Tam teşekküllü “yönetilen demokrasi” olup da, ortada kazanan ve kazanacak muhalefet bırakılmamasına karşı çıkan herkes, şimdi Vanlı seçmenlerin hakkının arkasında olmak zorunda. Hiç unutmayalım ki, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun siyasi kariyerini tehdit eden bir dava süreci işliyor. Hukuksuzluklar, bugün orada yarın burada…

Soru şimdilik: “DEM’inizi kayyumlu mu alırsınız?” şeklinde geliyor.

Ama bir süre sonra, “demokrasinizi kayyumlu mu alırsınız?” şekline evrilecek.

Seçim sonrası ilk siyasi gündem maddesi sonraki haftalar ve ayların da, rengini belli etti: Van Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı’na DEM Parti adayı olarak, %55 oyla seçilen Abdullah Zeydan, “memnu (yasaklı) haklarının geri alınması” üzerine, mazbata %27 oy alan Adalet ve Kalkınma Partisi adayı Abdulahat Arvas'a verildi.

Diğer bir deyişle; seçimlerin sona ermesiyle beraber, demokrasimizin başkanlık sistemi altındaki fabrika ayarlarına geri döndük.

Seçim kampanyası sürecinde güldük, eğlendik, oynadık; şimdi işin acıklı kısmına gelelim noktasındayız. Türkiye, başkanlık sisteminin denge ve denetleme mekanizmalarını büyük ölçüde yok etmesi ve iktidarın, “algı yönetimi”ne “ülke yönetiminden” fazla önem vermesi sonucu, “rekabetçi otoriter” sisteme demirlemişti. Şimdi ise, iktidarın gücünü konsolide etmesi ve “devletleşmesinde” son evreyi tamamlaması için, “yönetilen demokrasi”ye dönüşme sürecine girdik.

“Yönetilen demokrasi” (Managed Democracy) veya “güdümlü demokrasi”, otokratik bir hükümetin “demokratik meşruiyete” sahip olduğu algısını sürdürdüğü bir sistem. “Yönetilen demokrasi”de iktidar, seçimlerle meşrulaştırılıyor ancak muhalefetin, “demokratik alternatif varmış” gibi bir algı yaratmak dışında bir işlevi yok. Bu tip tüm sistemlerde iktidar, muhalefeti de “yönetiyor”.

Muhalefette kim aday olacak…Kim olamayacak?

Muhalefet, hangi kırmızı çizgide duracak…Nerede, ne kadar “muhalefet” yapabilecek?

Bu gibi tüm muhalefetin kapasitesi ve “karakterini” belirleyen kilit öğelerin hepsi iktidar tarafından belirleniyor.

Muhalefetin, iktidar alternatifi olabilecek bir alternatifi mi var?

Hemen yargı yoluyla veya başka yöntemlerle önü kesiliyor…

Van cephesinde yeni bir şey yok:

2019 yerel seçimlerinde seçilmiş belediye başkanı sadece 4 ay görevde kaldı ve yerine Van Valisi kayyum olarak atanmıştı.

Van cephesinde olmasa bile; Türkiye geneli cephesinde yeni bir şeyler olmak zorunda…

Abdullah Zeydan’ın seçilme yeterliliğine, seçimlerden hemen önce 29 Mart Cuma günü mesai bitimine 5 dakika kala Adalet Bakanlığı itiraz etmiş. Yüksek Seçim Kurulu da, bu itirazı kabul etmiş. Van Seçim Kurulu da, 245.573 oyla; en yakın rakibi AKP’li Arvas’ın oyunu neredeyse 2 katına katlayan Zeydan’ın mazbatasını bu gerekçe ile vermiyor.

Vakaya, “pusu” benzetmesi yapmak hiç de yanlış değil: CHP Genel Başkanı Özgür Özel, olayı eleştirirken, şöyle demişti:

“Aday zamanında başvurmuş, temyiz kağıdını almış, memnu hakların iadesi hallolmuş, aylarca kampanya yapmış. Cuma akşamı saat 16.55’te, Diyarbakır'dan gidip bir başvuruyla bunu iptal ettirmek, Van halkının iradesini hiçe saymak, ona pusu kurmaktır.”

