Türkiye Cumhuriyeti 100 yaşında; bunun 40 yılı ayrılıkçı terör gölgesinde geçti. Bütün bu yıllar boyunca pek çok kez önceki gün yaşanana benzer olaylarla ilgili yazılar kaleme aldım.

Size eski iki yazımdan alıntılar yapacağım.

İşte 18 Şubat 2021 tarihli yazım:

Yazı hayatında 50 yılı geride bırakınca her karşılaşılan yeni olay daha önce yaşanmış hissiyle beraber geliyor. Hoş bir his değil bu. ‘Tükenmişlik sendromu’ deniliyor ya, insan üzerinde öyle bir etki bırakıyor. Bizde “Bu filmi daha önce görmüştük” denilen ruh hali, Fransızca’dan uluslararası kullanıma giren ‘Déjà vu’ kalıbıyla da karşılanıyor.

Gara mevkiinde yaşanan PKK tarafından altı yıla yaklaşan süreyle rehin tutulmuş 13 insanımızın katledilerek şehit edilmesi bir çoklarınıza ilk kez yaşanan bir olay gibi gelebilir. Oysa PKK terör örgütünün asker ve polisleri rehin alma olayı daha önceleri de yaşanmıştı. Gara olayından sonra sağdan-soldan verilen tepkiler de öyle; sözgelimi PKK’nın her kanlı saldırısı sonrasında parti kapatma konusu mutlaka gündeme gelmişti.

İşin bana en ilginç gelen yönü, konuyu gazeteci olarak izleyenlerde unutulmaz izler bırakan geçmişteki olayların, zamanında onları bizzat yaşayan siyasiler tarafından sanki ilk kez oluyormuş gibi günümüzde karşılanmasıdır.

Hep aynı tepkileri veren siyasileri bu sebeple anlamakta zorlanıyorum.

Siyasilerin yüzleri değişiyor, ancak yeniler de geçmişte onların şimdi işgal ettikleri koltuklarda oturanlar ne tepki vermişler, nasıl davranmışlarsa benzer tepkileri verip aynen eskiler gibi davranıyorlar.

Kusura bakılmazsa ben bugün daha önce yazdıklarımın bir benzerini yine yeni yeniden tekrarlamayacağım.

Ya ne yapacağım?

Siyasi tarihimize ‘Çukurca saldırısı’ olarak geçen PKK eylemleri sonrasında patlak veren tartışmalara katkı olmak üzere yaklaşık 10 yıl önce kaleme aldığım eski bir yazımı sizlerle paylaşacağım.

PKK, 19 Ekim 2011’de Hakkari’nin Çukurca ilçesine 200 militanıyla bir gece baskını düzenlemiş ve toplam 24 askeri şehit etmişti. 18 asker de o eylemler sırasında yaralandı.

Saldırının ardından başlayan tartışmalar uzun sürdü. Bir ay sonra bile tartışmalar devam ediyordu. Ben de 21 Kasım 2011 tarihinde şimdi sizinle paylaşacağım “İrlanda’da 28 kişi ölmüştü” başlıklı yazımı yayımlamıştım.

…….

21 Kasım 2011 tarihli yazım şu:

İngiliz Hükümeti “IRA ile anlaşıyoruz, terörün bitmesine az kaldı” umuduna kapılmışken, 15 Ağustos 1998 günü, öğleden sonra üçü on geçe, Omagh kasabasının en merkezi yerinde, 100-150 kg olduğu tahmin edilen bir bomba patlamıştı… 29 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi de yaralandı…

Eylemi IRA’nın anlaşmaya yanaşmasını benimsemeyen ve kendilerini ‘Gerçek IRA’ diye adlandıran bir grup gerçekleştirmişti. Yeni bir stratejiyle: Örgüt televizyona eylemini önceden bildirmiş, ama yerini şaşırtarak; polis hedef diye gösterilen yerden insanları çıkarıp bombanın olduğu yere sevk etmiş…

Jonathan Powell, kitabında (‘Making Peace in Northern Ireland’, s. 138-141), eylem için “Korkunçtu” diyor.

