Beklenenden büyük seçim başarısından dolayı görmesi, idrak etmesi biraz zor olabilir ama CHP’nin 31 Mart sonrası siyasetinde doğrular kadar yanlışlar var. Doğrulardan başlıyayım. CHP’nin ilk doğrusu 31 Mart seçim sonuçları karşısında gösterdiği vakardı. CHP yönetimi, bilhassa da Özgür Özel, CHP’nin seçim zaferini abartılı bir coşku yerine olgunlukla karşılayarak doğrusunu yaptı. Seçimleri kaybedenin her şeyi kaybettiği duygusunu dürtmek yerine vatandaşların ortaklığı duygusunu hatırlatmak doğrusuydu, CHP de bunu yaptı. Özgür Özel seçim sonuçlarını değerlendirirken de doğrusunu yaptı. Seçim başarısını CHP iktidarları döneminin açılışı olarak değil 2028 seçimleri öncesinde CHP’ye açılan bir kredi olarak görmek doğru olandı. Doğru olandı, çünkü ‘konjonktür etkisinin’ tanındığını, dolayısıyla 31 Mart sonrasındaki tablonun geçici olma potansiyelinin farkında olunduğunu gösteriyordu. 

Beştepe ziyareti de doğruydu. Özgür Özel’in “Hem müzakere hem mücadele” diyerek özetlediği tutumun gereği olarak Erdoğan’ı ziyaret etmesi CHP’nin diğer doğrusu oldu. Erdoğan’la müzakere, AK Parti’nin sertlik siyasetinden yılıp bulundukları mevzilerden çıkarak CHP’ye gelenleri yeni yerlerinde tutmaya ve başkalarını da CHP mevzilerine ilgi duymaya teşvik edebileceği için doğruydu. Diğer bir doğru, mültecilere ve Arapça tabelalara karşı seküler-milliyetçi cenahtan gelen dışlayıcı tutumlara karşı verilen ayar oldu. Mültecilerdense ülkeyi ‘mülteci deposuna’ çeviren AK Parti siyasetini hedefe koyan bu siyaset de doğrusuydu, çünkü kimse durup dururken mülteci olmuyor ve bir gün herkes mülteci olabilir. Kur’an dilidir denerek yapılması gerekmiyordu belki ancak Arapça tabelalara karşı gelişen öfkenin yatıştırılmak istenmesi de doğruydu. Hem çarşı pazar İngilizce tabeladan geçilmezken Arapça tabelalardan rahatsız olmaktaki arızayı teşhis ettiği için hem de kapsayıcı bir siyaset fikrine işaret ettiğinden dolayı. Son olarak, seçimlerin hemen ardından gelen Van Belediyesi’ne kayyım atanması girişimine kararlılıkla karşı çıkmakla da doğru olanı yaptı CHP. Kürt şehirlerinin olağanüstü halle yönetilmesinin olağanlaşmasına karşı çıkmak işin doğrusuydu. CHP de doğru olanı yaptı. 

Başkaları da vardır ancak CHP’nin bir çırpıda sayabileceğim doğruları bunlar. 31 Mart’ta gelen seçim zaferinin konjonktür etkisine indirgenemeyecek bir tarafı da olduğunu, 2023 seçimleri sonrasında yaşanan yönetim değişikliğinin CHP’de bir şeyleri gerçekten değiştirdiğini gösteren doğrular. Ne var ki, seçim sonrası CHP siyasetinin yanlışları da var. Onlar da az değil. 

