Erdoğan “Suriye’yle normalleşmeye hazırız” diyor, ardından Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler “Suriye’nin yeni anayasayı kabul etmesini, seçim yapmasını ve sınırları güvence altına almasını” şart koşuyor. 

Erdoğan “Esad’la görüşmeye hazırım” diyor, ardından Dışişleri Bakanı Hakan Fidan şartlar sıralıyor; “BM kararı” diyor, “Önce rejimle muhalefet barışsın” diyor, “Çekilirsek daha çok sığınmacı gelir” diyor. 

Üstelik Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad bu süreçte, “Türkiye güçlerini çekmezse görüşmelere başlamayacağımız doğru değil” demesine rağmen! 

Erdoğan ve bakanları “iyi polis-kötü polis” oynamayacaklarına göre, Suriye’yle normalleşme konusundaki bu çelişkili açıklamalarının başka nedenleri olmalı. 

Açık ki iktidar Suriye’yle normalleşmeyi stratejik ihtiyaçlar için değil, taktik pazarlıklar için kullanıyor. Üstelik hem ABD’yle hem Rusya’yla hem de İran’la ayrı ayrı pazarlık halindeler. 

ÖZERK BÖLGE PAZARLIĞI

İktidar önce Suriye’de Esad yönetimini devirip bir İhvan rejimi kurmak istedi, olmadı. Bunun için radikal İslamcı örgütlerden PYD’ye kadar geniş bir ağ ile hareket etmeye çalıştı. Ankara’da PYD lideri Salih Müslüm’e “Özerkliğine karışmayız, yeterki Esad’ı devirmek için ÖSO’yla hareket et” dendi. 

PYD ABD’yi seçti; Washington’un “Kürt koridoru” planının aktörlüğüne soyundu. AKP bu kez Türk devletinin “koridoru engelleme” politikasını, kendisinin “ÖSO nüfuz alanı” oluşturma hedefine dönüştürmeye çalıştı. 

Bu durum ise bölgede İdlib merkezli bir tıkanma doğurdu. Ancak bu tıkanma ABD-PYD stratejisine yarıyor. ABD Suriye petrolünü çalmayı, PYD’yi ordulaştırmayı sürdürüyor, PYD ise özerk bölge yönetme deneyimini geliştiriyor.

AKP’nin ABD’yle pazarlığının temelini de nesnel olarak bu zamana bırakılmış tablo oluşturuyor: ABD’nin PYD bölgesine karşı AKP’nin ÖSO bölgesi! 

İÇ İÇE PAZARLIKLAR

Suriye’yle normalleşme, Moskova’nın Ankara’dan talebiyle başlayan bir konuydu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’yla savaşırken Suriye’deki İdlib merkezli sorunla daha fazla uğraşmak istemiyordu. Bunun için de bizzat Erdoğan’dan Esad’la normalleşmesini istemişti. 

Erdoğan ise süreci hem iç politikanın hem de dış politikanın ihtiyaçlarına göre ağırdan aldı: Örneğin seçim sürecinde muhalefetin sığınmacı sorunu baskısına karşı kullandı. Dış politikada ise Rusya’yla çok boyutlu ilişkileri kontrollü bir dengede tutabilmenin aracı olarak görüyor. 

AKP aynı zamanda konuyu, İran’la Güney Kafkasya’daki rekabet alanları için de bir pazarlık kartı olarak görüyor. AKP’ye yakın medyada İran konusunda inişli çıkışlı tutumlar alınması, hatta Suriye’deki Türk askeri varlığını İran’ı dengeleyici faktör olarak ABD’ye pazarlama çabaları, konuyu iyice çıkmaza sokuyor. 

EN ACİL, EN ÖNEMLİ NORMALLEŞME

Çıkmaza düşmemenin tek yolu var: Suriye’yle normalleşmeyi stratejik düzlemde ele almak.

