31 Mart 2024 yerel seçimlerinin sonuçları geçmişte yaşananlardan, hatta dünyada alışagelmiş örneklerden hayli farklı bir anlam taşıyor. Türkiye’nin yakın tarihindeki 1989 seçimleriyle benzerliği de sadece göreceli.

Bu seçimleri 2023 Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleriyle karşılaştırarak muhalefetin geçmişte yaptığı yanlışlar üzerindeki fikir egzersizleri cazip gözükebilir ancak gelecek açısından sağlayacağı yarar sınırlıdır.

Yerel seçimlerin galibi CHP adına seçim gecesi verilen çok katmanlı mesajlar, kullanılan uslup üstlenilen sorumluluğun bilincini yansıtan bir anlayış taşıyordu.

CHP Türkiye’nin geleceği, rejimin demokrasinin ve hukukun üstünlüğüne göre biçimlendirilmesi; makulün yakalanması bakımından tarihsel bir sorumluluk yüklenmiş bulunmaktadır.

Seçmen yerel seçimlerde kullandığı oyla iktidardan memnuniyetsizliğini ve CHP’yi sivil toplumun ve örgütlerinin imha edilmiş olduğu bir zeminde muhalefetin esas gövdesi olarak gördüğünü çok net biçimde ifade etmiştir. Seçimlere katılım oranındaki aşınma veya Cumhur İttfakı partilerinin rekabet halinde olduğu seçim bölgelerindeki seçmen davranışı bu tespiti sakatlayan değil destekleyen verilerdir. Seçim sonuçları, devam eden ‘ kültürkampf’ iklimine rağmen ekonomik koşulların etkisinin de kuvvetle devreye girdiğini göstermenin yanısıra beklentilere koşut bir değişim süreci yaşayan CHP’de bu istidadın sürdürülebileceğine dair güveni de vurgulamaktadır. Özellikle bazı büyükşehirlerdeki CHP belediye başkanlarının performansı ve siyaset uslupları da birincil ölçüde etkili olmuştur.

Türkiye’de siyasal iktidarın ülkeyi kesif olduğu kadar keyfi bir otoriter rejime sürüklediği çok açıktır; otoriterlik siyasal iktidarın özü haline dönüşmüştür. Denge ve denetim mekanizmaları tahrip, çoğu durumda yok edilmiştir. Seçmen bu kurumsal çöküşün de bilincinde olarak yerel yönetimler yoluyla ‘karşıt bir ağırlık’ oluşturma, terazinin diğer kefesini de güçlendirme iradesini ortaya koymuştur.

Sonuçların Cumhur İttifakı iktidarının tutumu, yönetim anlayışı, politikaları üzerinde yaratacağı sonuçlara dair birçok değerlendirme yapılmaktadır, yapılacaktır. Bu değerlendirmelerin sağlıklı olabilmesinin koşulu siyasal iktidarın omurgasındaki aşırı esnekliği, oynaklığı göz önünde tutmaktır. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu defaki balkon konuşmasında demokrasi retoriğinin kıvam ve uslubuna 2002 öncesinden ve hemen sonrasındaki dönemden beri pek rastlanmadığı da dikkat çekmiştir. Ancak, bunun söylemde ve uygulamada kalıcı olacağını düşünmek yanıltıcı olabilir.

31 Mart seçmenimizin ferasetinin ve seçimlere indirgenmiş halde olsa da demokrasinin varlığının tezahürü olarak Türkiye’nin dünyadaki itibarı ve otoriter rejimin hakim olduğu diğer bazı ülkelerden bir ölçüde ayrışması bakımından cesaret vericidir.

Evet, Türk toplumu ve CHP bu seçimlerden başarıyla çıkmıştır. Ama aynı zamanda seçmen CHP’ye ateşten gömlek giydirmiş olmaktadır. Yerel seçim sonuçları taşıdığı büyük anlama rağmen sadece bir başlangıçtır; geleceğe dönük kapsamlı bir iddianın somutlaştırılmasının ilk adımıdır. Bu değerli ilk adımın Türkiye’nin acıklı koşullarını olumlu yönde dönüştürücü bir sahici başarıya ulaşması CHP’nin kendisini ‘’ çocukluk hastalıklarından’’ tamamen kurtarmasına, değişim sürecini sağlam bir anlayış ve zemine oturtmasına, bazı yerel yöneticilerinin geçmişte yaptıkları aleni yanlışları tekrarlamamasına ve iyi yönetişim kurallarını esas alarak sorumluluğunu üstlendiği yerel yönetimleri yüksek performansla yönetmesine bağlıdır.

Kısacası, CHP cumhuriyet ve demokrasi sözleşmesinin önderi olma görevini layıkıyla benimseyebilmeli ve ifa edebilmelidir.

The results of the local elections on March 31, 2024 have a very different meaning from what has been experienced in the past and even from the usual examples in the world. Its similarity with the 1989 elections in Turkey's recent history is only relative.

By comparing these elections with the 2023 Presidential and parliamentary elections, it may seem attractive to exercise thought about the mistakes made by the opposition in the past, but their benefit for the future is limited.

The multi-layered messages given on behalf of CHP, the winner of the local elections, on the election night, and the tone used, conveyed an understanding that reflected the awareness of the responsibility assumed.

CHP Turkey's future, shaping the regime according to democracy and the rule of law; A historical responsibility has been assumed in terms of catching the reasonable.

The voters clearly expressed their dissatisfaction with the government with their votes in the local elections and that they see the CHP as the main body of the opposition in a field where civil society and its organizations have been destroyed. The erosion in the participation rate in the elections or the voter behavior in the constituencies where the People's Alliance parties are competing are data that support, not undermine, this determination. In addition to showing that the impact of economic conditions has come into force despite the ongoing 'kulturkampf' climate, the election results also emphasize the confidence that this tendency can be sustained in the CHP, which is experiencing a change process parallel to expectations. The performance and political styles of CHP mayors, especially in some metropolitan cities, were also primarily influential.

It is obvious that the political power in Turkey has dragged the country into a dense and arbitrary authoritarian regime; Authoritarianism has become the essence of political power. Balance and control mechanisms have been destroyed, in most cases. Being aware of this institutional collapse, the voters have demonstrated their will to create an 'counterweight' through local governments and to strengthen the other side of the scale.

Many evaluations are being made and will be made regarding the consequences of the results on the attitude, management approach and policies of the People's Alliance government. The condition for these evaluations to be sound is to take into account the extreme flexibility and volatility in the backbone of political power. It was also noted that in President Erdoğan's balcony speech this time, the consistency and style of democracy rhetoric had not been seen much since before and after 2002. However, it may be misleading to think that this will be permanent in discourse and practice.

March 31st is encouraging in terms of Turkey's reputation in the world as a manifestation of the wisdom of our voters and the existence of democracy, albeit reduced to elections, and its separation from some other countries dominated by authoritarian regimes.

Yes, Turkish society and CHP emerged successful in these elections. But at the same time, the voters put the CHP under fire. Despite their great meaning, local election results are only a beginning; It is the first step in concretizing a comprehensive claim for the future. The real success of this valuable first step, which transforms Turkey's sad conditions in a positive way, will enable the CHP to completely rid itself of its "childhood diseases", to establish the process of change on a solid understanding and basis, not to repeat the obvious mistakes made by some local administrators in the past, and to comply with the rules of good governance. It depends on managing the local governments for which it is responsible based on high performance.

In short, CHP must be able to properly embrace and fulfill its duty as the leader of the republic and democracy contract.