1)“Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur lafı boşmuş”

Süleyman Demirel’in bu ünlü sözünün, Erdoğan’ın onca ekonomik krize rağmen özellikle Mayıs 2023 seçimlerini kazanmasıyla birlikte tedavülden kalktığı sonucuna varılmıştı. Fakat 10 ay sonra, seçmen sayısı artmasına rağmen AKP’nin 3 milyon daha az oy almasında başta emeklilerin durumu olmak üzere ekonomik sıkıntıların bulunduğu muhakkak.

2) “Erdoğan çok rahat”

Aslında “Erdoğan ne yapar eder kazanır, hele İstanbul’u vermez” sözü beş yıl önce tekzip edilmişti. Fakat 2023’teki zaferinin ardından ilk olarak İstanbul’u yeniden kazanmayı telaffuz etmesiyle birlikte tekrar dillere yerleşti. Kampanya sürecinde sadece miting yapması, televizyonlara pek çıkmaması da Erdoğan’ın çok rahat olduğu şeklinde yorumlandı. Değilmiş.

3) “İstanbul seçimlerini DEM Parti ve Yeniden Refah Partisi belirleyecek“

Benim de sık sık tekrarladığım bu tespit aslında son günlerde peş peşe yayınlanan anketlerle yalanlanıyordu ama inanmak güç geliyordu. Sonuçta ne DEM Parti’nin, bir önceki seçimdeki gibi yüzde 8 oy alması halinde bile Ekrem İmamoğlu’nun kaybettiğini, ne de YRP son anda adayını çekip bütün oyları ona gitse bile Murat Kurum’un kazanabildiğini gördük.

4) “Bu seçimlerde esas olan İstanbul, diğerleri teferruat“

Evet İstanbul çok önemliydi, İmamoğlu’nun 12 puan farkla yüzde 51 ile kazanması tarihi bir olaydı, fakat olay sadece bundan ibaret değildi. AKP’nin 3 büyükşehir, 12 il, 180 ilçe ve 77 belde belediyesi kaybetmesi; ilk kez bir il (Nevşehir) ve 5 fazla ilçe belediyesi kazanmasına rağmen İYİ Parti’nin özellikle büyükşehirlerde hezimete uğraması da başlı başına önem arz ediyor.

5) “Bu seçimin sürprizleri YRP ve Zafer Partisi olacak“

Bu da ben dahil çok kişinin ısrar ettiği bir tespitti. Yüzde 6.19 oy oranı, bir büyükşehir (Şanlıurfa), bir il (Yozgat) ve 39 ilçe belediyesiyle YRP bizi haklı çıkardı ama 2023’ten daha az oy alan ve hiçbir belediye başkanlığı kazanamayan Zafer Partisi bizi yanılttı.

6) “Milliyetçilik yükselişte”

Mayıs 2023’te MHP, İYİ Parti, Zafer Partisi, ayrıca cumhurbaşkanı adayı olarak Sinan Oğan’ın aldıkları oylara bakılarak Türkiye’de milliyetçiliğin altın çağını yaşadığı düşüncesi hakim oldu. Buna bağlı olarak AKP’den milletvekili seçilmiş olan Tuğrul Türkeş bir “milliyetçiler ligi“ oluşturulmasını önermişti. Ama 31 Mart’ta bu üç partinin toplam oyu yüzde 10’u ancak geçebildi.

7) “CHP ana muhalefet olmaya mahkum”

2002’den bu yana AKP’nin oylarında çok inişler çıkışlar oldu ama hiç birinci parti olma özelliğini kaybetmemişti, ta ki 31 Mart’a kadar. Beş yıl önce, o kadar başarılı olmasına rağmen CHP, AKP’den yaklaşık 3.5 milyon az oy almıştı, bu sefer AKP’ye bir milyondan fazla oy fark attı. 

8) “Katılım oranının düşmesi iktidara yarar“

Mayıs 2023 hezimetinin ardından muhalefet seçmeni büyük bir hayal kırıklığı yaşamış, siyasete küsmüştü. Bu nedenle başta CHP olmak üzere muhalefet partilerinin değil başka partilerden oy almak kendi seçmenlerini bile sandığa götürmekte zorlanacakları düşünüldü. 31 Mart’ta katılım oranı beklendiği gibi düştü fakat sonuçlara baktığımızda en büyük firenin iktidar cenahında olduğu görüldü. 

9) “CHP Türkiye partisi olamaz”

Kırklareli, Sakarya ve Kocaeli istisna CHP, ülkenin batısının tamamında il belediyelerini kazandı. Bunlardan özellikle Bursa, Balıkesir, Denizli ve Manisa büyükşehirlerini, Kütahya, Afyon gibi illeri alması epey şaşırtıcı oldu. Ama bunun dışında Giresun, Amasya, Adıyaman, Kilis, Kırıkkale gibi illeri de sürpriz bir şekilde alan CHP’nin büyükşehirlerdeki Kürt oylarının hatırı sayılır bir bölümünü de kazandığı düşünülürse bir Türkiye partisi olduğunu söyleniliriz. 

