Göç karşıtlığı teması ABD’deki son seçimde de ana konulardan biriydi. Sürpriz değil, pek çok ülke için aynı şey konusu. Ama ABD göçle kurulmuş hem de göçle ayakta duran bir ülke. O nedenle durum karışık.

Sınırlardan kontrolsüz geçişlerle gelen, yasal bir statüsü olmadığı halde genelde vasıfsız işlerde çalışarak yaşamını sürdürenlerden Amerikan işçi sınıfı yıllardır rahatsız. Hatta Amerikan işçi sınıfını soldan koparıp sağa yaslayan faktörlerden de biri bu. Bunu anladık, siyaset de kendisini buna göre kalibre etti.

Yalnız ABD’yi ABD yapan günümüzde iki şey var. Aslında birisi göç, nitelikli göç (best and the brightest) biri de silikon vadisi. Bu ikisinin menfaatleri örtüşüyor. Ama bu durum Cumhuriyetçi Parti içindeki en kuvvetli damarla, MAGAcılarla çatışıyor. Kavga büyük!

***

MAGAcılar, nitelikli göçün de ABD’ye zarar verdiğini, yurt dışından gelen mühendislerin, doktorların Amerika’nın öz evlatlarının yerlerini kaptığını söylüyor ve Trump’a daha sert göç politikası için bastırıyor. Böylece Trump’ın yeni kankası, bir an bile yanından ayrılmayan Elon Musk’ın ayağına basıyor.

Elon Musk, Trump’ın yanında “tech bro”lar da dediğimiz silikon vadisini bir yerde temsilen duruyor. Siyaset silikon vadisi ile silikon vadisi siyasetle sınanıyor.

***

ABD’de bilgisayar teknolojisinin sembolü diye bildiğimiz silikon vadisinin temel özelliği devletten bağımsız, devlet müdahalesine karşı olması. Vadi bu ruh üzerine kurulu. Stanford Üniversitesi 40’larda 50’lerde ilk önce askeri amaçlarla geliştirilen bilgisayar teknolojilerini üreten, bunun üzerine çalışan öğrencileri kendi şirketlerini kurma konusunda teşvik etti. Gençler evlerinin garajlarında küçük çaplı teknoloji üsleri kurdular.

Silikon vadisi doğuşu ve işleyişi itibariyle liberter. Bakalım bu ruh “devletli” olmayla nasıl uyuşacak?

Musk ve çevresi H1B denilen vize tipi, yani vasıflı kişilerin Amerika’ya kolayca gelmeleri ve iş bulmalarının önünü açan düzenlemeyi destekliyor hatta genişletmek istiyor. Aşırı muhafazakar MAGAcılar buna karşı. ‘Göç göçtür kardeşim’ diyorlar. Aşırı sağ açısından şaşırtmayan bir tutum.

***

Amerikan solunun sembol ismi Bernie Sanders da topa girdi. Sanders, “H1B vizesiyle gelenler, en iyi en parlaklar değil. İyi maaşlı pozisyonları çalan uşaklar. Emek ucuzladıkça patronlar daha çok kâr ediyor” diye tweet attı.

Gerçekten çok daha ucuza mı çalışıyorlar? Herkes aynı fikirde değil. ABD’de son dönemde en hızlı artan nüfus Hindistan asıllı Amerikalı nüfusu. Hindistan’da yetişmiş mühendisler, doktorlar ABD’ye göç ediyor. ABD’li muadillerinden çok daha mı ucuza çalışıyorlar? Kesin böyle demek zor. Çünkü ABD’de etnisiteye göre hane geliri araştırmalarında Hindistan asıllılar hane geliri en yüksek grup olarak öne çıkıyor.

MAGAcılar ‘istemezük’ diyor, Eloncular tınmıyor. Trump şimdilik Elon’un yanında saf tutuyor. Bu pilav daha çok su kaldıracak.