Uzunca bir süredir "Enflasyon oranını düşük gösteriyor"eleştirilerine maruz kalan TÜİK'in Başkanı Erhan Çetinkaya, dün Ankara'da gazetecilerle buluştu.

Dünyada enflasyon nasıl hesaplanıyorsa Türkiye'de de öyle hesaplandığını örneklerle anlatan Çetinkaya "algılanan enflasyon" konusunda şunları söylüyor:

"Algılanan enflasyona ilişkin hususlar Türkiye'ye özgü olmayıp gelişmiş ülkelerde de aynı durum görülmekte ve bu durum Eurostat tarafından ifade edilmektedir. Örneğin, son 20 yıl boyunca AB'de hissedilen enflasyon, açıklanan enflasyonun ortalama 5 katı düzeyinde seyrederken Türkiye'de 2 katı düzeyinde seyretmiştir."

Çetinkaya, farklı enflasyon oranları açıklayan ENAG'ın metodolojisinin muğlak olduğunu söylüyor:

"TÜİK ve ENAG verileri arasındaki farkı, kira fiyatları hesaplamalarında görebiliriz. TÜİK tarafından takip edilen kira fiyatları için diğer tüm mal ve hizmet fiyatlarında olduğu gibi sabit tanım ve kalitede seçilmiş olan 5 binin üzerinde konutun aylık kira değeri izlenmektedir. ENAG ise kira fiyatlarını emlak sitelerinden doğrudan almakta ve kira artışını her ay tüm kiracıların ev değiştirmiş olduğu varsayımı üzerinden hesaplamaktadır. ENAG, her ay tüm kiracılar yeni bir eve taşınıyormuşçasına hesaplama yapıyor, internet üzerinden her ay gözlemlediği artışları yanlış şekilde üst üste ekleyerek şişirilmiş bir zam hesabı yapıyor. Bu örnek ENAG'ın TÜFE metodolojisinden ne kadar uzak olduğunu sadece kira maddesinde dahi ortaya koymaktadır."

Evet, bu vesileyle ekranlara çıkıp sakız gibi uzatılan söz konusu iddialara açıklık getirmediği için eleştirdiğim başkanın yüzünü de görmüş olduk. Artık hepimizi ilgilendiren ancak tek taraflı iddialara maruz kaldığımız bu tartışma daha somut argümanlarlailerleyebilir. Zira bu güvensizlik ortamı piyasanın anasını ağlatıyor.

Gelelim başlıktaki sorumuza: Enflasyonun en yüksekten hesaplanması kimin cebini doldurur?

Enflasyon oranına göre zam alan işçinin, emeklinin mi? Bakmayın işçi, emekçi edebiyatı yaptıklarına. Bu vurgun ortamında maaşlıların cebine fazladan girecek üç beş kuruş kimin umurunda?

Enflasyonist ortamda cukkayı parası, malı olanlar, sermaye götürüyor.

TÜİK Başkanı Çetinkaya'nın, "Türkiye'deki şirketler enflasyonist ortamı kullanarak normalde alması gereken kârlardan daha yüksek fahiş kârlar elde ediyorlar. Enflasyondan bağımsız şirket kârlarına bağlı bir fahiş fiyat artışı var. Bu etki, pandemi sonrasından itibaren gözlemleniyor" sözleri bu tartışmada aydınlatıcı olabilir.

Öyle ya kimine göre kriz, kimine göre çikolata.

***

ŞİMDİ DE RABİACI OLURLAR

Alman Volkswagen, dört yıl önce Manisa'da yapılması düşünülen fabrika yatırımından vazgeçerek tercihini Slovakya'daki Bratislava fabrikasını büyütmekten yana kullanmıştı.

O dönem kararın siyasi olduğu iddia edilmişti. Ne kadar doğrudur bilemiyorum ama Almanların fırsatı kaçırdıkları kesin.

Zira proje artık Volkswagen'in 15 yıl süren Çin pazarındaki liderliğine son veren ve geçen yıl Çin'in en çok satış yapan otomobil markası olan BYD'nin. BYD, 1 milyar dolarlık yatırım için Türkiye'de fabrika kuracak. Yıllık 150 bin araç üretim kapasitesine sahip olacak fabrika için imzalar Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve BYD Yönetim Kurulu Başkanı Vang Chuanfu tarafından atıldı.

Şimdi görün bakın, muhalefetin alayı nasıl Doğu Türkistan'ı hatırlayacak. ABD'de yaşayan muhalif Rabia Kader'in posterleri sosyal medyada elden ele yayılacak.