Erdoğan’a ‘Ayarlı’ Siyaset 

CHP’nin ilk yanlışı Erdoğan’a ayarlı siyaseti. Rakibe ayarlı olmak bir başına yanlış değil tabii ki. Yanlış olan, herhangi bir konudaki siyasetin tamamını rakibe ayarlı kılmak. Daha işin başındayız, dolayısıyla değişebilir, lakin son günlerin önemli konusu yumuşama siyasetindeki tutumu CHP’nin Erdoğan ayarlı siyasete devam edebileceğini gösteriyor. Kavala ve Kobani davalarında yaşanan son gelişmelerin ardından yumuşama konusundaki siyaseti CHP’nin aleyhine dönme yoluna girmiş görünüyor. Bu halin ardında CHP yönetiminin Kobani davasında çıkan karar üzerine “Erdoğan’ın tuzağına düşüyorsunuz” diyenleri haklı çıkarırcasına “sizin zaten yumuşamaya, normalleşmeye niyetiniz yokmuş” pozisyonuna çekilmesi ve orada kalması var. Erdoğan Kobani davasının kararlarının açıklandığı günün gecesinde hapisteki generalleri salıvererek kendisinin yumuşama siyasetindeki pozisyonu hakkında en azından kafa karışıklığı yaratırken, CHP “niyetiniz yokmuş” diyerek Erdoğan’ı tanıyamamış bir aktör olduğu izleniminin oluşmasına yol açmakla yetindi. Halbuki, Erdoğan her ne yaparsa yapsın, normalleşmeye niyeti ister olsun ister olmasın, CHP kendi mührünü taşıyan bir normalleşme siyaseti önerebilirdi. Hem de en başından. Normatif gerekçelerle, CHP ‘normalleşmeden’, normalleşme eksenli bir demokrasiye dönüşten yana olduğu için değil sadece. Normalleşme siyasetiyle ilgili tartışmayı CHP’yi büyütecek, CHP’nin Türkiye’yi yönetmeye ehil bir parti olduğunu gösterecek bir manivela olarak kullanabilmek için. İzah etmeye çalışayım.

Doğru, Erdoğan’ın gerçekten de yumuşamaya niyeti olmayabilir. Yumuşama siyasetini dikkatleri CHP’nin seçim başarısından ve ekonomideki feci tablodan uzaklaştırmak için kullanmak istiyor da olabilir Erdoğan. Ancak tam aksine, Erdoğan, MHP’yle ittifakının iktidardan olmasına yol açacağını gördüğü ya da Batı’dan acil sıcak para gelmesine ihtiyaç duyduğu için kontrollü de olsa bir yumuşama siyasetine mecbur da olabilir. Keza, Erdoğan Kürt meselesini ve cezaevindeki Kürt siyasetçilerin salıverilmesini kapsamayan dar bir yumuşama siyaseti tasarlıyor ve CHP’yle MHP’yi aynı yere getirmek istiyor da olabilir. Başka ihtimaller de dahil edilebilir ancak bunlardan hangisinin doğru olduğunu bilmek mümkün değil. Erdoğan’ın ne yapmak istediği ancak tahmin, en fazlası analiz edilebilir. 

Öte yandan konunun tahmin ya da analiz gerektirmeyen bir iki boyutu var: 1. Erdoğan’ın, niyeti varsa bile, yumuşama siyasetine Kobani davasından, Kürt siyasetçilerden başlaması mümkün değil. MHP’yle süregiden ittifakı ve MHP’nin yargıdaki gücünden dolayı yumuşama olacaksa da bunun Kürt siyasetçilerden başlaması imkânsız. 2. Kuvveti kestirilemez olmakla beraber AK Parti içerisinde yumuşamanın gereğine ya da kaçınılmazlığına inanan bir kesim var. MHP’liler tarafından tahkir edilmesine rağmen Abdülkadir Selvi’nin yumuşama ihtiyacına işaret eden yazılarını devam ettirmesi bu kesimin pozisyonunu koruduğunu gösteriyor. 3. Hem seçim sonuçları hem de sonrasındaki hava kamuoyunun yumuşama ve normalleşme siyasetine destek verdiğini gösteriyor. 

