Kreş tartışması iktidarın partizanlığını gösteren pek çok örnekten biri.

Bizde her devirde partizanlık oldu fakat gerek uzun meslek hayatımda, gerek yakın tarih okumalarımda partizanlığın böylesini görmedim.

Demokrat Parti’nin partizanlığı ve muhalefete tahammülsüzlüğü hatırlanabilir. Fakat bu, Metin Toker’in de yazdığı gibi, Bayar ve Menderes’in, özellikle de Bayar’ın “Atatürk ve İsmet Paşa’nın hükümet etme usulleri” içinde yetişmiş olmalarından ileri geliyordu. (Demokrasimizin İsmet Paşalı Yılları, cilt 1, s.698)

Yine de DP’nin partizanlığı belediyelere kadar inmemişti. İnönü-Menderes ilişkilerinin, Bayar bunu bozuncaya kadar, gayet iyi olduğu dönemler de az değildir

Ama bugün 21. Yüzyıldayız, 50 yıllık çok partili hayat tecrübemiz var.

PANDEMİ DÖNEMİ

Milli Eğitim Bakanı’nın, resmi yazısında, Belediyelerin sadece anaokulu değil, kreş açmasının da yasak olduğu ileri sürülüyordu. Tepki büyük olunca geri adım attılar, sadece anaokullarını kastettiklerini söylediler.

Mesele yalnız kreş değil ki…

Pandemi döneminde belediyelerin, yoksul vatandaşlarımıza iletilmek üzere yardım toplamasını, ücretsiz ekmek dağıtmasını yasakladılar. Aşevlerini kapattılar!

Valilerin koordinasyon toplantılarına CHP’li Belediye başkanları çağrılmadı, yoğun eleştiriler üzerine göstermelik birkaç toplantıya çağırdılar.

Cumhurbaşkanı Sözcüsü İbrahim Kalın, bir entelektüel ve kamu görevlisi olarak vicdanın sesini şöyle ifade etmişti:

“Siyasi görüş ayrılıklarını, parti mensubiyetlerini bir kenara bırakarak hepimizin bu iş birliğine ve eş güdüme odaklanması gerekiyor. Güzel örnekleri de var. Belediye başkanlarımız çok güzel işler yaptılar, yapmaya devam ediyorlar.” (12 Nisan 2020)

Cumhurbaşkanı’nın, bu dozda olmasa bile en ufak bir takdiri duyuldu mu?

BELEDİYELERİ ENGELLEMEK

Diyanet, pandemi sırasında zekatların “ulusal kampanyalara”, yani Cumhurbaşkanın açtığı yardım kampanyasına verilmesi için “fetva” yayınladı! (1 Nisan 2020)

Ankara ve İstanbul Büyükşehir Beledilerinde ortaya çıkan, AK Parti dönemine ait yolsuzluk dosyalarına İçişleri Bakanlığı elkoydu, dosyaları aldı, rafa kaldırdı!

AK Parti programında “mahalli idarelerin güçlendirilmesi”ne önem veriliyor, yetkilerin artırılması öngörülüyordu. Belediyeler CHP’ye geçince bazı yetkiler Bakanlıklara alındı…

Belediyelerin, uygun kredisi bulunmuş alt yapı projeleri, Ankara’nın onayına takıldı.

Liste uzun…

Beledilerin yetkilerini tırpanlayan “Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” Meclis’te, sırasını bekliyor.

Son olarak belediyeler, prim borcu için sıkıştırılıyor. Kaynakta kesinti yapılarak belediyelerin hizmet kapasitesi daraltılacak.

Evet, enflasyonla mücadele, bütün kamu kaynaklarının disipline edilmesini gerektirir. Ama tasarrufa Beştepe’den, bakanlıkların “temsil” giderlerinden başlamalı, Belediye borçları da objektif kriterlerle yeniden yapılandırılmalı, değil im?

İKİ GÜN ARAYLA!

Partizanlığın tarihe geçecek tipik örneği… Muğla/Akbelen çevresinde 190 parsellik tarım arazisi hakkında, 8247 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 12 Mart 2024 günü “âcil kamulaştırma” kararı verildi. Maden ve petrol araması yapılacaktı…

Fakat, iki gün sonra yayınlanan 8259 Sayılı CB Kararı ile “acil kamulaştırma” kararı geri alındı!

Hani “âcil”di?! Hani “maden ve petrol” araması yapılacaktı?!

Hayır, Belediye seçimlerinde Ak Partili aday, kamulaştırmanın oy kaybettireceğini söylemiş, Cumhurbaşkanı da partisinin oy kazanması için “âcil... maden ve petrol” gerekçelerini iki günde geçersiz sayarak Karar’ı geri almıştı!

