Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul’da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı’nın (İİT) 51. Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, İsrail saldırganlığına karşı “İslam ittifakı” önerdi.

Erdoğan, İstanbul’un kaderinin, Şam’ın, Gazze’nin, Kudüs’ün, Mekke ve Medine’nin, Tahran’ın kaderinden ayrı olmadığını savunduğu konuşmasında İsrail’in haydutluğuna karşı “2 milyarlık İslam aleminin tek başına bir kutup haline gelmesi şarttır” dedi (Cumhuriyet, 21.6.2025).

Peki, “İslam ittifakı” bir çözüm müdür, ABD destekli İsrail saldırganlığına karşı bir çare midir? Ve daha önemlisi bir “İslam ittifakı” kurmak mümkün müdür? 

AMERİKACILIK YAPARAK İSRAİL'E KARŞI OLUNAMAZ

Erdoğan’ın önerdiği bir “İslam ittifakı” hem mümkün değildir çünkü gerçekçi değildir hem de çelişkileri nedeniyle “samimi” değildir. 

Çünkü bölgemizdeki pek çok İslamcı rejim, hem Amerikancılık yapmakta hem de İsrail’e karşı olduğunu söylemektedir.

Doğru, söylem düzeyinde en İsrail karşıtı rejim de Erdoğan rejimidir.

Ama bölgemizdeki tüm İslamcı rejimlerin asıl sorunu şudur: Amerikancılık yaparak İsrail’e karşı sert sözler söyleyebilirsiniz ancak İsrail’e karşı sonuca etki yapacak bir pozisyon alamazsınız. Topraklarınızdaki üslerden kalkan ABD uçakları İsrail’e askeri destek verecek ama siz İsrail’e karşı olacaksınız!

İHVAN'DA İRAN ÇATLAĞI

Bir İslam ittifakının mümkün olmadığının göstergelerinin başında İhvan (Müslüman Kardeşler) gelmektedir. 

İhvan’ın Genel Mürşid Vekili Dr. Salah Abdülhak İran’ın dini lideri Hamaney’e 18 Haziran’da mektup göndererek “tam destek” verdiklerini açıkladı ama İhvan’ın Suriye kolu 19 Haziran’da yayınladığı bildiriyle bu tavrı tanımadığını duyurdu. Suriye İhvan’ı hem İran’ı hem İsrail’i “bölgede hegemonya kurmaya çalışan suçlular” olarak nitelendirerek “her iki taraftan da teberri ettiklerini (uzak durduklarını)” ilan etti (Harici, 20.6.2025).

Oysa Suriye İhvanı, Erdoğan rejiminin Esad karşıtlığının merkezinde duruyordu. Esad, AKP’nin istediği İhvancıları hükümetine ortak etmediği için kardeş olmaktan çıkıp düşman olmuştu! Şimdi o İhvan, “ikisinden de uzak duruyoruz” diyerek fiilen İsrailcilik yapmış oluyor!

İSLAMCI REJİMLERİN İRAN KARŞITLIĞI

Erdoğan’ın önerdiği bir İslam ittifakının mümkün olamayacağının göstergelerinden biri de Arap-İslam ülkelerinin fiili durumlarıdır. Örneğin Ürdün, İsrail uçakları İran’ı vururken hava sahasını açtı ama İran yanıt verirken kapattı; dahası Ürdün Silahlı Kuvvetleri İran İHA’larını düşürerek İsrail’e pratikte yardımcı oldu.

Uzun örnek listesine gerek yok. Körfez ülkeleri başta pek çok ülkedeki ABD üslerinin varlığı ile “İsrail’e karşı bir İslam ittifakı”nın gerçekçi olamayacağı ortada...

İSLAMCILIK GENİŞ CEPHEYİ BÖLER

Daha önemlisi de şu: İsrail iki yıldır Gazze’de Filistinlilere soykırım uyguluyor. Peki hangi İslamcı rejim Gazze’yi savunmak konusunda İsrail’e karşı gerçek ve etkili bir pozisyon aldı? Daha doğrusu şöyle soralım: Sonuca etkisi bakımından hangi İslamcı rejim, Güney Afrika’dan daha fazla İsrail’e karşı pozisyon alabildi? Hiçbiri.