Bu manzara karşısında şu ya da bu gelişmeden ötürü “Sizin zaten normalleşmeye gönlünüz yokmuş” demek yerine “Türkiye’nin normalleşmesi, siyasette yumuşama için şunlar gerekiyor ve şu sırayla yapılabilir” türünden bir öneri ortaya koymak kamuoyunun yumuşama talebine sahip çıkmaya, AK Parti içerisindeki yumuşama siyaseti yanlılarını teşvik etmeye, CHP’nin yumuşama siyasetine gönlü yokmuş eleştirilerini bertaraf etmeye ve yumuşama ve normalleşme siyasetinin patronluğunu ele geçirmeye yardım edebilir, bu da CHP için manivela işlevi görebilirdi. Ne var ki, yumuşama siyaseti de dahil herhangi bir siyasetin CHP için manivela işlevi görebilmesi için Erdoğan ayarlı siyasetten geri durmak, siyasette Erdoğan’ın patronluğunu sona erebileceğini gösteren CHP mühürlü teklifler geliştirmek gerekiyor. 

Herkese Her Şeye Yetişen Parti 

Bütün bir Kılıçdaroğlu dönemi boyunca CHP’nin iyi yaptığı işlerden biri nafile bir aktivizm olmuştu. Zamanın CHP yönetimi, kitleleri, kalabalıkları ikna edebilecek büyük fikirler geliştiremeyince, haklılığı tartışma götürmez tekil toplumsal taleplere sert görünen biçimlerle sahip çıkmayı, bu talepleri meydan okuyan bir jargonla sahiplenmeyi esas siyaset haline getirmişti. Sendikaların, sivil toplum örgütlerinin, hak talebinde bulunan vatandaş inisiyatiflerinin, en fazlası kitleselleşme derdi olmayan sol partilerin yapacağı işleri bir de CHP’nin yapması Kılıçdaroğlu döneminin alametifarikası olmuştu neredeyse. İstatistik Kurumu’nun, Eğitim Bakanlığı’nın, SADAT’ın vs. kapısına dayanmalar, içeriye sokulmayınca yapılan sert açıklamalar malum. Bütün bu aktivist siyasetin temel sonuçlarından biri, CHP’nin bir gündem hiyerarşisine sahip olamaması, her şeye yetişmesi, her konuyu genel başkanın, neredeyse aynı seviyede, aynı biçimde ele alması olmuştu. Telaş etmek için henüz erken olabilir lakin “1 Mayıs’ta Taksim Meydanı’na çıkıyoruz” deyip çıkamamak ve atanamayan öğretmenler mitingi gibi işler CHP’nin yeni yönetiminin de benzer bir eğilime kapılabileceğini gösteriyor. 

CHP’nin tekil toplumsal talepleri seslendirmesinde, bu taleplere sahip çıkmasında yanlış bir taraf tabii ki yok. Ancak iktidar adayı olarak CHP’nin bu taleplere bir öncelikle, münasip biçimlerle ve farklı seviyelerde sahip çıkması beklenir. Oysa, atanamayan öğretmenler mitinginden sonra beliren tablo şu: 31 Mart gibi önemli bir seçim zaferinden sonra Türkiye’nin en büyük partisi siyasetin odağını iktidarın genel başarısızlığından, tekil bir alandaki başarısızlığına kaydırdı. Bir grup toplantısıyla sahip çıkılabilecek bir meseleyi kalabalık olacağı öngörülen bir mitinge taşımak istedi ve ilgili genel başkan yardımcısının ya da birkaç vekilin taşıyacağı bir meseleyi CHP genel başkanı taşımaya çalıştı. Halbuki, seçmenin zorlamasıyla da olsa iktidar adayı haline gelmiş CHP gibi bir partinin şunu yapması beklenirdi: Toplumsal talepleri birbirine ve görece sabit bir odak konuya/talebe bağlayarak, münasip biçimlerde ve bir gündem hiyerarşisine bağlı kalarak ele almak. Ancak böyle olursa CHP herkesin yapabileceği şeyleri yapmanın, tekil toplumsal talepleri seslendirmenin, uzun lafın kısası, iktidara muhalefet etmenin ötesine geçip, muhalefetin kurmaylığını yapabilecek. CHP’nin durumundaki bir partiden beklenen de bu. Her şeye yetişmesi değil.

