in his statement yesterday that " net reserves excluding swaps have turned positive for the first time since March 2020. "

Moreover, despite the support provided by the famous " 128 billion dollars ", by transferring the Central Bank's reserve funds to the budget, by increasing the current account deficit, and by the KKMs, which caused a burden of nearly 900 billion liras to the treasury, the net reserves of the Central Bank fell to minus 70 billion dollars, and the Gulf's The situation could be managed with swaps provided by " thanks to ". Their cost was to borrow money from abroad at two or three times the interest rate of the Public Debt Debt Administration and to cause inflation to explode.

Since 2014, economists such as Daron Acemoğlu, Selva Demiralp, Durmuş Yılmaz, Hakan Kara, Fatih Özatay, Refet Gürkaynak, Uğur Gürses, Yalçın Karatepe have criticized this and said that reducing interest rates by order would cause inflation to explode.

However, when " mandatory economists " were mentioned, conservative ears were closed to these criticisms.

Moreover, “ there is a nass, what is happening to you and me? ” (November 17, 2021)

Was it easy for a believer to say " You are doing wrong " after these words ?!

MONETARY POLICY PROBLEM

At this point, I would like to make an appeal to the professor of fiqh, Mr. Hayrettin Karaman. My aim is never polemic, nor is it to criticize Hodja.

Isn't it obvious that there is a misunderstanding, since Allah cannot have a wish to "cut interest rates by order, cause inflation to explode, and make Muslims miserable" ?

With Şimşek's policies, Muslims experienced it like a laboratory experiment and saw that the "interest " applied by the Central Bank as " monetary policy " is not an interpersonal transaction; On the contrary, it is extremely effective on vital issues such as price stability, inflation, investment and employment.

Shouldn't Mr. Karaman and other influential fiqh scholars in the AK Party community and summits have something to say about this?

WHY KARAMAN?

First of all, he is one of the few most influential figures in power. Moreover…

In the 1st volume of his work titled " Islamic Law in Main Lines " (Ensar Neşriyat 1987), Karaman Hodja criticizes bigotry, defends the " opinion and ijtihad " method, and made very justified and harsh criticisms against the " hile-i şer'iye " method when it is necessary to produce solutions with ijtihad. .

He even wrote that public law in fiqh had not developed due to the pressures of despotic rulers. (p. 165-166)

The lack of development of public law leads to the Taliban, the state tries to implement fatwas in the field of private law, a complete theocratic despotism!

Islamic thought is in a great deadlock. It remains stagnant because new ideas cannot be produced.

The important indicator of this throughout history is the sad results of the policy implemented in our country by saying " it is what it is ": Inflation, debt, catastrophic deterioration of income distribution and a lost decade!..

Of necessity, Şimşek was called again and " bitter medicine interest " was applied. Because no other solution was found.

HERE ARE A FEW QUESTIONS

Now, instead of repeating old fatwas, shouldn't Mr. Karaman examine the issue of " monetary policy ", which no other jurisprudence has encountered in the past? I have not seen this issue discussed in any fiqh book.

There is another policy against inflation that fiqh scholars know about, but didn't they tell Erdoğan?

Is interest prohibited in our religion the same as " the monetary policy of the Central Bank "? They both say " interest " on the label, but are they the same thing? Do they have the same functions?

Doesn't it make sense for jurists that the " religious government " could not find any other solution other than high interest rates to prevent inflation ?