Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ekonomi bilgisinin ciddiyetiyle ilgili artık hepimizin kesin bir fikri oluştu ama öyle görünüyor ki aritmetik bilgisi, ekonomi bilgisinden de feci durumda.

Önceki gün Milli Eğitim Bakanı, müfredattaki matematik derslerinin "hafifletilebileceği" izlenimini yaratan sözler söyledi ancak Erdoğan'ın durumuna bakınca "acaba imam hatiplerdeki matematik eğitimi bir tık ağırlaştırılmalı mı" diye düşünmeden edemedim.

Cumhurbaşkanı, AKP iktidara geldiğinde 66 lira olan emekli maaşını 10 bin liraya çıkarttıklarını söyleyerek "emeklimizin refah seviyesini yükselttik" diye övünüyor.

AKP'nin iktidara geldiği sene emekli maaşı 66 lira değildi. O tarihte 66 liraya umumi tuvalete de gidemezdiniz, çünkü henüz liradan altı sıfır atılmamıştı.

O yıl en düşük emekli maaşı 228 milyon 988 bin 950 liraydı.

O günün 228 milyon lirasının satın alma gücüyle bugünün 10 bin lirasının satın alma gücünü kıyaslamak gerekir ki emeklinin hayatında bir değişme varsa, bu değişimin refah artışı yönünde olmadığını görebiliriz.

O günlerde en düşük emekli aylığı ile 30 kilo dana kıyma alınabiliyordu, dün internet mağazalarında en ucuz dana kıyma fiyatıyla 25 kilo et alınabiliyor.

Daha doğru bir hesabı asgari ücret ile kıyaslayarak da yapmak mümkün.

2002'de çok ağır ekonomik krizin etkileri sürerken en düşük emekli aylığı, asgari ücretin 1,4 katıydı.

Bugün asgari ücret, en düşük emekli aylığının 1,7 katı.

Yani emekli aylığı ile asgari ücreti eşitlemek için bile emekliye yüzde 70 zam gerekiyor.

Asgari ücret, adı üzerinde yasal olarak iş gücüne ödenmesi gereken en düşük ücreti tarif eder.

Bir işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım, kültürel ihtiyaçlar gibi harcamalarını güncel fiyatlar üzerinden en alt düzeyde karşılayacak şekilde hesaplanır.

Asgari ücret görüşmeleri sırasında Türk – İş, açlık sınırının dört kişilik bir aile için 14 bin 25 lira olduğunu açıklamıştı.

Yani Erdoğan'ın dediği gibi yıllar içinde refah seviyesi yükselmiş bir emekli bulmak için Türkiye sınırları dışına çıkmamız lazım.

Seçimlere üç hafta gibi bir süre kalmışken iktidar politikacılarından durumun vahametini anlatan sözler duymayı elbette beklemiyoruz.

Ama hiç olmazsa alay etmeyin birader!

* * *

YRP adaylarını geri çeker mi?

YRP, yerel seçimde ne kadar büyük bir varlık gösterebilirse, o pazarlıkta Erdoğan'ın karşısında o güçle oturacak

Eski AKP'li Milletvekili Resul Tosun, seçimlere kısa bir süre kala Erbakan'ın YRP'sinin İstanbul, Ankara ve İzmir'deki adaylarını çekeceğini söyledi.

Tosun, bunun kişisel tahmini değil, "bilgiye dayalı" olduğunu da iddia etti.

Bu bilgiyi nereden, nasıl elde etmiş, açıklanmadığı için bunu bilmiyoruz ancak ben rahatlıkla söyleyebilirim ki bu bilgiyi verenler YRP'li yetkililer olamaz.

Haberin kaynağı büyük olasılıkla AKP çevreleri ve bu da "bilgi" değil ancak "temenni" olabilir.

Çünkü adayları geri çekerek elde etmek istedikleri bir avantaj varsa bunu erkenden Resul Tosun'a açıklamaları, YRP'lilerin bu avantajı kaybetmeleri anlamına gelir.

Öte yandan adaylarını geri çekerek, YRP'nin sağlayabileceği bir avantaj da görülmüyor çünkü partilerin aday listeleri kesinleşti.

Böyle bir şey olacak ise AKP'nin de YRP'nin istediği yerlerde adaylarını geri çekmesini beklemek gerekir.

Bu mümkün olabilir mi derseniz, olabilir ancak çok zayıf bir olasılık derim.

Adaylar belirlendi, kampanyaları başladı, afişler, bayraklar her yerde.

Bu saatten sonra aday çekmenin o bölgelerdeki seçmende yaratacağı hayal kırıklığı ve kafa karışıklığı, o kentlerde seçim iddiasını tümüyle kaybetmek sonucunu da yaratabilir.

Bunu kim, neden göze alsın sorusunun bir yanıtı da yok.

Öte yandan Fatih Erbakan ve partisi, bu yerel seçimde bir güç göstermek peşinde.

Ve bu güç gösterisi, 4 yıl sonraki genel seçimde kurulması olası ittifaklarda partinin elini güçlendirme ihtimalini de içinde barındırıyor.

Fatih Erbakan, bu seçimde oylarını yüzde 20'ye taşıyacağını söylüyor ancak partinin oylarının yüzde 5 – 6 düzeylerinde bile gerçekleşmesi, gelecek genel seçim dengelerini etkileyecektir.

Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı seçimine bir kez daha girebilmesi TBMM'nin erken seçim kararı almasıyla mümkün ve Erdoğan'ın bu olanağı zorlayacağını tahmin ediyorum.

Görev süresinin dolmasına kısa bir süre kala böyle bir kararı TBMM'den geçirme olasılığı çok yüksek. Bunun için ihtiyaç duyacağı oyları Kılıçdaroğlu'nun kendi adaylığını dayatmak için bol keseden dağıttığı milletvekillerinden bazılarıyla tamamlaması zor olmayacaktır.

İşte o gün Erdoğan ile Erbakan pazarlığının nasıl geçebileceğinin işaretlerini bu yerel seçimden çıkaracağız.

YRP, yerel seçimde ne kadar büyük bir varlık gösterebilirse, o pazarlıkta Erdoğan'ın karşısında o güçle oturacak.

Onun için Resul Tosun'un "bilgiye dayalı" olduğunu söylediği "YRP adaylarını geri çekecek" iddiası bana pek gerçekçi gelmiyor.

Dedim ya bu olsa olsa AKP'li yöneticilerin "temennisi" olabilir.

We all now have a clear idea about the seriousness of President Recep Tayyip Erdoğan 's economic knowledge, but it seems that his arithmetic knowledge is worse than his economic knowledge.

The other day, the Minister of National Education said words that gave the impression that mathematics courses in the curriculum could be "lightened", but when I looked at Erdogan's situation, I couldn't help but think , "I wonder if mathematics education in Imam Hatip schools should be made a little heavier . "

The President boasts that "we have increased the welfare level of our retirees" by saying that they increased the pension from 66 lira to 10 thousand lira when the AKP came to power .

The year AKP came to power, the pension was not 66 lira. At that time, you could not go to a public toilet for 66 liras, because six zeros had not yet been removed from the lira.

The lowest pension that year was 228 million 988 thousand 950 lira .

It is necessary to compare the purchasing power of 228 million liras of that day with the purchasing power of 10 thousand liras today. We can see that if there is a change in the life of the retiree, this change is not in the direction of increasing welfare.

In those days, 30 kilos of ground beef could be bought with the lowest pension, yesterday, 25 kilos of meat could be bought for the cheapest price of ground beef in online stores.

It is possible to make a more accurate calculation by comparing it with the minimum wage.

In 2002, while the effects of the severe economic crisis continued, the lowest pension was 1.4 times the minimum wage.

Today the minimum wage is 1.7 times the lowest pension.

In other words, even to equalize the pension and minimum wage, a 70 percent raise is required for retirees.

Minimum wage, as its name suggests, describes the lowest wage that must be legally paid to the workforce.

It is calculated to cover a worker's expenses such as food, housing, clothing, health, transportation and cultural needs at the lowest level at current prices.

During the minimum wage negotiations, Türk - İş announced that the hunger limit was 14 thousand 25 lira for a family of four.

So, as Erdoğan said, we need to go beyond the borders of Turkey to find a retiree whose welfare level has increased over the years.

Of course, we do not expect to hear words from the ruling politicians explaining the gravity of the situation with only three weeks left until the elections.

But at least don't make fun of it, bro!

* * *

Will YRP withdraw its candidates?

Former AKP Deputy  Resul Tosun said that shortly before the elections, Erbakan's YRP will withdraw its candidates from Istanbul, Ankara and Izmir .

Tosun also claimed that this was not his personal guess but "based on information" .

We do not know where and how he obtained this information because it has not been disclosed, but I can easily say that those who gave this information cannot be YRP officials.

The source of the news is most likely AKP circles and this may not be "information" but "wish".

Because if there is an advantage they want to gain by withdrawing the candidates, explaining it to Resul Tosun early means that YRP members will lose this advantage.

On the other hand, there is no advantage that YRP can gain by withdrawing its candidates because the candidate lists of the parties have been finalized.

If such a thing were to happen, we should expect AKP to withdraw its candidates in places where YRP wants.

If you ask if this is possible, I would say it is possible, but it is a very slim possibility .

The candidates have been determined, their campaigns have started, posters and flags are everywhere.

The disappointment and confusion that withdrawing candidates after this time will cause in the voters in those regions may also result in losing the election claim in those cities altogether.

There is no answer to the question of who would risk this and why.

On the other hand , Fatih Erbakan and his party are trying to show their strength in this local election.

And this show of power also includes the possibility of strengthening the party's hand in possible alliances that will be formed in the general elections in 4 years.

Fatih Erbakan says that he will increase his votes to 20 percent in this election, but even if the party's votes are at 5-6 percent, it will affect the balance of the next general election.

Erdoğan's ability to participate in the presidential election once again is possible with the Turkish Grand National Assembly's decision to hold an early election , and I predict that Erdoğan will push this opportunity.

There is a high probability that such a decision will be passed by the Turkish Grand National Assembly shortly before the end of his term of office. It will not be difficult for Kılıçdaroğlu to complete the votes he will need for this with some of the MPs he distributed lavishly to impose his candidacy.

That day, we will get the signs of how the Erdoğan-Erbakan negotiation can go from this local election.

The more YRP can show a presence in the local elections, the more power it will have against Erdoğan in that negotiation.

Therefore, Resul Tosun's claim that "YRP will withdraw its candidates", which he says is "based on information", does not seem very realistic to me.

As I said, this could at best be the "wish" of AKP executives.