Söyledim ve Ruhumu Kurtardım

Öncesine göre epey bir yol katedildiğine şüphe yok ancak Kobani davası kararından sonra verilen tepkiler CHP’nin (Kürt meselesi gibi) netameli konularda “söyledim ve ruhumu kurtardım” siyasetinin sınırlarında kalabileceğini gösteriyor. CHP siyasetindeki diğer bir yanlış da bu.

Kobani kararı belli olduktan sonra genel başkan dahil CHP yöneticilerince verilen tepkiler ilk bakışta gerçekten yerindeydi. CHP adına konuşanlar neredeyse ittifakla Kobani davasının siyasi bir dava olduğunu, yargı siyasetin kontrolünde olmasaydı bu kararın çıkmayacağını savundu. Dolayısıyla CHP açıklamalarında açık bir gerçek yüksünmeden ortaya konmuş oldu. Ne var ki, söz konusu olan sadece entelektüel ya da vicdani bir iş olsaydı, gerçeğe işaret etmek, “söylemek ve ruhu kurtarmak” yeterli olurdu. Halbuki, Kobani davası aynı zamanda siyasetin konusu ve siyaset de verili vaziyeti değiştirmek işi. Ruhu kurtarınca vaziyet değişmiyor. 

Verili vaziyeti değiştirme işinin kurmaylığını CHP yapacaksa, ki pozisyonu bunu gerektiriyor, CHP’nin ruhunu kurtarmaktan fazlasını yapmaya ihtiyacı var. Kobani davası özelinde bu fazla şuna denk düşebilirdi: Çıkan kararla beraber Kobani davasının Kürt meselesi siyasetinde tıkandığımıza işaret ettiğini savunmak ve söz konusu tıkanıklığı gidermek için yargının siyasallaşmasıyla beraber Kürt meselesinin hallini esas alan bir çözüm programı önermek. Bu yapılmayınca Kobani davasında çıkan karar yargının kötü işleyişini bir kez daha teşhir etmekten başka bir işe yaramıyor. Yargının kötü işleyişini teşhir etmek CHP’nin ve muhalefetin senelerdir yaptığı bir iş ve yıllardır yapılmasına karşın CHP’ye iktidar yolunu açmadı. CHP’nin teşhir etmek tarafında bir eksiği hiç olmadı. Eksik, vaziyeti değiştirmeye yardımcı olacak öneriler geliştirmekte. Dün öyleydi, bugün de öyle olacağa benziyor. Hülasa, CHP’nin söyleyip ruhunu kurtarmaya değil, memleketin temel meselelerini halledebileceği güvenini oluşturacak öneriler geliştirmeye ihtiyacı var. 

Kadrosuz Siyaset

CHP’nin yeni yönetimi Kılıçdaroğlu döneminin bir başka arızasını daha sürdürmeye yatkın görünüyor. 2023 seçimleri öncesinde seçmeni CHP’den ve bilhassa Kılıçdaroğlu’ndan uzak tutan önemli bir faktör, ülkeyi yönetebilecek beceriden uzak bulunmaları, buna dair bir güven oluşturamamalarıydı. Ehliyetli bir kadro oluşturmak ve bu türden bir kadroya sahip olunduğunu göstermekle belki aşılabilir olmasına karşın, ekibi 2023 seçimlerini Kılıçdaroğlu personası üzerine kurdu ve Kılıçdaroğlu’nun müttefiklerinin de Meclis’te sandalye derdine düşmüş olmalarından dolayı malum netice alındı.