Yüksek Seçim Kurulu, Anayasa’nın 79. Maddesi uyarınca, seçimlerin tüm süreçlerinin denetiminden sorumlu. YSK’ya, seçilme yeterliliğine karşı itirazın, yeterlilik olduğuna dair tutanağın düzenlenmesinden sonra üç gün içinde yapılması gerek. İtiraz süreleri geçtikten sonra, “gözden kaçma” ihtimaline karşı başvuru mümkün. Fakat Zeydan’ın vakasında, gözden kaçırılan bir durum yok: Adalet Bakanlığı gibi bir makam, Van gibi bir büyükşehrin belediye başkanlığı adayının, Abdullah Zeydan gibi DEM’in tanınmış bir isminin seçilme engelini mi gözden kaçırdı.

Dahası, 29 Mart günü Adalet Bakanlığı, savcılığa başvuruyor; savcılık, Zeydan’a seçilme hakkını geri tanıyan 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ne itirazı bildiriyor. Ve mahkeme de, kararını geri alıp mesai saati bitmeden UYAP’a yüklüyor.

Her şey, saatler içinde olup bitiyor.

Belli ki, seçim sonrası kullanılmak üzere bekletilmiş bir başvuru var ortada.

Bugün Van, yarın bir gün İstanbul

Seçimlerin ertesi günü, dünyanın ekonomi alanında otorite kabul edilen gazetelerinden birinin başyazı editörü, beni arayarak Ekrem İmamoğlu’nun mahkeme süreçlerinin “hala bir tehdit oluşturup oluşturmadığını” sordu. Tabii, seçim sonuçlarına odaklı olduğumuz için, zihnimin o sırada köşesinden bile geçmeyen bu soru beni şaşırttı.

Türkiye siyasetinde kadar çok şey olup bitiyor ki; bazen kilit önem taşıyacak konular gündemin tozu dumanı ardında yitip gidiyor.

Evet; bana yöneltilen soru hatırlattı ki, Ekrem İmamoğlu’nun da siyasi kariyeri üzerindeki “yargı gölgesi” sürüyor.

Hatırlatalım:

İBB Başkanı İmamoğlu, dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun kendisine "ahmak" demesine yanıt olarak "31 Mart'ta seçimi iptal edenler ahmaktır" dediği için, YSK üyelerine hakaretten Aralık 2022’de, 2 yıl 7 ay hapis cezası almıştı. Mahkeme, İmamoğlu’nun, Türk Ceza Kanunu’nun siyasi yasakları da düzenleyen 53. Maddesi uyarınca, “belli hakları kullanmaktan yoksun” bırakılmasına da karar verdi. Özetle, kendisine 5 yıla kadar bir süre “siyasi yasak” getirebilecek bir ceza verilmiş oldu. Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nin bu kararı, şimdi istinaf aşamasında.

İstinaf aşamasına bakan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi (BAM) 24. Ceza Dairesi'nde davaya yönelik son gelişme Ağustos 2023’te olmuştu. Hakimler Savcılar Kurulu’nun (HSK) Birinci Dairesi, geçen Ağustos’ta "müstemir yetki" kararnamesini tamamlamıştı. Kurul, Ekrem İmamoğlu davasının istinaf aşamasına bakacak olan İstanbul BAM 24. Ceza Dairesi Başkanı Sezai Öztürk'ün yetkisini kaldırdı, Öztürk'ü 2. Ceza Dairesi Başkanlığı'na gönderdi.

Yine aynı dairenin üyesi Rüştü Yamak da 1. Ceza Dairesi Üyeliği'ne atandı. Daire Başkanlığı'na Yaşar Kılınç, üyeliğe ise Muharrem Ballı getirildi.

Böylece, HSK'nin kararıyla İmamoğlu’nun siyasi kaderinde söz sahibi olacak heyetinin iki ismi değiştirilmiş oldu. Karar, salt çoğunlukla alınacak.

İstinafın kararı sonrası, dava ile ilgili son kararı, Yargıtay verecek.

Yargıtay kararı sonucu, Danıştay onayı ve İçişleri Bakanlığı’nın inisiyatifi ile İmamoğlu görevden alınabilir.

