Donald Trump bir kez daha ABD Başkanı seçildi. İkinci başkanlık döneminde Trump'ın nasıl bir ekonomi politika seti ile yola çıkacağını herkes merak ediyor. Trump ilk döneminde Çin'e karşı korumacı duvarları yükseltmişti. İçeride ise kurumlar vergisini düşürmüş, finansal düzenlemeleri esnetmişti. Başkanlığının ilk üç yılında büyüme ve istihdam rakamları güçlüydü. Trump, koronavirüs döneminde ise çuvallamıştı. Salgını kötü yönetmesi, 2020 seçimlerini kaybetmesine yol açmıştı.

Trump, ikinci döneminde Çin'e karşı gümrük tarifeleri konusunda daha agresif olacağını vaat ediyor. Kendisini "Tarife Adam" olarak nitelendiren Trump, Avrupa ürünlerine karşı da korumacı politikalar uygulayabileceği uyarısında bulundu. Vergi indirimleri boyutunda ise ilk dönemine kıyasla hedefleri büyüttü. Bazı şirketler için kurumlar vergisi oranını yüzde 21'den yüzde 15'e indirmeyi düşünüyor. Trump'ın radarında sosyal güvenlik ödemeleri ve bahşişler üzerinden alınan vergileri aşağı çekmek, fazla mesai ödemelerinden alınan vergiyi ise kaldırmak var. Trump, göçmenlere karşı daha katı bir tutum sergileyeceğinin mesajını da net biçimde verdi.

Trump vergi, göçmenler ve emek piyasası gibi politika alanlarında vadettiklerini yerine getirmek için sonuna kadar zorlayacaktır. Zira, sadece Beyaz Saray değil, Temsilciler Meclisi ve senato da Cumhuriyetçilerin elinde. Uluslararası ticaret ve rekabete yönelik politikalar ise biraz daha karışık bir seyir izleyebilir. En azından ilk dönemine kıyasla.

TİCARET VE TEKNOLOJİ SAVAŞLARININ YÖNÜ

Peki, neden? ABD halihazırda Çin'e karşı sert bir korumacı politika uyguluyor. Joe Biden, Trump'ın vaktinde Çin'e uyguladığı tarife artışlarını geri çekmedi. Demokratlar, Çin'e karşı Amerikan ekonomisine rekabet avantajları sağlamak için sanayi, teknoloji ve yeşil enerjiye yönelik oldukça cömert kamu teşvikleri verdi. Biden yönetimi, Amerikan şirketlerinin Çin'e teknoloji transferini de kısıtlamaya çalıştı.

Bu nedenle, Trump'ın ikinci döneminde Çin'e karşı korumacı duvarları yükseltebileceği alan, önceki döneme kıyasla daha sınırlı. Yine de Trump, belli oranlarda tarife artışlarına gidecektir. Ama bunu ilk dönemindeki kadar sık yapmayabilir. Eğer agresif olmayı seçerse, bu sefer ABD yeni bir enflasyon dalgasıyla karşı karşıya kalabilir.

POLİTİKA ARAÇLARI FARKLI, HEDEF AYNI

Demokratlar, tarifelerin enflasyonist etkisinin farkındaydılar. Bu yüzden iktidara geldiklerinde Çin'e karşı daha rekabetçi olabilmek için teşvik programlarına ağırlık verdiler. Trump'ın da bu tip teşvik politikalarını sürdürmesi lazım. Ama Cumhuriyetçiler, kamu harcamalarını arttırma noktasında Demokratlara kıyasla daha tutucudurlar. Trump'ın Enflasyonu Düşürme Yasası kapsamında henüz kullandırılmayan fonları iptal edeceğini açıklaması bu tutumumun bir örneği niteliğinde. Böylesi politika tercihleri, teknoloji savaşında ABD'nin başarı şansını azaltır.

Çoğu kişi bunu dillendirmese de, Trump'ın ilk dönemi, Çin'in yükselişine karşı Amerikan kurumlarını harekete geçirmesi açısından ABD'ye uzun vadede önemli bir fayda sağlamış olabilir. Eğer öyle olmasaydı, Biden yönetimi Çin'i yavaşlatmak için farklı türde de olsa korumacı politikalar uygulamazdı. Ancak Trump'ın ikinci döneminde Çin'e karşı tarifelerde aşırıya kaçması, ticaret ve teknoloji savaşlarını Avrupa'ya doğru genişletmesi ve sanayi-teknoloji teşvik politikalarını yeterince kullanmaması halinde, işler Amerikan ekonomisinin aleyhine dönebilir.

Gelelim orta ve uzun vadeli olası yansımalara. ABD'nin Çin'e karşı korumacılıkta dozu artırması, Türkiye'nin lehine olabilir. Uluslararası kurumların yaptığı analizler de Türkiye ekonomisinin Trump döneminin kazananlarından biri olabileceğine işaret ediyor. ABD'nin önemli düşünce kuruluşlarından Peterson Institute for International Economics (PIIE), Trump'ın ekonomi politikalarının ülkeler üzerindeki olası etkilerine dair bir çalışma yayınladı. Bu çalışmada Trump'ın politikalarının hem Amerikan ekonomisini hem de Çin ekonomisini yavaşlatacağı tahmin ediliyor. Trump'ın politikalarından en olumlu etkilenebilecek ülkelerin başında Türkiye'nin gelebileceği öngörülüyor. PIIE'nin yaptığı tahminlere göre, Trump'ın politikalarından dolayı Türkiye ekonomisi 2028 yılına kadar kadar baz senaryoya kıyasla yüzde 1.4 ila yüzde 2.2 oranında daha fazla büyüme kaydedebilir.

