CHP’yi iktidara taşımak 31 Mart seçimleri sonrası Türkiye’nin birinci partisi olmasının ardından kulağa daha sahici gelse de CHP’de iktidarı elinde tutmak da hatırı sayılır bir mesai gerektiriyor. Yerel seçimlerden iktidar çevrelerini bile şaşırtan bir zaferle çıkan ve iktidara yürüme adımları atan partinin Genel Başkanı Özgür Özel ve ekibi için 4 Eylül’de başlayacak Tüzük Kurultayı, bu yanıyla önemli bir eşik gibi görünüyor. Bu kongrede sergilenecek tutum ve delegelerin sergileyeceği tavır parti içi iktidarı pekiştirirse, Özel de bir anlamda rüştünü ispatlayıp asıl hedefe odaklanacak. Yok eğer kongreye -tüzük onaylansa bile- birlik/bütünlük yerine parti içi iktidar çekişmeleri damga vuracak olursa CHP’yi iktidara taşıyacak yolun çakıl taşlarıyla döşeli olduğu gerçeği daha baskın olacak. 

Seçimlerin hemen ertesinde yeni genel başkan Özgür Özel “Seçmen bize kredi verdi. Ama bu tüketici kredisi değil yatırım kredisi” dediğinde partinin zafer sarhoşluğuna kapılmadan iktidar yürüyüşünü başlattığını düşünmüştüm. Beş ay sonra bugün baktığımda zafer sarhoşluğuna kapılmamış olsalar da bir çakırkeyiflik hali görmediğimi söylemekte zorlandığımı itiraf etmeliyim. Çünkü o günden bu yana, meydan meydan dolaşıp ekonomik krizin pençesindeki toplum kesimleriyle düzenlenen mitinglerdeki erken seçim çağrılarını ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile yumuşama/normalleşme adı altında birkaç görüşme yapılmasını -ki onun da sürdürülebilir olmadığı ortada-  bir kenara koyarsak CHP hala o krizi nasıl çözeceğini söylemiş değil.

CHP seçmenden aldığı krediyi nasıl ödeyecek?

Bu önemli, çünkü yerel seçimlerde Özel’in tabiriyle toplumun CHP’ye verdiği kredi karşılıksız değil.  

Seçmen, yani maaşı kuşa dönenler, başını sokacak ev bulamayanlar, elektiriğin suyun faturasını ödeyemeyenler, çocuğunun eğitim masrafını karşılayamayanlar, bir somun ekmeği bile hesap kitap yapmadan alamayanlar, emekli, memur, çiftçi, esnaf, öğrenciler, öğretmenler, dar gelirli, özetle mevcut iktidardan umudu kesenlerin CHP’ye neden kredi verdiği ortada. Seçmen, mevcut iktidardan umudu kesmese, ona sırtını dönmezdi. Sırtını döndüğünde ise CHP’den başka gidecek yeri yoktu. CHP’ye dönüp hakikaten kredi verdi. Yine de karşılığında bir şey beklemese kredi verir miydi durup dururken?

Gün gelecek o kredinin faiziyle geri ödenmesi gerekecek. Ama nasıl?

Bunun için şu soruya cevap vermek gerekmez mi: “Meydanlarda “Geçim yoksa seçim var” diye slogan atmak güzel de “velevki seçim olsa ve iktidara gelsen hangi kadrolarla hangi ekonomik politikayı hayata geçireceksin?” 

CHP ne yapacak da ekonomik krize son verecek, bilen var mı? Enflasyonla nasıl başedecek, kişi başına düşen milli geliri nasıl artıracak, ekonomik olarak hangi politikaları uygulayacak?

Elbette CHP yönetimi de bu sorulara hakiki cevaplar verilmesi gerektiğini biliyor. Elbette bu gerçeğin herkes farkında. Mayıs seçimlerinin ardından “değişim” söylemiyle çıktıkları yolculuğu, ilk yerel seçimlerde zaferle taçlandıran değişimci kadro tam da bu nedenle önüne önce tüzük değişikliğini hayata geçirmeyi, ardından da parti programı şekillendirmeyi koydu. Parti 47 yıl sonra ilk kez iktidar olmaya bu kadar yakın, ancak o çetin yolculuk güçlü kadrolar ve güçlü, akılcı programlar ve çözüm önerileriyle mümkün. Aksi halde velev ki CHP mevcut haliyle yarın iktidara gelecek olsa yandı gülüm keten helva… Bu yüzden uzun zamandır ilk kez iktidar heyecanı ortak paydaya dönüştü ve aynı nedenle Tüzük Kurultayı’na olduğu kadar, kurultayın son iki gününün ayrıldığı parti programına da büyük önem atfediliyor. 