Henüz çok erken denebilir lakin kadrosuz, ekipsiz siyasete, genel başkan odaklı siyasi performansa bugünkü CHP de meyyal görünüyor. Özgür Özel sık sık “İçeride çok iyi kadrolarımız var” demesine rağmen bu kadrolar öne çıkmış, sahne almış değil. Oysa seçmende ülkeyi CHP yönetebilir duygusunun oluşması için CHP’nin ehliyetli kadroları çekebilen, bulup çıkarabilen bir parti olduğunu göstermesine ihtiyaç var. İmamoğlu, Yavaş, Geçer, Karalar gibi belediye başkanlarının performansı CHP’nin icraatçılık açığını kapatmakta, CHP’ye güvenin artmasında işe yarayabilir yaramasına, ancak seçmen, 2023 seçimlerinin gösterdiği üzere, belediyelerin yönetilmesiyle ülkenin yönetilmesini bir tutmuyor. Seçmende “CHP ülkeyi yönetmeye ehil” güveninin oluşabilmesi için CHP’nin genel merkez düzeyinde ehliyetli kadrolar oluşturması; olanları işle, icraat önerileriyle görünür kılması gerekiyor. Yeni dönem CHP siyasetinin bir yanlışı da bu: Ekiplerle, kadrolarla görünmeyi ihmal etmek.

Özetle, CHP’nin doğruları çok ancak yanlışları da az değil. 2028’e daha çok zaman var, endişeye mahal yok diye düşünülebilir. Ancak, “Nasıl başlarsa öyle gider” sözünde bir hikmet olabileceğini hesaba katmak lazım. Bir de ‘işlerin’ 2028’e kalmama ihtimalini.

It may be a little difficult to see and understand due to its greater than expected election success, but there are as many wrongs as right in CHP's post-March 31 politics. Let me start with the truth. The first thing CHP did right was the dignity it showed in the face of the March 31 election results. The CHP administration, especially Özgür Özel, did the right thing by greeting the CHP's election victory with maturity rather than exaggerated enthusiasm. Instead of poking the feeling that those who lost the elections had lost everything, it was better to remind the citizens of their sense of partnership, and CHP did this. Özgür Özel did the right thing when evaluating the election results. It was right to see the election success not as the opening of the CHP government period, but as a loan extended to the CHP before the 2028 elections. It was the right thing, because it showed that the 'conjuncture effect' was recognized and therefore the situation after March 31 was aware of its potential to be temporary. 

The visit to Beştepe was also correct. Visiting Erdoğan, as required by Özgür Özel's attitude summarized as "both negotiation and struggle", was another right thing for the CHP. Negotiating with Erdoğan was right because it could encourage those who were fed up with the AK Party's harsh policy and came to CHP from their positions to keep them in their new places and encourage others to take an interest in CHP positions. Another truth was the adjustment made against the exclusionary attitudes coming from the secular-nationalist wing against refugees and Arabic signs. This policy, which targeted the AK Party policy of turning the country into a 'refugee depot' rather than the refugees, was the right one, because no one becomes a refugee out of the blue and everyone can become a refugee one day. Maybe it wasn't necessary to say that it was the language of the Quran, but it was also right to try to calm the anger that developed against the Arabic signs. Both because it diagnoses the problem of being disturbed by Arabic signs when there are English signs in the markets and because it points to the idea of ​​an inclusive politics. Finally, CHP did the right thing by resolutely opposing the initiative to appoint a trustee to the Van Municipality, which came right after the elections. The right thing to do was to oppose the normalization of Kurdish cities being ruled under a state of emergency. CHP also did the right thing. 

There are others, but these are the truths of the CHP that I can list at once. It is true that the election victory on March 31 has a side that cannot be reduced to the conjuncture effect, and that the change of management after the 2023 elections has really changed things in the CHP. However, post-election CHP politics also has its faults. They are not few either. 

