Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son grup konuşması büyük bir ‘diplomatik’ dikkatle hazırlanmıştı. Bahçeli’yi “tarihe istikamet çizen bir lider” olarak öven, Türk-Kürt kardeşliği yücelten uzun bir konuşmaydı. Bahçeli’ye destek olarak değerlendirdi.

Doğrusu, Erdoğan hayatında hiçbir lidere yapmadığı övgüleri Bahçeli’ye yaptı fakat Bahçeli’nin ortaya koyduğu “İmralı-DEM adresi”ni kesin olarak reddetti.

Erdoğan’ın birçok unsur içeren konuşmasını bir cümleye indirgemek gerekirse, DEM tabanından, “Türkiye Yüzyılı” için destek, yani partisine oy istedi demek mümkün.

ERDOĞAN’NIN TAVRI DEĞİŞMEDİ

MHP lideri Bahçeli ünlü konuşmasında Öcalan’ın tecridi “kaldırılırsa”, Meclis’e gelip DEM grubunda konuşarak PKK’yı lağvettiğini açıklamasını istemiş, bir “adres” de ortaya koymuştu:

“Ne Kandil, ne de Edirne; adres İmralı’dan DEM’e uzansın, bu ağır ve tarihi terör sorunu ülke gündeminden tamamen çıkarılsın."

Erdoğan’ın ise DEM hakkındaki sözleri şöyle:

“Terörün boyunduruğundan hâlen çıkamayan, bazı Türkiyelileşmeye dair istek ve iradesi henüz olmayan siyasi parti… Türkiye'nin terörü destekleyen, teröre arka çıkan, terörün sözcülüğünü yapan, kardeşliğe değil husumete, demokrasiye değil anarşiye, hukuka değil hukuksuzluğa hizmet eden oluşumlara taviz vermesi, bunlara göz yumması mümkün değildir."

Peki, Öcalan’ın Meclis’e gelerek PKK’yı lağvettiğini söylemesi?.. Erdoğan, Bahçeli’nin bu görüşüne de katılmıyor, hatta karşı:

“Bizim, Irak ve Suriye'nin kuzeyindeki bölücü terör örgütüne, kandan beslenen Kandil'deki terör baronlarına hiçbir çağrımız yoktur olamaz da… Teröristin anladığı yegâne dil terörle tavizsiz mücadeledir.”

Bahçeli’nin konuşmasından önce ve sonraki itibariyle Erdoğan’ın tavrında hiç bir değişiklik yok. Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer’in tutuklanması ve kayyım tayini bunun fiilen teyidi.

Yeni olan tek husus, DEM tabanındaki “Kürt kardeşlerime” hitabıdır.

DEM TABANINA HİTAP ETTİ

Erdoğan, konuşmasında Bahçeli’den alıntı yaparak Ziya Gökalp’in Türklerle Kürtlerin birbirini sevmesinin “farz olduğu” yolundaki sözlerini de okudu. Umarım muhafazakârların gündemine Gökalp’i okumak da girer bu vesileyle.

Erdoğan 2013-2015 Çözüm Süreci’ndeki gibi “Osmanlı’da Kürdistan vardı… Eyalet sistemi iyidir” gibi şeyler söylemedi. Fakat “belli dönemlerde Cumhuriyet'in öz evlatları ayrımcılığa, dışlanmaya maruz kaldılar, görmezden gelindiler, ötelendiler, hırpalandılar. Son bir asırda elbette çok güzel günler de gördük ama ondan daha fazla hüzün, acı, gözyaşı, baskı gördük” diye konuştu. Güneydoğu’nun yıllar boyu ihmal edildiğini, kendilerinin ise “bunca yıldır Türkiye'deki her kesimin özgürlüğü için, en çok da Kürt kardeşlerimizin istikbali, onuru, namusu için mücadele verdiğini” söyledi…

Kürtlerin, “Siyonizmin, emperyalizmin maşalığını yapanları aralarından çekip çıkarmalarını” isteyerek şu çağrıda bulundu:

“Sevgili Kürt kardeşim, imanına, İslam’ına, ezanına, vatanına, toprağına, kardeşlik hukukuna sahip çıkmanı istiyoruz. 'Gel Türkiye Yüzyılı'nı birlikte inşa edelim' diyoruz… Gel terörü meşrulaştıranların, sırtını dağa verenlerin altındaki zemini boşaltalım' diyorum.”

DEP tabanına çağrı olduğu açık.

KOLAYINDAN BAŞLASAK

Erdoğan’ın destek istediği “Türkiye Yüzyılı” elbette heyecan verici… Fakat programı, yol haritası, hesabı, kitabı ortaya konulmadı. Nasıl olacak bu; teknoloji ihracatında Vietnam’ın açık ara gerisinde kaldık!

Erdoğan’ın “gelin, terörün altındaki zemini boşaltalım” çağrısı çok doğru, hatta sorun bu zaten… Ama çağrı yapmanın yetmediği kırk yıldır görüldü. Hatta son çeyrek asırda bu “zemin” büyüdü, dış ilişkileri de arttı maalesef.