Zira o düzlemde Türkiye’nin çıkarları var: Sığınmacı sorununa çözüm yoluna girmek var, Doğu Akdeniz’deki enerji-politik güç mücadelesinde müttefik kazanmak var, ABD projelerini birlikte engelleme olanağı var, sınır güvenliğini en maliyetsiz şekilde çözmek var… 

İktidar 15 Temmuz’un sponsoru ilan ettiği Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile normalleşti, Kaşıkçı cinayeti nedeniyle ilişkilerini kopardığı Suudi Arabistan’la normalleşti, İhvan uğruna ilişkilerini kopardığı Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’yle normalleşti, “Bir gece ansızın geliriz” dediği Yunanistan’la normalleşiyor, 7 Ekim olmasa İsrail’le başlattığı normalleşmeyi sonuçlandırmış olacaktı… 

Oysa Suriye’yle normalleşme bu normalleşmelerin hepsinden daha acil, hepsinden daha fazla ihtiyaç ve hepsinin toplamından daha önemlidir.

Erdoğan says , “We are ready to normalize with Syria ,” then National Defense Minister Yaşar Güler stipulates that  “Syria accepts the new constitution, holds elections and secures the borders.”

Erdoğan says , “I am ready to meet with Assad ,” then Foreign Minister Hakan Fida lists the conditions; he says, “UN decision,” he says, “First, the regime and the opposition should make peace,” he says , “If we withdraw, more refugees will come .  ”

Moreover , despite  Syrian President Bashar Assad saying , "It is not true that we will not start negotiations if Turkey does not withdraw its forces" !

Since Erdoğan and his ministers are not going to play “good cop-bad cop ,” there must be other reasons for these contradictory statements on normalization with Syria. 

It is clear that the government is using normalization with Syria for tactical bargaining, not for strategic needs. Moreover, they are in separate negotiations with the US, Russia and Iran . 

AUTONOMOUS ZONE BARGAINING

The government first wanted to overthrow the Assad regime in Syria and establish an Ikhwan regime, but it didn't work. To this end, it tried to act with a wide network from radical Islamist organizations to the PYD. In Ankara, PYD leader Salih Muslim was told , "We won't interfere with your autonomy, just act with the FSA to overthrow Assad .  "

PYD chose the US; it took on the role of actor in Washington’s “Kurdish corridor” plan. This time, the AKP tried to transform the Turkish state’s “blocking the corridor” policy into its own goal of creating an “FSA sphere of influence .  ”

This situation has created a blockage in the region centered on Idlib. However, this blockage benefits the US-PYD strategy. The US continues to steal Syrian oil and turn the PYD into an army, while the PYD develops its experience in governing autonomous regions.

The basis of the AKP's bargaining with the US is also objectively formed by the picture left to this time: The AKP's FSA region against the US's PYD region! 

INTERNAL BARGAININGS

Normalization with Syria was an issue that started with Moscow's request from Ankara. Russian President Vladimir Putin did not want to deal with the Idlib-centered problem in Syria any longer while he was fighting with Ukraine. For this reason, he personally asked Erdoğan to normalize relations with Assad . 

Erdoğan, on the other hand, took the process slowly according to the needs of both domestic and foreign policy: For example, he used it against the pressure of the opposition on the refugee issue during the election process. In foreign policy, he sees it as a tool to keep multidimensional relations with Russia in a controlled balance. 

The AKP also sees the issue as a bargaining chip for its rivalry with Iran in the South Caucasus. The fluctuating stances on Iran in the pro-AKP media, and even efforts to market the Turkish military presence in Syria to the US as a balancing factor against Iran, are further complicating the issue. 

THE MOST URGENT, MOST IMPORTANT NORMALIZATION

There is only one way out of a deadlock: to consider normalization with Syria on a strategic level. 

Because Turkey has interests at that level: There is a solution to the refugee problem , there is gaining allies in the energy-political power struggle in the Eastern Mediterranean , there is the opportunity to jointly block US projects , there is the most cost-effective solution  to border security …

The government normalized with the United Arab Emirates (UAE), which it declared as the sponsor of July 15th; normalized with Saudi Arabia, which it severed relations with due to the Khashoggi murder; normalized with Egyptian President Sisi , with whom it severed relations for the sake of the Brotherhood ; normalized with Greece, to which it said, “We will come one night, all of a sudden,” and if it were not for October 7th, it would have finalized the normalization it had started with Israel… 

However, normalization with Syria is more urgent, more needed than all of these normalizations, and more important than the sum of them all.