6 Şubat depreminin birinci yıldönümü. 

8 bin 387 insanın hayatını kaybettiği Adıyaman’da erkekleri, kadınlar, çocuklar, kucaklarda taşınan bebekler binlerce insan, soğuk havaya rağmen sırtlarında battaniyelerle depremin meydana geldiği 04.17’de duran saat kulesine doğru yürüyüşe geçti.

Sessizce akan bir insan seliydi. Yürüyüş sırasında kalabalıktan sadece tek bir slogan sesi yükseldi. 

Anadolu’da neredeyse her şehirde, şehrin ahalisinin şehirlerine olan ilgisizlikten yakınırken söylediği, mizah malzemesi bile olmuş o klişe yakınma, doğal bir slogana dönüşmüştü: “Sahipsiz memleket”

Muhtemelen çoğu hayatlarında ilk kez bir protesto yürüyüşünde yürüyordu. Ve ilkkez de slogan atıyordu. 

Vakur, utangaç bir sesle.

Bundan sadece bir yıl önce 14 Mayıs seçimlerinde Erdoğan’a yüzde 66, AK Parti’ye yüzde 51 oy vermiş Adıyaman 31 Mart seçimlerinin en büyük sürprizi oldu.

Her zaman sağın kalesi olmuş, 22 yıldır AK Parti’nin kalesi olan, Sünni-Alevi ayrımının siyasi haritayı da belirlediği Adıyaman’da belediye başkanlığını yüzde 48 oyla 48 yaşındaki CHP milletvekili Abdurrahman Tutdere kazandı. Hem de öyle bir kazandı ki AK Parti yüzde 28, Yeniden Refah yüzde 14 aldı. Yani ikisi toplandığında bile CHP’ye yetişemiyor.

Tutdere’nin ne CHP’li, ne de Alevi olması sonucu değiştirmedi.

Peki bu nasıl oldu?

AK Parti seçmeni partisine iki türlü ceza kesti. 

Bir grup seçmen sandığa gitmedi. 14 Mayıs’da yani depremin yaraları hala taze iken seçimlere katılım oranı yüzde 82,43 iken, 31 Mart’ta katılım oranı yüzde 68’e düştü.

Bu oran Adıyaman tarihinde son 30 yıldaki en düşük katılım oranı.

İkinci ceza olarak AK Parti seçmeni kendisine tepkisini gösterecek bir adres buldu: Bu da Yeniden Refah oldu. Yeniden Refah Yüzde 14 aldı.

Seçmenlerin daha düşük bir kısmı da CHP’ye gitti. 

Böylece Adıyaman’da düşen katılım ve YRP faktörüyle CHP yüzde 48’le kazandı.

Sahipsiz memleketin sahipleri, bir yıl önde ülkeyi yönetmesi için destek verdikleri iktidara hem deprem meselesindeki şikayetleri hem de ekonomideki kötüleşme için ağır bir fatura kesti.

Bu form pek çok şehirde tekrarlandı.

AK Parti’nin kalesi olan pek çok şehirde katılım oranı yüzde 70’in altına düşerken, CHP’nin yönettiği ve kalesi olan şehirlerde katılım yüzde 75’in üzerinde kaldı.

AK Partili seçmen en fazlşa sandığa gitmeyerek tepkisini ortaya koydu.

İkinci olarak da CHP ile bir yıl önce işbirliği yapmayıp Erdoğan’ı desteklemiş, Erbakan hocanın mahdumunun helal sertifikalı ama iktidarla da son anda seviyeli bir tartışmaya girerek kendisini iktidarın yüklerinden ayrıştıran Yeniden Refah partisine oy vererek tepkisini ortaya koydu.

Pek çok Anadolu şehri ve ilçesi Yeniden Refah vasıtasıyla CHP’ni,n kontrolüne geçti.

Seçimden önce herkes bunun İstanbul seçimi olduğunu, herkesin gözünün İstanbul’da olduğunu söylüyordu. 

İstanbul’da İmamoğlu ve Ankara’da Mansur Yavaş çok büyük farkla kazandılar ve iktidarı büyükşehirlerden sildiler.

Ama seçim bir İstanbul seçimi olmadı. CHP, ekonomik krizin tepki oylarının adresi oldu. Bütün muhalefetin merkezi haline geldi.

Bu anlamda bu zafer adı seçim kampanyasında hiçbir yerde geçmese de Özgür Özel’in CHP’sinin de zaferi.

Öyleki CHP Zafer Partisi ve İYİ Parti gibi partileri bile anlamsız hale getirdi, yükselen milliyetçiliğin bir aşırı muhaliflik tepkisi olduğunu gösterdi ve içinbe aldı.

Ama aynı zamanda Kürtlerin oylarını da kapsamayı başardı. DEM Parti ile Zafer Partisi aynı anda CHP içinde eridi.

Peki, bundan sonra ne olur?