***

TIPKI GEÇEN SEÇİMDE OLDUĞU GİBİ DEĞİL Mİ ELON MUSK?

Elon Musk yaklaşan ABD seçimleri öncesi uyarıyor:

"Postayla gönderilen oy pusulalarıyla birleştirildiğinde sistem, sahtekârlığın kanıtlanmasını imkânsız hale getirecek şekilde tasarlanmıştır. Şahsen oy verme istasyonlarındaki kameralar, en azından kaç kişinin geldiğini ve oy pusulalarının kullanıldığını sayarak büyük ölçekli dolandırıcılığı önleyeceğinden, posta yoluyla ve posta kutusuyla oy pusulalarına izin verilmemelidir."

Peki, Musk bunları neye dayanarak söylüyor?

Tabii ki 2020 ABD seçimlerine. Zira tam olarak dediği gibi olmuştu. Pandemi bahanesiyle sisteme sokulan posta oylarıyla Trump devrilmiş, yerine Biden getirilmişti.

Bakalım bu seçimin "pandemisi" ne olacak?

TurkStat President Erhan Çetinkaya, who has been criticized for "showing the inflation rate as low" for a long time, met with journalists in Ankara yesterday.

Explaining with examples that inflation is calculated the same way in Turkey as it is calculated in the world, Çetinkaya says the following about "perceived inflation":

"Issues regarding perceived inflation are not specific to Turkey; the same situation is observed in developed countries as well, and this is expressed by Eurostat. For example, while the inflation felt in the EU during the last 20 years has been at an average level of 5 times the announced inflation, it has remained at a level of 2 times in Turkey. ."

Çetinkaya says that ENAG's methodology, which explains different inflation rates, is vague:

"We can see the difference between TÜİK and ENAG data in the rental price calculations. For the rental prices monitored by TÜİK, the monthly rental value of more than 5 thousand houses selected with fixed definition and quality is monitored, as in all other goods and service prices. ENAG calculates rental prices directly from real estate sites. ENAG calculates the rent increase based on the assumption that all tenants change homes every month. ENAG calculates the rent increase as if all tenants are moving to a new house every month, incorrectly adding the increases it observes each month on the internet. "The rent clause alone reveals how far it is from the CPI methodology."

Yes, on this occasion, we also saw the face of the president, whom I criticized for not clarifying the allegations that were presented on the screens like chewing gum. This debate, which concerns us all but in which we are subjected to one-sided claims, can now progress with more concrete arguments. Because this environment of distrust makes the market cry.

Let's come to our question in the title: Whose pockets will be satisfied by calculating inflation from the highest level?

Is it the worker or retiree who gets a raise according to the inflation rate? Don't pay attention to what they do with workers' literature. In this environment of profiteering, who cares about the extra few cents that will go into the pockets of salaried people?

In an inflationary environment, those who have money and property, and capital, are the ones who make the most of it.

TÜİK President Çetinkaya's words, "Companies in Turkey use the inflationary environment to earn exorbitant profits that are higher than the profits they should normally receive. There is an exorbitant price increase due to company profits independent of inflation. This effect has been observed since the post-pandemic period." may be illuminating in this discussion.

Well, for some it is a crisis, for some it is chocolate.

***

THEY ARE NOW RABIACISTS

German Volkswagen gave up the factory investment planned to be built in Manisa four years ago and preferred to expand its Bratislava factory in Slovakia.

At that time, it was claimed that the decision was political. I don't know how true it is, but it is certain that the Germans missed the opportunity.

Because the project now belongs to BYD, which ended Volkswagen's 15-year leadership in the Chinese market and became China's best-selling automobile brand last year. BYD will establish a factory in Turkey for an investment of 1 billion dollars. The signatures for the factory, which will have an annual production capacity of 150 thousand vehicles, were signed by President Erdoğan, Minister of Industry and Technology Mehmet Fatih Kacır and BYD Chairman Vang Chuanfu.

Now see how the opposition regiment will remember East Turkestan. Posters of dissident Rabia Kader, who lives in the USA, will be spread from hand to hand on social media.

***

ISN'T IT JUST LIKE THE LAST ELECTION, ELON MUSK?

Elon Musk warns before the upcoming US elections:

"When combined with mail-in ballots, the system is designed to make it impossible to prove fraud. Mail-in and drop box ballots should not be allowed, as cameras at in-person voting stations would prevent large-scale fraud by at least counting how many people show up and ballots are cast."

So, on what basis does Musk say these?

Of course, to the 2020 US elections. Because it happened exactly as he said. Trump was overthrown and replaced by Biden, with postal votes put into the system under the pretext of the pandemic.

Let's see what the "pandemic" of this election will be.