Ankara Bilim Üniversitesi’nin düzenlediği Verimlilik ve Teknoloji Fuarı’nın ana konuşmacılarından biri Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’tu. Kurtulmuş’un yaptığı konuşma manşetlik oldu.

Aslında konuşmaya Kurtulmuş çok yerinde sorular sorarak başladı. “Teknolojiyi en üst seviyede takip etmeliyiz ancak yapay zeka nereye doğru gelişiyor, bunu insanlık tam kestiremiyor, bunu da yakından takip etmeliyiz” dedi. Kurtulmuş haklı. Yapay zekanın hayatımıza girmesiyle insanlığın yeni bir aşamaya geçtiği bir gerçek. Ancak yapay zekanın nereye evrileceği toplumları nasıl şekillendireceği soruları da ilk kez Numan Kurtulmuş’un aklına gelmiş sorular değil, bu konuda şimdiden oluşmuş epey bir külliyat var.

Kurtulmuş’un konuşmasının devamı ilginç. Kurtulmuş, “Yapay zekaya her türlü şeyi öğretebiliyoruz da yapay zeka gözyaşının değerini biliyor mu? Yapay zeka bir özür dilemenin ne anlama geldiğini anlayabiliyor mu? Yapay zeka, sevincin kederden nasıl ayrılabileceğini bize anlatabilir mi?” diye sordu.

Devamında dünyada yükselen, ABD’de Trump’ın iktidara da gelmesiyle artık ana akımlaşan sağ komplo teorilerine göz kırparak devam etti: “Bunun için çok tehlikeli olarak özellikle yeryüzünde devam eden şeytani bir oyunun parçası olan insansızlaştırma sürecinin bir aracı olarak yapay zekanın kullanılmasına müsaade etmemeliyiz.”

***

Şeytani insansızlaştırma planı göndermesini Batı’da aşırı sağ ve aşırı solcu komplo teorilerinde pandemi sonrası sık görmeye başladık. Bu komplo teorilerini takip edenler, Başını Dünya Küresel Forumunun çektiği zenginlerin insanların soyunu kurutmayı amaçladığını söylüyor. Neden bunu yaptıklarına ilişkin sözde açıklamalar, bu kişilerin aslında uzaylı olduğundan, insan kılığına girmiş sürüngen oldukları iddialarına kadar uzanıyor.

Bill Gates, Dünya Ekonomi Forumu kurucusu Klaus Schwab, Kanada Başbakanı Justin Trudeau, komplo teorilerine göre dünyayı insansızlaştırmaya çalışan gizli örgütün üyeleri. Peki dünyanın en zenginleri insanları yok ederlerse sahip oldukları gücün ne anlamı kalacak ve ürettiklerini kime satacaklar gibi basit soruların yanıtları yok. Bu sorulara yanıtlar uzaya, sürüngenlere falan bağlanıyor.

***

İnternette bu komplo teorisi külliyatına ulaşmak kolayca mümkün. Kimileri iyice deli saçması, kimileri daha sofistike. Ancak gerçek bir anlama anlamlandırma ve sisteme gerçek bir anti tez geliştirme süreçlerini içermediği için epey de popüler.

Komplo teorileri bazı olay ve olguları ele alıp, biraz çarpıtma, biraz gerçek olmayan şeylerle karıştırma, içine biraz da sansasyon katarak her zaman tutarlı da olmayan anlatılardan oluşuyor. İçinde kapitalizm eleştirisi de barındırdığından alıcısı çok. AKP’li siyasetçiler sanki kendileri ahbap çavuş kapitalizmi üzerine dev bir rejim inşa etmemiş gibi kapitalizm eleştirilerine de bayılıyorlar. Muhtemelen komplo teorici kapitalizm eleştirileri içinde anti batı, anti evrensel değerler, söylemler barındırdığı için de AKP’liler bayılıyor.