İktidardaki İşçi Partisi’nin lideri Başbakan Tony Blair’in en yakınıydı Powell ve onun adına ‘barış’ süreci içerisinde yer almaktaydı:

“Barış süreci çatırdamıştı, ama kimse bu olayı barıştan vazgeçme sebebi görmedi. Tersine, bir daha böylesi bir vahşet yaşanmasın diye gayretlerimizi artırma vesilesi oldu. Tony (Blair) bu bombanın eski günlere dönüş olarak görülmemesini, siyasi çözüm sürecinin hâlâ ilerleyebileceğini Başbakanlık’taki yardımcılarına not olarak geçti.”

“Omagh eylemi halkın direniş gücünü test etmeye yaradı” da diyor… Eğer Kuzey İrlanda halkı sinirine hâkim olamasaymış, süreç orada bitermiş…

Serinkanlılık işe yaramış… Blair’in ne pahasına olursa olsun sürecin devam edeceği tavrı Kuzey İrlanda partilerini de etkilemiş ve hepsi aynı yolda görüş açıklamışlar… Hükümet örgütün bu vahşi eylemini sürecin kalıcı hale dönüşmesi için kullanmış…

Terör örgütüne uzak olmayan Sinn Fein adlı partinin liderleri ‘savunulamaz’ saydıkları eylemi kınamış, şaşırdıklarını ve iğrendiklerini söylemişler… Blair savaşın bittiğini ilân etmelerini de istemiş Sinn Fein liderlerinden…

Bir önemli ayrıntı da şu: Başbakan Blair güvenlik konusunu âcil gündemine almış. Ne pahasına olursa olsun teröristlerin hakkından gelineceğine halkın inanmasını sağlamaya çalışmış…

Kuzey İrlanda kökenli IRA terör örgütünün 30 küsur yıl sürmüş kanlı eylemlerine son vermek için yürütülen gayretleri anlattığı kitabında, Powell, Omagh’da çarşının ortasında patlayan ve 29 kişinin canını alan bombanın çözüm sürecini sakatlayamadığını anlatırken Çukurca sonrasında bizde neler yapılması gerektiğine de işaret etmiş oluyor.

Serinkanlılık elden bırakılmayacak, halka güven aşılanırken terör örgütü yalnızlaştırılacak, demokratik açılıma devam edilecek… Bunun tersini yapmanın başa neler getireceğini bilmiyoruz, ancak siyasilerin sergilediği sağduyulu tavrın İngiltere’de işe yaradığını görüyoruz.

Eylemin üzerinden sadece 15 gün geçmiş iken ABD Başkanı Bill Clinton bölgeye gelmiş; Clinton-Blair ikilisi halkın karşısına çıkıp terörün neden bitmesi gerektiğini anlatmışlar. İrlanda’dan çok İrlandalı’nın yaşadığı ABD’nin liderinin çıkışı, o günlere kadar Amerika’daki İrlandalılar’dan gördüğü para ve silâh yardımının örgüt için artık bittiğinin ilânı biçiminde de algılanmış olmalı.

Hiçbir ülkenin deneyimi bir başka ülke için birebir örnek olamaz elbette; ancak yine de IRA etrafında yaşananlardan dersler çıkarmayı bilmek lâzım…

…..

İç içe iki yazımı okudunuz. Umarım, onları tekrar alıntılamam gerekmez.

The Republic of Türkiye is 100 years old; 40 years of this have been spent under the shadow of separatist terror. Throughout all these years, I have written many times about events similar to the one that happened the other day.

I will give you quotes from my two previous articles.

Here is my article dated February 18, 2021:

When you leave 50 years behind in your writing career, every new event you encounter comes with a feeling that it has happened before. This is not a pleasant feeling. It is called 'burnout syndrome', it has such an effect on people. The state of mind we call "We have seen this movie before" is also expressed with the phrase 'Déjà vu', which has entered international use from French.