AK Parti ve Cumhurbaşkanı’nın Türkiye’yi bundan sonra istediği gibi yönetemeyeceği açık. 

Şehirli insanlar, yeni nesiller iktidarda uzaklaşıyor. 

Türkiye’de statükoyu yıkan AK Parti, statükonun yerine geçti, kimi koysam kazandırırım kibri, kullanılan dil, hukuk, medyanın paspas edilmesi en sadık seçmenleri bile ilk fırsatta başka bir adrese gitmesine neden oldu.

Erdoğan’ın önümüzdeki seçimsiz dört yılda artık iki büyük işi var: Ekonomiyi toparlamak ve AK Parti’yi toparlamak.

İkisinin de yolu açık. Bir zamanlar iyi olan işlere geri dönmek. Yoksa AK Parti gitgide bir taşra partisi haline gelecek, yeni nesillerle bağı azalacak, sadık muhafazakar kitleler de onu terk etmeye başlayacak.

The first anniversary of the February 6 earthquake.

In Adıyaman, where 8 thousand 387 people lost their lives, thousands of people, including men, women, children and babies carried in their arms, walked towards the clock tower, which stood at 04.17, when the earthquake occurred, with blankets on their backs despite the cold weather.

It was a flood of people flowing silently. During the march, only a single slogan was heard from the crowd.

In almost every city in Anatolia, the cliché complaint that the people of the city said when complaining about the lack of interest in their city, which even became a source of humor, turned into a natural slogan: "A derelict country." 

Most of them were probably walking in a protest march for the first time in their lives. And he was shouting slogans for the first time.

In a dignified, shy voice.

Adıyaman, which had voted 66 percent for Erdoğan and 51 percent for the AK Party in the May 14 elections just a year ago, was the biggest surprise of the March 31 elections.

In Adıyaman, which has always been the stronghold of the right wing and has been the stronghold of the AK Party for 22 years, and where the Sunni-Alevi divide determines the political map, 48-year-old CHP MP Abdurrahman Tutdere won the mayoralty with 48 percent of the votes. And it won so well that AK Party got 28 percent and Re-Welfare got 14 percent. So even when the two come together, it cannot catch up with CHP.

The fact that Tutdere was neither CHP nor Alevi did not change the result.

So how did this happen?

AK Party voters punished their party in two ways.

A group of voters did not go to the polls. While the participation rate in the elections was 82.43 percent on May 14, when the wounds of the earthquake were still fresh, the participation rate dropped to 68 percent on March 31.

This rate is the lowest participation rate in the history of Adıyaman in the last 30 years.

As a second punishment, AK Party voters found an address to show their reaction: This was Re-Welfare. Re-Prosperity received 14 percent.

A smaller share of voters went to CHP.

Thus, with the decreasing participation and YRP factor in Adıyaman, CHP won with 48 percent.

The owners of the derelict country imposed a heavy bill on the government, which they supported to govern the country a year ago, for both their complaints about the earthquake and the deterioration in the economy.

This form was repeated in many cities.

While the participation rate fell below 70 percent in many cities that were strongholds of the AK Party, participation remained above 75 percent in cities governed and strongholds of the CHP.

AK Party voters showed their reaction by not going to the polls.

Secondly, he showed his reaction by voting for the Re-Welfare party, which did not cooperate with the CHP a year ago and supported Erdoğan, Erbakan Hodja's progeny, which is halal certified but also separated itself from the burdens of the government by entering into a low-level debate with the government at the last moment.

Many Anatolian cities and districts came under the control of the CHP through Re-Welfare.

Before the election, everyone was saying that this was the Istanbul election and that everyone's eyes were on Istanbul.

İmamoğlu in Istanbul and Mansur Yavaş in Ankara won by huge margins and wiped out the power from the metropolitan cities.

But the election was not an Istanbul election. CHP became the address of reaction votes to the economic crisis. It became the center of all opposition.

In this sense, this victory is also the victory of Özgür Özel's CHP, although his name is not mentioned anywhere in the election campaign.

So much so that it rendered even parties such as CHP Victory Party and İYİ Party meaningless, showing that rising nationalism was a reaction of extreme opposition and absorbed it.

But he also managed to include the Kurdish votes. DEM Party and Victory Party melted into CHP at the same time.

So, what happens next?

It is clear that the AK Party and the President will not be able to govern Turkey as they wish from now on.

Urban people, new generations are moving away from power.

The AK Party, which destroyed the status quo in Turkey, replaced the status quo. Its arrogance, the language used, the law, and the mopping up of the media caused even the most loyal voters to go to another address at the first opportunity.

Erdoğan now has two big things to do in the next four years without elections: recovering the economy and recovering the AK Party.

The path is clear for both. Getting back to what was once good. Otherwise, the AK Party will gradually become a provincial party, its connection with the new generations will decrease, and the loyal conservative masses will begin to abandon it.