Sonrası karışık: İBB Belediye Meclisi kararıyla, başka bir üye İBB Başkanı seçilebilir. Bu nedenle de, İBB Belediye Meclisi’nde çoğunluğun desteğini arkasına alması önemliydi İmamoğlu’nun. Hem İBB’nin günlük işleyişinde aksamaları engellemek için; ama hem de, bu yargı giyotini nedeniyle belediye başkanlığının yine en çok oyu alan CHP’de kalması için…

Ne var ki, bu davanın asıl tehdidi, İmamoğlu’nun siyasi kariyerinde diğer olası adaylıklarını engellemesi: siyasi yasağı kesinleştiğinde en az 2 yıl 7 ay; ama kimi hukukçulara göre 5 yıla kadar bir süreçle aday olamayacak.

Olası erken seçim veya 2028 seçimleri, “Cumhurbaşkanlığı adaylığına ayar verme” ayarlı bir süreç işliyor arka planda bir yerlerde diyebiliriz.

Geriye sararsak, İmamoğlu’nun davasını başlatan süreç, Yüksek Seçim Kurulu’nun yazılı suç duyurusunda bulunması sonucu başlamıştı. Şimdi de YSK’ye kabul edilmemesi gereken bir başvuru yapılıyor ve kabul görüyor.

Bilindiği gibi, İmamoğlu aleyhine bir dava daha var; o siyasi hayatını tehdit etmese de, nereye gideceğini bilemediğimiz bir başka “saatli bomba” olarak ortada duruyor. Yeni duruşması da, 25 Nisan’da…

Tam teşekküllü “yönetilen demokrasi” içine yuvarlanmak istemeyen herkes, şimdi Vanlı seçmenlerin hakkını savunmak zorunda.

Everyone who opposes the existence of a full-fledged "managed democracy" and the absence of a winning and winning opposition must now stand behind the rights of the voters of Van. Let us never forget that a lawsuit is ongoing that threatens the political career of Istanbul Metropolitan Municipality President Ekrem İmamoğlu. Illegalities are here today, here tomorrow...

The question for now is: "Do you get your DEM with a trustee?" It comes in the form of .

But after a while, "will you take your democracy to trustees?" It will evolve into .

The first political agenda item after the election revealed its color in the following weeks and months: Abdullah Zeydan, who was elected as the DEM Party candidate for the Van Metropolitan Municipality Mayor with 55% of the votes, received 27% of the votes on the "revocation of banned (prohibited) rights". It was given to Justice and Development Party candidate Abdulahat Arvas.

In an other saying; With the end of the elections, we returned to the factory settings of our democracy under the presidential system.

We laughed, had fun and played during the election campaign; Now we are at the point where we come to the sad part. Turkey was anchored in the "competitive authoritarian" system as a result of the presidential system largely destroying the balance and control mechanisms and the government giving more importance to "perception management" than "country management". Now, we have entered the process of transforming into a "managed democracy" in order for the government to consolidate its power and complete the final phase of its "stateization".

“Managed Democracy” or “managed democracy” is a system in which an autocratic government maintains the perception that it has “democratic legitimacy”. In "managed democracy", the government is legitimized through elections, but the opposition has no function other than creating the perception that "there is a democratic alternative". In all such systems, the government also "manages" the opposition.

Who will be a candidate in the opposition? Who will not be?

Which red line will the opposition stand on? Where and how much "opposition" will it be able to do?

All of the key elements that determine the capacity and "character" of such an opposition are determined by the government.

Does the opposition have an alternative to the government?

He is immediately stopped by the judiciary or other methods...

There is nothing new on the Van front:

The mayor elected in the 2019 local elections remained in office for only 4 months, and the Governor of Van was appointed as trustee.

Even if it is not on the Van front; There has to be something new on the Türkiye-wide front...

The Ministry of Justice objected to Abdullah Zeydan's eligibility for election, 5 minutes before the end of work on Friday, March 29, just before the elections. The Supreme Electoral Council also accepted this objection. Van Election Board, with 245,573 votes; For this reason, they do not give the certificate of election to Zeydan, whose vote almost doubled that of his closest rival, AKP's Arvas.

It is not wrong to compare the incident to an "ambush": CHP Chairman Özgür Özel, while criticizing the incident, said:

“The candidate applied on time, received the appeal document, the return of prohibited rights was resolved, and campaigned for months. Going from Diyarbakır at 16.55 on Friday evening and having it canceled with an application is disregarding the will of the people of Van and setting an ambush for them.”

