Seçimler, Türkiye siyaseti için bir “öfori” dönemi: 31 Mart yerel seçimleri de, danslar, şarkılar, atışmalar, hareketli meydanlar ve göreceli bir ifade özgürlüğüyle politikayı hareketlendirdi.

1 Nisan’dan sonra, yaklaşık dört yıllığına böylesi bir seçim ortamına tanık olmamamız gayet olası. İktidar; Cumhur İttifakı, seçimlere gitmek istemezse, 2028’e kadar Türkiye’nin önünde herhangi bir sandık olmayacak.

Bu da demektir ki, Türkiye demokrasisinin sınırlarıyla başbaşa kalacağız. Ve yüksek ihtimalle, bu sınırlar da bugünkü alanında bile kalmayıp daha da daraltılacak.

Muhalefetin geneli, yerel seçimler sonrasını iyi okuyamayarak çok bölündü. Kendi adaylarını çıkarmakta ısrarcı olanların, en azından “muhalefete muhalefet etmeyip”, ortak bir takım oyununda birleşebilmeleri gerekirdi. Bunun yapılamamasının faturası, 31 Mart gecesi, muhalefetin ortak bir oyun oluşturamadıkları için ucu ucuna kaybettiği il ve ilçelerin çokluğuyla çıkacak. Geri kalan dört-beş yıl boyunca da, hem yerelde hem de merkezde kötü yönetimlerin bedelini ödemekten iflahı kesilecek seçmenler, bugünün “muhalefete muhaliflerini” silip geçecek.

Bu seçimlerin şimdiden “acı kaybı”

31 Mart’a giden dönemdeki “sürprizlerden” biri, “derin dondurucudaki” Kürt Meselesi’nin yeniden gündeme gelmesiydi. Türkiye siyasetinin içinde ve dışında, olası bir Çözüm Süreci’ni destekleyen hiçbir somut ipucu olmamasına rağmen, seçimlere gün sayarken bu konuyu çok konuşur olduk.

ABD’nin Irak’taki ve ardından yüksek ihtimalle Suriye’deki 3500 kadar askerini geri çekmek için ilk yoklama turlarına girişince, bölge hareketlendi. Özellikle, Ankara’nın Irak ve Suriye sınırını da, fırsattan istifade “yeniden dizayn” hedefiyle, Bağdat ve Washington hattında görüşmelere girişmesiyle bu gündem daha da yoğunlaştı.

Ankara’nın hedefinde, sadece sınırlarını askeri bakımdan kendine göre “güvenlikli” ve hegemonyasını net biçimde kendi belirlediği şekilde yeniden tasarlamak yok. Aynı zamanda, “Kuru Kanal” olarak adlandırılan ticaret koridorunun da oluşturulması var: Irak'ın çok önem verdiği “mega proje”nin bir ayağı, Basra’daki Faw Limanı'nın yeniden inşasını Güney Koreli şirket Daewoo yürütüyor. Bu kısım, 2025’te bitecek. İkinci ayak ise "Kuru Kanal" koridoru olarak bilinen Faw Limanı'ndan başlayarak Divaniye, Necef, Kerbela, Bağdat ve Musul'dan geçerek Türkiye sınırına uzanacak. Koridorun Türkiye sınırından ise Mersin Limanı'na erişim sağlaması öngörülüyor.

Tabii, bu projenin Kuzey tarafında bazı “engeller” var: silahlı örgütler. Belli ki, Irak-Türkiye’nin diplomatik görüşmelerinden, bölgedeki Kürtleri de içeren “büyük barış projesi” çıkacağını düşünenler var; bu beklentide gözüken PKK da, Nevruz döneminde “müjdeli haber açıklayacağına” işaret etti. DEM Parti’nin son aylar ve haftalarda artan dozda, “Yeni Çözüm Süreci” için hükümete çağrı yaptıkları da düşünülürse, yüksek ihtimalle açıklamalar örtüşecek. Selahattin Demirtaş’ın Kürt Konferansı’na yolladığı açıklamasında olduğu üzere, “Çözümün muhatabı Recep Tayyip Erdoğan’dır” gibi bir yaklaşım ortaya konacak. Diğer bir deyişle, o cephede artık “bulmacanın eksik parçaları” açığa çıkıyor; bilmeceler tamamlanıyor.

Türkiye’nin demokratikleşmeden “Kürt Sorunu”nu çözmesi gibi ilginç bir formülasyon da, bilfiil masaya sürülüyor; hem de, Kürt siyaseti ve diğer aktörleri tarafından…

“Kuru Kanal” olursa, neden “Demokrasisiz Çözüm Süreci” olmasın?