The massacre of 13 of our people who were held hostage by the PKK for nearly six years in the Gara area may seem like a first-time incident to many of you. However, the incident of the PKK terrorist organization taking soldiers and police hostages has occurred before. The reactions from the right and left after the Gara incident were similar; for example, after every bloody attack by the PKK, the issue of closing down a party was always on the agenda.

The most interesting aspect of this for me is that past events, which left unforgettable impressions on those who follow the subject as journalists, are met today by politicians who experienced them firsthand, as if they were happening for the first time.

This is why I have a hard time understanding politicians who always give the same reactions.

The faces of politicians are changing, but the new ones react and behave in the same way as those who sat in the seats they now occupy reacted and behaved in the past.

If you don't mind, I won't repeat again today something similar to what I wrote earlier.

What should I do?

I will share with you an old article that I wrote about 10 years ago to contribute to the discussions that broke out after the PKK actions that went down in our political history as the 'Çukurca attack'.

On October 19, 2011, the PKK carried out a night raid on the Çukurca district of Hakkari with 200 militants and martyred a total of 24 soldiers. 18 soldiers were also injured during those actions.

The discussions that started after the attack lasted a long time. Even a month later, the discussions were still going on. On November 21, 2011, I published my article titled “28 people died in Ireland” which I will now share with you.

…….

Here is my article dated November 21, 2011:

While the British Government was hoping that “We are making an agreement with the IRA, the end of terrorism is near”, on August 15, 1998, at ten past three in the afternoon, a bomb estimated to weigh 100-150 kg exploded in the very centre of Omagh town… 29 people lost their lives and hundreds were injured…

The action was carried out by a group that did not accept the IRA's approach to the agreement and called themselves the 'Real IRA'. With a new strategy: The organization announced the action to the television in advance, but by mistaking the location; the police took people from the place indicated as the target and sent them to the place where the bomb was located...

“It was appalling,” Jonathan Powell says of the action in his book (‘Making Peace in Northern Ireland’, pp. 138-141).

Powell was closest to Prime Minister Tony Blair, leader of the ruling Labour Party, and was involved in the 'peace' process on his behalf:

"The peace process had come to a standstill, but no one saw this as a reason to abandon peace. On the contrary, it was an opportunity to increase our efforts to prevent such an atrocity from happening again. Tony (Blair) sent a note to his aides in the Prime Ministry stating that this bombshell should not be seen as a return to the old days and that the political solution process could still move forward."

He also says, “The Omagh action was a test of the people’s resistance power.” If the people of Northern Ireland had not been able to control their anger, the process would have ended there.

Cool-headedness worked… Blair’s attitude that the process would continue at all costs also influenced the Northern Ireland parties and they all expressed the same views… The government used this brutal action of the organization to make the process permanent…

The leaders of the Sinn Fein party, which is not far from the terrorist organization, condemned the action, which they considered 'indefensible', and said they were shocked and disgusted... Blair also asked the Sinn Fein leaders to declare the war over...

Another important detail is this: Prime Minister Blair has placed the issue of security on his urgent agenda. He has tried to make the public believe that the terrorists will be defeated at all costs…

In his book, which recounts the efforts to end the 30-odd years of bloody activities of the Northern Ireland-based IRA terrorist organization, Powell explains how the bomb that exploded in the middle of the market in Omagh and took the lives of 29 people could not cripple the peace process, while also pointing out what needs to be done in our country after Çukurca.

We will not lose our cool, the terrorist organization will be isolated while instilling confidence in the public, and the democratic initiative will continue… We do not know what doing the opposite will bring, but we see that the common sense attitude displayed by politicians is working in England.

Only 15 days had passed since the action when US President Bill Clinton came to the region; the Clinton-Blair duo appeared before the people and explained why terrorism had to end. The statement of the leader of the USA, where more Irish people live than Ireland, must have been perceived as an announcement that the money and weapons aid the organization had received from the Irish in America up until that day had ended.

Of course, no country's experience can be an exact example for another country; but we still need to know how to draw lessons from what happened around the IRA...

…..

You've read my two articles nested within each other. I hope I don't have to quote them again.