1 Mayıs, vatandaştan korkan devlet, Erdoğan-Özel görüşmesi
İstanbul’daki görüşmelere yetişmek için Ankara’dan erkenden yola koyulurken, 1 Mayıs’ta, gösteri günlerinde meydanların, sokakların nasıl kapatıldığını onlarca kez tecrübe etmiş bir gazeteciye yakışmayan, saflığıma mı yanmalıyım bilmiyorum.
Üstelik bundan 3-5 yıl önce, pandemi daha başlamamışken yine 1 Mayıs’ta yine Taksim civarında bir görüşme yerine ulaşabilmek için bir buçuk saat yol yürümüş olmamın hatırası da dururken.
Ama devletin, burada iktidardan bahsediyoruz, takıntıları adı üzerinde takıntı haline gelmişse ve rasyonel zemin kalmamışsa insan zihninin o takıntıları dikkate almasında fayda var.
İktidarın, burada da bir kişiden bahsediyoruz haliyle, takıntıları yokmuş gibi plan yapmak işe yaramadı tabii. Koca bir dünya metropolünü, Taksim korkusu nedeniyle bu kadar kapatabileceklerini düşünmeyince akılsız başın cezasını yapılamayan görüşmeler çekti.
Şaka bir yana, İstanbul Valiliği’nin upuzun kapatılan yollar, çalışmayan vapur iskeleleri, iptal edilen füniküler hatları, kepenkleri inmiş metro istasyonları listesi; koskoca devletin vatandaşından ne kadar korktuğunu, onlar meydana çıkmasın diye bir tatil günü şehrin merkezini nasıl kilitleyebileceğini, açık kalan yerleri yoğun trafikle nasıl çekilmez hale getirilebileceğini ilan ediyordu.
İnsanı üzen bir üçüncü dünya ülkesi fotoğrafı.
O listenin ikinci söylediği ise, göreve kim gelirse gelsin ister özünde demokrat vali ya da çetelerle mücadele eden İçişleri Bakanı, kimsenin temelde özgül bir ağırlığının olmadığı, kabine üyelerinin yüksekten biraz daha yüksek bürokrat olmaktan öteye gitme ihtimallerinin ne kadar düşük olduğu idi.
Bu arada polisin kahramanlığı da on yıllardır ezberlenmiş barikata yürüyen sivil kalabalıklara biber gazı sıkıp onları yürütmemekle de olmaz. Birilerinin hatırlatması gerek.
Yürüyüş yapan vatandaşı Filistin gösterilerinde olduğu gibi pataklamaya da kahramanlık denmez.
Güvenlik görevlisi; vatandaşın on binlercesi, yüz binlercesi toplanmışken onların güvenlik içerisinde anayasal haklarını kullanmasını sağlayabiliyorsa, işinin hakkını vermiş olur.
Protesto eden, yürüyen vatandaş o meydandaki polisle tam zıt görüşlere sahipken de o kolluk gücü o vatandaşın söz söyleme hürriyetini, kimseye ve kamu/özel mülkiyete zarar vermediği sürece, koruduğunda kahramandır. Bugün biraz saf duran cümleler tabii.
Yoksa çelik kasklar, kalkanlar, bir gazları, kullanılmaya hazır plastik mermiler bir de arkada TOMA’larla anayasal olmayan kararları uygulamanın adına kahramanlık demezsek sanki daha iyi olur.
1 Mayıs’ın seçim sonrası mesajı ise İstanbullunun neden oy verdiğini iktidarın anlamamakta direndiği oldu. Yanlış yorum yapmayalım. 11 milyon seçmen İstanbul’da sandığa giderken anakronik sol örgütler Taksim’de yürüyüş yapabilsin diye oy vermedi. Ya da CHP seçmeninin bile sadece bir kısmının önemsediği “Taksim özgürlük meydanıdır” sloganının arkasına da düşmedi.
Ama kendi siyasi takıntılarınla benim hayatımı şekillendirmeyi bıraksan mı artık dedi seçmen. Taksim’e gidilip gidilmesi çok da gündemim değil, orada ortalığı yakıp yıkan olursa da gereğini yap ama sürekli hayatıma polisi sokmasan olmaz mı dedi. Bu kadar devlet bana fazla demeye çalıştı.
22 yıl önce “sivil siyaset” diye yola çıkıp alet çantanda sadece kanun, polis, asker, iki satır yazı ile “gereği yapılsın” talimatlarından başka bir alternatif kalmadı ise ters giden bir şey yok mu mesajı idi 31 Mart. Duyan varsa tabii.
İktidar 31 Mart’tan önceki takıntılarından kolay kurtulamayacak onu gördük, peki CHP?
Genel Başkan Özgür Özel’in Taksim’e yürüme kadarı orada da işlerin çok farklı olmadığını gösteriyordu ki son anda açıklama yapıp olaysız dağıldı CHP. Biraz mehter bölüğü misali. İki ileri bir geri.
Siyasi partiler elbette toplumdaki endişeyi, talebi, beklentiyi gündemleştirir. 31 Mart’ta seçmen bunun siyasetle yapılması gerektiğini lisan-ı münasiple anlattı. Daha önceki aktivist, istemeyizci, “müzakere değil mücadele” mantığına vermediği krediyi siyasete, icraata ve elbette duruşu olan söze verdiğini seçmen daha nasıl anlatsın ki?
Hele de bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan ile CHP Genel Başkanı Özgür Özel yıllardan sonra ilk kez slogan değil “siyaset” üzerinden bir diyalog kuracak iken bunu 1 Mayıs gölgesinde yapmanın ne kadar anlamlı olduğu da ayrıca önceden düşünülse iyi olurdu.
Günün sonunda Saraçhane’de açıklama yapıldı ve şimdi saatler bugünkü görüşmeye ayarlı.
Bu köşede görüşmeye dair olumlu satırlar iki kez yazıldığı için tekrara gerek yok.
Erdoğan’ın sadece kendi gündemine odaklanmasına, siyaseten onu 22 yıl iktidarda tutan sınırlı ama güçlü empati yeteneğinden geriye sadece sınırların kalmasına, CHP’nin dar gündemlerinden sıyrılamama potansiyelinin geçmiş siciline bakınca görüşmeye burun kıvırmak en kolayı.
Ama görüşmeye temkinli kredi vermek zor ama doğru olan. En azından son iki seçimde seçmenin mesajı bunu söylüyor.