Bu haliyle Tüzük Kurultayı değişimciler için, Özgür Özel’in genel başkan seçilmesi ve CHP’nin yerel seçimlerdeki başarısının ardından üçüncü ve en önemli sınav ve/veya aşama olabilir.  

Ama bu değişim söz konusu parti CHP olunca hiç kolay değil. Söz konusu CHP olunca dememin bir nedeni, sosyal demokrat çizgideki CHP’de kararların merkez sağdaki diğer siyasi partilerde olduğu gibi tek merkezden alınamıyor oluşu. Diğer neden de yine sosyal demokrat yapısından gelen ve adeta genetik bir özelliğe dönüşen kronik muhalefetin tavrı. 

Onlar hep varlar, daima oradalar ve korkarım tek istedikleri de orada kalmak! Değilse bile kendilerini iktidarda görmeyi tasavvur edemiyor, tasavvur edemedikleri bir geleceğe yatırım yapamıyorlar. En azından şimdiye dek sergiledikleri tutum buydu.

Bu tabloda CHP’nin 47 yıl süreyle ana muhalefetin değişmez temsilcisi olmasının yadsınamaz bir payı olmalı. 

Mensup oldukları siyasi parti, yıllar boyu iktidarın daima muhalefet cephesinde konumlanınca, onlar da partilerini iktidara taşıyacak politikalar üretmek ve bu uğurda çalışmak yerine parti içi muhalefet cephesinde konumlanmakta beis görmüyor hatta hiçbir sorumluluk almadan, aldıkları sorumlulukları yüzlerine gözlerine bulaştırdıklarında hesap verme gereği bile duymadan konforlu alanlarından sadece akıl hocalığı yapıyorlar. 

Yıllar geçse de bu durum değişmiyor, bayrağı devralanlar söylemi de devralıyor. Yıllardır CHP’nin yeni gelen yönetimi önceki yönetimi tasfiye etmekle itham ediliyor, yıllardır partiye sonradan katılıp yönetim kademelerinde kendilerine yer bulanlar önceki yönetimin karar mekanizmasında yer alan kurmayların direnciyle karşılaşıyor, o kurmaylar ve avaneleri daima çemberin dışında kalıp “küskün, küskün” ama iştahla yeni yönetimin hata yapmasını bekliyor ve -bu kısım hiç değişmiyor- her dönem hep bir ağızdan kadınlara eşit temsil vaadediyorlar.  

Örnek mi? Bakınız Kemal Kılıçdaroğlu’nun CHP’nin başına geçtiği dönem…

CHP ve CHP’ye umut bağlayan milyonlarca seçmenin Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri sonrası yaşadığı hezimetin hemen ardından Ekrem İmamoğlu’nun dillendirdiği, Özgür Özel’in genel başkan seçilmesiyle vücut bulan “değişim”in karşısına dikilenler, yeni yönetimi hangi argümanla eleştirdiyse, Deniz Baykal yönetiminin ardından göreve geldiklerinde kendileri de aynı argümanlarla eleştirildi.   

10 yıl önce yayınlanan şu yazıma gelin birlikte bakalım… 

“Baykal ekibi tasfiye ediliyor, 

Parti yeni yüzlerin önünü açıyor ama geleneğin direnciyle karşı karşıya,

Genel Merkez nezaketsiz davrandı. Partiye yıllarını vermiş isimleri küstürdü. Hiç değilse nezaketen teşekkür edip desteğini istemeliydi,

Genel başkan kadınları görmek istiyorsa kadınlar nerede? Türkiye genelinde sadece 46 kadın aday var. Onların da çoğu seçilemeyecek yerlerde!”

Tanıdık geliyor değil mi?

“Deniz Baykal”ı kaldırıp yerine “Kemal Kılıçdaroğlu” yazarsak değişen bir şey olur mu sizce?

Devamındaki tespitleri de bir değişiklik olmadan günümüze uyarlamak mümkün. 

Özetle CHP ‘hizip’siz başka deyişle “kronik muhalefet”siz duramıyor. Buna karşın önümüzde farklı bir gerçeklik de var: CHP artık eski CHP değil. Her şeyden önce 47 yıl sonra Türkiye’nin birinci partisi olmayı başarmış bir CHP ile karşı karşıyayız. 

Hatta  parti içi muhalefetin -ayyuka çıkmış- çabalarına rağmen İstanbul, Ankara ve İzmir’den güçlenerek çıkan, aralarında merkez sağın kalesi gibi görülen Afyon, Kütahya, Manisa gibi illerin de olduğu 412 belediyeyi kazanan  bir CHP ile karşı karşıyayız.