Erdoğan’ın “siyasetimiz” diyerek “Devlet, herkesin devleti olmalı; devlet, herkesi eşit kucaklamalı” ilkesini ifade etti. Yerden göğe haklı ama insan sormadan edemiyor: “Hepimizin devleti” mesele kamu sınavlarında mülakat yoluyla ayırımcılık yapmasa… Hakimlere siyasi baskının bir yola olan ‘sürgün atamaları’ önlemek için “coğrafi teminat” getirilse… Kamu İhale Kanunu, evrensel standartlar yönünde düzeltilse… Kamuda liyakat esas olsa… Yargısız kayyım ataması olmasa…

Erdoğan bunların çoğunu seçimlerden önce vaad etti ama gerçeklemedi.

Madem ortada bir makro proje yok, bu saydıklarım çok kolay şeyler. 85 milyon için buralardan başlasak… Ama yapmazlar, güç hırsları izin vermiyor.

President Erdoğan's last group speech was prepared with great 'diplomatic' care. It was a long speech praising Bahçeli as "a leader who charted the course of history" and exalting the Turkish-Kurdish brotherhood. He evaluated it as support for Bahçeli.

In fact, Erdoğan praised Bahçeli in a way he has never praised any other leader in his life, but he categorically rejected the “İmralı-DEM address” that Bahçeli put forward.

If we were to reduce Erdoğan's speech, which included many elements, to one sentence, it is possible to say that he asked for support for the "Türkiye Century", that is, votes for his party, from the DEM base.

ERDOĞAN'S ATTITUDE HAS NOT CHANGED

In his famous speech, MHP leader Bahçeli had asked Öcalan to come to Parliament, speak to the DEM group and declare that he had abolished the PKK, if his isolation was “lifted”, and had also provided an “address”:

"Neither Kandil nor Edirne; the address should extend from İmralı to DEM, and this serious and historical terrorism problem should be completely removed from the country's agenda."

Erdoğan's words about DEM are as follows:

"A political party that still cannot get out of the yoke of terror, that does not yet have the desire and will to become Turkish... It is not possible for Turkey to make concessions or turn a blind eye to formations that support terror, back terror, and act as spokespeople for terror, that serve enmity rather than brotherhood, anarchy rather than democracy, and lawlessness rather than law."

So, what about Öcalan coming to the Parliament and saying that he disbanded the PKK? Erdoğan does not agree with Bahçeli's view either, in fact he is against it:

“We do not have and cannot have any call to the separatist terrorist organization in the north of Iraq and Syria, to the terror barons in Qandil who feed on blood… The only language that terrorists understand is the uncompromising fight against terror.”

There is no change in Erdoğan's attitude before and after Bahçeli's speech. The arrest of Esenyurt Mayor Ahmet Özer and the appointment of a trustee are de facto confirmation of this.

The only new thing is the address to “my Kurdish brothers” among the DEM base.

HE APPEALED TO THE DEM BASE

In his speech, Erdoğan quoted Bahçeli and read Ziya Gökalp's words that it is "obligatory" for Turks and Kurds to love each other. I hope that reading Gökalp will also be on the conservatives' agenda with this opportunity.

Erdoğan did not say things like “There was Kurdistan in the Ottoman Empire… The provincial system is good” as in the 2013-2015 Resolution Process. However, he said that “at certain times, the true children of the Republic were subjected to discrimination, exclusion, they were ignored, marginalized, and battered. Of course, we have seen very good days in the last century, but we have seen more sadness, pain, tears, and oppression.” He said that the Southeast had been neglected for years, and that they “have been fighting for the freedom of every segment in Turkey, and most of all, for the future, honor, and dignity of our Kurdish brothers and sisters”…

He called on the Kurds to “remove from among themselves those who act as pawns of Zionism and imperialism” and made the following call:

“My dear Kurdish brother, we want you to protect your faith, Islam, call to prayer, homeland, land, and brotherhood. We say, ‘Come, let’s build the Century of Turkey together’… I say, ‘Come, let’s empty the ground from under those who legitimize terrorism and turn their backs to the mountains.’”

It is clear that this is a call to the DEP base.

LET'S START EASY

The “Turkish Century” that Erdoğan wants support for is certainly exciting… But the program, roadmap, calculations, and book have not been put forward. How will this happen; we are far behind Vietnam in technology exports!

Erdoğan's call, "Let's empty the ground under terrorism" is very correct, in fact, this is the problem... But it has been seen for forty years that making a call is not enough. In fact, in the last quarter century, this "ground" has grown, and its foreign relations have increased, unfortunately.

Erdoğan expressed the principle of “The state should be everyone’s state; the state should embrace everyone equally” by saying “our politics”. He is absolutely right, but one cannot help but ask: “The state of all of us”. What if the issue was not to discriminate through interviews in public exams… What if “geographical guarantee” were introduced to prevent “exile appointments”, which are a way of political pressure on judges… What if the Public Procurement Law were amended in line with universal standards… What if merit were the basis in the public sector… What if there were no extrajudicial appointments of trustees…

Erdoğan promised many of these before the elections, but they did not materialize.

Since there is no macro project, the things I have listed are very easy things. If we start from here for 85 million... But they won't do it, their greed for power won't allow it.