'Adjusted' Politics to Erdoğan 

CHP's first mistake is its policy aligned with Erdoğan. Of course, being tuned to the opponent is not wrong in itself. What is wrong is to make the entire politics on any issue geared to the opponent. We are just at the beginning, so it may change, but the important issue of recent days, its attitude towards the policy of détente, shows that CHP can continue with Erdoğan-aligned politics. Following the latest developments in the Kavala and Kobani cases, the policy of détente seems to be turning against the CHP. Behind this situation, the CHP administration retreated to the position of "you have no intention of softening and normalizing anyway" and remained there, as if to justify those who said "You are falling into Erdogan's trap" after the decision in the Kobani case. While Erdoğan created at least confusion about his position in the policy of détente by releasing the imprisoned generals on the night of the day when the verdicts of the Kobani case were announced, the CHP only created the impression that Erdoğan was an actor who did not recognize him by saying "you have no intention". However, whatever Erdoğan does, whether he intends to normalize or not, CHP could propose a normalization policy that bears its own stamp. And from the very beginning. Not only because CHP is in favor of 'normalization' and a return to democracy based on normalization, for normative reasons. In order to use the debate on normalization policy as a lever that will grow the CHP and show that the CHP is a party capable of governing Turkey. Let me try to explain.

True, Erdoğan may not really have any intention of softening. Erdoğan may also want to use the policy of détente to distract attention from the CHP's electoral success and the disastrous situation in the economy. However, on the contrary, Erdoğan may be forced into a policy of détente, albeit controlled, because he sees that his alliance with the MHP will lead to his removal from power or because he needs urgent hot money from the West. Likewise, Erdogan may be designing a narrow policy of détente that does not include the Kurdish issue and the release of Kurdish politicians in prison, and may want to bring the CHP and MHP to the same place. Other possibilities may be included, but it is not possible to know which of them is correct. What Erdoğan wants to do can only be guessed at best. 

On the other hand, there are a couple of dimensions of the issue that do not require prediction or analysis: 1. It is not possible for Erdoğan, even if he has the intention, to start his policy of détente from the Kobani case and Kurdish politicians. Although there will be softening due to the ongoing alliance with MHP and MHP's power in the judiciary, it is impossible for this to start with Kurdish politicians. 2. Although its strength is unpredictable, there is a section within the AK Party that believes in the necessity or inevitability of détente. Despite being insulted by MHP members, Abdülkadir Selvi's continued writings pointing out the need for softening shows that this group maintains its position. 3. Both the election results and the atmosphere afterwards show that the public supports the policy of detente and normalization. 

In the face of this situation, instead of saying "You are not willing to normalize anyway" due to this or that development, putting forward a suggestion such as "The following are needed for Turkey's normalization and softening in politics and can be done in this order" will support the public's demand for détente and the policy of détente within the AK Party. It could help encourage its supporters, counteract criticism that the CHP was not keen on the policy of détente, and take over the patronage of the policy of détente and normalization, which could serve as leverage for the CHP. However, in order for any policy, including the policy of détente, to serve as leverage for the CHP, it is necessary to stay away from Erdoğan-aligned politics and develop CHP-sealed proposals that show that Erdoğan's patronage in politics can end. 

The Party That Suits Everyone and Everything 

During the entire Kılıçdaroğlu period, one of the things CHP did well was futile activism. When the CHP administration of the time could not develop big ideas that could convince the masses and crowds, it made it its main policy to defend singular social demands whose legitimacy was indisputable in harsh forms and to embrace these demands with a challenging jargon. It had almost become a trademark of the Kılıçdaroğlu era that CHP would also do the work that would be done by unions, non-governmental organizations, citizen initiatives demanding rights, and most of all, left parties that had no interest in becoming mass-market. Statistical Institute, Ministry of Education, SADAT etc. The knocks on the door and the harsh statements made when they were not allowed in are known. One of the main results of all this activist politics was that the CHP could not have an agenda hierarchy, it had to keep up with everything, and the chairman handled every issue in the same way, at almost the same level. It may be too early to be alarmed, but events such as saying "We are going to Taksim Square on May 1st" but not being able to go out and the rally of teachers who could not be appointed show that the new management of the CHP may fall into a similar trend. 