Hukuk devleti kavramındaki “kamu yararı” ilkesi yerine, CB sisteminde “parti yararı”nın nasıl öne geçtiğini görüyorsunuz.

Mülakatlarda, ihalelerde, atamalarda da böyle…

Bu tavır iktidara sadık bir seçmen kitlesi yaratmada etkili oluyor ama doğurduğu tepki ile de aleyhine oluyor. Tepkilerin CHP’yi birinci parti yapmasında şaşılacak ne var?

AK Parti’nin 2001 kuruluş program ve tüzüğünü okursanız, 1955’teki liberal Hürriyet Partisi’nin metinleri sanırsınız. Halbuki bugünkü işleyişiyle daha çok 1930’lar CHP’sine benziyor.

The nursery debate is one of many examples that show the partisanship of the government.

We have had partisanship in every era, but I have never seen partisanship like this, neither in my long career nor in my reading of recent history.

The partisanship of the Democrat Party and its intolerance of opposition can be remembered. However, as Metin Toker wrote, this stemmed from the fact that Bayar and Menderes, especially Bayar, had been raised in the “government methods of Atatürk and İsmet Paşa.” (The İsmet Paşalı Years of Our Democracy, Volume 1, p.698)

Still, the DP's partisanship did not extend to the municipalities. There were also periods when İnönü-Menderes relations were very good until Bayar disrupted them.

But today we are in the 21st century, we have 50 years of experience of multi-party life.

PANDEMIC PERIOD

In the official letter of the Minister of National Education, it was claimed that municipalities were prohibited from opening not only kindergartens but also nurseries. When the reaction was great, they backed down and said that they only meant kindergartens.

The issue is not just about nursery…

During the pandemic, they banned municipalities from collecting aid to be given to our poor citizens and distributing free bread. They closed soup kitchens!

CHP mayors were not invited to the coordination meetings of the governors; they were invited to a few mock meetings after intense criticism.

Presidential Spokesperson İbrahim Kalın expressed the voice of conscience as an intellectual and public servant:

“We all need to put aside political differences and party affiliations and focus on this cooperation and coordination. There are also good examples. Our mayors have done great things and continue to do so.” (April 12, 2020)

Has the President ever shown even the slightest appreciation, even if not to this extent?

BLOCK MUNICIPALITIES

Diyanet has issued a “fatwa” for zakat to be given to “national campaigns”, that is, the aid campaign launched by the President, during the pandemic! (April 1, 2020)

The Ministry of Interior seized the corruption files from the AK Party period that emerged in Ankara and Istanbul Metropolitan Municipalities, took the files and shelved them!

In the AK Party program, importance was given to “strengthening local administrations” and an increase in authority was envisaged. When the municipalities were transferred to the CHP, some authorities were transferred to the Ministries…

Infrastructure projects of municipalities that had suitable loans were stuck at Ankara's approval.

The list is long…

The “Draft Law on Amending the Village Law and Some Other Laws”, which curtails the powers of municipalities, is waiting for its turn in the Parliament.

Finally, municipalities are being squeezed for their premium debts. The service capacity of municipalities will be narrowed by cutting resources.

Yes, fighting inflation requires discipline of all public resources. But savings should start from Beştepe, from the “representation” expenses of the ministries, and municipal debts should be restructured with objective criteria, right?

TWO DAYS APART!

A typical example of partisanship that will go down in history… A “urgent expropriation” decision was made on March 12, 2024, with the Presidential Decree No. 8247, regarding 190 parcels of agricultural land around Muğla/Akbelen. Mineral and oil exploration was to be carried out…

However, with the Presidential Decision No. 8259 published two days later, the "urgent expropriation" decision was withdrawn!

Where was it "urgent"?! Where was "mineral and oil" exploration going to be done?!

No, in the municipal elections, the AK Party candidate said that expropriation would cause him to lose votes, and the President declared the decision invalid in two days, citing the reasons of “urgent… mining and oil” in order to gain votes for his party!

You see how, instead of the principle of “public interest” in the concept of the rule of law, “party interest” comes to the fore in the Presidential System.

This is also the case in interviews, tenders, appointments…

This attitude is effective in creating a loyal electorate for the government, but it also works against it with the backlash it generates. What is surprising about the CHP being the number one party in the backlash?

If you read the AK Party's 2001 founding program and statute, you would think they were the texts of the liberal Hürriyet Party of 1955. However, in its current functioning, it resembles the CHP of the 1930s more.