Bu yaklaşım da, Türkiye toplumunda Kürtlerle Türkleri pek de birbirine yaklaştıracak bir durum değil. Tersine, insan hakları mücadelesiyle toplumun farklı kesimleri arasında oluşan ince köprüler de yıkılacak; pamuk iplikleriyle bağlı dayanışmalar daha da kopacak gibi gözüküyor.

Uluslararası ilişkilerdeki dengeler

Öte yandan, bölgedeki uluslararası ilişkiler de, pek öyle demokratik eksene doğru evrilmediğinden, tüm Kürtlere yönelik baskının artması daha da muhtemel. Irak Federal Mahkemesi, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi seçim yasası ve gelirlerini ilgilendiren davalar ile ilgili uzun zamandır beklenen kararlarını geçtiğimiz haftalarda açıkladı. Mahkeme, Barzanilerin yönetimindeki Kürt Bölgesi'nin petrol ve petrol dışı tüm gelirlerini Bağdat'a iade etmesine ve Kürdistan Bölgesi'ndeki çalışanların maaşlarının da "borç sayılmadan" ödenmesine karar verdi.

Keza, İran’da geçtiğimiz hafta yapılan seçimlerde, Urumiye kentindeki 12 milletvekilliğinin 7’sini Kürt adayların kazanması, bölgedeki Azerilerle gerilime yol açmıştı. İran’da seçimlere katılımın yüzde 40’lı seviyelere düştüğü; tüm kesimlere baskının arttığı bir dönemde, o taraftaki Kürtlere baskının yoğunlaşacağını öngörmek de çok zor değil.

Türkiye’de ise bahsettiğimiz gibi “seçimsiz” bir döneme gidiyoruz. Dahası, Avrupa kurumları gibi, Türkiye’de demokratik sicili konusunda eleştiri getirenler bile artık suskun.

Geçen hafta, Gezi davasında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilen iş insanı ve insan hakları aktivisti Osman Kavala hakkında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından 10 Aralık 2019 tarihinde açıklanan ve 11 Temmuz 2022 tarihinde de onaylanan “derhal serbest bırakılması” yönündeki karar, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından bu hafta Strasbourg'da bir kez daha ele alındı. Bakanlar Komitesi de, AİHM'nin Osman Kavala kararının uygulanış sürecinde “Ankara ile teknik diyaloğun sürülmesine” karar verdi. Türkçe meâli ile; Komite, Ankara ile yürütülen “üst düzey siyasi görüşmelerin” devam etmesini kararlaştırdı. Türkiye’ye karşı yaptırım kararı almadı.

Bahsi geçen “üst düzey siyasi görüşmeler” konusuna dönelim:

“Kavala dosyası 13 Kasım 2023 tarihinde Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Marija Pejcinovic-Buric ile Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Ankara'da gerçekleşen görüşmelerinde ele alınmış, Bakanlar Komitesi bu ziyaret sonrası Aralık 2023'teki toplantılarında Mart 2024'e kadar üst düzey teknik temasların devam etmesi yönünde karar almıştı. Bu karar kapsamında Avrupa Konseyi'nden üst düzey bir heyet 'Kavala'nın serbest bırakılması için Türk yargı sistemindeki mevcut yolları' görüşmek üzere 15 Şubat 2024 tarihinde Ankara'da temaslarda bulunmuştu.”

Bunda şaşılacak bir şey yok: Ukrayna ve Gazze Savaşları’nın bölgesel yüklerinin tam ortasında kalan Türkiye ile ABD de, Avrupa da iyi geçinmek istiyor.

Türkiye, kendi dinamikleri ile başbaşa: bu siyasi dengelerde de, stratejik ve demokrat akıl nadide bulunan bir çiçek, nesli tükenen bir canlı gibi. Bulunca üzerine titremek gerekiyor.

The elections are a period of "euphoria" for Turkish politics: The March 31 local elections enlivened politics with dances, songs, bickering, lively squares and relative freedom of expression.

After April 1, it is quite possible that we will not witness such an election environment for about four years. Power; If the People's Alliance does not want to go to elections, there will be no ballot boxes in front of Turkey until 2028.

This means that we will be left alone with the limits of Turkish democracy. And most likely, these borders will not even stay in their current area and will be narrowed even more.

The opposition in general was very divided, unable to read the aftermath of the local elections well. Those who insist on nominating their own candidates should have at least been able to "not oppose the opposition" and unite in a common team game. The price of not being able to do this will be incurred on the night of March 31, with the majority of provinces and districts that the opposition narrowly lost because they could not form a common game. For the remaining four or five years, voters who will be frustrated with paying the price of bad governance both locally and at the center will wipe out today's "opposition opponents".

