Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’la Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketini açıkladılar.

En iyi tarafı bence verimlilik vurgulamasıdır. Ekonomi politikalarında verimlilik ölçüsü popülizmin önüne geçebilse büyük bir “rasyonelleşme”yi başarmış oluruz.

Mehmet Şimşek, “Kamuda yönetim kurulu ücretlerine üst sınır getireceğiz. Sınırı aşan kısımlar bütçeye gelir olarak kaydedilecek”dedi.

Hazineye gelir kaydedilecek çapta önemli bir vak’a haline gelmiş demek ki.

Nedir bu yönetim kurulu üyelikleri? Birçoğu yüksek bürokratlara sağlanan ikinci, üçüncü gelirdi ve eski makamını kaybetmiş partililerin sadakatini sürdürmek için, uzmanlığa bakılmadan dağıtılan koltuklar...

Seçim ekonomisi gibi bu da “devlet kaynaklarıyla parti siyaseti” yapmanın ‘gelişmekte olan ülkelerde’ çok yaygın usullerinden biridir.

Kamu-Özel İşbirliği ile yapılan alt yapı ve şehir hastaneleri büyük karadelikler ama tahkimli sözleşmelere bağlı olduğu için, çok iyi hukuki gerekçeler hazırlamadan üzerlerine gitmek kolay değil.

100 MİLYAR LİRA

Ekonomi yazarı Erdal Sağlam 10HABER’de tasarruf paketinin bütçede 100 milyar lira civarında tasarruf sağlamayı amaçladığını yazdı. Bütçede öngörülen 2.7 trilyonluk açığın yanında pek mütevazi bir rakam ama yine de iyi.

Zaten Bütçe açığını kapatmada yollardan biri tasarrufsa, asıl ana yol ekonomiyi verimli büyümeye geçirip bütçe gelirlerini artırmaktır.

Sıklıkla yazıyorum. Şimşek’in her açıklaması son on yılda ve özellikle CB sisteminde geçen altı yılda yapılan yanlışları tescil ediyor. “Rasyonel zemine dönmek” gibi…

Yanlışların büyüğü kuvvetler ayrılığının ve yargı bağımsızlığın aşındırılması, bu yüzden denetimin zayıflamasıdır. Ekonomide “faiz sebeptir” politikasıyla enflasyon ve dış açığın patlatılmasıdır. Yönetim tarzında da israf dediğimiz politikalardır.

Türkiye’yi krize ve Orta Doğu’da swap aramaya getiren bu politikalar, önceleri “bizden” herkesi memnun ediyordu. Sistem değiştirildi, seçimler kazanıldı… Bir gün kemer sıkmak gerekebileceği düşünülmemişti, O noktaya geldik.

İKTİDARLARIN HUYU

İktidarların ezeli huyudur, kuvvetli denetimlere tâbi değillerse şatafata, güç gösterisi mekan ve araç lüksüne, taraftarları memnun edecek kadrolar açmaya, maaşlar tahsis etmeye tarihin her devrinde fevkalade yatkındırlar.

Keşke Şimşek kamu personel sayısındaki artıştan da bahsetseydi, değil mi?

Merhum Hocamız Sabri Ülgener’in “İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası” adlı emsalsiz eserini okumadan bunun kültürümüzde ne kadar derin bir refleks olduğunu anlamak mümkün değildir. Merhum Ülgener, tarihçi Naima’dan naklettiği “üst tabaka için debdebe ve ihtişam… alt tabaka için kanaat ve itaat” ifadesiyle özetler. (s. 107)

O çağlarda bütün dünyada böyleydi.

Zamanla devlet anlayışının demokratikleşmesi, hukukun üstünlüğü fikrinin gelişmesi iktidar sahipleri üzerinde sıkı denetim mekanizmaları kurdu, en önemlileri Sayıştay ve Parlamento denetimi.

Mehmet Şimşek, Sayıştay’a bu açıdan denetim yetkisi verilmesini ister mi? İsteyeceğinden eminim ama bunu açıkça söylemeyi siyaseten uygun bulmaz. Tek uçağın inip kalkmadığı havaalanları yapılmasını denetleyip durduracak, hiç olmazsa rapor edecek bir organ lazım değil mi? Sayın Cevdet Yılmaz çok iyi bilir, bu eskiden DPT idi.

EN ÖNEMLİSİ…

Tasarruf paketine haklı eleştiriler var. Öncelikle Beştepe’nin yapacağı tasarruflar açıklanmalı ve uygulamaları duyurularak bir ‘kamu denetimi’ sağlanmalıdır. Ki, aşağıdaki danışman, kurul başkanı, bakan, genel müdür, belediye başkanı da kendine bir baksın. Mahfi Eğilmez bu yapılmadan tasarrufun etkili olmayacağı endişesini paylaştı, haklı.