ABD'nin Çin'den geri çağıracağı yatırımların bir kısmı Türkiye'ye yönelebilir. ABD'nin Çin'den yaptığı ithalatın yavaşlaması sonucu oluşabilecek boşluğun cüzi olsa da bir bölümü Türk şirketleri tarafından doldurulabilir. Ama bunların bir garantisi yok. Aksiyon almak lazım. ABD'ye ihracatı artırmak için hem üretim ölçeğini hem de ürün çeşitliliğini artırmalıyız. Şirketler arasında sektörel bazda işbirliklerleri geliştirmeliyiz. Ar-Ge yatırımlarına daha fazla kaynak ayırmalıyız. Amerikalı tüketicilerin Avrupalılardan farklışanan beklentilerine cevap verebilmeliyiz. Ayrıca, Amerikan pazarında güçlü bir lojistik altyapısı kurmalıyız.

TÜRKİYE – ABD EKONOMİK İLİŞKİLERİNİN GELECEĞİ

 TRUMP, sansasyonel açıklamalar yapmayı seven bir isim. Trump'ın sosyal medya açıklamaları, finansal piyasalarda dalgalanmalara neden olacaktır. Bu dalgalanmaların gelişmekte olan ülkeleri daha fazla etkilemesi muhtemel. Türkiye ekonomisinin kısa vadeli dalgalanmalardan asgari düzeyde etkilenmesi için öncelikle makro istikrarı sağlamlaştırmak gerekiyor. Bunun yolu enflasyonu ve cari açığı kontrol altında tutmak, döviz rezervlerini güçlendirmekten geçiyor.

Donald Trump has once again been elected President of the United States. Everyone is curious about what kind of economic policy Trump will set out with in his second term. Trump had raised protectionist walls against China in his first term. He had lowered corporate taxes and relaxed financial regulations domestically. Growth and employment figures were strong in the first three years of his presidency. Trump, however, failed during the coronavirus period. His poor management of the pandemic led to his loss of the 2020 elections.

Trump promises to be more aggressive with tariffs against China in his second term. Describing himself as the "Tariff Man," Trump has warned that he could also implement protectionist policies against European products. In terms of tax cuts, he has increased his goals compared to his first term. He is considering reducing the corporate tax rate for some companies from 21 percent to 15 percent. Trump's radar includes reducing taxes on social security payments and tips, and eliminating taxes on overtime pay. Trump has also made it clear that he will take a tougher stance against immigrants.

Trump will push hard to deliver on his promises on policies such as taxes, immigration and the labor market. Because not only the White House but also the House and Senate are in Republican hands, policies on international trade and competition may be a bit more complicated. At least compared to his first term.

DIRECTION OF TRADE AND TECHNOLOGY WARS

So why? The US is currently implementing a tough protectionist policy against China. Joe Biden has not reversed the tariff hikes that Trump imposed on China. Democrats have given generous public incentives for industry, technology and green energy to give the US economy competitive advantages against China. The Biden administration has also tried to restrict technology transfers by US companies to China.

Therefore, Trump’s second term will have less room to increase protectionist barriers against China than his previous term. Trump will still increase tariffs to some extent, but not as often as in his first term. If he chooses to be aggressive, the US could face a new wave of inflation.

POLICY TOOLS ARE DIFFERENT, THE GOAL IS THE SAME

Democrats were aware of the inflationary impact of tariffs. That's why when they came to power, they focused on incentive programs to be more competitive with China. Trump should continue these types of incentive policies. But Republicans are more conservative than Democrats in terms of increasing public spending. Trump's announcement that he will cancel the funds that have not yet been used under the Inflation Control Act is an example of this attitude. Such policy choices reduce the US's chances of success in the technology war.

Although not many people say it, Trump’s first term may have been a significant benefit to the US in the long run, in terms of mobilizing American institutions against China’s rise. If it hadn’t been so, the Biden administration would not have implemented protectionist policies of a different kind to slow China down. However, if Trump goes overboard with tariffs on China in his second term, expands the trade and technology wars to Europe, and underuses industrial and technology incentive policies, things could turn against the US economy.

Now let's come to the possible medium and long-term effects. The US increasing its protectionism against China may be in Turkey's favor. Analyses by international institutions also indicate that the Turkish economy may be one of the winners of the Trump era. The Peterson Institute for International Economics (PIIE), one of the leading think tanks in the US, published a study on the possible effects of Trump's economic policies on countries. This study estimates that Trump's policies will slow down both the American and Chinese economies. It is predicted that Turkey may be one of the countries that will be most positively affected by Trump's policies. According to PIIE's estimates, the Turkish economy may grow by 1.4 to 2.2 percent more than the base scenario until 2028 due to Trump's policies.

Some of the investments that the US will recall from China may be directed to Turkey. A small portion of the gap that may arise as a result of the slowdown in US imports from China may be filled by Turkish companies. But there is no guarantee of this. Action must be taken. In order to increase exports to the US, we must increase both the scale of production and product diversity. We must develop sectoral collaborations between companies. We must allocate more resources to R&D investments. We must be able to respond to the expectations of American consumers that differ from those of Europeans. In addition, we must establish a strong logistics infrastructure in the American market.

THE FUTURE OF Türkiye-USA ECONOMIC RELATIONS

TRUMP is a name that likes to make sensational statements. Trump's social media statements will cause fluctuations in financial markets. These fluctuations are likely to affect developing countries more. In order for the Turkish economy to be minimally affected by short-term fluctuations, it is necessary to first strengthen macro stability. The way to do this is to keep inflation and the current account deficit under control and strengthen foreign exchange reserves.