The Supreme Electoral Council is responsible for the supervision of all election processes in accordance with Article 79 of the Constitution. The objection to the YSK against the qualification for election must be made within three days after the report stating the qualification is issued. After the objection periods have passed, it is possible to apply in case it is "overlooked". But in Zeydan's case, there is nothing overlooked: Did an authority like the Ministry of Justice overlook the obstacle to the election of a mayoral candidate of a metropolitan city like Van, a well-known name of DEM like Abdullah Zeydan?

Moreover, on March 29, the Ministry of Justice applied to the prosecutor's office; The prosecutor's office submits an objection to the 5th High Criminal Court, which gave Zeydan back his right to be elected. And the court reverses its decision and puts it on UYAP before the end of working hours.

Everything happens within hours.

Apparently, there is an application that has been put on hold to be used after the election.

Van today, Istanbul tomorrow one day

The day after the elections, the editor-in-chief of one of the world's leading economic newspapers called me and asked if Ekrem İmamoğlu's court proceedings "still constitute a threat." Of course, since we were focused on the election results, I was surprised by this question, which was not even on my mind at the time.

There are so many things going on in Turkish politics; Sometimes key issues get lost in the dust of the agenda.

Yes; The question posed to me reminded me that the "shadow of the judiciary" continues over Ekrem İmamoğlu's political career.

Let's remind:

Istanbul Metropolitan Municipality President İmamoğlu was sentenced to 2 years and 7 months in prison in December 2022 for insulting YSK members for saying "Those who canceled the elections on March 31 are idiots" in response to the then Minister of Internal Affairs Süleyman Soylu calling him a "idiot". The court also decided that İmamoğlu should be "deprived of the exercise of certain rights" in accordance with Article 53 of the Turkish Penal Code, which also regulates political bans. In summary, he was given a sentence that could result in a "political ban" for up to 5 years. This decision of the Anatolian 7th Criminal Court of First Instance is now at the appeal stage.

The last development regarding the case in the 24th Criminal Chamber of the Istanbul Regional Court of Justice (BAM), which is handling the appeal phase, took place in August 2023. The First Chamber of the Council of Judges and Prosecutors (HSK) completed the "subsequent authority" decree last August. The Board removed the authority of Istanbul BAM 24th Criminal Chamber Head Sezai Öztürk, who would handle the appeal phase of the Ekrem İmamoğlu case, and sent Öztürk to the 2nd Criminal Chamber.

Rüştü Yamak, a member of the same chamber, was also appointed as a member of the 1st Criminal Chamber. Yaşar Kılınç was appointed as the Head of the Department and Muharrem Ballı was appointed as the member.

Thus, by the decision of the HSK, two names of the delegation that will have a say in İmamoğlu's political fate were changed. The decision will be taken by absolute majority.

After the decision of the appeal, the Supreme Court will make the final decision on the case.

As a result of the Supreme Court decision, the approval of the Council of State and the initiative of the Ministry of Internal Affairs, İmamoğlu may be dismissed.

The aftermath is complicated: With the decision of the IMM Municipal Council, another member may be elected as the IMM President. For this reason, it was important for İmamoğlu to have the support of the majority in the Istanbul Metropolitan Municipality Council. In order to prevent disruptions in the daily functioning of IMM; But also, because of this judicial guillotine, the mayoralty remains with the CHP, which received the most votes...

However, the real threat of this case is that it will prevent İmamoğlu from other possible candidacies in his political career: at least 2 years and 7 months when his political ban becomes final; But according to some lawyers, he will not be able to become a candidate for a period of up to 5 years.

Possible early elections or 2028 elections, we can say that a process designed to "adjust the presidential candidacy" is going on somewhere in the background.

If we rewind, the process that started İmamoğlu's trial started as a result of the Supreme Election Board's written criminal complaint. Now, an application that should not have been accepted is made to the YSK and it is accepted.

As it is known, there is another case against İmamoğlu; Even though it does not threaten his political life, it remains as another "ticking time bomb" that we do not know where it will go. His new hearing will be on April 25…

Everyone who does not want to collapse into a full-fledged "managed democracy" now has to defend the rights of Van voters.