Prof. Yalçın Karatepe de Kamu İhale Kanunu’na dokunulmamasını eleştiriyor. Haklı. Çünkü yatırım harcamalarında hem israf ve kayırmayı önleyecek hem verimliliği artıracak tek yol, Kamu İhale Kanunu’nun 2001 reformları sırasında olduğu gibi AB kıstaslarıyla uyumlu hale getirilmesidir, yani şeffaf ve rekabetçi ihale…

İşi parti kavgasına dökmek kolay. Ama modern devletin nasıl bir kurallar ve kurumlar devleti olduğunu anlamak her şeyden önemli.

Yoksa kim iktidara gelirse, hele de güçlüyse, aynı sorunları, aynı kaynak ısrafını yaşıyoruz.

Vice President Cevdet Yılmaz and Minister of Treasury and Finance Mehmet Şimşek announced the Public Sector Savings and Efficiency Package.

The best part, in my opinion, is that it emphasizes efficiency. If the efficiency measure could prevent populism in economic policies, we would have achieved a great " rationalization ".

Mehmet Şimşek said, “ We will impose an upper limit on board of directors fees in the public sector. "The parts exceeding the limit will be recorded as income in the budget," he said.

This means that it has become an important event that can be recorded as income for the treasury.

What are these board memberships? Many of them were second and third incomes provided to high bureaucrats, and seats were distributed regardless of expertise to maintain the loyalty of party members who had lost their former positions...

Like electoral economics, this is one of the very common methods of doing " party politics with state resources " in 'developing countries'.

Infrastructure and city hospitals built through Public-Private Partnerships are big black holes, but since they depend on arbitration agreements, it is not easy to address them without preparing very good legal justifications.

100 BILLION LIRA

Economy writer Erdal Sağlam wrote in 10HABER that the savings package aims to save around 100 billion lira in the budget. It is a very modest figure compared to the 2.7 trillion deficit envisaged in the budget, but it is still good.

If savings are one of the ways to close the budget deficit, the main way is to shift the economy to productive growth and increase budget revenues.

I write often. Every statement of Şimşek confirms the mistakes made in the last ten years and especially in the last six years in the CB system. Like “ returning to rational ground ”…

The biggest mistake is the erosion of the separation of powers and judicial independence, and therefore the weakening of control. It is the explosion of inflation and external deficit with the policy of " interest is the reason " in the economy. These are policies that we call waste in management style.

These policies, which brought Turkey into crisis and seeking swaps in the Middle East, were previously pleasing to everyone from " us ". The system was changed, the elections were won... It was not thought that one day belt tightening would be necessary. We have reached that point.

THE TEMPERAMENT OF POWERS

It is the eternal habit of governments, if they are not subject to strong controls, they are extraordinarily prone to ostentation, to show off their power, to the luxury of space and vehicles, to create staff and allocate salaries to please the fans, in every period of history.

I wish Şimşek had also talked about the increase in the number of public personnel, right?

It is not possible to understand how deep a reflex this is in our culture without reading our late teacher Sabri Ülgener's unique work called " The World of Morality and Mentality of Economic Dissolution ". The late Ülgener summarizes it with the expression " pomp and magnificence for the upper class... contentment and obedience for the lower class ", quoted by the historian Naima. (p. 107)

It was like this all over the world in those ages.

Over time, the democratization of the understanding of the state and the development of the idea of ​​the rule of law established strict control mechanisms over those in power, the most important of which are the Court of Accounts and Parliamentary control.

Does Mehmet Şimşek want the Court of Accounts to be given audit authority in this respect? I'm sure he would want to, but he wouldn't find it politically appropriate to say it openly. Isn't there a body that will inspect, stop and at least report the construction of airports where not a single plane takes off or lands? Mr. Cevdet Yılmaz knows very well, this used to be DPT.

MOST IMPORTANT …

There are justified criticisms of the savings package. First of all, the savings that Beştepe will make should be announced and its practices should be announced and a 'public audit' should be provided. So that the consultant below, the chairman of the board, the minister, the general manager and the mayor can also take a look at themselves. Mahfi Eğilmez shared his concern that savings will not be effective without this, and he is right.

Prof. Yalçın Karatepe also criticizes the fact that the Public Procurement Law is not touched. Right. Because the only way to prevent waste and favoritism in investment expenditures and increase efficiency is to harmonize the Public Procurement Law with EU criteria, as it was during the 2001 reforms, that is, transparent and competitive tendering...

It's easy to turn it into a party fight. But it is most important to understand what kind of a state the modern state is, a state of rules and institutions.

Otherwise, whoever comes to power, especially if he is powerful, we experience the same problems and the same waste of resources.