Bu yönetim sayesinde Eskişehir, Afyon, Bilecik, Tekirdağ gibi illeri tarihinde ilk kez kadınlar yönetiyor, İzmir’in dokuz, İstanbul’un üç ilçesi ilk kez kadınlara emanet, 

Başta da söylediğim gibi Özgür Özel başkanlığındaki partinin hedefi, artık bu ivmeyle adım adım iktidara yürümek, yürürken de parti içinde sağlam kadroların yetişmesinin önünü açmak, partiye seçimden seçime oy kullanarak belirli isimlerin tekrar tekrar seçilmesini sağlamaktan öte katkı sunmayan üyelik sistemine çeki düzen vermek daha da önemlisi parti politikalarını netleştirmek.

İlk sırada tüzük kurultayı var. Komisyon çalışmalarını büyük ölçüde tamamladı, ortaya bir taslak çıktı. Tek tek maddeleri değerlendirecek değilim elbette, o başlı başına bir yazı konusu ve Medyascope Haber Müdür Yardımcısı Özgecan Özgenç, Seçim ve Parti Hukuk İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gül Çiftçi ile yaptığı söyleşide öne çıkan başlıkları etraflıca yazdı.

CHP tüzük değişikliği için olağanüstü kurultaya hazırlanıyor: İşte en kritik değişiklikler, en önemli tartışmalar 

Benim dikkat çekmek istediğim taslağı gören kronik muhaliflerden gelen “Eskisinden beter oldu” yorumu. Bu tutum ister istemez  “Garp cephesinde yeni bir şey yok” dedirtiyor.

Burada yanlış anlaşılmalara yer vermemek adına Özgür Özel liderliğindeki yeni yönetimin peş peşe yaptığı hataları görmezden gelmemek gerektiğini de vurgulamak gerekli. Kötü kriz yönetimi (Özel’in ayak kemiğinin kırılması), iktidarın “yumuşama” tanımına karşın kendilerinin “normalleşme“ adını verdikleri sürecin evrildiği nokta… Ki burada şunu söylemek lazım, belli ki doğru ifadenin sahibi Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’mış. Sonradan nasıl sertleştiği dikkate alındığında sertleşip-yumuşama hamlelerini kapsayan bir eylemlilik halinden söz ettiği, o sözcüğü boşuna kullanmadığı da netleşmiş oldu. 

Görünen o ki, CHP’li belediyelerin sırtına indirdiği SGK borcu sopası tam bir sertleşme örneği, olur da Özel’in randevusuna olumlu yanıt verir ve o buluşmadan SGK borçlarının yapılandırılması yönünde bir karar çıkarsa da Erdoğan yumuşamış olacak. 

Kabul etmek lazım ki bu hamlelerin hiç birini normalleşme ya da anormalleşme olarak tanımlamak mümkün değil. Örnekleri çoğaltmak da mümkün tabi.

Yine de bu eleştirilere ve pek çok eksiğe rağmen ortaya çıkan tüzük taslağına “Eskisinden beter oldu” demek mümkün değil. 

Nedeni basit…

Başta sözünü ettiğim 10 yıl önce yazılan yazıyı referans vererek açıklayayım. 

Kemal Kılıçdaroğlu 10 yıl önce demiş ki “Yeni dönemde iki yıldan fazla başkanlık yapan belediyeler değişecek.”

Değişmiş mi?

Hayır!

Oysa hazırlanan taslak tüzük, belediye başkanlarına ve milletvekillerine üç dönem sınırı öngörüyor?

Devam edelim, Kılıçdaroğlu 10 yıl önce “Partide artık gençler ve kadınlar daha çok söz sahibi olacak” demiş mi?

Demiş.

Bu söz hayata geçirilebilmiş mi? %33 kadın kotası olmasına rağmen meclise kaç kadın vekil göndermiş CHP? Aydın’ı saymazsak kaç il ve ilçenin belediye yönetimini kadınlar yönetmiş?

Oysa hazırlanan taslakta kadınların eşit temsili ile ilgili konulan 56. madde cinsiyet kotasının yüzde 50’ye çıkarılmasını öngörüyor ve diyor ki “…düzenlenen cinsiyet kotası, kabul edildiği tarihten 39. Olağan Kurultaya kadar geçen sürede yüzde kırk; 40. Olağan Kurultaya kadar geçen sürede yüzde kırk beş; bu tarihten sonra maddede düzenlendiği haliyle uygulanır.”

Aslına bakarsanız bunlar insanlık için küçük, CHP için büyük adımlar. Tüzük kurultayını biraz da bu gözle, “şu tüzük değişse de sadede gelsek” diyerek izleyeceğim.