Of course, there is nothing wrong with the CHP voicing individual social demands and supporting these demands. However, as a candidate for power, CHP is expected to embrace these demands as a priority, in appropriate forms and at different levels. However, the picture that emerged after the rally of unappointed teachers is this: After an important election victory on March 31, Turkey's largest party shifted the focus of politics from the general failure of the government to its failure in a single area. He wanted to carry an issue that could be handled in a group meeting to a rally that was expected to be crowded, and the CHP leader tried to carry an issue that the relevant deputy chairman or a few deputies would carry. However, a party like CHP, which has become a candidate for power, albeit by the force of the voters, would be expected to do the following: To address social demands by connecting them to each other and to a relatively fixed focal issue/demand, in appropriate ways and by adhering to an agenda hierarchy. Only if this happens, CHP will be able to go beyond doing what anyone can do, voicing individual social demands, and in short, opposing the government, and acting as the staff of the opposition. This is what is expected from a party in CHP's situation. It's not like he can keep up with everything.

I Sold and Saved My Soul

There is no doubt that much progress has been made compared to before, but the reactions after the Kobani case decision show that the CHP can remain on the borders of the "I spoke out and saved my soul" politics on sinister issues (such as the Kurdish issue). This is another mistake in CHP politics.

After the Kobani decision was announced, the reactions given by CHP executives, including the chairman, were, at first glance, really appropriate. Those speaking on behalf of the CHP almost unanimously argued that the Kobani case was a political case and that this decision would not have been made if the judiciary had not been under the control of politics. Therefore, a clear fact was revealed without hesitation in the CHP's statements. However, if it were merely an intellectual or conscientious matter, pointing out the truth, “telling it and saving the soul” would be enough. However, the Kobani case is also the subject of politics, and politics is about changing the given situation. The situation does not change when you save the soul. 

If the CHP is going to be the staff to change the given situation, which its position requires, it needs to do more than save the soul of the CHP. In the case of Kobani, this could have been equivalent to the following: Arguing that the Kobani case, together with the decision, indicates that we are stuck in the politics of the Kurdish issue, and proposing a solution program based on the solution of the Kurdish issue along with the politicization of the judiciary in order to eliminate the blockage in question. If this is not done, the decision in the Kobani case serves no purpose other than exposing the poor functioning of the judiciary once again. Exposing the malfunctioning of the judiciary is something that the CHP and the opposition have been doing for years, and although it has been done for years, it has not paved the way for the CHP to power. CHP has never lacked anything in terms of exposure. Lack develops suggestions that will help change the situation. It was like that yesterday, and it looks like it will be like that today. In short, the CHP does not need to talk and save its soul, but rather develop proposals that will create confidence that it can handle the basic issues of the country. 

Politics Without Staff

CHP's new administration seems likely to continue another malfunction of the Kılıçdaroğlu period. An important factor that kept voters away from CHP, and especially Kılıçdaroğlu, before the 2023 elections was that they lacked the ability to govern the country and could not build confidence in this regard. Although it could be overcome by creating a competent staff and showing that they have such a staff, his team based the 2023 elections on the persona of Kılıçdaroğlu, and the obvious result was achieved because Kılıçdaroğlu's allies were also in trouble for seats in the Parliament.

It may be too early, but today's CHP seems to be inclined towards politics without a staff or team, and political performance focused on the leader. Although Özgür Özel often says, "We have very good staff inside," these staff have not come to the fore or taken the stage. However, in order to create the feeling among voters that CHP can govern the country, CHP needs to show that it is a party that can attract and find qualified cadres. The performance of mayors such as İmamoğlu, Yavaş, Geçer, Karalar may be useful in closing the CHP's executive deficit and increasing trust in the CHP, but as the 2023 elections show, the voters do not equate the management of municipalities with the management of the country. In order to create voters' confidence that "CHP is competent to govern the country", CHP should create competent staff at the headquarters level; It needs to make what is happening visible through action and action recommendations. This is another mistake of the new era CHP politics: Neglecting to appear with teams and cadres.

In summary, CHP has many rights, but its mistakes are also not few. One might think that there is still plenty of time until 2028, so there is no need to worry. However, it should be taken into account that there may be some wisdom in the saying "As it begins, so it goes." And the possibility that 'things' won't last until 2028.