Dolayısıyla Gazze’yi ya da Tahran’ı savunmak adına, İsrail’e karşı bir “İslam ittifakı” hem mümkün değildir hem de çare değildir. Tersine bu tür girişimler İsrail’e karşı mücadele eden Güney Afrika öncülüğündeki Afrika kıtası ile Kolombiya ve Venezuela öncülüğündeki Güney Amerika ile hatta İspanya ve İrlanda gibi Avrupa ülkeleri ile araya “din” koyarak ayrışmak anlamına gelir.

NE YAPMALI?

İsrail’e karşı gerçekten konumlanmak isteyen, din eksenli arayışlarda olmak yerine birincisi antiemperyalist tutum alarak öncelikle ülkesindeki Amerikan askeri varlığına son vermelidir, ikincisi de “İslam ittifakı” gibi arayışlar yerine daha geniş bir cephe olan Küresel Güneycilik yapmalıdır.

In his speech at the 51st Council of Foreign Ministers Meeting of the Organisation of Islamic Cooperation (OIC) held in Istanbul, President Erdoğan proposed an “Islamic alliance” against Israeli aggression.

In his speech, Erdoğan argued that the fate of Istanbul, Damascus, Gaza, Jerusalem, Mecca and Medina is not separate from the fate of Tehran, and said, “It is essential for the Islamic world of 2 billion to become a single pole” against Israel’s banditry (Cumhuriyet, 21.6.2025).

So, is the “Islamic alliance” a solution, a remedy against the US-backed Israeli aggression? And more importantly, is it possible to establish an “Islamic alliance”?

YOU CANNOT BE AGAINST ISRAEL BY BEING AN AMERICAN

An “Islamic alliance” proposed by Erdoğan is not only impossible because it is unrealistic, but also not “sincere” because of its contradictions.

Because many Islamist regimes in our region are both pro-American and say they are against Israel.

True, the most anti-Israeli regime at the rhetorical level is the Erdoğan regime.

But the real problem of all Islamist regimes in our region is this: You can speak harsh words against Israel by being pro-American, but you cannot take a position that will affect the outcome against Israel. US planes taking off from bases on your land will provide military support to Israel, but you will be against Israel!

IRANIAN CRACK IN IHVAN

The Ikhwan (Muslim Brotherhood) is one of the main indicators that an Islamic alliance is not possible.

The Brotherhood’s Deputy General Guide Dr. Salah Abdulhak sent a letter to Iran’s religious leader Khamenei on June 18, declaring that they gave “full support,” but the Brotherhood’s Syrian branch announced in a statement released on June 19 that it did not recognize this stance. The Syrian Brotherhood described both Iran and Israel as “criminals trying to establish hegemony in the region,” and declared that they “distanced themselves from both sides (stayed away)” (Harici, 20.6.2025).

However, the Syrian Brotherhood was at the center of the Erdoğan regime's opposition to Assad. Since Assad did not include the Brotherhood members that the AKP wanted in his government, they had ceased to be brothers and became enemies! Now, by saying "we stay away from both", that Brotherhood is actually acting like an Israeli!

ISLAMIST REGIMES’ ANTI-IRANIAN ATTITUDE

One of the indicators that an Islamic alliance proposed by Erdoğan is not possible is the actual situation of Arab-Islamic countries. For example, Jordan opened its airspace when Israeli planes were hitting Iran, but closed it when Iran responded; moreover, the Jordanian Armed Forces helped Israel in practice by shooting down Iranian UAVs.

There is no need for a long list of examples. It is obvious that an “Islamic alliance against Israel” cannot be realistic, especially with the presence of US bases in many countries, especially the Gulf countries...

ISLAMISM DIVIDES THE WIDE FRONT

More importantly, Israel has been committing genocide against Palestinians in Gaza for two years. So which Islamist regime has taken a real and effective stance against Israel in defense of Gaza? Or rather, which Islamist regime has taken a more effective stance against Israel than South Africa in terms of the outcome? None.

Therefore, an “Islamic alliance” against Israel in order to defend Gaza or Tehran is neither possible nor a solution. On the contrary, such attempts would mean separating the African continent led by South Africa, South America led by Colombia and Venezuela, and even European countries such as Spain and Ireland, by putting “religion” in between.

WHAT TO DO?

Those who really want to position themselves against Israel should first adopt an anti-imperialist stance instead of seeking religion-based quests and first end the American military presence in their country, and second, instead of seeking an “Islamic alliance”, they should pursue a broader front, Global Southernism.