Although bringing the CHP to power sounds more genuine after it became the first party in Turkey after the March 31 elections, holding onto power in the CHP also requires considerable effort. The Bylaws Congress, which will start on September 4, seems like an important threshold for the party's Chairman Özgür Özel and his team, who emerged with a victory that surprised even the ruling party circles in the local elections and took steps towards power. If the attitude to be displayed at this congress and the attitude to be displayed by the delegates strengthen the power within the party, Özel will prove his maturity in a sense and focus on the real goal. If the congress - even if the bylaws are approved - is marked by intra-party power struggles instead of unity/integrity, the fact that the path that will bring the CHP to power is paved with gravel will become more dominant. 

When the new party leader Özgür Özel said, “The voters gave us a loan. But this is not a consumer loan, but an investment loan,” right after the elections, I thought the party had started its march to power without getting carried away by the victory. I must admit that when I look at it five months later, I have a hard time saying that even though they were not carried away by the victory, I do not see a sense of drunkenness. Because since that day, if we put aside the calls for early elections at the rallies organized by the segments of society that are in the grip of the economic crisis and the few meetings held with President Tayyip Erdoğan under the name of détente/normalization – which is also clearly not sustainable – the CHP still has not said how it will solve that crisis.

How will CHP repay the loan it received from voters?

This is important, because, in Özel's words, the credit society gave to the CHP in the local elections is not free of charge. 

It is obvious why voters, those whose salaries have gone up in smoke, those who cannot find a shelter, those who cannot pay their electricity and water bills, those who cannot afford their children's education expenses, those who cannot even buy a loaf of bread without doing the math, retirees, civil servants, farmers, tradesmen, students, teachers, low-income people, in short, those who have lost hope in the current government, give credit to the CHP. If the voters had not lost hope in the current government, they would not have turned their backs on it. When they did, they had nowhere else to go but the CHP. They turned to the CHP and really gave credit. Still, would they have given credit for no reason if they had not expected anything in return?

One day, that loan will have to be paid back with interest. But how?

For this, shouldn’t we answer the following question: “It is fine to chant slogans like “If there is no livelihood, there is an election” in the squares, but “What if there are elections and you come to power, what economic policy will you implement with which staff?” 

Does anyone know what CHP will do to end the economic crisis? How will it deal with inflation, how will it increase per capita national income, what economic policies will it implement?

Of course, the CHP administration also knows that real answers must be given to these questions. Of course, everyone is aware of this fact. The change-oriented cadre, which crowned the journey they embarked on with the discourse of “change” after the May elections with victory in the first local elections, set out to first implement the bylaw amendment and then shape the party program for this very reason. The party is this close to coming to power for the first time in 47 years, but that difficult journey is possible with strong cadres and strong, rational programs and solution proposals. Otherwise, even if the CHP were to come to power tomorrow in its current form, it would be a waste of my time… Therefore, for the first time in a long time, the excitement of power has become a common denominator, and for the same reason, great importance is being attached to the party program, to which the last two days of the convention are devoted, as well as the Bylaw Convention. 

In this case, the Constitutional Congress may be the third and most important test and/or stage for the change advocates, following the election of Özgür Özel as party leader and the success of the CHP in the local elections.  

But this change is not easy at all when the party in question is the CHP. One reason I say this when it comes to the CHP is that in the CHP, which has a social democratic line, decisions cannot be taken from a single center as in other political parties on the center-right. The other reason is the attitude of the chronic opposition, which again comes from its social democratic structure and has become almost a genetic characteristic. 

They always exist, they are always there, and I am afraid all they want is to stay there! Even if they are not, they cannot imagine seeing themselves in power, they cannot invest in a future they cannot imagine. At least, that has been their attitude so far.

The fact that the CHP has been the unchanging representative of the main opposition for 47 years must have an undeniable role in this picture. 

When the political party they belong to has always been on the opposition side of the government for years, they see no harm in positioning themselves on the opposition side within the party instead of producing policies that will bring their party to power and working towards this end. They even act as mentors from their comfort zones without taking any responsibility and without even feeling the need to be held accountable when they mess up the responsibilities they have assumed. 

This situation does not change even though the years pass, those who take over the flag also take over the discourse. For years, the new CHP administration has been accused of liquidating the previous administration, for years those who joined the party later and found a place for themselves in the management ranks have encountered resistance from the staff members who were in the decision-making mechanism of the previous administration, those staff members and their minions always stay outside the circle, “resentful, resentful” but eagerly waiting for the new administration to make mistakes, and -this part never changes- they always promise equal representation for women in every term.  