These elections are already a "bitter loss"

One of the "surprises" in the period leading up to March 31 was the re-emergence of the "deep-freezing" Kurdish Issue. Although there is no concrete clue supporting a possible Solution Process within or outside Turkish politics, we have been talking about this issue a lot while counting the days to the elections.

The region became active when the United States began its first rounds of polling to withdraw its approximately 3,500 troops from Iraq and then most likely from Syria. This agenda intensified, especially when Ankara took advantage of the opportunity to engage in negotiations between Baghdad and Washington with the aim of "redesigning" the border with Iraq and Syria.

Ankara's goal is not only to redesign its borders in a way that is militarily "secure" and has a clear definition of its hegemony. At the same time, there is the creation of the trade corridor called the “Dry Channel”: One leg of the “mega project” that Iraq attaches great importance to, the reconstruction of the Faw Port in Basra, is carried out by the South Korean company Daewoo. This part will end in 2025. The second leg will start from Faw Port, known as the "Dry Channel" corridor, and pass through Divaniye, Najaf, Karbala, Baghdad and Mosul and extend to the Turkish border. It is envisaged that the corridor will provide access to Mersin Port from the Turkish border.

Of course, there are some "obstacles" on the Northern side of this project: armed organizations. Apparently, there are those who think that the diplomatic talks between Iraq and Turkey will result in a "great peace project" that includes the Kurds in the region; PKK, which seems to have this expectation, also pointed out that it will "announce good news" during the Nevruz period. Considering that the DEM Party has increasingly called on the government for a "New Solution Process" in recent months and weeks, the statements will most likely coincide. As in Selahattin Demirtaş's statement to the Kurdish Conference, an approach such as "The addressee of the solution is Recep Tayyip Erdoğan" will be put forward. In other words, the “missing pieces of the puzzle” are now being revealed on that front; riddles are completed.

An interesting formulation, such as Turkey solving the "Kurdish Problem" without democratization, is actually put on the table; as well as by Kurdish politics and other actors...

If there is a "Dry Channel", why not a "Solution Process Without Democracy"?

This approach is not a situation that will bring Kurds and Turks closer together in Turkish society. On the contrary, the thin bridges formed between different segments of society through the struggle for human rights will also collapse; It seems that solidarities tied by threads will break even further.

Balances in international relations

On the other hand, since international relations in the region have not evolved towards a democratic axis, it is more likely that the pressure on all Kurds will increase. The Iraqi Federal Court announced its long-awaited decisions regarding the cases concerning the Northern Iraqi Regional Government election law and revenues in the past weeks. The court decided that the Kurdish Region under the rule of the Barzanis should return all oil and non-oil revenues to Baghdad and that the salaries of employees in the Kurdistan Region should be paid "without being considered as debt".

Likewise, in the elections held in Iran last week, Kurdish candidates won 7 of the 12 parliamentary seats in the city of Urumiye, causing tension with the Azeris in the region. Participation in elections in Iran dropped to 40 percent; At a time when pressure on all segments is increasing, it is not difficult to predict that the pressure on the Kurds on that side will intensify.

In Turkey, as we mentioned, we are entering a period of "no elections". Moreover, like European institutions, even those who criticized Turkey's democratic record are now silent.

Last week, the decision for the "immediate release" of businessman and human rights activist Osman Kavala, who was sentenced to aggravated life imprisonment in the Gezi case, was announced by the European Court of Human Rights (ECHR) on 10 December 2019 and approved on 11 July 2022, by the Council of Europe. It was discussed once again by the Committee of Ministers in Strasbourg this week. The Committee of Ministers also decided to "continue technical dialogue with Ankara" during the implementation process of the ECHR's Osman Kavala decision. With Turkish meaning; The committee decided to continue the "high-level political talks" with Ankara. It did not decide on sanctions against Turkey.

Let's get back to the aforementioned "high-level political talks" issue:

“The Kavala file was discussed in the meetings of the Council of Europe Secretary General Marija Pejcinovic-Buric and Turkish Foreign Minister Hakan Fidan in Ankara on 13 November 2023, and after this visit, the Committee of Ministers will hold high-level technical contacts until March 2024 at its meetings in December 2023.” He decided to continue. Within the scope of this decision, a high-level delegation from the Council of Europe held contacts in Ankara on February 15, 2024 to discuss 'existing paths in the Turkish judicial system for the release of Kavala.'

There is no surprise in this: Both the USA and Europe want to get along with Turkey, which is in the middle of the regional burdens of the Ukraine and Gaza Wars.

Turkey is alone with its own dynamics: in these political balances, the strategic and democratic mind is like a rare flower, like an endangered creature. When you find it, you need to care about it.

Previous and Next Article