10) “CHP ile yan yana duran sağcılar kaybediyor“

  “YRP’nin yaptığını neden DEVA, Gelecek ve Saadet partileri yapamadı?” sorusuna kestirmeden “çünkü CHP ile yanına durdurlar, sağ seçmendeki ‘CeHaPe’ alerjisini kaşıdılar“ gibi cevaplar verildi. Bunlara İYİ Parti’yi de ilave edebiliriz. Fakat “hür ve müstakil” girdikleri yerel seçimlerde bütün bu partiler buhar oldu. Demek ki neymiş: CHP sağcılarla yan yana durduğunda kaybediyormuş!   

1) "The saying that there is no power that an empty pot cannot destroy is empty"

It was concluded that this famous quote of Süleyman Demirel disappeared from circulation, especially after Erdoğan won the May 2023 elections, despite all the economic crises. However, 10 months later, although the number of voters increased, it is obvious that economic difficulties, especially the situation of retirees, caused AKP to receive 3 million fewer votes.

2) “Erdogan is very comfortable”

In fact, the statement "Erdogan will win no matter what he does, especially if he won't give up Istanbul" was refuted five years ago. However, after his victory in 2023, he first became a household name when he announced that he would regain Istanbul. The fact that he only held rallies during the campaign and did not appear on television much was interpreted as Erdoğan being very comfortable. It wasn't.

3) “Istanbul elections will be determined by DEM Party and Re-Welfare Party ”

This observation, which I often repeated, was actually refuted by the surveys published one after the other in recent days, but it was hard to believe. As a result, we saw that Ekrem İmamoğlu did not lose even if the DEM Party received 8 percent of the votes as in the previous election, nor did Murat Kurum win even if the YRP withdrew its candidate at the last minute and all the votes went to him.

4) “Istanbul is the main issue in these elections, the others are details .”

Yes, Istanbul was very important, İmamoğlu's victory by 12 points with 51 percent was a historical event, but it was not just about that. AKP lost 3 metropolitan municipalities, 12 provinces, 180 districts and 77 town municipalities; Although it won a province (Nevşehir) and 5 more district municipalities for the first time, the İYİ Party's defeat, especially in metropolitan cities, is also important in itself.

5) “The surprises of this election will be YRP and Victory Party”

This was a determination that many people, including me, insisted on. With 6.19 percent of the votes, one metropolitan city (Şanlıurfa), one province (Yozgat) and 39 district municipalities, YRP proved us right, but the Victory Party, which received fewer votes than 2023 and could not win any mayoralties, misled us.

6) “Nationalism is on the rise”

Considering the votes received by MHP, İYİ Party, Zafer Party and also Sinan Oğan as presidential candidate in May 2023, the idea that nationalism was experiencing a golden age in Turkey prevailed. Accordingly, Tuğrul Türkeş, who was elected as a member of parliament from the AKP, proposed the creation of a "league of nationalists". But on March 31, the total votes of these three parties could only exceed 10 percent.

7) “CHP is doomed to be the main opposition”

There have been many ups and downs in AKP's votes since 2002, but it never lost its position as the leading party, until March 31. Five years ago, despite being so successful, the CHP had received approximately 3.5 million fewer votes than the AKP, this time it outperformed the AKP by more than a million votes. 

8) “A decrease in the participation rate will benefit the government .”

After the May 2023 defeat, opposition voters were greatly disappointed and became embittered about politics. For this reason, it was thought that they would have difficulty in getting votes not only from opposition parties, especially CHP, but also from other parties and even taking their own voters to the polls. On March 31, the participation rate dropped as expected, but when we looked at the results, it was seen that the biggest loss was on the government side. 

9) “CHP cannot be the party of Türkiye”

With the exception of Kırklareli, Sakarya and Kocaeli, CHP won provincial municipalities in the entire west of the country. It was quite surprising that it took especially the metropolitan cities of Bursa, Balıkesir, Denizli and Manisa, and provinces such as Kütahya and Afyon. But apart from that, considering that CHP surprisingly won provinces such as Giresun, Amasya, Adıyaman, Kilis, Kırıkkale and won a significant portion of the Kurdish votes in the metropolitan cities, we can say that it is a Turkish party. 

10) “Rightists who stand side by side with CHP are losing .”

  “Why couldn't DEVA, Future and Saadet parties do what YRP did?” Answers to the question were given in shorthand, such as "because they sided with the CHP and scratched the 'CeHaPe' allergy in the right-wing voters." We can also add İYİ Party to these. However, all these parties evaporated in the local elections in which they entered "free and independent". So what it is: CHP loses when it stands side by side with the right-wingers!