For example? Look at the period when Kemal Kılıçdaroğlu became the head of the CHP…

Those who opposed the “change” that Ekrem İmamoğlu voiced and that came into being with the election of Özgür Özel as party leader, right after the defeat experienced by the CHP and millions of voters who had pinned their hopes on the CHP in the presidential and parliamentary elections, were criticized with the same arguments they used to criticize the new administration when they took office after the Deniz Baykal administration.  

Let's take a look at this article published 10 years ago ... 

“The Baykal team is being liquidated, 

The party is paving the way for new faces but is facing resistance from tradition,

The General Directorate acted rudely. It offended those who had given years to the party. At least, it should have been polite and asked for their support.

If the party chairman wants to see women, where are the women? There are only 46 female candidates in Turkey. Most of them are in unelectable positions!”

Sounds familiar, right?

Do you think anything would change if we removed “Deniz Baykal” and wrote “Kemal Kılıçdaroğlu” instead?

It is possible to adapt the following findings to the present day without any changes. 

In short, the CHP cannot stand without a 'faction', in other words, without a "chronic opposition". However, there is a different reality before us: the CHP is no longer the old CHP. First of all, we are faced with a CHP that has managed to become the first party of Turkey after 47 years. 

In fact, despite the overwhelming efforts of the opposition within the party, we are faced with a CHP that emerged stronger in Istanbul, Ankara and Izmir, and won 412 municipalities, including cities such as Afyon, Kütahya and Manisa, which are seen as strongholds of the center-right.

Thanks to this administration, women are governing cities such as Eskişehir, Afyon, Bilecik, Tekirdağ for the first time in history, nine districts of İzmir and three districts of İstanbul are entrusted to women for the first time, 

As I said at the beginning, the goal of the party under the leadership of Özgür Özel is to walk step by step to power with this momentum, while paving the way for the development of solid cadres within the party, putting the membership system in order, which does not contribute to the party other than ensuring that certain names are re-elected by voting from election to election, and more importantly, clarifying the party policies. 

First in line is the bylaw congress. The commission has largely completed its work, and a draft has emerged. Of course, I will not evaluate the articles one by one, that is a subject for an article in itself, and Medyascope Deputy News Manager Özgecan Özgenç wrote in detail about the prominent headlines in her interview with Gül Çiftçi, Deputy General Chair Responsible for Election and Party Legal Affairs  .

CHP is preparing for an extraordinary congress to change the statute: Here are the most critical changes, the most important discussions 

What I want to draw attention to is the comment "It's worse than before" from chronic opponents who saw the draft. This attitude inevitably makes one say "There's nothing new on the Western front."

In order to avoid misunderstandings here, it is necessary to emphasize that we should not ignore the successive mistakes made by the new administration led by Özgür Özel. Bad crisis management (Özel's foot bone breaking), the point where the process they call "normalization" evolved against the government's definition of "softening"... And here it must be said that President Tayyip Erdoğan is obviously the owner of the correct expression. When we consider how he later hardened, it has become clear that he is talking about a state of action that includes hardening-softening moves, and that he did not use that word in vain. 

It seems that the SGK debt stick that CHP municipalities have been carrying is a complete example of toughening up. If he responds positively to Özel's appointment and makes a decision to restructure the SGK debts at that meeting, Erdoğan will have softened. 

It must be admitted that none of these moves can be defined as normalization or abnormalization. Of course, it is possible to multiply the examples.

Despite these criticisms and many shortcomings, it is not possible to say that the draft regulation is "worse than the old one." 

The reason is simple…

Let me explain by referencing the article I mentioned at the beginning, written 10 years ago. 

Kemal Kılıçdaroğlu said 10 years ago, "The municipalities that have been in office for more than two years in the new term will change."

Has it changed?

No!

However, the draft statute foresees a three-term limit for mayors and deputies?

Let's continue, did Kılıçdaroğlu say 10 years ago, "Young people and women will now have more say in the party"?

He said.

Has this promise been put into practice? Despite having a 33% women's quota, how many women deputies did the CHP send to the parliament? Excluding Aydın, how many provinces and districts have women run the municipal administrations?

However, Article 56, which is about equal representation of women in the prepared draft, foresees increasing the gender quota to 50 percent and says, “…the regulated gender quota shall be applied as forty percent from the date of its acceptance until the 39th Ordinary Assembly; forty-five percent until the 40th Ordinary Assembly; and as regulated in the article after this date.”

In fact, these are small steps for humanity, but big steps for the CHP. I will watch the statute convention with this perspective, thinking, "Let's change this statute so we can get to the point."